Morgunblaðið - 27.08.1995, Blaðsíða 22
22 D SUNNUDAGUR 27. ÁGÚST 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FATASTÍLL
FATASAUMUR
TONALLITGREINING
Persónuleg ímynd fyrir
fyrirtækirSaumaklúbbarr
hópar ath.t fyrirlestrar.
Upplýsingar í símum
85-28778 09 5872270.
Námsflokkar HafnarQardar
Námsflokkar Hafnarfjarðar bjóða upp á fjölbreytt nám
fyrir fólk á öllum aldri.
Tungumálanám m.a. íslensk málfræði, stafsetning, stærðfræði,
íslenska fyrir útlendinga, enska, franska, Norðurlandamál,
ítalska, spænska og þýska.
Verklegt nám og listgreinar; trésmíði, málmsuða og málmsmíði,
tréútskurður, fatasaumur, teiknun og málun, leturgerð og
skrautritun, matreiðsla, Ijósmyndun o.m.fl.
Námsaðstoð fyrir skólafólk í íslensku, stærðfræði, erlendum
tungumálum og fleiri námsgreinum.
Myndlistarkennsla fyrir böm og unglinga.
Kennsla á rafmagnsgítar og trommur fyrir unglinga.
Kennsla fyrir börn og unglinga í sænsku og norsku.
Starfsnám fyrir ófaglært fólk í atvinnulífinu.
Námskeið fyrir atvinnulausa.
Athygli er vakin á því að einstaklingar, hópar fólks og
félagasamtök geta haft samband við Námsflokkana ef óskað
er eftir fræðslunámskeiðum.
Námsframboð haustannar verður kynnt um miðjan september og
hefst kennsla 2. október.
Upplýsingar em veittar á skrifstofu Námsflokka Hafnarfjarðar,
Strandgötu 4, sími 555 3444.
Kennsla fer fram í Setbergsskóla, sxmi 565 1322.
Næsta vetur munu deildir Rauða kross íslands meðal annars
halda eftirtalin námskeið fyrir almenning um land allt.
| Barnfóstrunámskeið
í Námskeiðið er ætlað 11 til 14 ára unglingum og er markmiðið að |
; þátttakendur fái aukna þekkingu um böm og umhverfi þeirra og
| öðlist þannig aukið öryggi við bamagæslu. Fjallað er um æski-
f lega eiginleika bamfóstm, þroska bama, leikfangaval, mikilvægi |
| fæðutegunda, matarhætti, aðhlynningu ungbama, pelagjöf og
I hirðingu, slys í heimahúsum og veikindi.
■
1 Almenn skvndihiáln
Námskeiðið er opið öllum 15 ára og eldri. Markmiðið er að þátt-
| takendur verði hæfir til að veita fyrstu hjálp á slysstað. Fjallað er 1
| um grundvallarreglur í skyndihjálp, endurlífgun, meðvitundar-
leysi, lost, blæðingu, sár, beinbrot, bmnasár, rafmagnsslys, kal,
ofkælingu, ofhitun, bráða sjúkdóma, aðskotahluti í hálsi, sálræna ;
skyndihjálp, aðbúnað og flutning slasaðra. Kennslustundafjöldi
er lágmark 16 klukkustundir.
I Slvs á börnum
Námskeiðið er öllum opið. Vakin er athygli á þeim slvsum sem
algengast er að börn lendi í og hvaða fyrstu hjálp skuli veita.
Einnig er fjallað um hvemig hugsanlega megi koma í veg fyrir
I slík slys. Kennslustundafjöldi er 8 stundir.
Allar nánari upplýsingar er hægt að fá hjá Rauðakrossdeildum
um allt land og hjá RKÍ á skrifstofutíma í síma 562 6722.
Launþegar eiga
oft kost á
námsstyrkjum
UNDANFARIN ár hefur það færst
mjög í vöxt að vinnuveitendur og
verkalýðsfélög styrki launþega til
að sækja sér endurmenntun eða
stunda námskeið. Mörg verkalýðs-
félög veita félagsmönnum sínum
nú kost á að sækja einhvers konar
námskeið eða endurmenntun á nið-
urgreiddu verði en réttindin eru
afar mismunandi. Í þessum efnum
virðast ríkisstarfsmenn njóta tals-
vert rýmri réttar en launþegar á
almennum vinnumarkaði og laun-
þegar í félögum BSRB geta fengið
allt að 60 þúsund króna styrki til
endurmenntunar á þriggja ára
fresti.
Samkvæmt kjarasamningi að-
ildarfélaga BSRB greiðir ríkissjóð-
ur 0,22% af heildarlaunum starfs-
manns í starfsmenntunarsjóð. í
upphafi var um sameiginlegan sjóð
allra félaga að ræða en undanfarin
ár hafa sífellt fleiri félög ríkis-
starfsmanna stofnað sjálfstæða
sjóði til að veita þessum peningum
til eigin félagsmanna.
