Morgunblaðið - 02.09.1995, Blaðsíða 11
MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 2. SEPTEMBER 1995 11
HEILBRIGÐISRÁÐHERRA, Ingibjörg Pálmadóttir, flytur mál sitt.
Stefnan í heilbrigðismálum
Aukaþarf forvamir
ÝMSAR hugmyndir eru uppi um
hvernig hægt er að spara í heilbrigð-
iskerfinu, að sögn Ingibjargar
Pálmadóttur heilbrigðisráðherra,
m.a að endurskoða greiðsluhlutfall
sjúklinga vegna kostnaðar við að-
gerðir sem þeir fara í. Þá sé nauð-
synlegt að auka forvarnir t.d. gigt-
arforvarnir en kostnaður vegna
gigtsjúkdóma sé u.þ.b. jafnmikill og
rekstarkostnaður ríkisspítalanna og
borgarspítalanna samanlagt.
Þetta kom fram á fundi Félags
um heilsuhagfræði sem haldinn var
í Kornhlöðunni í Reykjavík í vikunni
en þar var stefnan í heilbrigðismál-
um rædd.
Ingibjörg sagði á fundinum að
það væri ekki réttlátt að menn sem
lægju jafnvel hlið við hlið á sjúkra-
húsi vegna sams konar aðgerða
greiddu mishátt fyrir og því þyrfti
að endurskoða greiðsluhlutfall
sjúklinganna.Endurskipuleggja
þyrfti heilbrigðismál í landinu þar
sem samhæfíng, samnýting og sér-
hæfing yrðu hafðar í huga. Fækka
yrði stjómum sjúkrahúsa á lands-
byggðinni og koma á einni yfirstjórn
heilbrigðismála í hveiju kjördæmi
til að koma í veg fyrir að hrepparíg-
ur réði ferðinni þegar ákvarðanir á
þessu sviði væru teknar. Stjórnun
og fjárhagsleg ábyrgð færu þar með
saman í kjördæmunum. Auka þyrfti
sérfræðiþjónustu úti á landi með því
að sérfræðingar yrðu hreyfanlegri
en nú er og gerðu minni háttar
aðgerðir á sjúkrahúsum á lands-
byggðinni. Þá ræddi hún um nauð-
syn þess að sjúkrahúsin í Reykjavík
ynnu meira saman en nú væri þótt
hún gerði sér vel grein fyrir að það
gerðist ekki í einum áfanga. Einnig
væri brýnt að tölvuvæða biðlista
þannig að yfirsýn fengist og hægt
væri að koma í veg fyrir að menn
biðu í fleiri ár eftir að komast í
aðgerð.
Þá yrðu heilbrigðisyfirvöld að
vera gagnrýnni en nú væri þegar
greiðsluhlutfall Tryggingastofnunar
ríkisins í kostnaði nýskráðra lyfja
væri ákveðið.
*
Landssöfnun Rauða kross Islands fer
fram sunnudaginn 3. september
Hundruð sjálfboða-
liða safna fyrir
konur og börn í neyð
HUNDRUÐ sjálfboðaliða um allt
land hafa þegar látið skrá sig til
þátttöku í landssöfnun Rauða
kross íslands, Konur og börn í
neyð, sunnudaginn 3. september.
Undirtektirnar eru framar von-
um þótt enn vanti talsverðan fjölda
sjálfboðaliða til starfa. Sjálfboð-
aliðar geta látið skrá sig í síma
800 5050 allt fram á sunnudag. Á
söfnunardaginn verður jafnframt
hægt að koma framlögum á fram-
færi í sama símanúmeri. Um er
að ræða grænt númer sem gildir
fyrir allt landið.
Meðal sjálfboðaliða eru fjölmörg
félög af ýmsu tagi, auk einstakl-
inga sem svarað hafa kallinu.
Rauða kross deildir sjá um fram-
kvæmd söfnunarinnar á lands-
byggðinni og hafa fengið félög í
hveiju umdæmi til liðs við sig. I
Reykjavík má nefna að borgarfull-
trúar munu ganga í hús í miðborg-
inni með söfnunarbauka ásamt
öðrum sjálfboðaliðum. Þá munu
félagar í Kvennakór Reykjavíkur
ganga í hús í Vesturbænum,
slökkviliðsmenn í fullum skrúða
munu leita eftir framlögum íbúa í
Grafarvogi, KR-konur leggja söfn-
uninni lið í Vesturbænum, svo
dæmi séu nefnd. Loks má nefna
að félagar í Hestamannafélaginu
Herði í Mosfellsbæ munu ríða um
Mosfellsdal með söfnunarbauka.
