Morgunblaðið - 04.08.1995, Blaðsíða 23

22 FÖSTUDAGUR 4. ÁGÚST 1995
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
JÉwgmiÞIafeife
STOFNAÐ 1913
ÚTGEFANDI: Árvakur hf., Reykjavík.
STJÓRNARFORMAÐUR: Haraldur Sveinsson.
RITSTJÓRAR: Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Breyting á heimsmarkaðsverði búvara hefur mikil áhríf á útreikninga á stuðningi
Svín hefur lækkað í
verði en lamb hækkað
LANDBUNAÐUR
í NÝJU LJÓSI
ATHYGLISVERÐAR upplýsingar um stöðu íslenzks
landbúnaðar koma fram í nýrri skýrslu Efnahags-
og framfarastofnunarinnar, OECD. Opinber stuðningur
við landbúnaðinn lækkaði talsvert á dögum síðustu ríkis-
stjórnar, eða úr 84% árið 1991 í 73% nú. í samanburði
við önnur lönd er ísland í fjórða sæti hvað stuðning
varðar, en var áður í því efsta.
Skýrsla OECD var unnin að frumkvæði fyrrverandi
landbúnaðarráðherra, Halldórs Blöndals, vegna deilna
um útreikninga Hagfræðistofnunar Háskóla Islands um
stuðning við íslenzkan landbúnað. Samkvæmt skýrsl-
unni er hann umtalsvert minni, en stofnunin hélt því
fram, að svonefndur markaðsstuðningur við landbúnað
hefði numið 115% árið 1992. Um þessar mundir fara
fram umræður um stuðning við landbúnaðinn, einkum
sauðfjárrækt, svo og hafa sprottið upp deilur um heim-
ild til innflutnings búvara samkvæmt ákvæðum GATT-
samningsins. Birting OECD skýrslunnar er gott innlegg
í þessar umræður.
OECD reiknar út stuðning við landbúnað með tilliti
til fjárframlaga skattgreiðenda og innflutningsverndar.
Samkvæmt þessari viðmiðun nemur stuðningur við naut-
griparækt 51% (var 67% 1991), við sauðfjárrækt 62%
(92%), við svínarækt 78% (70%), mjólkurframleiðslu 83%
(85%), við kjúklingarækt 85% (82%) og við eggjafram-
leiðslu 78% (74%). Áhrif innflutningsverndar koma
glögglega í ljós í þessum tölum. Fæstir hefðu talið, að
svína- og kjúklingarækt nyti miklu meiri stuðnings en
hefðbundnar greinar landbúnaðarins. En OECD dæmið
sýnir beinan og óbeinan kostnað neytenda af búvöru-
framleiðslunni og jafnframt markaðsstöðu hennar.
Niðurstaða OECD er sú, að íslenzk stjórnvöld eigi
að hætta afskiptum af verðlagningu búvara og afnema
kvótakerfi í mjólkurframleiðslu og sauðfjárrækt. Ann-
ars séu litlar líkur á aukinni hagkvæmni í landbúnaði.
Nauðsynlegt sé að íslenzkur landbúnaður fái aukna
samkeppni með innflutningi búvara, sem knýi bændur
til hagkvæmari framleiðslu og lækkunar verðs. At-
hyglisvert er í þessu sambandi, að OECD telur að reglu-
gerðafargan og stjórnun landbúnaðarkerfisins geri ís-
lenzkum landbúnaði erfitt um vik í erlendri samkeppni.
OECD skýrslan setur stöðu landbúnaðarins og neyt-
enda í annað Ijós en íslendingar eru vanir. Hún ætti
að stuðla að skynsamlegri umræðu um vandann og
auðvelda stefnumótun til framtíðar. Þess vegna er birt-
ing skýrslunnar fagnaðarefni.
ÖKUM VARLEGA UM
VERSLUNARMANNA-
HELGI
MESTA ferðahelgi ársins er framundan. Tugþúsund-
ir íslendinga leggja að jafnaði land undir fót um
verslunarmannahelgina og búast má við þungri umferð
á öllum helstu vegum landsins.
Mælingar sýna að umferðin fer vaxandi á hverju ári
um þessa helgi og að búast megi við að allt að 40%
af umferðarflota Islendinga verði á þjóðvegunum.
