Morgunblaðið - 24.08.1995, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 24. ÁGÚST 1995 23
LISTIR
BÓKMENNTIR
Skáldsaga
UNDIR HEGGNUM
eftir Ingólf Steinsson.
Tunga 1995 - 246 bls.
HVER er hann annars þessi ég?
Þetta er eitt> helsta leiðarhnoðað í
þessari fyrstu skáldsögu kennar-
ans og tónlistarmannsins Ingólfs
Steinssonar. Ekkert sérstaklega
frumleg spurning en alltaf jafn
knýjandi.
Aðalpersóna sögunnar er Eyj-
ólfur Eiríksson, sonur kennara og
kommúnista í þorpi austur á landi.
Við kynnumst honum barnungum
þegar miðja heimsins er stóra tréð
í garðinum, heggurinn Askur
Bjargbúa. Drengur vex úr grasi
og þroskast gegnum gjörðir sínar
og misgjörðir. Æskan er lituð
botnlausu sakleysi þannig að helst
verður líkt við upphaf annarrar
sögu af Austurlandi, Fjallkirkj-
unnar eftir Gunnar Gunnarsson.
Sagan gerist að mestu á sjötta
og sjöunda áratuginum. Ymis
kennileiti eru til vitnis um ytri tíma
sögunnar og þar gegnir tónlistin
mikilvægu hlutverki. Faðirinn,
sem er heittrúaður kommúnisti,
fór til Sovétríkjanna um það leyti
Lunkin en langdregin
sem Stalín dó og kom
aftur með eina hljóm-
plötu sem var leikin
aftur og aftur. Á
henni voru rússnesk
þjóð- og ættjarðarlög.
Þetta kaldastríðsand-
rúmsloft á heimilinu
er brotið upp þegar
söguhetjan uppgötvar
kappa af allt öðru
kyni en Stalín og Len-
ín: Little Richard, El-
vis Prestley og Bítl-
ana. Tónlistin er ekki
einungis til að teikna
tímarammann heldur
er hún sterklega
bundin þroskasögu Eyjólfs. Hann
hefur tónlistarhæfileika og gengur
I hljómsveit þar sem hann spilar
á gítar.
Enginn vafi er á því að þessi
saga byggir á mjög nákomnum
og sterkum minningum. Af blað-
síðunum andar sérstakri væntum-
þykju eins og farið sé höndum um
brothætta skurn. Lýsingar eru til-
fínningaþrungnar án þess að vera
væmnar, nákvæmar án þess að
minna á skýrslu. Gott
dæmi um það þegar
höfundi tekst að vekja
til lífs sérstakan at-
burð er fyrsta kynlífs-
reynsla Eyjólfs. Ekk-
ert sem skiptir máli
er skilið undan og
ekkert sem spillt gæti
viðkvæmri umfjöllun
truflar. Lýsingin er
hvorki klúr né tepru-
leg.
Þótt við gefum
okkur að sagan byggi
á sterkum persónu-
legum minningum og
minningabrotum er
samt ekki sjálfgefið að höfundi
takist ætíð að gæða þessar minn-
ingar lífi í þessari skáldsögu.
Sumum persónum er lýst í löngu
máli og þær látnar afhjúpast með
gjörðum sínum en samt finnst
manni þær varla draga lífsanda.
Sagan spinnur sig stundum meira
en góðu hófí gegnir um ákveðin
atriði sem lesanda kann að þykja
lítt merkileg. Ég nefni eitt dæmi.
Fimmti kafli heitir einfaldlega
Húsið. Þar er samviskusamlega
lýst herbergjaskipan og því
hvernig sambúð sögupersónu og
húss er háttað. Frásögn kaflans
er bragðdauf því alltof miklu
púðri er eytt í að rata um húsið
en dulúðugt samband manns og
húss fellur að mestu milli stafs
og hurðar.
Bygging sögunnar líður i heild
fyrir það hve lengi er dvalið við
ýmsar uppgötvanir söguhetjunnar
í frumbernsku, hversdagslega
hluti sem hafa enga sérstaka skír-
skotun. Aftur á móti spretta ungl-
ingsár söguhetjunnar, með öllum
sínum vandræðagangi og tilfinn-
ingaróti, bráðlifandi fram af síðum
bókarinnar. Margt í fyrri hluta
bókarinnar hefði því mátt skera
niður en fara ítarlegar í annað í
seinni hlutanum.
