Morgunblaðið - 09.08.1995, Síða 2
2 C MIÐVIKUDAGUR 9. ÁGÚST 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
SH tvöfald-
ar útflutn-
ing á fersk-
um fiski
AUKIN áhersla hefur verið lögð á
útflutning á ferskum fiski hjá Söl-
umiðstöð hraðfrystihúsanna á
þessu ári. Það hefur meðal annars
skilað sér nærri tvöföldum útflutn-
ingi fyrstu sex mánuði þessa árs
á við sama tíma í fyrra.
Að sögn Valdimars Arnþórsson-
ar, deildarstjóra ferskfiskdeildar,
má meðal annars greina þessa
auknu áherslu á kaupum SH á
dreifingar- og sölufyrirtæki í Ost-
ende í Belgíu fyrir skömmu. Með
þeirri fjárfestingu sé ætlunin að
nálgast markaði, sem lítil áhersla
hafi verið lögð á hingað til, eða í
Hollandi, Belgíu og Vestur-Frakk-
landi.
Morgunblaðið/Birgir Þórbjarnarson
KRÓKABÁTAR geta róðið heila þijá daga í þessari viku. Veiðar voru bannaðar í viku fyrir og
um verslunarmannahelgina og síðan er helgarstopp um næstu helgi. Á myndinni sem tekin var
fyrir stoppið sjást strákarnir á Hallvarði á Horni ST 17 á færum út af Reykjarfirði.
Kostnaður við eftirlit
tæpar tvær milljónir
útgerðir
Eftirlitsmaður í sex mánuði JínLiískipUl
um borð í nvjum frystiskipum Þurfa að
borga fjár-
hæðir til Fiskistofu vegna lögbundins eftirlits sem hafa þarf með skipun-
um. Eftirlitsmaður dvelur um borð í skipunum fyrstu sex mánuðina
og fylgist með nýtingu og stærð afla. Þórður Ásgeirsson, Fiskistofu-
stjóri, segir að þessi lög séu ekki uppfinning Fiskistofu en þeim beri
skylda til að fylgja þeim eftir.
Mest aukning á útflutningi
þorsk- og karfaflaka
Valdimar segir að aukningin
komi helst fram í útflutningi á
þorskflökum, sem sett hafi verið á
Ameríkumarkað, og karfaflökum,
sem flutt hafi verið til Evrópu,
sérstaklega til Þýskalands. Öt-
flutningur á ferskum þorskflökum
hafí aukist úr 98 tonnum fyrstu
sex mánuðina í fyrra í tæp 350
tonn á sama tíma í ár. Útflutning-
ur á karfaflökum hafí aukist úr
72 tonnum fyrstu sex mánuðina í
fyrra í tæp 300 tonn fyrstu sex
mánuðina í ár.
Ferskfiskdeild SH stendur líka
fyrir útflutningi á ígulkeijahrogn-
um og hrossakjijti til Japan. Út-
flutningur á hrossakjöti fór í 56
tonn fyrstu sex mánuðina í ár úr
38 tonnum á sama tíma í fyrra.
Útflutningur á ígulkeijahrognum
hefur hins vegar staðið nokkuð í
stað, en orsakimar fyrir því má
meðal annars finna í slæmu ár-
ferði í Breiðafirði, en erfitt hefur
verið að útvega hráefni vegna ísa.
Útflutningur á laxi
dregst saman
Útflutningur á laxi var löngum
megin uppistaðan í ferskfiskdeild-
inni, en hann hefur dregist saman
úr því að vera um 800 tonn árið
1993 í það vera lítill sem enginn
í ár. Þetta er meðal annars vegna
áherslubreytingar hjá fyrirtækinu,
sem leggur núna meiri áherslu á
eigin afurðir. Heildarútflutningur
fyrstu sex mánuði þessa árs nemur
um 900 tonn, en á sama tíma í
fyrra nam hann tæp 600 tonn.
Þetta er því um 50 prósenta aukn-
ing.
Samkvæmt lögum á eftirlitsmaður
að vera um borð í nýjum fullvinnslu-
skipum fyrstu sex mánuðina eftir að
þau koma til landsins. í lögunum
segir að þetta eftirlit eigi að vera á
kostnað útgerðarinnar en hver dagur
með eftirlitsmann um borð kostar tíu
þúsund krónur samvæmt nánari
ákvörðun ráðherra í reglugerð. Inni
í þeirri upphæð eru föst laun, yfir-
vinna og öll launatengd gjöld. Eftir
sex mánuði gæti því kostnaður út-
gerðarinnar verið rétt tæpar tvær
milljónir króna fyrir utan fæðiskostn-
að og annað.
Bundinn eftirlitsmaður
Það er Fiskistofa sem hefur um-
sjón með þessu eftirliti en Þórður
Ásgeirsson, Fiskistofustjóri, segir að
hér sé ekki um sérstaka fíáröflun að
ræða fyrir Fiskistofu. „Við vildum
reyndar mjög gjarnan vera Iausir við
að binda einn mann af þessu fá-
menna liði okkar um borð í skipi í
heila sex mánuði. En við höfum bara
ekkert um það að segja því að þetta
er lögbundið."
Þórður segir að ástæðan fyrir
þessu lagaákvæði sé væntanlega sú
að fylgjast þurfi með því hvernig
vélamar vinni og hvort meðferðin á
aflanum sé með eðlilegum hætti.