Það er því brýn þörf á að ökumenn sýni aðgát og
hafi öryggið í öndvegi um helgina. Umferðarráð hefur
bent á að það sem einna mestri hættu valdi sé hraðakst-
ur og glannalegur framúrakstur. Þá á enginn að setj-
ast undir stýri eftir að hafa neytt áfengis. Með því að
blanda saman áfengi og akstri eru menn að stofna eig-
in lífi og annárra í hættu.
Því miður bendir nýleg umferðarkönnun lögreglu
einnig til að dregið hafi töiuvert úr notkun bílbelta. Þau
eru þó besta trygging jafnt ökumanna sem farþega lendi
þeir í óhappi og hafa bjargað ófáum mannslífum.
Með ábyrgum akstri og almennri tillitsemi er hægt
að koma í veg fyrir að verslunarmannahelgin verði jafn-
framt að slysahelgi.
Breytingar á heimsmarkaðsverði svínakjöts
og kindakjöts hafa mikil áhrif á útreiknaðan
stuðning við einstakar búgreinar á Islandi.
Egill Ólafsson leitaði álits á skýrslu OECD
um íslenskan landbúnað.
Kistinn Gylfi
Jónsson
Bjarni Ásgeir
Jónsson
Halldór
Biöndal
Aðstoðar-
maður land-
búnaðarráð-
herra telurtil-
lögurOECD
gagnlegar og
vill stefna í átt
til aukins
frjálsræðis í
framleiðslu og
verðlagningu
Jón Erling
Jónasson
Guðmundur
Magnússon
HEIMSMARKAÐSVERÐ á svínakjöti hefur verið að lækka
HEIMSMARKAÐSVERÐ á
svínakjöti hefur lækkað
umtalsvert síðan 1992 og
skýrir það að verulegu
leyti ástæðuna fyrir því að OECD
telur að stuðningur við íslenska
svínakjötsframleiðslu hafi aukist.
Sömuleiðis skýrir hækkandi heims-
markaðsverð á lambakjöti að hluta
til að stuðningur við sauðfjárfram-
leiðsluna mælist minni nú en 1991.
Kristinn Gylfi Jónsson, formaður
Svínaræktarfélags íslands, sagðist
telja samanburð OECD hvað varðar
stuðning við svínarækt á íslandi ós-
anngjarnan. Hann sagði að yfir 90%
af þessum stuðningi væru markaðs-
stuðningur, þ.e. innflutningsvernd.
Stuðningurinn réðist því mjög mikið
af heimsmarkaðsverði. Á síðasta ári
hefði reiknað heimsmarkaðsverð á
svínakjöti verið 68 krónur á hvert
kíló og hefði það lækkað úr 92 krón-
um árið 1992. Þessi lækkun mældist
sem aukinn stuðningur við íslenska
svínarækt, en OECD reiknar verð á
íslensku svínakjöti árið 1994 283
krónur á kíló.
Kristinn sagði að breytingar á
heimsmarkaðsverði á lambakjöti
skýrðu einnig að verulegu leyti
breytingar á stuðningi við íslenska
sauðfjárbændur. Öfugt við svínakjöt-
ið hefði heimsmarkaðsverð á Iamba-
kjöti farið hækkandi. Það hefði verið
112 krónur á kíló árið 1992, en
væri nú 178 krónur.
Kristinn Gyifi sagðist gera mikla
fyrirvara við útreikning OECD á
heimsmarkaðsverðinu. Þetta væri
reiknuð stærð sem væri ekki notuð
í viðskiptum. Nágrannaþjóðir íslend-
inga ættu ekki kost á að kaupa svína-
kjöt á 68 krónur kílóið. Hann tók
sem dæmi að í Danmörku væri verð
á svínakjöti frá bændum 130-140
krónur kílóið. Hann sagði að ef það
kjöt væri flutt til íslands væri það
með flutningskostnaði og slátur-
kostnaði komið upp í 200 krónur.
Kristinn sagðist vilja leggja
áherslu á að ríkissjóður væri að
leggja óverulega peninga til svína-
bænda. Þeir fengju engar beinar
greiðslur, enda hefðu þeir ekki farið
fram á þær. Það væri ekkert kvóta-
kerfi í svínarækt og engin opinber
verðlagning líkt og í sauðfjárrækt.
Kristinn Gylfi sagðist ekki vita
hvers vegna breytingar hefðu orðið
á heimsmarkaðsverði á svínakjöti,
en hann hefði grun um að ein af
ástæðunum fyrir því að væri sú að
niðurgreiðslur hefðu aukist.