Auk þess munu félagar í kvenfé-
lögum, Lionshreyfingunni, björg-
unarsveitum og stjórnmálaflokk-
um, Kiwanismenn, Soroptimistar
og margir fleira leggja söfnunni
lið um land allt. Söfnunin Konur
og börn í neyð hefst kl. 10 sunnu-
daginn 3. september og lýkur kl.
21. Rétt er að taka fram að sjálf-
boðaliðar ráða að sjálfsögðu þeim
tíma sem þeir veija til söfnunarinn-
ar. Hver ídukkustund skiptir máli.
Sjálfboðaliðar munu þá ganga í
öll hús á landinu og leita eftir fram-
lögum til styrktar konum og börn-
um í neyð í fyrrum Júgóslavíu og
í afskekktum héruðum Víetnams.
Söfnunarféð rennur óskipt til
hjálparstarfsins. Til þess að gæta
fyllsta öryggis verða notaðir sérs-
takir, lokaðir söfnunarbaukar. Þeir
eru rauðir að lit, vandlega merktir
Rauða krossi íslands og söfnun-
inni. Sjálfboðaliðar munu bera
merki söfnunarinnar í barminum,
með nafni, heimilisfangi, kennitölu
og upplýsingum um söfnunar-
svæði. Sams konar upplýsingar
verður að finna á bauknum sjálf-
um. Miði með upplýsingum um
hvernig koma megi framlagi til
skila verður hengdur á hurðahúna
þar sem húsráðendur eru fjarver-
andi. Þá munu gíróseðlar Rauða
kross Islands liggja frammi í bönk-
um og sparisjóðum. Bankar og
sparisjóðir sjá um talningu söfnun-
arfját'ins. Þar verða baukarnir
fyrst opnaðir. Vonir standa svo til
að baukarnir verði endurunnir í
girðingastaura hér innanlands að
söfnuninni lokinni.
FRÉTTIR
Yfirlýsing frá fyrrverandi fram-
kvæmdastj óra Lífeyrissjóði bænda
MORGUNBLAÐINU hefur borist
yfirlýsing frá Benedikt Jónssyni,
fyrrverandi framkvæmdastjóra
Lífeyrissjóðs bænda:
„Vegna umfjöllunar í fjölmiðl-
um undanfarna daga um málefni
Lífeyrissjóðs bænda og Emerald
Air vill undirritaður taka eftirfar-
andi fram.
Haustið 1994 ákvað stjórn Líf-
eyrissjóðs bændá að kaupa hlutafé
í Emerald Air (NI) Ltd. fyrir um
11 mkr. Snemma í nóvember 1994
var stofnað eignarhaldsfélagið
Activa hf. til að halda utan um
hlut íslenskra hluthafa í Emerald
Air. Undirritaður var kosinn
stjórnarformaður á stofnfundi Ac-
tiva hf. og í stjórn Emerald Air
skömmu seinna. Stjórn sjóðsins
var strax greint frá þessu á sér-
stöku minnisblaði. Allnokkrir
stjórnarfundir hafa verið haldnir
síðan og ekki liggja fyrir neinar
bókaðar athugasemdir af hálfu
stjórnar Lífeyrissjóðs bænda um
þessa stjórnarþátttöku.
Meginástæða þess að undirrit-
aður stóð að lánveitingum til
Emerald Air var sú að hann taldi
sig vera að veija það hlutafé sem
stjórn sjóðsins hafi ákveðið að
leggja í félagið. Undirritaður sá í
lánveitingunum tvíþættan tilgang:
að veija hlutafé sjóðsins og að ná
ríflegri ávöxtun á fé sjóðsins á
skömmum tíma. Þá var undirritað-
ur minnugur þess að efling ferða-
þjónustu var ein af forsendum
fyrir áðurnefndum hlutafjárkaup-
um lífeyrissjóðsins og vonir bundn-
ar við að eignaraðild að Emerald
Air kæmi þar að liði. Undirritaður
var sannfærður um að Emerald
Air tækist að komast af stað í
fullan rekstur eins og áætlanir
gerðu ráð fyrir og að öll lán yrðu
endurgreidd eins og til stóð. A hið
síðarnefnda hefur enn ekki reynt.
