Morgunblaðið - 05.08.1995, Blaðsíða 18

18 LAUGARDAGUR 5. ÁGÚST 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR: EVRÓPA
ERLENT
Tilskipun ESB um pakkaferðir
Bætur vegna
ky nferðislegrar
áreitni í Túnis
London. The Daily Telegraph.
TVÆR breskar konur hafa unnið
mál, sem þær höfðuðu á hendur
ferðaskrifstofu, vegna kynferðis-
legrar áreitni sem
þær urðu fyrir á
hóteli í sumarleyfi
sínu í Túnis. Bresk-
ur dómstóll felldi
úrskurðinn á
grundvelli tilskip-
unar frá Evrópu-
sambandinu.
Konurnar tvær,
sem eru frænkur,
önnur 33 ára gömul
og hin 21 árs göm-
ul, eru báðar frá
Manchester. Á hót-
eli sem þær dvöldu
á í Túnis árið 1993
urðu þær fyrir stöð-
ugu aðkasti karla
sem þar störfuðu.
Starfsmennimir
sendu þeim ástar-
bréf og þjónar
struku bök þeirra
er þeir báru fram
mat.
Lögmaður
kvennanna sagði
að þessi lífsreynsla
hefði tekið svo á þá
eldri að hún hafi
þjáðst af andarteppu eftir að hún
kom heim.
Henni voru dæmdar 2.200 pund
TÚNIS er vinsælt ferða-
mannaland en ekki eru
allir sem þangað koma
ánægðir.
í bætur en yngri frænku hennar
900 pund vegna „sálfræðilegra
þjáninga" þeirra.
Lögmaðurinn
vildi nvorki gefa
upp nöfn kvenn-
anna né ferðaskrif-
stofunnar. Þetta
mun vera fyrst mál-
ið sem dæmt er í á
grundvelli ESB-til-
skipunar frá 1992
um pakkaferðir. Er
búist við að það
muni hafa mikið
fordæmisgildi og að
fjöldi nýrra mála
muni fylgja í kjöl-
farið.
Ferðaskrifstofan
ber ábyrgð
í tilskipunni seg-
ir að ferðaskrifstof-
an sé ábyrg fyrir
að tilskilin þjónusta
sé veitt óháð því
hvort að hún sjálf
eða undirverktakar
á borð við hótel
veiti hana.
„Þegar konumar
kvörtuðu við yfir-
stjóm hótelsins
versnaði ástandið. Það hvernig tek-
ið var á málunum gerði hlutina enn
verri,“ sagði lögmaðurinn.
í ÞÝSKA bankakerfinu hafa menn töluverðar
áhyggjur af þróun peningamála innan ESB.
Þýskir bankar íhuga
stöðu marksins
Frankfurt. Reuter.
ÞÝSKIR bankar hafa undanfarið
ráðlagt fjárfestum að þeir þurfi
ekki að óttast fjárfestingar í þýsk-
um mörkum þrátt fyrir áform Evr-
ópusambandsins um peningalegan
samruna og sameiginlegan gjald-
miðil fyrir aldamót.
Þrátt fyrir það virðist sem bank-
arnir séu að búa sig undir að fjár-
festar muni færa innistæður sínar
frá ESB-gjaldmiðlum og hafa
margir þýskir bankar undanfarið
lagt áherslu á að styrkja stöðu
utan Evrópusambandsins. Virðist
sem flestir þeirra veðji á að sviss-
neski frankinn muni leysa markið
af hólmi sem öruggasti gjaldmiðill-
inn þegar ESB-gjaldmiðillinn lítur
dagsins ljós.
Hafa bæði Deutsche Bank og
Dresdner Bank sett upp nýjar
skrifstofur í Ziirich á síðustu tólf
mánuðum.
Þá opnaði minni banki, Bayer-
ische Hypotheken- und Wechsel-
bank AG, lítið útibú í Sviss í síð-
asta mánuði.
Óvissa um framtíðina
í könnun sem Reuters gerði í
nokkrum helstu borgum Þýska-
lands, kom hins vegar í ljóst að
bankamenn mæla enn nánast allir
sem einn með markinu sem örugg-
asta fjárfestingarkostingum.
„Þýski seðlabankinn leggur
áherslu á að hinn nýji gjaldmiðill
verði að vera jafnstöðugur og
markið,“ sagði ráðgjafi hjá Frankf-
urt-útibúi Dresnder Bank.
Ráðgjafi hjá þriðja stærsta
banka Þýskalands, Commerzbank,
ítrekaði að enn væri langur tími í
að peningalegi samruninn ætti að
eiga sér stað. „Enginn, ekki einu
sinni hér í Frankfurt, getur sagt
þér neitt ákveðið um peningalega
samrunann."
STRIÐ KROATA VIÐ UPPREISNARMENN SERBA
Hersveitir Króata hafa náö yfirhöndinni eftir aö þær hófu
stórskotaliös- og skriödrekaárás til þess aö ná Krajina-
héraði á sitt vald í gær.
Plaski:
Króatísk
hersveit
sækir aö
bænum,
sem er á
valdi Serb;
Gospic:
Fregnir at sigrum króatisks
landhers. 20 króatískir
skriödrekar sagöir sækja i
átttilMedak.