Kristinn Gylfi sagði að verð á
svínakjöti á íslandi hefði lækkað frá
1992 um 15% og væri nú að verða
sambærilegt við það sem gerðist í
nágrannalöndum okkar. Hann sagði
að neytendur mættu búast við að
verð héldi áfram að lækka á næstu
árum. Verið væri að vinna að kynbót-
um á svínastofninum og lækkun á
fóðurkostnaði.
Stjórnvöld bera ábyrgð
Bjarni Ásgeir Jónsson, formaður
Félags kjúklingabænda, sagði að
stjórvöld bæru mikla ábyrgð á háu
verði á kjúklingum á íslandi. Stjórn-
völd hefðu alla tíð búið illa að grein-
inni og ítrekað beitt sér fyrir aðgerð-
um sem hefðu komið aftan að bænd-
um. M.a. með því að skattleggja fóð-
ur og ráðskast með verð á öðrum
aðföngum. Þegar virðisaukaskattur
hefði verið lagður á matvæli hefði
samkeppnisstaða greinannnar t.d.
versnað mikið í samkeppni við aðrar
kjötgreinar.
Bjarni Ásgeir benti á að kjúklinga-
bændum væri gert að greiða til
Stofnlánadeildar landbúnaðarins, en
hins vegar hefðu kjúklingabændur
ekki átt rétt á Iáni frá henni. Grein-
in hefði þess vegna verið byggð upp
með dýrum skammtímalánum.
Gjaldþrot j greininni væru mjög tíð.
Bjarni Ásgeir sagði að verð á kjúl-
ingum á íslandi hefði lækkað um
25% frá árinu 1989 og það ætti eft-
ir að lækka meira á næstunni vegna
kynbóta á hænsnastofninum. Nú
væri unnið að því að lækka fjár-
magnskostnað kjúklingabænda með
skuldbreytingum.
Skoðum tillögurnar
Arnór Karlsson, formaður Félags
sauðfjárbænda, sagði að sá stuðning-
ur sem sauðfjárræktinni væri veittur
leiddi til þess að íslendingar fengju
ódýrt kindakjöt. Stuðningurinn
kæmi þess vegna neytendum til
góða. Hann sagði að sér kæmi ekki
á óvart að heyra að stuðningur við
sauðfjárrækt á íslandi væri að
minnka. Það hefði verið tekin um
það ákvörðun með gerð núgildandi
búvörusamnings að minnka hann.
Arnór sagði varðandi ráðleggingar
OECD um breytingar á landbúnaðar-
stefnunni að einmitt þessa dagana
væri verið að skoða allar hliðar þess-
ara mála í tengslum við gerð nýs
búvörusamnings. Hann sagði að í
því sambandi myndu menn skoða
tillögur OECD fordómalaust. Það
væri gagnlegt að skoða ráðleggingar
þeirra. „Það er hins vegar ekki
hlaupið út úr svona kerfi fyrirvara-
laust, en við munum skoða þetta frá
öllum hliðum,“ sagði Arnór.
Tölurnar koma ekki á óvart
Halldór Blöndal fyrrverandi land-
búnaðairáðherra, sem óskaði eftir
því að OECD gerði skýrsluna, sagði
að tölur OECD kæmu sér ekki á
óvart. „Það lá alltaf fyrir að skýrsla
Hagfræðistofnunar Háskólans var
röng. Ef niðurstaðan er skoðuð kem-
ur í ljós að það sem ég sagði um
þetta mál á sínum tíma var rétt og
að markaðsstuðningurinn er minni
en ýmsir vildu vera láta. Eg vona
að héðan af þurfi menn ekki að deila
um staðreyndir í þessum efnum. Það
er bæði hollt fyrir neytendur og
bændur að vita hvar við stöndum."
Halldór sagðist ekki hafa séð til-
lögur OECD um breytingar á land-
búnaðarstefnunni og gæti þess
vegna ekki tjáð sig um þær.
Gagnlegar tillögur
Ekki náðist í Guðmund Bjarnason
landbúnaðarráðherra, en aðstoðar-
maður hans, Jón Erling Jónasson,
sagðist telja að skýrslan væri gagn-
leg. Það væri mjög gagnlegt að vita
hver stuðningur við íslenskan land-
búnað væri í samanburði við aðra.
