Morgunblaðið - 02.09.1995, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
LAUGARDAGUR 2. SEPTEMBER 1995 29
Það er ýmis-
legt hægt!
KJARTAN Magnús-
son, blaðamaður á
Morgxinblaðinu, svarar
í grein síðastliðinn
laugardag gagnrýni
minni á fréttaflutning
hans af þingi Sam-
bands ungra sjálf-
stæðismanna. Hann lít-
ur svo á að aðild að
Evrópusambandinu
hafi verið hafnað af
ungu sjálfstæðisfólki á
þinginu.
Einstök túlkun
Það sem gerir Kjart-
an svo vissan í sinni sök
er setning í ályktuninni
er hljóðar þannig „Hægt er að úti-
loka aðild að ESB“ og kom í staðinn
fyrir „Ekki er hægt að útiloka aðild
að ESB“. Hann er þó ekki vissari
en svo að hann segir „fullyrða má
að þingfulltrúar skildu breytingartil-
löguna ALMENNT (let.br. höf.) á
þá leið að henni væri ætlað að koma
á framfæri andstöðu gegn hugsan-
legri ESB-aðild íslendinga eða hugs-
anlegri aðildarumsókn eftir ríkjaráð-
stefnuna 1996“. Seinna í sömu svar-
grein segir Kjartan að ungt sjálf-
stæðisfólk hafi ekki verið að hafna
aðild um alla framtíð.
Eftir stendur að Kjartan telur að
þingfulltrúar hafi „almennt" verið
að hafna aðildarumsókn eftir ríkja-
ráðstefnuna sem hefst 1996 (sem
enginn veit hvenaer lýkur eða hvert
alþjóðaumhverfi íslands verður á
þeim tíma), en ekki um alla fram-
tíð??? Ég verð að viðurkenna að ég
skil ekki túlkun Kjartans og átta
mig ekki á þessu útilokunartímabili
hans, sem er einhvern tímann á
milli loka ríkjaráðstefnunnar og
framtíðarinnar.
Þetta er engu að síður mjög at-
hyglisverð túlkun hjá Kjartani, en
ég held að flestir geri sér grein fýr-
ir því að þessi túlkun nær langt út
fyrir alla þjófabálka. Aðalatriðið er
að Kjartan getur engan veginn túlk-
að ályktunina á þann hátt að ungt
sjálfstæðisfólk hafi hafnað aðild að
ESB. Það væri þó fróðlegt að vita
hvort fréttaflutningur
Morgunblaðsins hefði
verið á þá leið að ungt
sjálfstæðisfólk hefði
samþykkt aðild að ESB,
ef setningin „Ekki er
hægt að hafna aðild að
ESB“ hefði fengið að
standa.
Spurningin hlýtur að
vera þessi: Ef andstæð-
ingar ESB vildu koma
andstöðu sinni við
hugsanlega ESB-aðild
eftir ríkjaráðstefnuna á
framfæri, eins og Kjart-
Jóhanna an, kýs að túlka j?eirra
Vilhjálmsdóttir sjonarm.ð, af hverju
sogðu þeir það ekki
skýrt og skorinort?
Gabb ársins?
Það kemur hvergi fram skýr neit-
un á þeim möguleika að einhvern
tímann í framtíðinni muni ísland
sækja um aðild að ESB enda væri
það ekki í anda ungs sjálfstæðisfólks
að hafna einhverjum möguleika í
framtíðinni sem engan veginn er
skýr á þessu augnabliki hver er. Ég
held að það sé rétt hjá Kjartani að
þingfulltrúar hafi látið gabba sig,
a.m.k. sá hluti er hélt að hann væri
að greiða atkvæði gegn aðild.
Ályktunin felur ekki í
sér höfnun á aðild að
ESB, segir Jóhanna
Vilhjálmsdóttír, sem
hér fjallar um samþykkt
á SUS-þingi.
Hægt er...
Það er jafnframt rétt hjá Kjartani
að ályktunin er tvíátta eða sá hluti
hennar sem fjallar um ESB og hugs-
anlega aðild. Breytingartillagan sem
samþykkt var og byrjar á „hægt
er...“ segir okkur ekkert annað en
það, að sá möguleiki er fyrir hendi
að hafna aðild, senda ekki inn um-
sókn um aðild, eða þá að fara ein-
hveija aðra leið eins og þá að sækja
um aðild. Það sem felst í orðalaginu
„hægt er“ er nefnilega það að ýms-
ar leiðir eru mögulegar; þar er hvorki
verið að hafna né játa einu eða neinu.
í lokin vil ég síðan birta kaflann
um ísland og ESB í ályktun SUS
um utanríkismál, eins og hann var
afgreiddur eftir breytinguna, svo það
fari ekki á milli mála um hvað er
rætt.