Fylgst með vinnslu í skipunum
„Störf þessara eftirlitsmanna eru
í engu frábrugðin störfum annarra
eftirlitsmanna um borð í skipum,“
segir Þórður. „Þeir fylgjast með afla-
samsetningu, stærðarmæla aflann
og taka prufur. Ef hlutfall smáfisks
er of mikið í aflanum taka þeir
ákvörðun um hvort leggja eigi til
að svæðinu verði lokað.“
Að sögn Þórðar þarf að ganga
úr skugga um að menn séu ekki i
tilraunstarfsemi í vinnslu fisksins
með þeim afleiðingum að hann
skemmist og honum sé hent fyrir
borð. Þá þarf að fylgjast með því
hvernig vinnsla í skipunum fer af
stað og tryggja að byijunarörðug-
leikar í vinnslu verði ekki til þess
að stór hluti aflans fari forgörðum.“
Unnið er fyrir
Hafrannsóknastofnun
Þórður segir að það sé aðeins
einn eftirlitsmaður um borð, sem
þurfi vitaskuld sinn svefn. Það sé
hins vegar vaktakerfi á skipinu,
þannig að hann getur ómögulega
fylgst með öllu sem eigi sér stað.
Þá kemur fram í máli hans að
eftirlitsmenn vinni ýmis önnur störf
um borð en að sinna eftirliti. Þar á
meðal sé vinna fyrir Hafrannsókna-
stofnunina sem felist meðal annars
í að taka kvarnir úr fiskum.
SHIPMATESX
MARINE ELECTRONICS ®
RS6100
IMAVTEX GMDSS
Alþjóðlegt veður- og viðvaranakerfi fyrir skip
yfir 24 m. skv. reglugerð fyrir 1 ág. 1995
Verð 69.900 án/vsk. m/Active loftneti.
Fri&rik A. Jónsson hf. Fiskuió6 90, simi 552 2111
- kjarni málsins!
Miðnes hf.
MIÐNES hf. í Sandgerði hefur
gert samning um kaup á skoska
nótar- og flottrollsveiðiskipinu
Quantus. Skipinu er ætlað að
koma í stað Keflvíkings KE og
verður einkum notað til loðnu og
síldveiða enda útbúið kælitönkum.
Þá er skipið einnig búið til flott-
rollsveiða.
Að sögn Gunnars Þórs Ólafs-
sonar, framkvæmdastjóra Mið-
ness hf., verður Keflvíkingi skipt
út og annar bátur í eigu útgerðar-
innar, Bergur Vigfús GK, úreldur.
Hann segir skipið væntanlegt um
áramót ef allt standist. Kaupverð
er um 250 milljónir króna.
Að sögn Gunnars voru samn-
ingar undirritaðir í byijun júlí en
á þeim eru þó þeir fyrirvarar að
kaupin ganga til baka takist
skosku útgerðinni ekki að finna
sér nýtt skip í stað Quantusar
fyrir 15. september nk. Gunnar
taldi þó að Skotarnir væru í því
af fullri alvöru og að málið kæm-
ist í höfn innan skamms.
ÞRIGGJA DAGA VIKA
kaupir kælitankaskip
SKOSK A skipið Quantus er væntanlegt til Sandgerðis um áramót.
Mikið endurnýjað
Skipið er smíðað í Noregi árið
1979 og var lengt í fyrra og er
nú 51 metrar að lengd og 9 metr-
ar að breidd. Burðargeta þess er
um eitt þúsund rúmlestir af síld
og loðnu en níu RSW-kælitankar
eru í skipinu.
Gunnar Þór segist hafa skoðað
skipið sjálfur og að sér lítist mjög
vel á það enda sé það mikið end-
urnýjað og vel útbúið tækjum.
Meðal annars sé nýleg 2500 hest-
afla BMW/MAN aðalvél og nýjar
Volvo Penta hjálparvélar. Auk þess
væri nýr nótaleggjari um borð og
mjög öflugar vacumdælur.
Færeysk-
ir landa
miklu
• MIKIL aukning hefur
orðið á þeim fiski sem fer
í gegn um Fiskmarkað
Vestmannaeyja. Það sem af
er árinu hafa verið seld
8.600 tonn á móti 7.100
tonnum allt árið í fyrra.
Nú þegar hafa því farið
1.500 tonn þar í gegn um-
fram það sem selt var allt
árið í fyrra.
Páll R. Pálsson, fram-
kvæmdastjóri Fiskmarkaðs
Vestmannaeyja, segir að
aukningin skýrist að hluta
af úthafskarfa af færeysk-
um skipum. Útgerðirnar
nýti sér þjónustu fiskmark-
aðarins og milligöngu án
þess þó að bjóða fiskinn
upp. Þannig hafi 2.000 tonn
farið í gegn um markaðinn
á þessu ári.
Þá hafí 17 færeyskir línu-
og handfærabátar landað
alls 700-800 tonnum frá því
um miðjan mars. Skipin eru
að veiða í íslensku landhelg-
inni og hefur Páll það eftir
útgerðarmönnunum að þeir
viyi landa sem mestu hér á
landi vegna óánægju með
hvað lítil samkeppni er orð-
in um aflann í Færeyjum
vegna samruna fiskvinnsiu-
fyrirtækjanna.
Þá hefur einnig aukist
sala á fiski af heimabátum.
Amast við
Spánverjum
STJÓRNVÖLD í Argentinu
hafa farið fram á það við
spænsku stjómina, að hún
kveðji burt spænska frysti-
skipaflotann, sem er á
smokkfiskveiðum innan
argentínskrar landhelgi.
Á argentínska strand-
gæslan að „fylgja óskinni
eftir“ en Spánveijar benda
á, að þeir séu þarna að veið-
um samkvæmt samningum
við argentínsku stjórnina.
Segjastþeir óttast, að ein-
hver „vafasöm umhverfis-
sjónarmið" búi þarna að
baki og telja hættu á, að upp
sé að koma sams konar
ástand við Argentínu og við
Kanada fyrir skömmu.