Ekki ætti að þurfa að deila um hann
meira. Þarna væri landbúnaður allra
OECD-landanna borinn saman með
sömu aðferð. Það væri einnig gagn-
legt að sjá hvaða áhrif búvörusamn-
ingurinn frá árinu 1991 hefði haft.
Jón Erling sagði að tillögur OECD
um breytingar á íslenskri landbúnað-
arstefnu hnigju allar í átt til mark-
aðsvæðingar og meira fijálsræðis.
Það ætti ekki að þurfa að koma
neinum á óvart. „Ég vek athygli á
því að í stjórnarsáttmálanum er talað
um að nauðsynlegt sé að tengja
framleiðandann og neytandann betur
saman og að nauðsynlegt sé að gefa
kerfinu færi á að hagræða. Þetta er
raunverulega það sem OECD er að
segja. Við munum skoða þetta mjög
ítarlega og hafa þetta til hliðsjónar
við mörkun landbúnaðarstefnunn-
ar,“ sagði Jón Erling.
Jón Erling sagði að í þeim viðræð-
um sem nú ættu sér stað um vanda
sauðíjárræktarinnar hefðu menn
rætt um þau vandamál sem OECD
talar um og tillögur líkar þeim sem
stofnunin bendir á. Hann sagði ljóst
að menn ætluðu sér að ná samning-
um sem væru skref í átt til þeirra
tillagna sem OECD benti á. Það
væri hins vegar ekki auðvelt og
menn myndu gefa sér góðan tíma.
Hagfræðistofnun með
athugasemdir
Niðurstaða OECD um stuðning
við landbúnað er talsvert önnur varð-
andi ísland en Hagfræðistofnun
Háskólans komst að fyrir tveimur
árum síðan. Hagfræðistofnun taldi
að stuðningur við íslenskan landbún-
að, mældur á PSE-kvarða, hafi verið
115% árið 1992 og að stuðningurinn
næmi 17,2 milljörðum. OECD kemst
hins vegar að þeirri niðurstöðu að
1992 hafi hann numið tæpum 10
milljörðum og verið 84% á PSE-
kvarða. Mat OECD og Hagfræði-
stofnunar varðandi önnur lönd er
hins vegar svipað.
Guðmundur Magnússon, prófessor
í viðskiptadeild Háskóla íslands,
sagði að skýringin á þessum mismun
fælist í mismunandi reikningsaðferð-
um. Hann sagði að aðstæður á ís-
landi væri dálítið sérstakar að því
leyti að framleiðendur réðu fram-
leiðsluverði. „Það er mjög sérstakt
að framleiðsluaðilarnir eigi afurða-
stöðvarnar sjálfir og ráði verðinu.
Við tókum það inn í okkar útreikn-
inga.“
Guðmundur sagði að Hagfræði-
stofnun væri að undirbúa svar við
tölum OECD mjög fljótlega. Stofn-
unin væri að fara ofan í útreikning-
ana og bera þá saman. Hann sagði
ljóst að ekki væri beitt sömu aðferð
við útreikningana og Hagfræðistofn-
un væri þeirrar skoðunar að veiga-
mikil rök væru fyrir því að nota
hennar aðferð.
FÖSTUDAGUR 4. ÁGÚST 1995 23
VIÐ líffæraígræðslu á Fairfaxsjúkrahúsinu voru sex líffæri grædd í fimm sjúklinga með góðum árangri. Sérfræðingarnir þrír stóðu við
skurðarborðið í 24 tíma. Frá vinstri: Yfirlæknirinn dr. Jóhann Jónsson, dr. John Colonna og dr. Chuck Cappadona.
Tveir gáfu
fimm líf
Á einum sólarhring fluttu skurðlæknar
undir forustu íslenska yfírlæknisins dr. Jó-
hanns Jónssonar sex líffæri í fimm sjúklinga
í Fairfaxsjúkrahúsinu í Bandaríkjunum. Það
þótti tíðindum sæta. Jóhann sagði í símtali
við Elínu Pálmadóttur að allir sjúklingarnir
væru famir heilir heim. Það sé sérstök tilfínn-
ing að fá að horfa upp á breytinguna sem á
þeim hafi orðið við nýju líffærin.