Einn sterkasti þátturinn í stíl
sögunnar er sérstök kímni. Enginn
atburður er svo alvarlegur að ekki
sé unnt að spauga með hann. Sam-
band feðganna er aldrei sterkt og
smám saman tekur beinlínis að
anda köldu milli þeirra. Þeir til-
heyra hvor sinni kynslóðinni og
Ingólfur Steinsson
eiga fátt sameiginlegt hvort sem
er í músík eða pólitík. Samskiptin
eru dramatísk en á sinn hátt skop-
leg:
„Við pabbi erum sinn hvorum
megin við Berlínarmúrinn og
tölumst ekki við nema mikið liggi
við og þá í skeytaformi:
„Hvert ert þú að fara?“
„Út.“
„Hvert?“
„Uppá Fjall.“
„Þú kemur fyrir ellefu!“
„Já.“
Roger. Over and out.“
Margar þroska- og uppvaxtar-
sögur hafa komið út hér á landi
á undanförnum árum og jafnvel
áratugum. í þeim eru höfundar
gjarnan að gera upp sakir við eig-
in kynslóð þótt þeir teljist varla
gamfír þegar sögurnar eru skrifað-
ar. Stundum er alvarleikinn svo
yfirþyrmandi að óhjákvæmilega
hellast yfirþyrmandi leiðindi yfír
lesandann. Ég hallast að því að
höfundur hafí ekki ætlað sér að
gera eitt né neitt upp í þessari bók
heldur hitt að segja sögu sem
spillti ekki geði manna heldur
hýrgaði eitthvað hána. Ég hallast
líka að því að halda að honum
hafí tekist það.
Ingi Bogi Bogason
NYHERJA
r/, frf/
KYNNIR
• Trust
COMPUTER PRODUCTS

TRUST 486 DX2/66
4MB minni, hámark 128MB
256kb flýtiminni (Cache), stækkanlegt í 5l2kb
635MB diskur . Conner IDE
Aukið IDE (Enhanced IDE), tvöfalt
Cirrus 5424 VLB skjákort, IMB myndminni
Pentium sökkull (Overdrive Socket 3)
Tengiraufar, 3 x VESA LB, 4 x ISA
Tvö raðtengi, eitt hliðtengi, eitt leikjatengi
Tækjastæði, 2x5 1/4" og 3 x 3 1/2"
Orkusparnaðarkerfi
14" SVGA lággeisla litaskjár
Vandað íslenskt hnappaborð, mús og músarmotta
DOS 6.3 og Windows 3.1 uppsett, disklingar og handbækur fylgja
Mðmlm if ef
Sama tölva með margmiðlunarbúnaði
4-hraða geisladrif
16 bita Sound Expert hljóðkort
15W Trust Dynamic Soundwave hátalarar
Hljóðnemi
Works ritvinnslukerfi, töflureiknir, teikniforrit og gagnagrunnur,
ýmsir leikir, kennsluforrit, o.fl.
8 8 f ef 00
TRUST Pentium 75 PCI
8MB minni, hámark 128MB
256kb flýtiminni (Cache), stækkanlegt í IMB
8S0MB diskur, Conner IDE
PCI diskstýring
Aukið IDE (Enhanced IDE), tvöfalt,
á háhraða PCI tengibraut
Trident 9440 PCI True Color skjákort,
IMB myndminni, mest 2MB
Pentium 'Future Overdrive'
Tengiraufar, 3 x PCI LB, 4 x ISA
Tvö raðtengi, eitt hliðtengi, eitt leikjatengi
Tækjastæði, 2 x 5 1/4" og 3 x 3 1/2"
Orkusparnaðarkerfi
14" SVGA lággeisla litaskjár
Vandað íslenskt hnappaborð, mús og músarmotta
. DOS 6.3 og Windows 3.1 uppsett, disklingar og handbækur fylgja
Médm
TRUST Pentium 75 PCI
fæst einnig með
margmidlunarbúnaði.