Kaflinn um ísland og ESB í
ályktun SUS um utanríkismál
Hægt er að útiloka aðild íslands
að Evrópusambandinu. Út frá sjón-
armiði ungs sjálfstæðisfólks verður
ekki horft fram hjá því að mikillar
miðstýringar og forsjárhyggju gætir
í sambandinu. Slíkt kemur m.a. fram
í sameiginlegum félagsmálasátt-
mála, sameiginlegri landbúnað-
arstefnu og þróun í þá átt að auka
vald stofnana ESB á kostnað aðild- |
arríkjanna. Stærsti einstaki gallinn
hlýtur þó að vera sameiginleg sjáv-
arútvegsstefna sambandsins, sem er
nokkuð sem íslendingar geta ekki
sætt sig við að mati ungs sjálfstæðis-
fólks.
Ungt sjálfstæðisfólk telur þó að
kostir ESB eins og það er í dag liggi
í því að hjá sambandinu er mjög
skilvirkur innri markaður, með virkri
samkeppni, sem er besta leiðin til
að tryggja hag neytenda. Viðskipta-
hagsmunir íslands liggja að mestu
leyti í Evrópusambandinu, þannig
að þeir hagsmuair yrðu vel tryggðir
innan þess.
Ungt sjálfstæðisfólk telur að
raunsætt mat verði ekki lagt á kosti
og galla aðildar íslands að Evrópu-
sambandinu fyrr en að ríkjaráðstefn-
unni lokinni. Mikilvægt er að íslensk
stjórnvöld láti þegar í stað gera út-
tekt á því hvaða kostir og gallar
felast í aðild að Evrópusambandinu.
Nauðsynlegt er að það sé gert bæði
með gagnaöflun og rannsóknum
ásamt því að utanríkisþjónustan
vinni að því á formlegan sem og
óformlegan hátt að athuga á hvaða
kjörum Islandi myndi bjóðast aðild
að sambandinu. Að aflokinni slíkri
heimavinnu eru íslensk stjórnvöld
mun betur búin að meta hvort sækja
eigi um aðild að Evrópusambandinu
eða hafna henni að ríkjaráðstefn-
unni.
Höfundur er formaður utanríkis-
nefndar SUS.
Skorað á hólm
STEFÁN S. Guð-
jónsson, sonur Guðjóns
Hólm heildsala hjá
John Lindsay hf. um-
boðs- og heildverslun,
hreytti ónotum í mig
og íslensk iðnfyrirtæki
í Morgunblaðsgrein 24.
ágúst sl. Stefán mun
vera framkvæmda-
stjóri Félags íslenskra
stórkaupmanna. Hann
er einnig stjómarmað-
ur í heildsölu föður
síns, Johns Lindsay hf.,
sem m.a. flytur inn
Toro og Thermos og
sitthvað fleira.
Helgi Vilhjálmsson
Efni auglýsingar frá okkur í
Sælgætisgerðinni Góu-Lindu virðist
hafa snert talsmann heildsalanna
eitthvað illa. En í þeirri auglýsingu
bendum við á það að innflutningur
hjálpi ekki íslenskum heimilum og
hvetjum fólk til að velja íslenskt.
Málsvari heildsalanna hlýtur að
vita að með hvatningu til íslendinga
að velja íslenskt er verið að hvetja
okkur til að hjálpa okkur sjálfum í
baráttunni við atvinnuleysi á íslandi
í stað þess að hjálpa útlendingum
við að flytja atvinnuleysi sitt út.
Með því að framleiða vörur á Ís-
landi aukum við atvinnu hér á landi
og minnkum atvinnuleysi. Með því
að flytja inn vörur frá útlöndum,
sem hægt er að framleiða með jafn-
góðum árangri hér á landi, aukum
við atvinnuleysi á íslandi en drögum
úr atvinnuleysi erlendis.
Hvort skyldi standa
okkur íslendingum
nær?
Talsmaður heildsal-
anna virðist ekki vera
í vafa. Hann virðist
telja brýnna að leggja
útlendingum lið í bar-
áttu þeirra við atvinnu-
leysið en lætur sig engu
varða atvinnuleysi á
íslandi.
Þjóðlegir Iijá
Lindsay
Stefán Guðjónsson
skilur ekki hvernig iðn-
aðarvörur verða til.
Hann virðsit halda að framleiðsla
sem þarf að nýta erlend aðföng sé
ekki íslenskur iðnaður. Þannig reyn-
ir hann að gera lítið úr íslenskri
sælgætisframleiðslu sem notar rús-
ínur frá Kaliforníu í framleiðsluna.
Stefán telur það greinilega ekki
nógu þjóðlegt. Þeir eru sennilega
mun þjóðlegri feðgarnir hjá Lindsey
hf.