SJÚKLINGUR getur þurft að
bíða árum saman eftir nýju
hjarta, lifur eða nýra. Úm
miðnættið dag einn í júlímán-
uði fengu samhæfingaraðilar
í sjúkrahúsinu í Fairfax sunnan við
Washington að vita að líklega væri
að leggjast til brúkleg lifur fyrir 37
ára gamlan sjúkling. Og rétt í kjölfar-
ið bárust fréttir um vænlega lifur fyr-
ir 37 ára gamla konu. Það setti í gang
24ra tíma maraþonkapphlaup tuga
manna um millifærslu á líffærum, allt
frá sérfræðingunum um samhæfingu
til lækna, hjúkrunarfólks og annarra
aðila. Undir morgun var önnur lifur
til reiðu, sem Jóhann, ásamt Colonna
lækni, græddi í enn einn sjúklinginn.
Áður en yfir lauk höfðu fimm sjúkling-
ar fengið sex ný líffæri, sem er óvenju-
legt þar sem ekki fást líffæri í meira
en 1-2 líffæraígræðslur á viku. Úr
tveimur líffæragefendum gátu lækn-
arnir gefið líf fimm sjúklingum, og
voru grædd í þá eitt hjarta, tvær lifr-
ar, tvö nýru og einn briskirtill.
Þannig hófst blaðafrásögn á staðn-
um af þessum atburði undir fyrirsögn-
inni: Endurvinnsla lengir líf. Síðan er
vitnað í dr. Jóhann Jónsson, sem stofn-
aði þessa líffæraígræðsludeild Fairfax-
sjúkrahússins fyrir þremur áram þeg-
ar hann flutti sig um set frá Washing-
ton Hospital Center, þar sem hann
hafði áður vakið athygli fyrir líffæra-
flutning.
Jóhann er 42ja ára gamall, sonur
Jóns K. Jóhannssonar læknis og Ól-
afíu Sigurðardóttur. Eftir að hafa út-
skrifast úr læknadeild HÍ 1979 fór
hann til framhaldsnáms í skurðlækn-
ingum í Bandaríkjunum. Hann hlaut
sína þjálfun í líffæraígræðslu sem sér-
grein í Washingon Hospital Center og
starfaði þar síðan sem sérfræðingur í
fjögur ár. Þá fór hann ásamt öðram
lækni til Fairfaxsjúkrahússins til að
koma þar upp deild til ígræðslu á
kviðarholslíffærum, brisi, nýrum og
lifur. Hefur deildin verið mjög vaxandi
og árangur orðið vel fyrir ofan meðal-
Iag. Svo að nú er áformað að ráða
fleiri skurðlækna í þessari sérgrein að
deildinni. Sagði Jóhann að með haust-
inu stæði til að ráða einn til að byija
með.
Annasamur sólarhringur
Þennan annasama sólarhring skiptu
sérfræðingar þrír í Fairfaxsjúkrahúss-
inu með sér verkum og fleygðu eér á
víxl stutta stund á sófa í skrifstofu
Jóhanns. Hann sagði að gengið hefði
vel með alla fimm sjúklingana. Næstu
tvær vikurnar eftir ígræðsluna hefðu
þeir verið önnum kafnir við að annast
þetta fólk, sem allt væri nú farið heim
af sjúkrahúsinu en mundi koma á
göngudeild áfram. Sagði Jóhann það
stórkostlega tilfinningu
þegar gengur svona vel,
næstum kraftaverk að
fólkinu hafi verið gefið
líf. Það verði svo mikil
breyting á því að það sé
næstum óþekkjanlegt.
Nýrnasjúklingarnir hafa
stundum verið í nýrna-
skiljum árum saman og
aðrir verið mjög veikir
áður en líffæri fékkst.
Skyndileg breyting á út-
liti þeirra og litarhætti sé
þá alveg ótrúleg.
Kapphlaup við
tímann
Jóhann sagði þetta
mikið kapphlaup, því ekki megi líða
nema 24 klukkustundir frá láti líffæra-
gjafans, þegar um lifur og bris er að
ræða, þar til líffærin séu komin í þiggj-
andann. En svolítið meira svigrúm ef
um nýra sé að ræða. „Ef maður tapar
því kapphlaupi er ekkert hægt að gera.
Þá er líffærið skemmt og verður að
hætta við,“ sagði Jóhann. Oft þarf að
sækja líffærið á skurðstofu annars
spítala, þar sem það er tekið úr. Og
þurftu þeir að gera það í þessu tilfelli.
