Morgunblaðið - 15.08.1995, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ
[]>,.' 11' i l " 11 i'-

^IÐJUDA^UR ,15^0(^ 1995 .,23
LISTIR
Það leggja
sennllega ekki
margir óperu-
söngvarar jafnmikla
áherslu á líkamshreysti
og spænski tenórinn
Alfredo Kraus sem
stundar líkamsrækt
reglulega. Hann hefur
enda verið meðal bestu
tenóra í hart nær fjöru-
tíu ár. Kraus sem er
67 ára gamall - sjö
árum eldri en Pava-
rotti - hefur nýlega
gefið út geisladisk með
nýjum upptökum.
Utan sviðsljóssins
í The Indipendant
segir að þrátt fyrir að
hafa verið meðal bestu
söngvara svo lengi sem
raun ber vitni hafi
Kraus ætíð haldið sig
utan sviðsljóssins ólíkt
sumum nafntogaðri
tenórum. Hann hefur heldur ekki
reynt að auka á almennar vin-
sældir sínar með því að taka hlið-
arspor í söngnum yfir í popptón-
listargeirann. Aðspurður hvort
hann myndi breyta áherslum sín-
um ef hann væri að hefja söngfer-
il sinn nú, segir hann brosandi
að það sé útilokað. „I byrjun fer-
ils verður maður að velja á milli
þess að þjóna tónlistinni skilyrð-
islaust og ná þannig á toppinn
eða að verða vinsæll tenór. Eg
held að þetta séu tveir aðskildir
hlutir, þetta eru ólík störf. Auð-
vitað getur það auðveldað manni
Alfredo Kraus
Alfredo Kraus tenór
Að þjóna tónlistinni
eða verða frægur
hlutina að vera heimsþekktur en
ég vil það einfaldlega ekki. Eg
vil einungis vera kunnur á meðal
fólks sem hefur þekkingu á
óperutónlist, sem kann að meta
góðan söng og hefur tilfinningu
fyrir honum.“
Kraus segir að það sé ekkert
sérstakt leyndarmál á
bak við velgengni sína.
Segist halda að hann
eigi hana góðri heilsu
að þakka, góðri tækni
og skynsamlegu verk-
efnavali. Síðastliðin ár
hefur hann takmark-
aðsig við að syngja í um
fjörutíu sýningum á ári.
Langar hvíldir segir
hann nauðsynlegar til
að safna orku. Hann
viðurkennir að það sé
vissulega erfiðara fyrir
mann á hans aldri að
halda dampi þegar
kröfurnar verða sífellt
meiri. „Það er erfiðara
því að orðstír minn
verður alltaf meiri, fólk
krefst þess að maður
syngi vel. Maður þarf
alltaf að gera aðeins
betur í dag en I gær.“
Arftakinn
Alagna
Margir telja að arftaki Kraus
verði franski tenórinn Roberto
Alagna en sjálfur hefur Kraus
mikið álit á honum. „Þegar ég
heyrði hann syngja í fyrsta skipti
hugsaði ég með mér að þessi
drengur ætti eftir að slá í gegn
og nú er það komið á daginn.
Eg hef hins vegar margoft bent
honum á að hann megi ekki
ofreyna sig á of þungum verkum,
að hann ætti að halda sig við lý-
rísku óperurnar. Þyngri verk
geta verið svona ferskri og fal-
legri lýrískri rödd hættuleg."
BOKMENNTIR
Lj óð
LESNÆTUR
eftir Þóru Jónsdóttur, Mýrarsel - eig-
in útgáfa Reylgavík 1995.
UÓÐABÓKIN Lesnætur eftir
Þóru Jónsdóttur hefst á fallegu ljóði
um listina að yrkja. Kvæðið segir
margt um kveðskap Þóru, ekki síst
sú hugmynd hennar að ljóðið sé
fingraför sem letri „leynda hug-
arheima“. Löngum hefur það verið
aðal hennar eins og margra nú-
tímaljóðskálda að beisla kenndir
og tilfinningar og finna þeim sam-
svörun í ljóðmyndum og orðum.
Það er svo hlutverk lesandans að
nema samsvörunina og vekja ljóðið
upp af pappírnum.
Vissulega er slík myndsköpun
helsti styrkur Þóru enda hefur hún
næmt auga fyrir hinu smágerva í
tilverunni og finnur því stað í falleg-
um smámyndum. Því verður mynd-
mál hennar fyrir bragðið stundum
ásækið og krefjandi. En jafnframt
er myndbyggingin viðkvæm og
brothætt, sérstaklega þegar mörg:
um myndum er raðað saman. í
nokkrum ljóðum hinnar nýju ljóða-
bókar er eins og jafnvægið ráskist,
smáatriði byrgi sýn og falli ekki að
heildinni með þeim afleiðingum að
tilfínningalegtengsl ljóðs og lesanda
Leyndir
hugarheimar
rofna. Dæmi um þetta
eru kvæðin Brúðkaups-
mynd og Hanastél.
Áberandi einkenni á
ijóðum Þóru er leit að
tilgangi og sambandi.
Oft er hún árangurs-
laus. Ljóðmælandi „fer
yfir götuna erindis-
leysu“. Þeir sem leiðast
saman undir sömu
regnhlíf í streymi regns
fjarlægjast aftur að
rigningunni lokinni.
Ljóðmælandi nær ekki
deginum „var ýmist á
undan eða eftir“ eins
Þóra
Jónsdóttir
og segir í einu kvæðinu og víða
gætir sambandsleysis. Við fínnum
í stöku kvæði ögn af tómhyggju
eins og í Lögmáli tómsins sem er
leikur að þverstæðum um autt her-
bergi sem „fyllist brátt af fánýti“.
Sömuleiðis gegnir fallvaltleiki lífsins
mikilvægu hlutverki i' Ijóðum Þóru.
í bréfi til fomvina er
allt um seinan. Bréfíð
er skrifað of seint og
forgengileikinn í mynd
eldsumbrota eða sag-
arblaðs hefur eytt öllu
áður mikilvægu. Jafn-
vel örkin sem skrifað
er á gulnar. „Þetta er
dæmigert bréf / sem
segir ekkert / líkast
fíngurkossi í gegnum
bílrúðu".
Annars er lífssýn
Þóm í meginatriðum
jákvæð. Hún tekst á
við sambandsleysið,
firringuna og tímann. Fjall verður
henni að’tákni um eilífð, öryggi og
tilvem sem hún fellur inn í.
Heilluð af bláma fjallsins
skrifa ég það með vatni
á hvita örk
UTSALAN
HAFIN