Þó að Stefán átti sig ekki á því
er það engu að síður svo, að flest
íslensk iðnfyrirtæki flytja inn hrá-
efni frá útlöndum til framleiðslunn-
ar án þess það þyki neitt tiltöku-
mál og án þess það skyggi á þá
staðreynd að íslenskur iðnaður
skapar Qórða hvert starf á íslandi.
Hélt hann e.t.v. að íslenskir gos-
framleiðendur notuðu íslenskan
sykur í framleiðslu sína? Eða hélt
hann að plastfyrirtækin kæmust
Samskipti Vik-
urs hf. og Reykja-
víkurborgar
Séð með augrim ný-
kjörins stjórnarfor-
manns Vikurs hf.
AÐ UNDANFÖRNU hafa verið
blaðaskrif um samskipti og hugsan-
lega leiguskuld Vikurs hf. við
Reykjavíkurborg. Hafa þessi skrif
verið á mjög neikvæðum nótum
fyrir Vikur hf. og gætu menn álykt-
að af þeim að Vikur hf. væri ein-
hver baggi á Reykjavíkurborg. Svo
er nú aldeilis ekki og öðru nær, en
deilt er um túlkun leigusamnings,
t.d. varðandi losun húsnæðis, frá-
gang fyrri rekstrarað-
ila og ástand húsnæðis
við afhendingu til Vik-
urs hf. og fleira.
Var m.a. viðtal í
Morgunblaðinu,
fimmtudaginn 24. ág-
úst sl. við frú Ingi-
björgu Sólrúnu Gísla-
dóttur borgarstjóra þar
sem hún segir m.a. að
Vikur hf. hafi verið
sagt upp leiguhúsnæði
sem Reykjavíkurborg á
að Köllunarklettsvegi 5
(gamla Kettsverk-
smiðjan) vegna leigu-
skulda og eigi Vikur
að rýma húsnæðið. Vil
Jóhann Helgason
málið. Hins vegar tel ég ekki við
hæfí að hæstvirtur borgarstjóri gefi
út yfirlýsingu um að ekki hafi tek-
ist að þróa og markaðssetja vörur
frá Vikri hf. eins og hann gerir í
fyrrnefndu viðtali í Mbl. þar sem
það eru hrein ósannindi. Þessi yfir-
lýsing er til þess fallin að rýra álit
fyrirtækisins útávið og ekki getur
það verið hlutverk eða markmið
borgarstjóra.
Þróunar- og markaðsstarf Vikurs
hf. hefur þvert á móti gengið mjög
vel og eru stórir samningar þegar
í höfn um neytendavöru sem er á
margföldu verði miðað við núver-
andi útflutning á vikri
og kállar það á aukið
vinnuafl á næstunni.
En húsnæðið sem
málið snýst um er trú-
lega lítils virði sem
tekjulind fyrir borgina.
Ef Vikur hf. væri ekki
í húsinu yrði það rifið
og gæfi engar tekjur
af sér, þannig að
Reykjavíkurborg er í
raun ekki að fóma
miklu meðan Vikur hf.
greiðir allan rekstur
hússins og væri sann-
arlega að fórna meiri
hagsmunum fyrir
minni ef Vikur hf. færi
Innflutt hráefni til að
skapa störf á íslandi
dregur, að mati Helga
Vilhjálmssonar, úr at-
vinnuleysi í landinu.
af án innflutra hráefna í plastfram-
leiðsluna? Eða hélt hann jafnvel að
pappírinn sem Morgunblaðið er
prentað á kæmi úr íslensku skógun-
um?
Maður veit auðvitað ekki hvað
svona fólk heldur.
5 eða 25 störf —
skiptir það máli?
Að lokum þetta fyrir Stefán og
aðra þá sem skilja ekki hvernig iðn-
aðarframleiðsla verður til:
Hjá okkur í þessu litla íslenska
iðnfyrirtæki, Góu-Lindu, starfa 25
manns. Ef við flyttum allar vörur
inn full unnar og stæðum ekki í
neinni framleiðslu þyrftum við með
sömu sölu einungis 4-5 starfsmenn.
Með því töpuðust 20 störf á íslensk-
um vinnumarkaði, fyrir utan öíl af-
leiddu störfin úti í þjóðfélaginu.
Ég skora á Stefán Guðjónsson
að segja okkur að þetta skipti engu
máli. Ég skora sérstaklega á hann
að útskýra það fyrir þeim íslending-
um sem eru án atvinnu.
Höfundur er iðnrekandi.
ég að Reykvíkingar og aðrir fái að
heyra sjónarmið Vikurs hf. varð-
andi þessi mál.
