Morgunblaðið - 20.08.1995, Blaðsíða 17
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 20. ÁGÚST 1995 17
INNI í kúluhúsinu hennar Ingunnar þekur sundlaug hálfa stofuna. Verið var að leggja síðustu hönd
á frágang hennar þegar blaðamann bar að.
Engin uppgjöf
Hún segir að bændurnir í sveit-
inni séu duglegir að bjarga sér. Það
verði ekki af þeim skafið. „Hitt er
annað mál að það er óskaplega
sárt til þess að vita að það skuli
enn á ný vera stefnt að flötum nið-
urskurði í sauðfjárrækt. Ef af því
verður, er ég ansi hrædd um að
bændur hér muni týna tölunni. Við
hljótum að óska eftir því að tekið
verði tillit til hreinna sauðfjárrækt-
arsvæða enda telst Norður-Þingeyj-
arsýsla öll til slíks svæðis. Menn
hafa ekki í önnur hús að venda.
Við eigum ekki að gefast upp. Við
eigum að sækja fastar í útflutning
pg fá stóru sölusamtökin, SH og
ÍS, til þess að selja fyrir okkur
lambakjötið. Þessir aðilar þekkja
markaðsstarfsemina út og inn og
svo eigum við að gera utanríkis-
þjónustuna mun virkari í markaðs-
starfsemi en nú er. Við eigum að
hjálpast að. Það þýðir ekkert að
hver sé í sínu horni að reyna að
bjarga sér. Með samstilltu átaki
getum við gert miklu betur heldur
en við gerum í dag.
Ég trúi ekki á algjört frelsi í
neinni mynd, hvort sem verið er að
tala um uppeldi á börnum eða
óhefta framleiðslu. Ég held það
þoli enginn algjört frelsi. Það er
tálsýn. Við hljótum að þurfa að
setja okkur einhvern ramma að lifa
í. Það verður að vera stjórn á hlut-
unum, bæði í landbúnaði og í sjávar-
útvegi sem og öðru.“
Annt um börnin
Skólamál í Öxarfjarðarhéraði eru
Ingunni hugleikinn, en í senn þung
þar sem hreppurinn ber ærinn kostn-
að af rekstri tveggja grunnskóla, á
Kópaskeri og í Lundi, sem helgast
fyrst og fremst af fjarlægðum og
dreifðri byggð. Hún talar samt sem
áður um skólamálin með stolti enda
Kópasker komið á kortið sem vaxt-
arbroddur innan þess geira, ekki
síst vegna frumkvæðis skólastjórans
Péturs Þorsteinssonar, sem bryddað
hefur upp á merkilegu þróunar-
starfí, en hann er jafnframt höfund-
ur íslenska menntanetsins, sem orð-
ið er þekkt víða.
Þrátt fyrir það falla skólamál
undir erfiðustu mál, sem sveitar-
stjórinn hefur þurft að glíma við á
sínum níu ára ferli. „Fyrir þremur
árum síðan fórum við af stað með
athugun á því hvort við gætum
hugsanlega sameinað skólana tvo á
einhvem hátt vegna þess að nem-
endum hafði fækkað mjög og það
er dýrt fyrir svo fámennt sveitarfé-
lag að halda úti tveimur skólum.
Sú umræða reyndist ákaflega við-
kvæm og mjög þung orð voru látin
falla. Fólk varð strax mjög uggandi
um að það væri ásetningur okkar
að leggja annan skólann niður, en
það var aldrei ætlun okkar þó það
hafí verið túlkað á þann veg. Ég vil
ekki ásaka einn eða neinn í þessu
máli. Skólamál eru í eðli sínu við-
kvæmustu mál, sem hægt er að fjalla
um og mér þykir vænt um að svo
er vegna þess að það sýnir hversu
annt okkur er um bömin okkar.
Málið leystist sem betur fer far-
sællega á þann veg að við gátum
sparað peningá með því að færa
leikskólann, sem var í ófullnægjandi
húsnæði. Þetta var auðvitað farsæl-
asta lausnin og eftir stendur að ég
er ánægð með að við skyldum hafa
dug og þor í að fara af stað með
þessa erfíðu umræðu, sem leiddi
af sér mjög jákvæða niðurstöðu.