Ein líffæraígræðsla getur tekið allt
upp í 10 tíma á skurðar-
borðinu og krefst gífur-
lega umfangsmikillar
hópvinnu og samræming-
arvinnu. Bakverðirnir,
eins og samræmingar-
fræðingurinn um hjarta
og lungnaflutninga kallar
þá í bandarísku blaða-
greininni, eru í sambandi
við líffæraþegann, fjöl-
skyldu hans, hjúkrunar-
fólk, lækna, blóðbanka
og alla aðra sem að mál-
inu þurfa að koma.
Mjög mikillar blóðgjaf-
ar er þörf, í venjulegri
líffæraígræðslu 10 ein-
ingar, en ein eining er
blóðgjöf einnar manneskju í blóð-
banka. Við svo margar ígræðslur
þurfti þrisvar sinnum það, sem sagt
blóð frá 30 blóðgjöfum í þetta sinn.
Auk þess þarf aðra blóðhluta, svo sem
plasma, storkueiningar o.fl. Blaðakon-
an hefur eftir dr. Jóhanni Jónssyni að
það geti reynt æði mikið á blóðbank-
ann, en starfslið sjúkrahússins hafi
náð góðum árangri í að minnka blóðg-
jöf meðan á uppskurðinum stendur.
Líffæragjöf á ökuskírteininu *
Eftir að sjúkrahús hefur gengið úr
skugga um heiladauða og úrskurðað
manneskju látna kemur í hlut læknis,
hjúkrunarfólks eða samræmingaraðila
að ræða við fjölskyldu hins látna til
að fá samþykki. Leit að ættingjum
getur verið tafsöm í þessu kapphlaupi
við tímann. Jafnvel þótt gefandinn sé
með undirskrifaða og vottaða yfirlýs-
ingu á ökuskírteini um að megi nýta
líffæri hans eftir lát hans, þarf engu
að síður leyfi ættingja i Bandaríkjun-
um. Jóhann segir að þótt leyfi sé vott-
að og undirskrifað í ökuskírteini komi
fyrir í helmingi tilfella að ættingjar
neiti. „Það er erfitt þegar maður bíður
með fárveikan sjúkling sem maður.
gæti bjargað," segir hann.
Vegna þess hve afdrifaríkt getur
verið að þetta gangi fljótt fyrir sig,
hafa í mörgum fylkjum í Bandaríkjun-
um verið tekin upp ökuskírteini, þar
sem á bakhlið er lína fyrir handhafa
til að skrifa nafn sitt á og samþykkja
þar með að hann gefi eftir lát sitt
annaðhvort ákveðið líffæri eða hvaða
liffæri sem er. Og gert er ráð fyrir
undirskrift tveggja votta. Ef til dæmis
verður mikið bílslys úti á vegunum
má því á þennan hátt hugsanlega
bjarga mörgum manneskjum með líf-
færagjöfum. Ættingjar vita þá vilja
hins látna og líffærin fara síður for-
görðum vegna formsatriða. Þegar Jó-
hanni var sagt að slíkt væri óþekkt á.
ökuskírteinum á íslandi, kvaðst hann
styðja að því yrði komið á. íslendingar
fái stundum líffæri grædd í annars
staðar og sé þvi gott að geta líka
gefið öðrum líf. Líffærinu sé betur
varið til lífgjafar en að fara í moldina.
Segja megi að lífgjafinn lifi þá á viss-
an hátt áfram.
Jóhann kvaðst þó aldrei hafa
grætt líffæri í landa sinn. Það sé
kannski skrýtið að vera sérfræðingur
í líffæraígræðslu og hafa aldrei grætt
líffæri í Islending. Honum þætti þó
vænt um ef hann fengi einhvem tíma
tækifæri til að gera það. Ekki kvaðst'
hann heldur hafa hitt aðra íslenska
lækna í þessari sérgrein. Þetta væri
ekki eitthvað sem maður veldi sér ef
maður ætlaði að starfa á íslandi. Til
þess væri þar of mikið fámenni. Þó
hugsanlega mætti græða líffæri í
stöku sinnum, yrði sérfræðingurinn
að vera alla jafna i almennum skurð-
lækningum og héldi sér varla í nægi-
legri þjálfun.
Dr. Jóhann Jónsson