Morgunblaðið - 20.08.1995, Blaðsíða 4

4 SUNNUDAGUR 20. ÁGÚST 1995
MORGUNBLAÐIÐ
VIKAN 13/8 -19/8.
—
► VSÍ kynnti fulltrúum
stéttarfélaganna í álverinu
í Straumsvík hugmyndir
sinar um breytingar á
kjarasamningum og þætti
sem tengjast hugsanlegri
stækkun álversins. Hug-
myndirnar snúast um aukna
verktöku en aðaltrúnaðar-
maður starfsfólks í álverinu
segir hugmyndir vinnuveit-
enda hafa komið sér á óvart.
Verktaka er nánast óþekkt
í álverum í Noregi og hefur
það ekki fælt fyrirtæki frá
því að stækka álver þar, að
því er fram kom hjá for-
manni norskra verkalýðsfé-
laga í greininni.
► ÞORSTEINN Pálsson
sjávarútvegsráðherra
ræddi við norska og rúss-
neska starfsbræður sína,
um veiðar í Barentshafi, í
Pétursborg. Engar ákveðn-
ar niðurstöður urðu af fund-
inum en sjávarútvegsráð-
herra sagði Rússa nú sýna
meiri vilja til ræða um veið-
arnar í Barentshafi.
► SEGULSTÁL var notað
til að ná títupijóni upp úr
10 mánaða telpu á speglun-
ardeild Borgarspítalans.
Ásgeir Theodórs, sérfræð-
ingur í meltingarsjúkdóm-
um náði títupijóninum með
því að þræða segulstál í
gegnum speglunartæki nið-
ur í maga barnsins. Eftir
að segulstálið hafði gripið
títuprjónshausinn var
prjónninn dreginn út í gegn-
um speglunartækið.
I^ýlaveiki í löxum
LAXAR sem fundust dauðir í Elliðaán-
um drápust úr nýju afbrigði af kýla-
veiki. Meira en tugur laxa hefur fund-
ist dauður í ánum síðustu daga. Þetta
er í fyrsta sinn sem sjúkdómurinn
greinist í laxi hér á landi. Lögð verður
áhersla á að einangra Elliðaárnar og
koma í veg fyrir að kýlaveikin berist
í aðrar ár og fískeldi. Ótti er við að
kýlaveikin berist í hafbeitarstöðvar.
Vaðandi túnfiskur
út af Reykjanesi
SKIPVERJAR á Barða NK-120 urðu
varir við mikið af túnfíski á karfamið-
um djúpt út af Reykjanesi í sumar.
Skipveijar urðu varir við túnfisk fyrir
tilviljun en hann virtist vera á mjög
stóru svæði. Jóhann Sigurjónsson sjáv-
arlíffræðingur segir að túnfísk sé að
fínna í talsverðu magni suður af land-
inu en menn þurfí að fara langt til að
finna hann.
Úthlutun á toll-
kvótum á osti
LANDBÚNAÐARRÁÐUNEYTIÐ hef-
ur úthlutað osttollkvótum, alls 19 tonn-
um af osti sem er ekki framleiddur
hér. Meðal umsækjenda um innflutn-
ingskvóta á ostum var Hagkaup en
með umsókn fyrirtækisins fylgdu lög-
fræðilegar athugasemdir við reglugerð
Guðmundar Bjarnasonar landbúnaðar-
ráðherra um innflutning á ostum og
fleiri vörum. Hagkaup, sem fékk engan
tollkvóta í úthlutun ráðuneytisins,
áskildi sér allan rétt til að fá málsmeð-
ferð ráðuneytisins ógilta yrði úrskurðað
eftir 4. grein reglugerðarinnar.
Carlsson hyggst
fara frá
INGVAR Carlsson, forsætisráðherra
Svíþjóðar, lýsti yfír því á föstudag
að hann hygðist láta af embætti í
mars og stíga um leið úr formanns-
stóli sænska Jafnaðarmannaflokks-
ins. Carlsson
kveðst hafa náð
fram helstu mark-
miðum sínum í
embætti. Aðild að
Evrópusambandinu
sé í höfn, efnahag-
urinn á uppleið og
flokkur sinn hafí
náð stjómartaum-
unum að nýju.