Samvinna er nú mikil milli starfs-
fólks leikskóla, grunnskóla og tón-
listarskóla þar sem að allir eru und-
ir sama þaki og hver skóladagur
hefst með samsöng smárra sem
stórra í sal.“
Ingunn segir að fyrirsjáanleg
sé aukin hagræðing á komandi
skólaári þegar rekstur grunnskól-
anna verður alfarið færður yfir til
sveitarfélaganna. Sem liður í þeim
undirbúningi hefur skólanefnd
Öxarfjarðar- og Kelduneshrepps,
sem rekur Lundarskóla í Öxar-
firði, samþykkt að leggja þar nið-
ur heimavist, en bjóða þess i stað
upp á daglegan skólaakstur fyrir
alla nemendur skólans, en hingað
til hafa elstu börnin verið í heima-
vist.
Hámenntaður Héraðsbúi
Ingunn er ættuð af Héraði, elst
fjögurra dætra Svavars Stefánsson-
ar fyrrum mjólkurbússtjóra á Egils-
stöðum og Kristbjargar Sigur-
björnsdóttur fulltrúa, en að sögn
Ingunnar, byggðu þau sjöunda hús-
ið, sem reist var á Égilsstöðum. „Ég
þekki það því vel hvernig það er
að búa á litlum stöðum og kann
því ákaflega vel að vera í svona litlu
samfélagi,“ segir Ingunn. „Það var
aftur á móti ekkert á áætluninni
hjá mér að setjast að á Kópaskeri,
af öllum stöðum, á unglingsárum
þegar ég var að skipuleggja fram-
tíðina. Eg hugsaði í þá daga hlýlega
til Mosfellssveitar, þar sem ég gæti
átt mér örlítinn landskika, búið úti
í sveit en í senn notið menningarinn-
ar og borgarlífsins þegar ég sjálf
vildi. Hver veit nema ég láti þessa
æskudrauma mína rætast einhvern
tímann. Minn ráðningarsamningur
miðast venjulega við fjögur ár í einu.
Nú eru þijú ár eftir af kjörtímabilinu
og svo sjáum við bara til.“
Að afloknu stúdentsprófi frá MA
1971 lagði Ingunn leið sína til
Bandaríkjanna þar sem hún stund-
aði tölvunám í eitt ár. Hún lauk
BA-prófí í sálarfræði og prófi í upp-
eldis- og kennslufræðum frá HÍ árið
1977 og Msc-gráðu í sálarfræði frá
Gautaborgarháskóla 1981.
Heilsugæslusálfræðingur
Ingunn fluttist til Kópaskers sem
læknisfrú árið 1984, en eiginmaður
hennar Sigurður Halldórsson, sem
ættaður er frá Valþjófsstöðum í
Öxarfírði, hafði þá verið ráðinn
þangað sem heilsugæslulæknir. Þau
eiga þijú börn, soninn Halldór Svav-
ar 13 ára og dæturnar Kristbjörgu
og Kristveigu, sem eru 19 og 20
ára og hafa stundað nám við
Menntaskólann á Akureyri síðast-
liðin ár.
Eftir flutninginn norður tók Ing-
unn að sér að forma starf heilsu-
gæslusálfræðings við heilsugæslu-
stöðvarnar á Kópaskeri og Raufar-
höfn og varð þar með fyrsti heilsu-
gæslusálfræðingurinn á Islandi. Hún
segist hafa fengið tækifæri til að
móta starfið og til hennar var m.a.
leitað þegar verið var að byggja upp
slík störf við aðrar heilsugæslustöðv-
ar á landinu, en að hennar sögn er
oft auðveldara að koma nýjungum
í kring á minni stöðunum en þeim
stærri, þar sem hlutimir geta verið
ansi þungir í vöfum á stundum.