Brúnt,
tjósbrúnt,
svart
Mikilvægi upplýsinga
tíl stjornunar
í rekstri eykst með
degi hverjum
Droparnir þorna mislitir á pappímum
og fella í ásýnd íjallsins
andlit mitt, fíngraför og líflínu
Hún endar inni í skugganum.
Sá skuggi, e.t.v. skuggi dauð-
ans, sem þarna er ort um í lok
kvæðisins verður skáldkonunni oft
að yrkisefni. Ekki þó sem hræðileg
ógn heldur er engu líkara en með
þeim sé Þóra að yrkja sig í sátt
við framrás tímans. Enda á hvert
skeið mannsins sér sína birtu, sitt
upphaf og sína fegurð eins og
skáldkonan lýsir svo fallega í kvæð-
inu Silfruðum morgnum.
Sumarblómin hirða silfraðir morgnar
M fingmm reynitijánna brosa rauðir klasar
Ölvaðir af áfengi beijanna
fljúga ungir þrestir inn í tálsýn rúðunnar
Við hin sem lengi eltum hillingar
heflum nýja bernsku
Þótt augun séu ekki lengur blá
og hárið eins og hagalagðar
Lesnætur er að ýmsu leyti vel-
heppnuð bók. Þótt myndbyggingin
sé brotgjörn í stöku kvæðum er
myndmálið oft býsna áleitið. Við-
fangsefnin eru áhugaverð og mörg
kvæðanna eru heilsteypt og falleg.
Skafti Þ. Halldórsson
Ert þú í stakk búinn
að mæta
aukinni samkeppni?
cohcúm

Concorde C5 upplýsingakerfi
og bókhald.
Framtíðarlausn fýrir lltil og
meðalstórfyrirtæki.
Hátæknl tíl framfara
ifg Tæknlval
Skeifunni 17* Sfmi 568-1665
BRYNJAR HÓNNUN / RÁÐGJÖF