Carlsson varð for-
sætisráðherra Svíþjóðar þegar Olof
Palme var myrtur. Þegar hann lætur
af embætti verða liðin tíu ár frá
morðinu.
Ingvar Carlsson
Þjóðernishreinsanir í
Bosníu og liðssöfnuð-
ur við Dubrovnik
SERBAR hófu „lokaáfanga þjóðemis-
hreinsana" í Banja Luka í Bosníu, að
sögn Sameinuðu þjóðanna.
Króatar halda áfram að safna liði
umhverfis borgina Dubrovnik við
strönd Króatíu að Adríahafínu. Búist
er við að þeir hefli á næstu dögum
stórsókn inn í Bosníu til að stöðva stór-
skotaliðsárásir Serba á nágrenni hinnar
fornfrægu borgar. Franjo Tudjman,
forseti Króatíu, sagði hins vegar að
nú vildi hann komast hjá frekari hern-
aði á hendur Serbum eftir að hafa
rætt við aðstoðarutanríkisráðherra
Bandaríkjanna, sem hefur verið á ferð
og flugi um fyrrum Júgóslavíu að reka
áróður fyrir nýrri friðaráætlun Banda-
ríkjamanna.
Nyrup í Thule
POUL Nyrup Rasmussen, forsætisráð-
herra Danmerkur, átti fund með Lars-
Emil Johansen, formanni grænlensku
landstjómarinnar, á Grænlandi og hét
því að draga fram allar upplýsingar
um geymslu bandarískra kjarnorku-
vopna í Thule.
► SAUTJÁN manns særð-
ust þegar sprengja sprakk
við neðanjarðarlestarstöð
hjá Sigurboganum í Parísar
á fimmtudag. Þetta var ann-
að sprengjutilræðið í höfuð-
borg Frakklands á 23 dög-
um. Ottast menn nú aðalda
hryðjuverka ríði yfir. Öfga-
hreyfing alsírskra múslima
lýsti í gær ábyrgð á hendur
sér, en lögregla virðist hafa
fáar vísbendingar.
► JAPANIR báðust fyrsta
sinni afsökunar á grimmd-
arverkum japanska hersins
í heimsstyijöldinni síðari á
þriðjudag þegar hálf öld var
liðin frá uppgjöf þeirra.
Ekki voru þó allir á eitt
sáttir um ágæti afsökunar-
beiðninnar og sögðu samtök
breskra hermanna, sem
voru striðsfangar japanska
hersins, að Tomiichi
Murayama forsætisráð-
herra hefði lagt hana fram
persónulega, en ekki fyrir
hönd japönsku þjóðarinnar.
Þ- NORSKUR gísl fannst
myrtur í Kasmír á Indlandi
fyrir viku. Enn eru fjórir
gíslar í höndum mannræn-
ingjanna, sem vilja aðskiln-
að frá Indlandi.
)► KÍNVERJAR sprengdu á
fimmtudag kjarnorku-
sprengju í Lop Nor eyði-
mörkinni í Xinjiang. Til-
raunin var gagnrýnd harka-
lega um heim allan og létu
Japanar hæst. Kinveijar
gerðu einnig kjarnorkutil-
raun í maí, en þá voru sýnu
minni viðbrögð.
► HERMT var að eigin-
konu Saddams Husseins,
forseta íraks, hefði verið
meinað að hitta landflótta
dætur sínar og eiginmenn
þeirra er hún kom til Amm-
an í Jórdaníu og hún hafi
snúið aftur heim við svo
búið. Bandarikjamenn hafa
verið með hernaðarviðbún-
að í Persaflóa, en írakar
segja hann tilhæfulausan,
þeir ógni engum.