„Þetta starf var mjög skemmtilegt
og því fylgdi mikil breidd. Þó ég
hafi verið að fást við tiltölulega fáa
einstaklinga, var ég að fást við allt
sviðið, allt frá börnum í móðurkviði
upp í fólk á elliárum.“
Flokkarnir biðla
Ingunn hefur alltaf verið kjörin
persónukjöri í sveitarstjóm og hefur
þar af leiðandi ekki verið háð nein-
um stjórnmáláflokki fyrr en fyrir
síðustu Alþingiskosningar að hún
tók §órða sætið á lista framsóknar-
flokksins í Norðurlandi eystra eftir
prófkjör, en flokkarnir höfðu biðlað
til hennar hver af öðrum undan-
gengin ár að undanskildum
Kvennalistanum! „Mér leist einfald-
lega best á stefnuská framsóknar-
manna þó þar með sé ekki sagt að
ég virði ekki skoðanir annarra, hvar
í flokki sem þeir standa. Mér fínnst
afar mikilvægt að menn ræði á
gagnrýninn hátt hvaðeina, þó sveit-
arstjórnin hér hafi aldrei kynnst því
að vera með minnihluta og meiri-
hluta. Við þekkjum ekki stjórnar-
andstöðu hér og ég leyni því ekki
að mér finnst sú stjórnarandstaða,
sem oft situr á Alþingi, ganga of
langt í niðurrifsstarfsemi, jafnvel
þegar verið er að gera góða hluti.
Slík vinnubrögð bera vott um að
menn hafi ekki næg verkefni. Þess
vegna er mikilvægt, tel ég, að
stjórnarandstaðan á hveijum tíma
fái að vera með og taka þátt í stjórn
landsins þó að aðhald sé vissulega
nauðsynlegt af hennar hálfu lika.
Það væri nú lítið gaman að lífínu
ef allir væi-u á sömu skoðun. Ég
legg hinsvegar metnað minn í upp-
byggingu, en ekki í niðurrif."
Sveitarstjórinn neitar því svo sem
ekki aðspurð að hún gangi með
þingmanninn í maganum. Segir það
starf kannski vera eðlilegt framhald
á þroskabrautinni þar sem hún hafí
byijað á því að vinna með börn, þá
unglinga og fjölskyldur, síðan með
sVeitarfélag og loks samtök. Hún
hefur verið formaður Fjórðungs-
sambands Norðlendinga og er nú
oddviti Héraðsnefndar Norður-Þin-
geyinga. „Það er því ekkert óeðli-
legt að ég haldi áfram að fíkra mig
í starf, sem hefði með þjóðarheill
að gera, hvort sem það væri sem
þingmaður eða eitthvað annað.
Þetta er hálfgerður tröppugangur
lífið allt. En svo kemur að því ein-
hvern tímann á lífsleiðinni að maður
fer að leita inn á við. Hvort það
verður fyrr eða seinna hjá mér,
veit ég ekki. Ég hef listina að lifa
fyrir og geymi í handraðanum til
betri tíma. Ég verð að fá að skapa.
Það er mér lifsnauðsynlegt."
Hannar, málar, syngur
Og nú þegar hefur Ingunn skap-
að sér lítinn draumastað, þrátt fyr-
ir annir, en um þessar mundir er
fjölskyldan að flytja inn í kúluhús,
sem Ingunn hefur hannað að mestu
leyti sjálf og notið dyggrar aðstoðar
arkitektsins Einars Þorsteins og
eiginmannsins. Tengdaforeldrarnir
gáfu þeim hjónum örlítinn land-
skika í landi Valþjófsstaða árið
1986. Þau byijuðu að planta þá
þegar og nú er húsið, sem hlotið
hefur nafnið Vin og er hið sérkenni-
legasta á að líta, því sem næst full-
búið. „Þarna hef ég fengið útrás
fyrir sköpunargleðina,“ segir Ing-
unn, en í frístundum hneigist sveit-
arstjórinn mjög til lista.