TRUST 486 DX4/100 PCI
8MB minni, hámark 128MB
256kb flýtiminni (Cache), stækkanlegt í IMB
850A4B diskur, Conner IDE
PCI diskstýring
Aukið IDE (Enhanced IDE), tvöfalt,
á háhraða PCI tengibraut
Trident 9440 PCI True Color skjákort,
IMB myndminni, mest 2MB
Pentium sökkull (Overdrive Socket 3)
Tengiraufar, 3 x PCI LB, 4 x ISA
Tvö raðtengi, eitt hliðtengi, eitt leikjatengi
Tækjastæði, 2x5 1/4" og 3 x 3 1/2"
Orkusparnaðarkerfi
14" SVGA lággeisla litaskjár
Vandað íslenskt hnappaborð, mús og músarmotta
DOS 6.3 og Windows 3.1 uppsett, disklingar og handbækur fylgja
Aðelni 124,900
Sama tölva með margmiðlunarbúnaði
4-hraða geisladrif
16 bita Sound Expert hljóðkort
15W Trust Dynamic Soundwave hátalarar
Hljóðnemi
Works ritvinnslukerfi, töflureiknir, teikniforrit og gagnagrunnur,
ýmsir leikir, kennsluforrit, o.fl.
AOeinð 114,900
ónvarpstölvur
TRUST 486 DX2/66
Margmiðlunartölva
(Nánari uppl. annars staðar í auglýsingunni.)
Með TRUST PCTV Home sjónvarps/video korti
4J#Ín§ i S2M6
TRUST 486 DX4/I00 PCI
Margmiðlunartölva
(Nánari uppl. annars staóar i auglýsingunnl.)
Með TRUST PCTV Home sjónvarps/video korti
Aðelng 187.900
Nú einnig ó íslnndi
TiTrust
COMPUTER PRODUCTS
u
mi um aðrar TRUST vörur
4MB minni, 72 pinna 14.900
TRUST IOMEGA segulbandsstöð 700MB 22.900
TRUST Sound Expert Wave 32 bita hljóðkort með Qbase Lite 19.900
TRUST Gamepack (4-hr. geisladrif, 16 bita Sound Expert hljóð- 29.900
kort, 15W Dynamic Soundwave hátalarar, 4 geisladiskar)
TRUST Sound Expert FM Stereo útvarpskort 5.900
TRUST PCTV Home Sjónvarps/Video kort 39.900
TRUST Midi hljómborð Home Music Maker með Qbase Lite 13.900
TRUST Midi hljómborð Professional Music Maker með Qbase Lite 26.900
TRUST Joy Fighter 100 stýripinni
TRUST Pad Fighter 200 stýritæki
TRUST Wireless Pad Fighter 250 - þráðlaust stýritæki
TRUST Dynamic Soundwave 40, 15W hátalarasett
TRUST Dynamic Soundwave 30, 25W hátalarasett
TRUST Dynamic Soundwave 10, 80W hátalarasett
TRUST Dynamic Soundwave 120, 120W hátalarasett
TRUST hljóðnemi
TRUST Ami-Scan myndlesari
TRUST Imagery A4 myndlesari, 2400 punkta
TRUST Ami-serialmús með mottu
eiðslukjör við ailra hæfi.
1.900
4.900
6.900
3.700
5.300
8.900
10.900
700
19.900
59.900
1.100
TRUST Sound
Expert FM Stereo
útvarpskort
Aðeitis
S.900

velur!
Með TRUST tölvu
getur þú valið
valid á milli
ffi
EUROCARD
raðgreiðslur
í allt að 36 mán
e
Glitnirht
I-.HND ímkia
Býður staðgreiðslusamning
Raðgreiðslur í allt að 24 mán
TILGREINT VERÐ ER STAÐGREIÐSLUVERÐ MEÐ VSK.
m
Og
IVAR9
ndows 95
Við bjóðum
Windows 95 ^
uppfærslu fyrir ",
Ááteírti I
e s

iÁ.
HnannnaDaBnBrannunni

MWI—UiML'lim
rannnnnnM|