Morgunblaðið - 29.08.1995, Page 1

56 SÍÐUR B
194. TBL. 83. ÁRG. ÞRIÐJUDAGUR 29. ÁGÚST1995 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Komur ferðamanna til Bandaríkjanna
Dreg’ið verður
úr eftirliti með
flugfarþegum
Los Angeles.^ The Daily Telegraph.
BANDARÍSK stjórnvöld hyggjast aflétta tolla- og innflytjendahömlum
sem settar eru á milljónir erlendra ferðamanna árlega. Er þetta gert
á sama tíma og ótti manna við hryðjuverk og eiturlyfjasmygl hefur
aukist mjög.
Reuter
KONUR frá Mexíkó, Bólivíu og Bandaríkjunum heilsast við komuna
til Huairou í gær þar sem óopinbera kvennaráðstefnan fer fram.
„Mikilvægasta
ráðstefna SÞ“
Tillögur nefndar sem skipuð
var fulltrúum ýmissa opinberra
stofnana, auk vinnunefndar Als
Gore, varaforseta, kveða m.a. á
um að flugfarþegar frá „hættulitl-
um“ löndum fari um sömu komu-
hlið og farþegar í innanlandsflugi
og komist þannig hjá leit í far-
angri og yfirheyrslum innflytj-
endaeftirlits. Þá þurfa þeir ekki
að gefa upp heimilisfang í Banda-
ríkjunum eða gefa upp hvort þeir
eru með tollskyldan varning með-
ferðis.
Þessi áætlun verður fram-
kvæmd til reynslu á alþjóðaflug-
vellinum í Miami frá og með nk.
fimmtudegi. Ástæðan er sögð
vera óánægja með tafsamt eftirlit
við komu erlendra ferðamanna til
Bandaríkjanna. Hafa flugfélög
kvartað mjög yfir þessu fyrir-
komulagi, ekki síst í ljósi þess að
ferðamönnum hefur fjölgað mjög.
Um 467 milljónir manna komu til
Bandaríkjanna á síðasta ári.
í stað þess að farþegar þurfi
að gera grein fyrir ferðum sínum
verða nöfn af farþegalistum keyrð
í gegn um tölvu og borin saman
við lista yfir þekkta hryðjuverka-
menn, eiturlyfjasala og aðra
glæpamenn.
Hafa embættismenn heitið því
að fella úr gildi öll þau atriði sem
kunni að koma í veg fyrir að lög-
um um innflytjendur, eiturlyfja-
smygl og tollamál verði framfylgt.
Ekki eru þó allir á eitt sáttir
um ágæti þessarar tilraunar.
Dianne Feinstein, öldungadeildar-
þingmaður, segist skelfingu lost-
inn yfir mögulegum áhrifum
minna eftirlits á baráttuna gegn
eiturlyfjasmygli og hryðjuverkum.
Peking. Reuter, The Daily Telegraph.
FÁNI Sameinuðu þjóðanna var í
gær dreginn að húni yfir alþjóð-
legu ráðstefnuhöllinni í Peking
þar sem kvennaráðstefna samtak-
anna fer fram. Gertrude Mon-
gella, framkvæmdastjóri ráðstefn-
unnar, lýsti henni sem fjölmenn-
ustu og mikilvægustu ráðstefn-
unni í sögu Sameinuðu þjóðanna.
Ráðstefna Sameinuðu þjóðanna
stendur 4.-15. september og hana
sitja sendinefndir frá 185 löndum.
Auk þess er gert ráð fyrir að
minnsta kosti 30.000 þátttakend-
um í óopinberri ráðstefnu, sem
haidin verður samhliða og tekur
á fjölmörgum málum, svo sem
fóstureyðingum, ofbeldi gagnvart
konum og umskurði kvenna í
Norður-Afríku.
„Þetta verður stærsta og mik-
ilvægasta ráðstefna Sameinuðu
þjóðanna í sögunni, vegna þess að
hún snýst ekki um einn sérstakan
hóp,“ sagði Mongella. „Þessi ráð-
stefna snertir sérhvert mannsbarn
á jörðinni."
Oopinbera ráðstefnan hefst á
morgun, miðvikudag, og talið er
að um 18.000 konur, sem sitja
hana, hafi komið til Peking í gær.
Hundruð lögreglumanna voru á
götum Huairou, þar sem ráðstefn-
an verður haldin, og öryggisverð-
ir leituðu á öllum sem komu þang-
að.
Samþykkt
að skilja
ríkiog
kirkjuað
Kaupmannahöfn. Morgunblaðið.
EFTIR áratuga þóf samþykkti
sænska kirkjuþingið í gær tillögur
ríkisstjórnarinnar um aðskilnað rík-
is og kirkju. Þar með getur sænska
þingið samþykkt lög um efnið í
haust, en aðskilnaðurinn kemst á
1. janúar árið 2000. Hann hefur í
för með sér að enginn verður sjálf-
krafa skráður í kirkjuna, heldur
verður að skrá nýfædd börn í hana.
Aðskilnaðurinn hefur verið hita-
mál í Svíþjóð um árabil. Samþykkt-
in felur í sér að kirkjan verður lút-
ersk mótmælendatrúarkirkja, sem
á að ná um allt land og starfa á
lýðræðislegan hátt. Rekstrarféð
kemur frá meðlimum, sem greiða
kirkjugjald í hlutfalli við tekjur.
Kirkjan mun sjá um greftrun,
en enn er ófrágengið hvernig þeir,
sem ekki tilheyra henni, greiða
fyrir þá þjónustu. Þá hefur ekki
verið ákveðið hvernig ríkið greiðir
fyrir varðveislu menningarverð-
mæta eins og gamalla kirkjubygg-
inga.