Styrkur þriðja hvert ár
Talsverður hluti ríkisstarfs-
manna sækir þó enn sína styrki í
hinn upphaflega starfsmenntunar-
sjóð, sem veitti 3.200 styrki fyrir
samtals um 70 milljónir króna á
árunum 1991-1993. Allir ríkis-
starfsmenn sem verið hafa í starfí
í eitt ár geta sótt um starfsmennt-
unarstyrki, annaðhvort til sameig-
inlega sjóðsins eða til sjóða eigin
félaga.
Ágúst Geirsson er annar fulltrúa
BSRB í stjóm starfsmenntunar-
sjóðsins. Hann sagði í samtali við
Morgunblaðið að sjóðurinn greiddi
allt að 60 þúsund krónur af kostn-
aði hvers starfsmanns sem sækti
námskeið sem samþykkt væri að
styrkja. Sá sem hlyti hámarks-
styrkinn gæti ekki sótt um til sjóðs-
ins að nýju fýrr en að þremur árum
liðnum.
Lægri styrkur vegna
tölvunáms
Hámarksstyrkur vegna tölvu-
námskeiða er helmingi lægri, eða
30 þúsund krónur, og sama fjár-
hæð er veitt vegna styttri nám-
skeiða erlendis.
Flestir ríkisstarfsmenn, sem fá
styrkveitingu vegna skemmra
náms samþykkta, fá því allan
kostnaðinn greiddan af vinnuveit-
anda sínum en algengustu um-
sóknir eru vegna námskeiða sem
kosýa 7-35 þúsund krónur.
Ágúst Geirsson sagði að starfs-
menntunarsjóður ríkisstarfsmanna
styrkti fólk til að sækja fjölbreytt
námskeið en einna mest eftirspurn
hefði verið í tungumálanám og
tölvufræðslu.
Almennt er áskilið að það nám
sem ríkisstarfsmaður vill stunda
komi honum að notum í starfi sínu
fyrir ríkið en sjóðurinn hefur frá
upphafi, að sögn Ágústs, haft það
meginsjónarmið að flestallt nám
komi fólki til góða í starfi, svo sem
tungumála- og tölvunám.
í reglugerð sjóðsins segir að
hann hafí það að markmiði að
sjóðsfélagar beri ekki kostnað eða
verði fyrir tekjutapi af námi sem
er miðað við að þeir geti tileinkað
sér framfarir á sínu sviði og orðið
færir um að takast á við vanda-
samari störf en þeir gegna þegar
námið hefst.
Almennt tómstundanám, svo
sem leiklistarnámskeið, myndlist-
amámskeið, handíðanámskeið er
Mjög mismunandi regl-
ur gilda um stuðning
vinnuveitenda og
verkalýðsfélaga við
endurmenntun starfs-
fólks/félagsmanna.
Verkalýðsfélögin
leggja aukna áherslu á
styrki af þessu tagi en
í þessum efnum er rétt-
ur ríkisstarfsmanna
yfirleitt mun rýmri
en réttur fólks
á almennum
vinnumarkaði.
þó ekki styrkt nema þar sem hægt
er að leiða líkur að því að námið
auki hæfni starfsmanns; slíkt
þekktist t.d. ef starfsmaður á upp-
eldissviði sækir handíðanámskeið.
Nokkrir hópar ríkisstarfsmanna,
t.d. lögreglumenn og aðrir þar sem
færni í akstri er hluti af starfs-
skyldu, geta einnig sótt um styrki
til að stunda nám til aukinna öku-
réttinda.
Vísindasjóðir þjá BHMR
Réttur háskólamenntaðra
starfsmanna ríkisins í aðildarfélög-
um BHMR til starfs- og endur-
menntunarstyrkja er nokkuð frá-
brugðinn en þó er áskilið líkt og
hjá BSRB-fólki að um sé að ræða
nám sem tengist starfi. Ríkið
greiðir 0,22% af dagvinnulaunum
háskólamenntaðra starfsmanna
sinna í starfsmenntunarsjóð.
Að auki er greitt í sérstaka vís-
indasjóði í umsjá fagfélaganna
upphæð sem nemur 1,5% af dag-
vinnulaunum.
Að sögn Birgis Bjöms Sigur-
jónssonar, hagfræðings BHMR, er
hámarksstyrkur úr starfsmennt-
unarsjóði 35 þúsund krónur vegna
námsferðar til útlanda en 12 þús-
und krónur vegna verkefnis innan-
lands. Þijú ár verða að líða milli
úthlutana til sama starfsmanns.
Að jafnaði eru aðeins veittir
styrkir vegna náms á fagsviði við-
komandi. Ef um atvinnulausan fé-
lagsmann eða mann sem er að
skipta um fagsvið er að ræða gilda
þó sérstakar og rýmri reglur.
