Morgunblaðið - 09.08.1995, Síða 8

MIÐVIKUDAGUR 9. ÁGÚST1995
SPÁÐ í
Morgunblaðið/Alfons Finnsson
BJÓÐENDUR á uppboði Kvótamarkaðarins í Sexbaujunni þurftu að spá vel í kvótastöðuna og verðið áður
en spjöldin voru rétt upp til merkis um að boðið væri í.
Kvótaverð sveiflast
í takt við veiðarnar
KVÓTAMARKAÐURINN hf. stendur
reglulega fyrir kvótauppboðum þar sem
bæði aflamarkskvótar og aflahlutdeild-
arkvótar eru seldir hæstbjóðendum.
Þeir Hilmar A: Kristjánsson og Arni
Guðnason reka Kvótamarkaðinn hf. og
segja þeir tilganginn með uppboðunum
vera að láta framboð og eftirspurn ráða
verðinu. Þeir segja að verðið sveiflist
upp og niðun eftir því hvernig veiðist.
Ef mikil veiði sé í einhverri tegund og
hörgull á tegundinni þá rjúki verðið upp
úr öllu valdi en ef engin veiði sé hrynji
það.
Kvótauppboð var haldið á Sexbauj-
unni á Eiðistorgi í byijun mánaðarins.
Um tíu manns voru mættir á staðinn,
flestir til að bjóða í kvóta en aðrir ein-
ungis til að fylgjast með eða áttu fisk
sem var verið að bjóða upp. Auk þess
voru margir sem tóku þátt í uppboðinu
í gegnum síma.
Það var mikið skrafað og skeggrætt
áður en að uppboðið hófst. Menn ræddu
kvótamálin, hvar og hvernig væri best
að hagræða og verð á einstökum teg-
undum.
Það var því ekki laust við að það
væri spenna í loftinu þegar uppboðið
hófst. Boðið var í ellefu lotum, ákveðið
magn í hverri lotu, bæði aflamark, sem
er leigukvóti innan fiskveiðiársins, og
aflahlutdeild en það er varanlegur kvóti.
Bjóðendur fá boðsnúmer þegar þeir
skrá sig í uppboðið sem þeir síðan nota
til að gefa uppboðshaldara til kynna
að þeir vilji bjóða í.
Heldur lægra verð
Ýmsar tegundir voru á boðstólum að
þessu sinni. Hæsta boð í þorsk á afla-
marki var 72 krónur kílóið en á aflahlut-
deild 460 krónur kílóið. Þá voru seld
100 tonn af rækju i skiptum fyrir 71
HILMAR A. Kristjánsson upp-
boðshaldari tekur við tilboðum
utan úr sal og úr síma.
Framboð og eftirspurn
ræður kvótaverðinu á upp-
boðsmarkaði. Það var því
nokkur spenningur á upp-
boði Kvótamarkaðarins í
Sexbaujunni sem Helgi
f
Mar Arnason fylgdist
með á dögunum.
tonn af þorski og úthafsrækja fór á 305
krónur kílóið. Einnig voru boðin upp
2.000 tonn af síld í tveimur lotum og
fór kílóið á fjórar krónur.
Hilmar sagði að verðið væri heldur
lægra á sumum tegundum en verið
hefði. Hann nefndi sem dæmi að skar-
koli væri nú á óvenju lágu verði en
hann hefði verið kominn upp í 27 krón-
ur í maí-júní en kílóið fór aðeins á sjö
krónur nú. Hann sagði að þessi mikla
lækkun kæmi til af því að kolavertíð-
inni er lokið og mikið eftir af óveiddum
kvóta. Þorskurinn hefur einnig lækkað
að sögn Hilmars. Hann fór á 72 krónur
en var kominn í 75 krónur á kílóið af
aflamarkskvóta. Árni sagði að hinsveg-
ar hafi verð á aflahlutdeild í þorskkvóta
haldist í 460 krónum í nokkra mánuði
en það hafi verið 185 krónur í byijun
ársins.