Fýrir utan útivist, sem hún hefur
mikið yndi af, málar hún myndir í
olíu eða með vatnslitum og keyrði
sig inn á Akureyri á laugardögum
í allt haust til þess að sækja mynd-
listarnámskeið hjá fjöllistamannin-
um Erni Inga. Til sanns um það
bendir hún á mynd á kontórnum
sem hlotið hefur heitið „Sveitar-
stjórinn". Ingunn hefur sömuleiðis
verið virk í kórstarfi frá gamalli tíð
og reyndar ætlaði hún sér einhvern
tímann að verða söngkona og þá
helst að syngja blús og djass. Henni
til mikillar gremju hefur hún misst
af söngæfingum nokkuð reglulega
undanfarið þar sem sveitarstjórnar-
fundi og söngæfíngar hefur borið
upp á sama tíma. „Ég varð afskap-
lega glöð þegar sveitarstjórnin sam-
þykkti á fundi fyrir skömmu að
færa fundina sína til um dag svo
ég gæti sinnt söngnum. Söngurinn
hefur fylgt mér alla tíð. Ég þarf
að fá að syngja því þá líður mér
svo vel,“ segir hún.
Blómleg byggð
Ingunn lýsir samfélagi Öxfirðinga
sem samfélagi góðs fólks, sem sé í
raun eins og ein stór fjölskylda.
„Einhveiju sinni sagði forseti íslands
að allt, sem vel væri gert, væri
menning. Mér fínnast þau orð eiga
við hér. Fólk vandar sig. Það gerir
kröfur í skólamálum og það vill búa
við góðar aðstæður. Hér er líka
mikil umhyggja ríkjandi yfírleitt og
það flnnst mér mjög jákvætt í samfé-
lagi sem þessu.“
Um framtíð Öxarflarðarhéraðs
segir Ingunn: „Ég spái því að hér
verði blómleg byggð um ókomna tíð
ef við náum því að geta selt fískinn
okkar og lambakjötið á skikkanlegu
verði. Auk þess má ekki gleyma
ferðaþjónustunni, sem við bindum
miklar vonir við, enda náttúruperlur
hér allt í kring, Dettifoss, Asbyrgi,
Hljóðaklettar, Melrakkasléttan og
Miðnætursólarhringurinn, sem við
köllum svo, en nýlega stofnuðum
við ásamt Vopnfírðingum og Bakk-
firðingum ferðamálasamtökin Mið-
nætursólarhringinn, sem nær allt frá
Tjörnesi austur að Hellisheiði. Það
þýðir ekkert annað en að taka hönd-
um saman ef hlutirnir eiga að ganga
upp. Við þurfum bara að fá vegina
okkar lagða bundnu slitlagi, þá er
okkur borgið.“
Semens í eldliúsið!
’-t-.iL..:—:i......................................................
Gufugleypar
- í öll alvöru eldhús.
Eldavélar
- sigildar gæðavélar.
Innbyggðir ofnar
- þeir gerast ekki betri.
E3 Örbylgjuofnar„
- mikið úrval og gott verð.
E3 Helluborð
- treystu Siemens.
Mikið úrval af eldavélum, bakstursofnum,
helluborðum, gufugleypum og örbylgjuofnum.
Gæða-eldunartæki til að prýða eldhúsið þitt.
Þúáttþaðskilið.
sálENS'
Umboðsmenn okkar á landsbyggðinni eru:
Akranes: Rafþjónusta Sigurdórs • Borgames: Glitnir • Borgarfjörður. Rafstofan Hvitárskála Hellissandur
Blómsturvellir Grundarfjörður. Guðni Hallgrimsson - Stykkishólmur. Skipavik - Búdardalur: Ásubúð - isafjörður.
Póllinn ■ Hvammstangi: Skjanni • Sauðárkrókur. Rafsjá Siglufjörður: Torgið • Akureyri: Ljósgjafinn Húsavfk:
Öryggi - Þórshöfn: Norðurraf - Neskaupstaður: Rafalda • Reyðarfjörður: Rafvélaverkst. Árna E. • Egilsstaðir:
Sveinn Guðmundsson • Brelðdalsvfk: Stefán N. Stefánsson ■ Höfn f Homafirðf: Kristall • Vestmannaeyjar Tréverk
Hvolsvöllur Kaupfélag Rangæinga • Selfoss: Árvirkinn • Grindavík: Rafborg • Garður. Raftækjav. Sig. Ingvarss.
Keflavfk: Ljósboginn • Hafnarfjörður: Rafbúð Skúla, Álfaskeiöi
SMITH &
NORLAND
Nóatúni 4 • Sími 511 3000