Morgunblaðið - 12.08.1995, Blaðsíða 2

2 C LAUGARDAGUR 12. ÁGÚST 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Hrafnhildur Guðríður St.
Guðmunsdóttir Sigurðardóttir
Ekkí klappa fyrir
henni, hún er
bara dóttir mín
Tónleikar í
Grindvík-
urkirkju
Á TÓNLEIKUM sem haldnir verða
í Grindavíkurkirkju á sunnudag kl.
18 flytja Hrafnhildur Guðmunsdóttir
og Guðríður St. Sigurðardóttir ís-
lensk og erlend sönglög.
íslensku lögin eru eftir Elísabetu
Einarsdóttur, Jón Laxdal, Þorvald
Blöndal og Sigvalda Kaldalóns. Þau
erlendu tónskáld sem eiga lög á tón-
leikunum eru Mendelssohn, Grieg,
Bach-Gounod, C. Franck og Schubert.
Hrafnhildur Guðmunsdóttir lauk
einsöngvaraprófi frá Tónlistarskól-
anum í Reykjavík 1987. Hún sótti
einkatíma hjá Sigurði Demetz og
hefur auk þess sótt fjölmörg nám-
skeið m.a. hjá Sena Jurinac, Charles
Spencer, William Parker og lan
Partridge. Hrafnhildur hefur sungið
í óperuuppfærslum hjá íslensku óper-
unni s.s. í Brúðkaupi Fígarós og
Töfraflautinni.
Guðríður St. Sigurðardóttir lauk
einleikaraprófi frá Tónlistarskólan-
um í Reykjavík 1978 og meistara-
I prófi í píanóleik 1980 frá háskólanum
í Ann Arbor í Michigan. 1984-1985
sótti hún einkatíma í píanóleik hjá
Gúnter Ludwig í Köln og hefur auk
þess sótt fjölmörg námskeið m.a. hjá
Einar Steen-Nöckleberg, John
Browning, Dalton Baldwin og Erik
Werbe. Guðríður hefur komið fram
á tónleikum í Bandaríkjunum, Þýska-
iandi, Sviss og Norðurlöndunum
ýmist sem einleikari eða með örðum
tónlistarmönnum. Hér á landi hefur
hún m.a. leikið á vegum Tónlistarfé-
lagsins, Gerðubergs og með Sinfón-
íuhljómsveit íslands.
------»4 *------
Nýjar plötur
• ÚT ER komin geislaplatan Wish-
ing Well - Óskabrunnurinn. Að-
allagahöfundur er Óskar Guðnason
og samdi hann helming texta
ásamt Ingólfi Steinssyni sem einn-
ig er lagasmiður í einu lagi ásamt
Oskari. Útsetning laganna var í
höndum Geirs Gunnarssonar og
sá hann jafnframt um upptökur sem
fram fóru í Canberra í Ástraliu.
Allur söngur var tekin upp í Sydney
af Louie Sheldon, sem er þekktur
amerískur gítarleikari. Leynd hvílir
yfir nafni söngvara Wishing Well
en hann er atvinnumaður í Astralíu
og samningsbundin útgáfufyrirtæki
þar. Pálmi Gunnarsson vann eitt
lag með Geir Gunnarssyni þar sem
Krislján Edelstein sá um gítarleik.
Á plötunni eru 10 lög. Skífan sér
um dreifingu.
Birgit Nilsson rifjar upp feril sinn en hún er
nú búsett á Skáni, og skrifar endurminningar
sínar, dæmir í söngkeppnum og kennir
ASKÁNI í Suð-
ur-Svíþjóð hef-
ur Birgit Nil-
son komið sér
fyrir eftir að hún dró sig
í hlé frá söngnum. Blaða-
maður The International
Tribune heimsótti hana á
bóndabýlið sem verið hef-
ur í eigu fjölskyldu henn-
ar í sex ættliði.
Sjálf vann Birgit öll
venjuleg bústörf á bæ
foreldra sinna þar til hún
varð 23 ára. Á óperusvið
steig hún í fyrsta sinn
28 ára gömul. Nilsson
segir móður sína hafa
haft glæsilega rödd en ekki hafí gefist
neitt tækifæri til að læra söng. Og
þegar stjórnandi kirkjukórsins hvatti
hina ungu Birgit til að hefja söngnám
var föður hennar brugðið. „Hann vildi
ekki að einkabam hans þyrfti að kynn-
ast umheiminum," segir Nilson en
kvöldið áður en hún fór í söngpróf við
Konunglega tónlistarháskólann í
Stokkhólmi, mjólkaði hún kýmar í síð-
asta sinn.