Útgerðir eru að hagræða
Hilmar segir það séu bæði litlar og
stórar útgerðir sem selji kvóta á uppboð-
inu. „Menn eru þá að breyta til og hag-
ræða, til dæmis með því að skipta á
rækju og fá þorsk í staðinn því menn
vilja margir breyta um veiðitegundir og
veiðiaðferðir. Það fer eftir því hvað hent-
ar hverri útgerð fyrir sig.
Eftir að búið er að úthluta og allar
útgerðir með fullan kvóta fer þetta
hægt og rólega af stað. Það er mikið
um skipti og sölu á varanlegum kvóta
í byijun en svo kemur hreyfing á leigú-
kvótann eða aflamarkið uppúr áramót-
unum,“ sagði Hilmar.
í allra þágu
Þeir Hilmar og Árni segja áhættuna
fyrir fyrirtækin ekki mikla með því að
bjóða kvóta á uppboði. Þetta sé ekki
nauðungarsala og það sé einungis
markaðurinn sem ákveði verðið og því
komi rétt verð fram hveiju sinni. Það
skapi öryggi fyrir bæði kaupendur og
seljendur. Uppboð séu því í allra þágu.
Næsta kvótauppboð Kvótamarkað-
arins hf. verður haldið 29. ágúst nk.
FÓLK
Dauft hljóðið í
skipsljórum
humarbátanna
VIÐA er dauft við hafnirnar
yfir hásumarið. Svo er einnig
farið um Grindavíkurhöfn.
Frímann Ól-
afsson frétta-
ritari Morg-
unblaðsins
ræddi við þijá
skipstjóra sem
hann hitti þar
á förnum vegi.
• „Humar-
veiðin hefur
verið með
daprasta móti,
allavega til að byija með í vor.
Þetta þýðir ekkert annað er
mikla tekjuskerðingu fyrir
mannskapinn, allt að helmings-
munur frá því í fyrra. Það er
þó betra að vera á humrinum
þótt illa gangi en að vera heima
því við hefðum verið stopp. Við
áttum reyndar smárækjukvóta
en það hefði dugað skammt,“
sagði Kolbeinn Marinósson,
skipstjóri á Gauknum frá
Grindavík.
„Við tökum því eins og
hveiju öðru hundsbiti, er þetta
ekki orðið náttúrulögmál? Það
er sama viðkvæðið ár eftir ár.
Við fengum reyndar að veiða
ufsa síðasta vetur og það bjarg-
aði vertíðinni," sagði Kolbeinn
þegar hann var spurður um
áframhaldandi skerðingar fisk-
veiðiheimilda.
• „Við erum á skarkolaveiðum
á Faxaflóa um þessar mundir,
á dragnót," sagði Grétar Þor-
geirsson,
skipstjóri á
Farsæli.
„Vertíðin
byijaði 17. j úlí
og það hefur
gengið þokka-
lega svo
framarlega
sem veðrið
hefur verið
ágætt. Við
róum alltaf núna því þetta eru
fyrstu dagarnir en ef væri kom-
ið fram á haustið mundum við
ekki róa. Hljóðið í mönnum sem
ég hef heyrt er ágætt og við
erum sáttir við verðið sem við
erum að fá fyrir kolann. Það
er þó á vissum stöðum sem
ekki er hægt að dýfa dragnót
fyrir bolfiski. Við vitum af hon-
um en forðumst hann eins og
heitan eldinn. Við búum við
svoddan ægilegt reglufargan í
sambandi við Faxaflóann að
það er varla hægt að tala um
það. Við megum ekki koma
með nema um 15% afla af bol-
fiski. Mánuðinum er skipt niður
í tvö tímabil, tvær vikur hvort
tímabil, og á þessum tíma get-
um við til dæmis ekki flutt á
milli bolfisk sem kemur á fyrra
tímabilinu yfir á það seinna og
öfugt. Þá er búið að minnka
kvótann úr 100 tonnum á bát
í 90 tonn af skarkola en svo
er sandkoli fyrir utan kvóta. Á
móti má segja að verðið er
hærra núna en í fyrra þannig
að það jafnar sig út.“
- Nú er alltaf verið að
skamma ykkur dragnótar-
menn.