Þessi sannfæring studdist m.a. við
þá staðreynd að framan af gekk
reksturinn vel. Raunar svo vel að
í febrúar-mars sl. voru öflugir
breskir fjárfestar í viðræðum við
stjórn félagsins um þátttöku í fé-
laginu og lýstu því yfir að þeir
hefðu valið það til skoðunar úr
ýmsum fýsilegum fjárfestingar-
kostum. Sem dæmi má ennfremur
nefna að í apríl sl. voru fluttir um
4.400 farþegar milli Belfast og
London-Luton á vegum félagsins
þrátt fyrir nokkur skakkaföll af
völdum European Aviation. Frá
því að vopnahlé var lýst yfir á
Norður-írlandi í lok ágúst 1994
hefur umferð þangað aukist mjög
verulega og opinberlega hafa kom-
ið fram upplýsingar um að aukn-
ing í farþegaflutningum á milli
London og Belfast hafí aukist um
80% frá fyrra ári. Þá átti Emerald
Air góða möguleika á samstarfs-
samningi við British Airways um
flug á milli Gatwick-flugvallar og
Belfast og hefði slíkt samstarf
styrkt rekstur félagsins til muna.
í ágúst sl. varð undirrtuðum
hins vegar ljóst að rekstur Emer-
ald Air var ekki með þeim hætti
sem hann hafði talið.
Undirritaður hefur starfað fyrir
Lífeyrissjóð bænda í rúman áratug
og hefur á þeim tíma lagt sig veru-
lega fram um að vinna sjóðnum
vel. Ótvírætt er að sjóðurinn hefur
dafnað töluvert á þessum tíma og
að ávöxtun verðbréfasafnsins í
heild verður að teljast góð, en sam-
kvæmt úttekt VÍB var hún um 7%
í árslok 1994. Ofangreindar ráð-
stafanir voru, af hálfu undirritaðs,
gerðar með hagsmuni sjóðsins í
huga. Nú er ljóst að undirritaður
fékk ekki ýmsar mikilvægar upp-
lýsingar um gang mála hjá Emer-
ald Air. Ef allt hefði gengið eftir
sem undirrituðum var tjáð, hefði
lífeyrissjóðurinn hagnast verulega
á þessum viðskiptum því í boði
voru ríflegir vextir, enda átti fjár-
mögnunin aðeins að standa í
skamman tíma. Hugmyndin var
sú að féð yrði síðan endurfjárfest,
ásamt vöxtum, í öruggum og við-
urkenndum verðbréfasjóði.
Undirritaður telur, með hliðsjón
af reglum sjóðsins um fjárfesting-
ar og venjur þar að lútandi, að
ekki sé um saknæmt athæfi að
ræða af hans hálfu. Það er rangt
að undirritaður hafi reynt að leyna
umræddum lánveitingum. Þvert á
móti greindi hann sjálfur frá þeim
og lagði fram öll gögn þar um.
Skýrt skal tekið fram að undirrit-
aður hefur ekki haft nokkurn per-
sónulegan ávinning af téðum lán-
veitingum, en hefur aftur á móti
beðið mikinn skaða af þeim. Ekki
er enn komið að gjalddaga bréf-
anna og því liggur ekki fyrir að
umræddir fjármunir séu að eilífu
glataðir. Þegar þetta er ritað er
Emerald Air enn starfandi fyrir-
tæki í Belfast.“
Sala áskriítarkorta
og endurnýjun
stendur yfír
6 leiksýningar - Verð kr. 7.840
Eldri borgarar og örgrkjar kr. 6.200
Einng fást áskriftarkort á litlu sviðin
eingöngu.
3 leiksýningar - verð kr. 3.840
KORTHAFAR FRA
FYRRA LEIKÁRi:
Munið forkaupsréttinn til
4. september.
Allar nánari upplýsingar
í miðasölu Þjóðleikhússins
•
Verið
velkomin!
'
ÍJr Sannur
kurlmaóur
ellír 'liinkred liorsl
ÞJÓÐLEIKHIJSIÐ
Sími 551 1200