Þegar Nilsons talar er rödd hennar
jafnstyrk og áður. Þetta er sama rödd
og fór upp á háa C í Turandot eftir
Puccini, sem hljþmaði svo hátt í Arena
di Verona á Ítalíu að vegfarendur
héldu að brunabjalla hefði farið í gang,
röddin sem braut kirkjuglugga á Skáni
og klauf eymalokk í Teheran. „Ég
átti líka í vandræðum með hljóð-
nema,“ segir hún. „Upptökustjóramir
sögðu: Þegar þú syngur háa nótu taktu
þá þijú skref aftur á bak. Ef ég á að
segja eins og er, þá held ég að engin
af þeim upptökum sem gerðar voru
af rödd minni nái henni fylíilega."
Sir Georg Solti hljómsveitarstjórinn
sem stýrði m.a. flutningi Niflunga-
hrings Wagners þar sem Nilsson söng
hlutverk Brunnhilde, segir rödd henn-
ar hafa verið einstæða. „Héldi maður
að ein háa nótan hefði verið fullkom-
inn og að ekki yrði gert jafnvel, var
næsti tónn jafn fagur. Söngur hennar
bjó yfir endalausum krafti, tón-
næmni, öryggi."
Bóndadóttir á ekkert
erindi í söngnám
Aðalsmerki Niisson voru hinir háu
tónar, sem hún virtist syngja án
minnstu fyrirhafnar. „Maður á ekki
að teygja sig í tóninn heldur hvíla á
honum,“ segir söngkonan. En útlitið
var ekki bjart er hún hóf nám og tók
Nilsson litlum framförum. Minnstu
munaði að fyrstu söngkennurum
hennar tækist að eyðileggja röddina
og einn þeirra lýsti því enda yfír að
hann teldi að bóndadóttir hefði ekk-
ert að gera í söngnám.
Söngkonan unga greip
því til sinna ráða. „Ég
vissi að ég yrði sjálf að
komast að því hvaða
söngstíll hentaði mér
best, að það var undir
mér sjálfri komið hvort
ég næði árangri eða væri
búin að vera og það veitti
mér styrk."
Nilsson hefur meiri
áhuga á því að ræða það
sem reyndist erfitt en
söngsigrana. „ Þegar ég
söng í Aidu í fyrsta skipt-
ið varð ég að draga veru-
lega úr raddstyrknum og
reyna að ná hinni sérstöku mýkt sem
einkennir ítalska tónlist. Þá lærði ég
einnig að nálgast tónlist Wagners eins
og ég myndi syngja Mozart. Byiji
maður að syngja í lágum hljóðum en
einbeiti sér að tóninum, vex röddin
af sjálfri sér. Sjálfur sagði Wagner
eitt sinn að þýskir söngvarar ættu að
kynna sér ítalska sönghefð."
Á sjötta áratugnum fylgdi hver sig-
urinn í kjölfar annars. Söngur hennar
í hlutverki Isoldar á La Scala var fors-
íðuefni í The New York Times og The
New York Herald Tribune. Ekki einu
sinni Nils Svensson, faðir söngkonunn-
ar, gat leynt stoiti sínu er hann hlýddi
á óperusýningu í Metropolitan-óper-
unni. Þegar Nilsson hafði lokið við að
syngja„Vissi d’arte" úr Toscu eftir
Puccini, sneri hann sér að sessunaut
sínum og sagði: „Ekki klappa fyrir
henni. Hún er bara dóttir mín.“
Vera má að Birgit Nilsson hafi litla
hvatningu hlotið í föðurhúsum en
kraftinn og seigluna fékk hún í arf.
Hún gerði nær alla samninga sjálf,
steig ekki í vænginn við aðra söngv-
ara og átti góð samskipti við aðra
tónlistarmenn.
Þroski söngvara og aðdáun al-
mennings fer ekki ævinlega saman
en Nilsson var óhrædd við að kanna
og þroska nýjar hliðar á túlkun sinni.
Sir Georg Solti segir hana ekki hafa
staðið í stað heldur þroskast allan
feril sinn. „Henni hefur oft verið líkt
við norsku söngkonuna Kirsten Flag-
stad. En Birgit þróaði með sér næmi,
vítt tónsvið og tilfinningar sem Flag-
stad náði ekki í sama mæli.“
Nilsson ver nú mestum tíma í að
rita endurminningar sínar, dæma í
söngkeppnum og við kennslu, auk
þess sem hún skipuleggur tónleika
og fjársafnanir fyrir kirkjuna í Kar-
up, þar sem hún er fædd og uppalin.
Allt sitt líf hefur hún haft í huga orð
móður sinnar sem sagði: „Haltu þig
við jörðina. Þá verður fallið ekki svo
slæmt þegar þú dettur."
Birgit Nilsson
Hilmar Oddsson
á Norsku kvik-
myndahátíðina.
NORSKA K VIKMYND AHÁTÍÐIN verður haldin í
Haugasundi dagana 19. til 26. ágúst næstkomandi.
Hátíðin er nú haldin í 23. sinn og munu fjölmargar
nýjar norrænar kvikmyndir verða kynntar. Meðal
þeirra er mynd Hilmars Oddssonar, Tár úr steini, sem
byggð er á ævi Jóns Leifs, tónskálds. Myndin segir
frá Iífi Jóns í Þýskalandi á veldistíma nasista en hann
var kvæntur stúlku af Gyðingaættum.