„Þetta eru nú eins og trúar-
brögð og það duga engin rök
á móti þeim sem trúa þessu
að dragnótin sé einhver skað-
valdur. Allar rannsóknir á
dragnót eru dragnótinni í hag,
fiskifræðingar, veiðarfæra-
menn, kafarar og það er búið
að taka myndir af henni, allt
er dragnótinni í hag. Menn vilja
bara ekki heyra þetta, sérstak-
lega trillukarlar," sagði Grétar
Þorgeirsson.
• „Við erum á humri og það
hefur gengið afleitlega eins og
hjá öðrum,“ sagði Halldór
Þorláksson
skipstjóri á
Þorsteini
Gíslasyni.
„Þetta er
uppistaðan í
veiðunum á
sumrin hér í
Grindavík
þótt einhveijir
séu á fiski-
trolli. Júlí hef-
ur verið svipaður og undanfarin
ár en léiegt í vor. Ég hef
ákveðna skoðun á þessu lélega
gengi á humrinum. Ég tel að
ásóknin á miðin í sambandi við
snurvoð og svoleiðis sé orðin
of mikil allt árið. Það er verið
að skaka á þessum bleyðum
allt árið. Áður fyrr voru þetta
bara humarveiðar þijá mánuði
á ári og síðan var hvílt á milli.
Ég tel að humarinn fái ekki
frið til að þroskast og dafna
þegar alltaf er verið að skrapa
ofan af þessu því hann lifir í
holum. Það eru þijú ár síðan
ég varaði við þessu og vildi
loka sumum svæðum til
reynslu og bera þau síðan sam-
an við svæðin sem veitt væri
á en það fékkst ekki í gegn.
Ég hef trú á að eitthvað verði
gert núna. Það hefur verið um
ofveiði að ræða fyrir austan
en ekki hér. Þetta er í fyrsta
skipti sem við ljúkum ekki fyr-
ir verslunarmannahelgi og
ætlum að vera fram undir ver-
tíðarlok, 15. ágúst,“ sagði
Halldór.
Kolbeinn
Marinósson.
Halldór
Þorláksson.
Plokkfiskur
ÞÓ FJÖLBREYTNI hafí aukist nyög í matreiðslu físks
stendur plokkfískurinn alltaf fyrir sínu. Soðningin er
ÁJIWTTMB 1)CSSU sinni sótt sjötíu ár aftur
í timann, í matreiðslubók Jón-
innu Sigurðardóttur á Hótel Goðafossi á Akureyri, þriðju
endurbættri útgáfu sem út kom 1927. Uppskriftirnar í
bókinni bera það með sér að fleiri hafa verið I heimili
á þeim tíma en algengast er nú. í réttinn þarf:
1000 gr. saltfiskur
800 gr. kartöflur
800 gr. gulrófur
100 gr. laukur
75 gr. smjör
100 gr. hveiti
1000 gr. mjólk
Vi teskeið pipar
V* teskeið mustarður (sinnep)
Þegar búið er að sjóða fiskinn, eru bcinin og roðið
tekið frá. Smjörið er brætt, hveitinu hrært saman við
og þynnt í sundur með mjólkinni. Soðnar og flysjaðar
gulrófur, kartöflur og saltfiskurinn er látinn í pottinn
og stappað vel saman. Soðið í 10-15 mín. Látið á fat
og skreytt með harðsoðnum eggjasneiðum, rauðum róf-
um og súrum græningi. Þessu er raðað á víxl I hring
utan um plokkfiskinn, en er þó ekki nauðsynlegt. Sé
þetta gert getur plokkfiskur orðið frambærilegur matur
handa hverjum sem er við hátíðleg tækifæri.
J