FRÉTTIR
Beiðni Bónuss enn í
skoðun ráðuneytísins
LANDBÚNAÐARRÁÐUNEYTIÐ
segir í svarbréfí til Hreins Loftsonar
hrl. að beiðni umbjóðanda hans Jó-
hannesar Jónssonar í Bónusi um inn-
flutning á frosnum kjúklingum frá
Svíþjóð sé til athugunar í ráðuneyt-
inu.
Ekki hafí enn verið mótaðar reglur
vegna hugsanlegs innflutnings á
hráum sláturafurðum og sé reglu-
gerð nr. 24/1994 um vamir gegn
því að dýrasjúkdómar berist til lands-
ins til endurskoðunar í ráðuneytinu.
Af því leiði að beiðni Jóhannesar
hafi ekki verið synjað af ráðuneyt-
inu. Eins og ranglega sé haldið fram
í erindi Hreins.
Hreinn óskaði eftir því að ráðu-
neytið rökstyddi ákvörðun sína um
að synja Jóhannesi um innflutning á
frosnum kjúklingum. Landbúnaðar-
ráðuneytið hefur svarað erindinu og
segir í svarinu að samkvæmt 2.
mgr. 10. gr. laga um dýrasjúkdóma
og varnir gegn þeim nr. 25/1993,
sbr. breytingu með 26 gr. laga nr.
87/1995 um breytingar á lögum
vegna aðildar íslands að Alþjóðavið-
skiptastofnuninni sé innflutningur á
hráum sláturafurðum og fleiri vöru-
tegundum, sem taldar séu upp í a-c
liðum 1. mgr. háðar leyfí landbúnað-
arráðherra að fengnum meðmælum
yfírdýralæknis „enda þyki sannað að
ekki berist smitefni með þeim er
valda dýrasjúkdómum."
Reglugerð samin
Fram kemur að ráðuneytið hafi
sent frá sér fréttatilkynningu um
hvemig hagað yrði endurskoðun og
framkvæmd reglugerða, sem óhjá-
kvæmilega tækju breytingum vegna
gildistöku áðurnefndra laga nr.
87/1995, 11. júlí sl. Síðan hafi ráðu-
neytinu borist beiðni frá Jóhannesi
um innflutningsleyfí á 10 tonnum
af hráum frosnum kjúklingi frá Sví-
þjóð þann 12. júlí. Ráðuneytið hafí
óskað eftir umsögn yfírdýralæknis
vegna beiðninnar en hafí bent Jó-
hannesi jafnframt á að verið væri
að semja reglugerð vegna hugsan-
legs innflutnings á hráum frosnum
kjötvörum.
„Beiðni umbj. yðar er til athugun-
ar í ráðuneytinu. Ekki hafa enn
verið mótaðar reglur vegna hugsan-
legs innflutnings á hráum sláturaf-.
urðum og er reglugerð nr. 24/1994
um varnir gegn því að dýrasjúkdóm-
ar berist til landsins til endurskoð-
unar í ráðuneytinu. Það er því ekki
um það að ræða að beiðni umbj.
yðar hafi verið synjað af ráðuneyt-
inu, eins og ranglega er haldið fram
í bréfi yðar,“ segir í svarbréfi land- j
búnaðarráðuneytisins til Hreins;]
Loftsonar.
í ANDDYRI Morgunblaðshússins,
Kringlunni 1, hefur verið komið
upp yfirlitssýningu á ljósmyndum
sem Ragnar Axelsson tók í hálend-
isferð sem hann fór ásamt Guðna
Einarssyni blaðamanni fyrir
stuttu.
Afrakstur ferðarinnar hefur
birst lesendum í viðamiklum
greinarflokki með yfirskriftinni
FRÁ Landmannalaugum.
Á fjöllum
Fólk á fjöllum og í faðmi fjalla.
Valdar hafa verið á sýninguna 18
myndir úr ferðinni sem sýna stór-
brotna náttúru Islands í síbreyti-
legri fjallabirtu.
Myndirnar, sem eru bæði
Morgunbláðið/Rak
svart/hvítar og í lit, eru allar til
sölu.