Kirkjan verður sjálf að jafna
tekjurnar milli ríkra og fátækra
sókna. Margir óttast að þær ríku
dafni, meðan þær fátæku hafi ekki
efni á að halda prest.
JEAN Arthuis, t.h., tekur við
embætti af Alain Madelin.
37 óbreyttir borgarar farast og 85 særast í sprengjuárásum á Sarajevo
Mannskæðasta árásin í
Bosníu í hálft annað ár
Reuter
AÐKOMAN eftir sprenginguna í gær var skeifileg og gripu vegfar-
endur til þess ráðs að flytja slasaða á sjúkrahús á einkabílum.
Ekki búizt
við miklum
breytingum
París. Reuter.
STJÓRN íhaldsmanna í Frakklandi
mun að sögn efnahagssérfræðinga
ekki taka neinum umtalsverðum
breytingum eftir afsögn hins róttæka
frjálshyggjumanns í flármálaráðu-
neytinu, Alains Madelins, á föstudag,
eftir aðeins þriggja mánaða setu á
ráðherrastóli.
Eftirmaður Madelins, Jean Arthu-
is, lýsti yfir þeirri stefnu sinni um
helgina, að leggja mesta áherzlu á
að taka á opinberri skuldasöfnun
franska ríkisins.
Efnahagssérfræðingarnir segja,
að Alain Juppé forsætisráðherra
hefði stýrt mikið til sjálfur efnahags-
stefnu stjórnarinnar og takmarkað
völd fjármálaráðherrans.
Hin skyndilega afsögn Madelins
hefur nært efasemdir erlendra fjár-
festa á að stjórninni takist að ná
takmarki sínu í efnahagsmálum.
Féll gengi franska frankans nokkuð
gagnvart þýzka markinu í gær.
Sarajevo, Brussel. Reuter.
ÞRJÁTÍU og sjö létu Iífið og 85
særðust er öflugum sprengjum var
varpað á fjölfarnar götur í Sarajevo
í gærmorgun. Er árásin sú mannsk-
æðasta sem gerð hefur verið frá því
að sprenging á útimarkaði skammt
frá kostaði 68 manns lífíð fyrir hálfu
öðru ári. Hafa stjórnvöld á Vestur-
löndum og í Rússlandi brugðist hart
við og fordæmt árásina en Banda-
ríkjamenn hafa sagt hana ekki munu
koma í veg fyrir áframhaldandi við-
ræður um frið. Haris Silajdzic, for-
sætisráðherra Bosníu, lagði hins veg-
ar til að friðarumleitunum Banda-
ríkjamanna yrði frestað og krafðist
þess að Atlantshafsbandalagið
(NATO)_ gerði loftárásir á Bosníu-
Serba. í gær átti að hófst fundur
stríðsaðila í París en komu Ilija Izet-
begovic, forseta Bosníu, þangað var
frestað um nokkrar klukkustundir í
gær vegna árásinnar.
Stærstu sprengjunni var varpað á
götu fyrir utan fjölsóttan innimarkað
en minni sprengja sprakk við leikhús
skammt frá. Bosníustjórn og Bosníu-
Serbar saka hvorir aðra um að bera
ábyrgð á sprengingunum en talsmað-
ur Sameinuðu þjóðanna segir
sprengjunum hafa verið varpað frá
stað sunnan borgarinnar, þar sem
Bosníu-Serbar ráði lögum og lofum.
Hins vegar kunni hið sanna aldrei
að koma í ljós, þar sem Bosníuher
sé einnig á svæðinu.
Harðir bardagar brutust út í borg-
inni í kjölfarið og seinnihluta dags
var sprengju varpað á sjúkrahús í
Sarajevo. Tveir særðust í þeirri árás.
Prófsteinn á starfsreglur
Árásin er prófsteinn á nýjar starfs-
reglur sem settar voru fyrir skömmu,
en þær gera heijum SÞ kleift að
bregðast skjótt við ef gerðar eru
árásir á „griðasvæði" SÞ. Geta yfir-
menn þeirra snúið sér beint til NÁTO
og óskað eftir því að loftárásir verði
gerðar. Bið kann þó að verða á við-
brögðunum þar sem fyrst verður að
ganga úr skugga um hveijir vörpuðu
sprengjunni í gær. Sögðu erlendir
sendimenn að verði ekki brugðist við
skjótt kunni það að gera að engu
síðustu tilraunina til að binda endi á
árásirnar.
Holbrooke hvetur til loftárása
Sprengjuárásin var gerð fáeinum
klukkustundum áður en Izetbegovic
átti að hitta Richard Holbrooke, aðal-
samningamann Bandarikjanna, að
máli í París til.að ræða nýja friðará-
ætlun Bandaríkjamanna. Holbrooke
hefur ekki viljað gefa upp í hveiju
hún felst nákvæmlega, en segir að
samkvæmt henni yrði Bosnía ein
heild. Hún gæfi Serbum þó mögu-
leika á aðskilinni stjórn, en að þeir
yrðu að gefa eftir um 20 hundraðs-
hluta lands.
Holbrooke sagði að árásin myndi,
ef eitthvað væri, efla mönnum móð
í samningaviðræðunum. Sagði hann
að Bosníu-Serbar væru aðalhindr-
unin í vegi fyrir friðarsamningum
og hvatti til þess að NATO gerði
loftárásir til að þvinga Serba að
samningaborðinu.