Morgunblaðið - 01.08.1995, Blaðsíða 42

42 ÞRIÐJUDAGUR 1. ÁGÚST 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Dýraglens
Haltu kúlunum svona á milli Árinn! Af hvcrju er allt í líf-
fingranna og smelltu svo með inu svona erfitt?
þumlinum ...
BREF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1103 Reykjavik • Sími 569 1100 0 Símbréf 569 1329
Reynsla mín af
sj úkrahúslegnm
Frá Karli Ormssyni:
í ÞRJÁ áratugi hef ég verið starfs-
maður Borgarspítalans því var það
mér lærdómsríkt að vera hinum
megin við borðið smátíma, þ.e.a.s.
sjúklingur þrisvar á fáum árum.
Það virðist ekki vera að nokkur
heilbrigðisráðherra í áratugi geri
sér nokkra grein fyrir þeirri ábyrgð,
sem hann gengst undir, er hann
tekur að sér þetta starf. Það hlýtur
að vera metnaður hvers heilbrigðis-
ráðherra hveiju sinni að fá í sinn
málaflokk frá fjárveitingavaldinu
þá fjármuni, sem þarf til að halda
uppi að minnsta kosti lágmarks-
þjónustu sjúkrahúsanna.
Hungurlús
Ekki skal ég dæma fyrirfam þann
ráðherra, sem fer nú með heilbrigð-
ismál. Hún virðist að minnsta kosti
hafa áhuga á að gera sitt besta.
Hún hefur fengið samþykkt í ríkis-
stjóminni hungurlús til einnar teg-
undar aðgerða. Ég segi hungurlús
því það er ekki neitt smávegis, sem
þarf til að breyta því ófremdará-
standi, sem alls staðar ríkir á
sjúkrahúsunum. Það getur ekki
gengið að forráðamenn stofna
þurfti að ganga með betlistaf til
að fá fjármuni til að sinna sínum
skyldum. Það er ekkert náttúrulög-
mál að biðraðir eigi að vera svo og
svo margir sjúklingar, biðraðir eiga
ekki að vera til.
Sjúkrahúsin þurfa marga millj-
arða umfram núverandi, fjárlaga
til að vera rekin sem alvöru sjúkra-
hús, svo lengi hafa þau verið fjár-
svelt. Það er sorglegt að ráðherrar
þurfi að missa heilsuna (það dýr-
mætasta sem nokkrum er gefíð) til
að augu þeirra opnist eins og því
miður gerðist með byggingu einu
endurhæfíngarstöðvar Borgarspít-
alans þ.e.a.s. Grensásdeild Borgar-
spítalans.
Ekki bruðlað
með fé á spítölum
Það er mikill misskilningur, að
það sé bruðlað með fé á spítölum,
þvert á móti. í áratugi hafa sjúkra-
húsin verið svo fjársvelt að árvisst
skapast neyðarástand hjá hundr-
uðum sjúklinga og á fjölda heimila.
Þetta ástand er stjómmálamönnum
til stórskammar. Þeir sem guma svo
oft af því að á íslandi sé rekin ein
fullkomnasta heilbrigðisþjónusta í
heimi, láta blekkjast og kannski er
það verra af því að fólk trúir þessu
í alvöru. Að vísu má segja með
sanni að miðað við aðstöðu er unn-
ið hér þrekvirki af heilbrigðisstétt-
unum. En það er alveg kristaltært
að til sjúkrahúsanna renna íjármun-
ir ekki ótæpilega, af og frá. það
rétta er að stjómendur og starfs-
fólk sjúkrahúsanna þurfa að velta
fyrir sér hverri krónu til að sjúkling-
ar geti haft það sem best við þess-
ar aðstæður. Fjármunir renna ör-
ugglega til þeirra verkefna sem
þeirra er mest þörf hveiju sinni.
Starfsfólk spítala illa launað
Ekki er það þannig að starfsfólk
sjúkrahúsanna sé svo hátt launað
að það raski starfsemi þeirrá. Sam-
kvæmt því sem heilbrigðisstéttir
segja, sem starfað hafa á sjúkrahús-
um erlendis, eru laun þar víða helm-
ingi hærri. Sá skefjalausi þrældóm-
ur, sem er á hjúkrunarfólki hér, á
sér ábyggilega fá dæmi. Nær aldrei
er stoppað, allar vaktir með bros á
vör og eru allir boðnir og búnir til
að ansa öllu hvabbi, af einstakri
kurteisi, vitandi það að um mánaða-
mótin hækkar ekkert í buddunni
þótt hraðar sé hlaupið. Maður hefur
heyrt úti í bæ: „Ég beið svo og svo
lengi, allar á þönum til hvers veit
ég ekki.“ Ég sem þessar línur rita
veit að hver einasta manneskja var
að sinna skyldum við sjúklinga af
bestu samvisku.
Læknar, sem allt annað hjúkr-
unarfólk af öllum legu- og stoðdeild-
um sjúkrahúsanna, veita alla þá
aðstoð til sjúklinga sem unnt er fyr-
ir þá peninga sem skammtaðir eru.
Meira fé renni
til sjúkrahúsa
Þá kem ég að aðalefni þessarar
greinar. Stjórnvöld verða að veita
meira fé til sjúkrahúsanna, það verð-
ur ekki lengur undan því vikist. Við
erum með mannslíf en ekki dauða
hluti, ég veit að enginn vill taka
ábyrgð á þessu lengur. Það vantar
peninga til tækjakaupa, fleiri stöðu-
gilda, endurmenntunar starfsfólks
til að geta fýlgst með bráðnauðsyn-
legum nýjungum, húsnæðis og þar
með betri aðstöðu starfsfólks o.fl.
Sums staðar er aðstaða starfsfólks
svo fyrir neðan allar hellur að til
stórskammar er. Fólk má deila með
sér oft gluggalausum kompum, 4-6
í sömu kompunni, þeir sem á annað
borð hafa nokkra aðstöðu. Þar þarf
að vinna að lestri og undirbúningi
oft vandasamra aðgerða eða rann-
sókna. Þess á milli má starfsfólk
nánast bíða í röðum til að komast
með sjúklinga sína í oft lífshættuleg-
ar aðgerðir. Sjúklingar eru settir á
biðlista sem lengjast og lengjast í
áraraðir, ef ekki er hægt að skipta
ráðstöfunarfé ríkisins réttlátar. Þá
er nú aldeilis kominn tími til að fara
að láta þá borga, sem geta og hafa
efni á, svo þeir sem minna mega
sín komist að. Það er ausið fé í fjárf-
rek ríkisrekin fyrirtæki sem botn-
lausa tunnu, og eiga að sjálfsögðu
að vera rekin af einkaaðilum sem
geta rekið þau betur. Þá getur ríkið
farið að snúa sér að verkefnum sem
það á að gera, svo sem að reka al-
vöru sjúkrastofhanir. Svo sjúklingar
geti fengið þá þjónustu, sem þeir
eiga skilið fyrir skattpeninga sína.
Við fengjum þá kannski í reynd að
sjá bros, bros sem ekki er áunnið
af áralangri skyldurækni frá ör-
þreyttum hjúkrunarstéttum.
KARL ORMSSON,
deildarfulltrúi röntgendeildar Borgar-
spítalans.
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók verður framvegis varðveitt í
Gagnasafni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan,
hvort sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu
efni til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari þar að lútandi.