Vísindasjóðir háskólamenntaðra
ríkisstarfsmanna, sem eins og fyrr
sagði eru fjármagnaðir með upp-
hæð sem jafngildir 1,5% af dag-
vinnulaunum háskólamenntaðra
ríkisstarfsmanna, úthluta ýmist
árlega til allra félagsmanna jafnri
upphæð eða safna í sjóð sem fé-
lagsmenn geta sótt um framlög
úr til endurmenntunar eða rann-
sóknarstarfs.
Birgir Bjöm sagði að háskóla-
menntaðir ríkisstarfsmenn nýttu
sér yfirleitt vel rétt sinn til starfs-
menntunarstyrkja þriðja hvert ár
enda væri háskólamenntuðu fólki
nauðsynlegt að fylgjast með fram-
förum í sínum greinum. Fólk með
gömul háskólapróf sem ekki hugi
að viðhalds- og endurmenntun
verði úreltur vinnukraftur með
tímanum. Tveir hópar háskóla-
manna, læknar og háskólakennar-1
ar, hafa ríkari endurmenntunar-
skyldur en að ofan greinir og njóta
því ríkari stuðnings vinnuveitand-
ans.
Misjafnt á almennum
vinnumarkaði
Engar sambærilegar, almennar
reglur gilda á almennum vinnu-
markaði um þátttöku vinnuveit-
enda í styrkjum vegna endur-
menntunar og er mjög mismunandi
hvaða réttindi félagsaðild veitir.
Að sögn Halldórs Grönvold hjá
ASÍ eru starfsmenntunarstyrkir á
almennum vinnumarkaði að mestu
bundnir við félög iðnaðarmanna,
sem eru í fararbroddi í menntunar-
málum á almennum vinnumarkaði,
en stærstu verkalýðsfélögin hafa
í vaxandi mæli varið eigin sjóðum
til að styðja félagsmenn til frí-
stundanáms og sérnáms án sérs-
takrar „skattlagningar" á vinnu-
veitendur. Þótt hafa Sókn og fleiri
félög ófaglærðra staðið fyrir svo-
kölluðum kaupaukanámskeiðum
sem samkvæmt kjarasamningum
veita félagsmönnum launahækk-
anir.
Eitt þeirra verkalýðsfélaga sem
gengið hefur lengst í að styrkja
félagsmenn sína til endurmenntun-
ar eða símenntunar er Verslunar-
mannafélag Reykjavíkur.
Að sögn Péturs A. Maack, fram-
kvæmdastjóra VR, veitir félagið
öllum fullgildum félagsmönnum
sínum 8.000 króna menntunar-
styrk en greiðir þó aldrei meira
en helming námskeiðsgjaldsins.
Lágmarksfélagsgjald VR-
félagsmanns er 3.600 krónur og
má búast við að stór hluti þeirra
félagsmanna sem njóta endur-
menntunarstyrkja fái jafnvel allt
félagsgjald sitt endurgreitt frá fé-
laginu. Fullgildur félagsmaður
telst sá sem unnið hefur a.m.k.
60% starf í eitt ár miðað við lág-
markslaun.
849 VR-félagar hlutu styrki í
fyrra
Fullgildir félagsmenn eru um
12 þúsund. í fyrra nutu 849 félags-
menn styrkja að upphæð samtals
4,5 milljónir króna.
Greiðslur eru sendar félags-
mönnum eftir að námskeiði er lok-
ið enda framvísi þeir sönnun fyrir
því að þeir hafi náð tilskildum
námsárangri.
Þau réttindi sem flestir launþeg-
ar á almennum vinnumarkaði njóta
til sérstakra kjara til náms vegna
félagsaðildar tengjast Tómstunda-
skólanum, sem er í eigu MFA og
veitir félagsmönnum 26 af stærstu
stéttarfélögum landsins 10% af-
slátt af fullu námsgjaldi, að sögn
Þráins Hallgrímssonar skólastjóra.
Niðurgreitt tómstundanám
Að auki styrkja mörg aðildarfé-
laganna 26 félagsmenn með því
að greiða helming þess sem eftir
stendur. Þannig þurfí félagsmenn
ýmissa af stærstu stéttarfélögum
landsins aðeins að greiða sjálfír
45% af fullu námskeiðagjaldi í
skólanum.
Stuðningur verkalýðsfélaganna
við félagsmenn sína til náms í
Tómstundaskólanum er ekki bund-
inn við endurmenntun eða starfs-
menntun heldur nær til frístunda-
náms að eigin vali en í skólanum
er boðið upp á tugi námskeiða, þar
á meðal kennslu í fluguhnýtingum,
hattagerð, nám í 11 tungumálum
og bókfærslu, svo fátt eitt sé talið.