Króatíustjórn segir herlið sitt hafa
brotist gegnum víglínu Serba.
Knin:
Fregnir um þungar sprengjuárásir
og allsherjar sókn aö „höfuöborg" Krajina.
íbúar Zagreb búast við
sprengjuárásum
-segir Þorkell Diego sem staddur er 1 borginni
ÞORKELL Diego, sem starfað hef-
ur fyrir Rauða krossinn, er staddur
í Zagreb, höfuðborg Króatíu. Hann
sagði í samtali við Morgunblaðið í
gær að almenningur í borginni
byggi sig undir að gerð yrði
sprengjuárás á hana, þótt í gær
hefði allt verið með kyrrum kjör-
um. Sagði Þorkell að starfsmenn
Rauða krossins í bænum Knin í
Krajina-héraði, sem varð fyrir
miklum sprengjuárásum í gær,
héldu sig í loftvarnarbyrgi, og
heimildir hermdu að miðbær Knin
stæði í ljósum logum. Engir íslend-
ingar eru í Knin, svo vitað sé.
Samkvæmt fréttaskeytum Reut-
ers þykir mörgum líklegt að
ástæða rólegheitanna í Zagreb sé
sú að Króötum hafí tekist að ná á
sitt vald færanlegum eldflauga-
skotpöllum Serba, sem voru notað-
ir til eldflaugaárása á borgina í
maí.
Fulltrúar Sameinuðu þjóðanna
greindu frá hörðum bardögum um
30 km suður af Zagreb, en talið
er að skotpallarnir hafi verið stað-
settir þar.
Þorkell sagði að í Zagreb yrði
ekki vart við átökin nema að því
leyti að fólk væri varað við því að
vera á ferli og miðborgin væri
nánast mannauð. Þá væri búið að
loka öllum leiðum frá borginni og
að átakasvæðunum. Flugvellinum
var lokað fyrir allri umferð í gær-
morgun.
Að sögn Þorkels komu aðgerð-
irnar í gærmorgun almenningi ekki
á óvart. „Það hefur verið mikið
um herkvaðningar, bæði hafa mjög
ungir menn og menn sem ekki
hafa verið í herþjónustu síðan 1991
verið kvaddir í herinn.“ Almennt
herútboð hefði verið í Króatíu síð-
astliðna viku. Sagðist Þorkell telja
að Króatar gætu auðveldlega kvatt
til um 100 þúsund manns til viðbót-
ar því 100 þúsund manna liði sem
þegar hefði verið safnað saman.
„Króatar eru almenn ánægðir
með [hernaðaraðgerðirnar],“ sagði
Þorkell. Fólk sem orðið hafi að flýja
frá þeim landsvæðum sem Serbar
hertóku 1991 hafí þrýst mjög á
stjórnvöld um aðgerðir.
Þorkell kom til Zagreb á
fimmtudag og sagðist ekki ætla
að fara þaðan í bráð. „Ég ætla að
hinkra og sjá til. Maður gæti ef
til vill liðsinnt hjúkrunarfólki hér
ef þörf verður á,“ sagði hann.
Tudjman
forseti til
atlögu
FRANJO Tudjman, forseti Kró-
atíu, tók djarfa ákvörðun þegar
hersveitir hans réðust til atlögu
við heri Serba. Hann er fyrrum
hershöfðingi í her Júgóslavíu
sem var, 73 ára gamall og kem-
ur stundum fram opinberlega í
hvítum einkennisbúningi hers-
höfðingja er minnir á stíl Josips
Títós, fyrrum leiðtoga Júgó-
slavíu.
Frá því Króatía varð sjálf-
stætt ríki hefur Tudjman viljað
koma á nánum tengslum við
vestræn ríki, en varð lítið
ágengt framan af vegna þess
að fjölmiðlar í Króatíu voru ekki
fijálsir og minnihlutahópar í
landinu áttu erfitt með að ná
rétti sínum. En Tudjman ávann
sér velvild Vesturlanda með því
að láta undan þrýstingi frá Sam-
einuðu þjóðunum (SÞ) og skrif-
aði undir sáttmála við Bosníu-
stjórn um ríkjasamband Króata
ogmúslima.
í júní 1991 gekk Króatia úr
ríkjasambandi Júgóslaviu og
lýsti yfir sjálfstæði. Þjóðarbrot
Serba í Iandinu gerði
þegar uppreisn, stutt
af her Júgóslavíu.
Serbarnir tóku um
30% lands í Króatíu á
sex mánuðum. Endi
var bundinn á átökin
með vopnahléi sem
SÞ kom á.
Tudjman kom á
fjölflokka lýðræði í
landinu og hóf að
breyta efnahagslíf-
inu, segja skilið við
sósíalisma Júgóslavíu
og koma á króatísk-
um markaðsbúskap,
með það að markmiði
að fá inngöngu í Evr-
ópusambandið. Hann
hefur hins vegar sætt
vaxandi gagnrýni á
Vesturlöndum upp á
Reuter síðkastið fyrir
hérskáa þjóðernisstefnu sína.
Tudjman er sá stjórnmála-
maður sem mest ber á í Króa-
tíu, og nýtur fádæma hylli al-
mennings. Hann reykir ekki og
gætir hófs í víndrykkju, sem
þykir heldur fágætt á Balkan-
skaganum.