Sýningin er liður í því að kynna
Myndasafn Morgunblaðsins sem
hefur að geyma fjöldann allan af
ljósmyndum sem birst hafa í blað-
inu. Myndir sem teknar eru af ljós-
myndurum blaðsins eru seldar til
einstaklinga og fyrirtækja og hef-
ur sú þjónusta aukist ár hvert.
Uppsögn skrifstofustjóra Vita- og hafnamálastofnunar
Starfslokin byggjast ekki
á lögmætum grundvelli
SAMKVÆMT áliti umboðsmanns
Alþingis stenst uppsögn Sigurðar
Inga Kristinssonar, fyrrverandi
skrifstofustjóra Vita- og hafnamála-
stofnunar ekki lög en Sigurði var
sagt upp starfinu þegar skipulags-
breyting var gerð í stofnuninni 28.
desember 1992. Sigurður hyggst nú
leita réttar síns en samgönguráðu-
neytið hefur vísað málinu til ríkislög-
manns.
Sigurður var ráðinn skrifstofu- og
fjármálastjóri Vita- og ■ hafnamála-
stofnunar með ráðherrabréfi 1975.
Skipulagsbreytingar innan stofnun-
arinnar hófust fyrst 1988 þegar
Hermann Guðjónsson núverandi
hafnamálastjóri tók við af Aðalsteini
Júlíussyni.
Við skipulagsbreytingarnar fékk
Sigurður starfsheitið skrifstofustjóri
Vitastofnunar íslands. Sú staða var
síðan lögð niður tveimur árum seinna
en Sigurður segir að aldrei hafi með
formlegum hætti verið stofnað til
hennar.
Hlutur Sigurðar
verði bættur
Sigurður kvartaði strax yfír máls-
meðferðinni við umboðsmann Al-
þinjgis og samgönguráðherra.
I niðurstöðum umboðsmanns Al-
þingis segir: „Óumdeilt er að Sigurð-
ur var skipaður af samgönguráð-
herra í stöðu skrifstofustjóra Vita-
og hafnamálastofnunar ríkisins frá
1. desember 1975 að telja. Sam-
kvæmt 4. gr. laga nr. 38/1954 ber
að Hta svo á að skipaður ríkisstarfs-
maður skuli gegna stöðu sinni þar
til eitthvert þeirra atriða kemur til
sem getur í 1. til 7. tölulið greinarinn-
ar.
Af þeim gögnum sem ráðuneytið
hefur lagt fyrir mig og skýrslum sem
hefur verið aflað við könnun þessa
máls verður ekki talið að samgöngu-
ráðuneytið hafí sýnt fram á að Sig-
urður hafi á löglegan og bindandi
hátt verið fluttur úr starfí skrifstofu-
stjóra Vita- og hafnamálastofnunar
ríkisms 1 starf skrifstofustjóra Vita-
stofnunar sem samgönguráðuneytið
kveðst hafa lagt niður. Af þessum
sökum verður óhjákvæmilegt að telja
að ákvörðun samgönguráðuneytisins
frá 28. desember 1992 um starfslok
Sigurðar hafí ekki byggst á lögmæt-
um grundvelli." y
Ennfremur segir í áliti umboðs-
manns: „Það eru tilmæli mín til sam-
gönguráðuneytisins að það taki mál
Sigurðar til meðferðar á ný komi
fram ósk um það frá honum og taki
þá til sérstakrar athugunar hvernig
hlutur hans verður réttur."
Sigurður hefur nú farið fram á
það og benti hann á að í Iögum um
réttindi ríkisstarfsmanna er kveðið á
um að ef stöður eru lagðar niður
eigi ríkisstarfsmenn forgangsrétt í
aðrar stöður hjá ríkinu. „Gerðir hafa
verið sérsamningar við ýmsa ríkis-
starfsmenn og þeir fengið nokkurra
ára biðlaun og háar eingreiðslur fyr-
ir svokallaða starfslokasamninga,"
sagði Sigurður.