Frá Noregi verður m.a. sýnd mynd sem Liv Uliman
hefur skrifað handrit að og leikstýrt. Heitir myndin
Kristín Lavransdóttir og er byggð á samnefndri skáld-
sögu eftir Sigrid Undset. Frá Danmörku kemur m.a.
mynd eftir Jesper W. Nielsen, Síðasti víkingurinn, sem
ÚR mynd Hilmars Oddssonar Tár úr steini.
gerist á víkingaöld. Finnar kynna mynd eftir Markku
Pölönen, Síðasta brúðkaupið, en hún hefur hlotið
mesta aðsókn þarlendra mynda í þrjú ár. Svíar senda
tvær myndir á hátiðina, Hvítar lygar í leikstjórn Mats
Arehn og Haust í Paradís eftir Richard Hobert.
Fyrirlestur
í Listasafni
Islands
Dr. Kasper Monrad, safnvörður
við Ríkislistasafnið í Kaup-
mannahöfn, flytur fyrirlestur í
Listasafni Islands í dag kl. 16 í
tengslum við sýninguna Ljós úr
norðri, Norræn aldamótalist.
Kasper Monrad er einn helsti -
sérfræðingur Dana um danska
málaralist 19. aldar. Hann hefur
starfað við fjölda sýninga á verk-
um dönsku gullaldarmálaranna
og skrifað ritgerðir og formála
að sýningarskrám sýninga.
Hann var fulltrúi norrænu
þjóðlistasafnanna á sýningunni
Ljós norðursins sem sýnd var á
Spáni í vor og sumar.
Síðasta sýning-
arhelgi í Ný-
listasafninu
KOMIÐ er að síðustu sýningar-
helgi ijögurra sýninga sem stað-
ið hafa yfir í sölum Nýlistasafns-
ins, Vatnsstíg 3b í Reykjavík.
Sýnendur í aðalsölum eru
Frederike Feldman, Frank Reit-
enspiess og Markus Strieder frá
Þýskalandi og Gunilla Bandolin
frá Svíþjóð. Harpa Árnadóttir
er gestur safnsins i setustofu
að þessu sinni.
Sýningarnar eru opnar dag-
lega frá kl. 14-18 og þeim lýkur
sunnudaginn 13. ágúst.
Tjarnarkvart-
ettinn í Kaffi-
leikhúsinu
TJARNARKV ARTETTINN
heldur tónleika í Kaffileikhúsinu
annað kvöld, 13. ágúst, kl. 21.
Á efnisskránni eru íslensk
sönglög, dægurlög og leikhús-
tónlist. Kvartettinn er nýkominn
úr sumarferð um Norðurland og
heldur að tónleikunum loknum
áleiðis til Finnlands þar sem
hann tekur þátt í alþjóðlegri leik-
listarhátíð í Tampere.
Kvartettinn skipa þau Rósa
Kirstín Baldursdóttir, sópran,
Kristjana Arngrímsdóttir alt,
Hjörleifur Hjartarson tenór og
Kristján Hjartarson bassi.
N1
c
ogný
LAUGARDAGINN 12. ágúst verður
opnuð á Listasumri á Akureyri sýn-
ing á verkum Braga Ásgeirssonar :
en hann er um þessar mundir gest-
ur í nýlega opnaðri gestavinnustofu
á Akureyri. Bragi er löngu lands-
þekktur myndlistarmaður og hefur
haldið fjölda einkasýninga bæði hér
heima og erlendis auk þess að taka
þátt í samsýningum. Hann er einn-
ig kunnur fyrir skrif sín í Morgun-
blaðið en hann hefur verið mynd-
listargagnrýnandi blaðsins um ára-
bil.
Ný steinþrykk unnin í
Kaupmannahöfn
Á sýningunni á Akureyri sýnir
Bragi málverk, teikningar og ný
Myndir sem spyr
„Ég er
spákona
iríkrist
IGERÐARSAFNI, Listasafni
Kópavogs, sýnir Gunnar Karis-
son olíumálverk. Verkin eru
stór og litrik og er ekki laust
við að áhorfanda verði eilítið hverft
við þegar hann gengur í salinn því
myndefnin eru harla óvenjuleg þó
manneskjan sé ávallt þar fremst í
flokki umkringd ávöxtum, tijám,
blómum og dýrum.
Stíll myndanna er kunnuglegur
en erfitt er að benda á að hverskon-
ar blanda af nýklassík og táknrænu
er þar ráðandi. Þær minna jafnvel á
ríkisrekna list fasista millistríðsár-
anna og fyrrverandi kommúnista-
ríkja Evrópu. Hetjulegar persónur
horfðu ákveðnar fram á veginn með
paradís sér við hlið.
Góð myndlist
„Ég játa það alveg að myndirnar eru
málaðar meðvitað í þessum stíl. Þess-
ar myndir fara mjög í taugarnar á