Ágreiningur er við Reykjavíkur-
borg um túlkun og framkvæmd
leigusamnings og hefur ekki, þrátt
fyrir margar tilraunir, tekist að fá
Reykjavíkurborg til raunhæfra við-
ræðna um eðlilegar breytingar á
samningnum í ljósi reynslunnar, en
við teljum óvíst hvort við skuldum
Reykjavíkurborg nokkra leigu og
því geti Reykjavíkurborg ekki sagt
samningnum upp, hvað þá rekið
okkur út á þeirri forsendu.
Deilan snýst um það m.a. að við
fengum hluta húsnæðisins mun
seinna _og í miklu verra ástandi en
nokkurn gat órað fýrir þegar skrif-
að var undir leigusamninginn en
fyrri rekstraraðili var í húsinu þeg-
ar það var gert. Þurftum við m.a.
að fjarlægja um 300 tonn af járni
og tók allt hreinsunarstarfið u.þ.b.
sex mánuði og kostaði okkur á
sjöttu milljón. Megnið af þessu hefði
Reykjavíkurborg þurft að láta vinna
þótt húsið hefði verið rifið. Auk
þess var kostnaður, bara við að
uppfylla kröfur Rafmagns- og
Vinnueftirlitsins þannig að húsið
yrði nothæft (leiguhæft) u.þ.b. 5
milljónir. Þess utan þurfti Vikur hf.
að kosta til á tíundu milljón til að
húsnæðið nýttist starfsemi okkar.
Alls eru þetta u.þ.b. 20 milljónir.
Allan þennan kostnað hefur Vik-
ur hf. þegar greitt en tafir á afhend-
ingu húsnæðisins og þessi gífurlegi
kostnaður í upphafi rekstursins
hafa reynst Vikri hf. þungur baggi
að bera. Okkur finnst útilokað bæði
að kosta lagfæringar og hreinsun
hússins til að gera það leiguhæft
og borga svo líka fulla leigu. Það
geti aldrei verið nema annað hvort.
Á hinn bóginn stendur í leigu-
samningnum að Reykjavíkurborg
ætli að rífa húsið og muni því ekki
annast neitt viðhald þess en okkur
finnst viðhald húss eitt en kostnað-
ur við að gera hús leiguhæft ann-
að. Að framansögðu fínnst okkur
ljóst að vafamál er hver skuldar
hveijum þar til samið hefur verið
um deilumál milli Vikurs og Reykja-
víkurborgar og áskiljum við okkur
allan rétt í þessu máli ef ekki nást
samningar, en eins og fyrr segir
hefur ekki enn tekist að fá Reykja-
víkurborg til viðræðna.
Vilji og jákvætt hugarfar borgar-
yfirvalda er allt sem þarf til að leysa
með starfsemi sína annað.
Það sem af er þessu ári hafa að
meðaltali starfað um 20 manns hjá
Vikri hf. og hefur Reykjavíkurborg
þess vegna miklar tekjur af starf-
seminni.
Áskorun
Þar sem mjög illa hefur gengið
að ná eyrum stjómenda borgarinnar
til að fá réttláta meðferð ágrein-
ingsins sem fyrr getur, ætla ég að
nota þetta tækifæri til að óska sam-
starfs við háttvirtan borgarstjóra,
borgarfulltrúa og borgarráð og
Þessi yfirlýsing er til
þess að rýra álit fyrir-
tækisins, segir Jóhann
Helgason, og varla get-
ur það verið markmið
borgarstjóra.
skora ég jafnframt á Atvinnumála-
nefnd borgarinnar að láta málið til
sín taka. Allt þetta góða fólk hefur
verið kjörið til starfa fyrir Reykvík-
inga og taldi ekki eftir sér að
mæta á vinnustaðafundi fyrir síð-
ustu sveitarstjórnarkosningar og
efast ég ekki um að þau gætu séð
af smástund til að kynna sér mál-
efni Vikurs hf. þó að kosningar séu
ekki alv§g á næsta leiti. Enda er
þetta kjörið tækifæri til að sýna og
sanna í verki að hástemmdu yfirlýs-
ingarnar um „atvinnu fyrir alla“
og „stuðningur við atvinnuupp-
byggingu í borginni“ hljómi ekki í
eyrum okkar kjósenda eins og öfug-
mæli. Eða skiptir atvinna fyrir 20,
jafnvel 50 manns ef vel tekst til,
kannski engu máli fyrir Reykjavík-
urborg nú á tímum atvinnuleysis
og fólksflótta úr landinu? Svar ósk-
ast sem fyrst þannig að stjórn Vik-
urs hf. geti lagt mat á hvort hún
flytur starfsemi fyrirtækisins frá
Reykjavík í annað sveitarfélag með
vinsamlegra rekstrarumhverfi sem
væri býsna álitlegur kostur fyrir
Vikur hf., enda er okkur ókleift að
starfa áfram með húsnæðismálin í
uppnámi.
Höfundur er
Vikurs hf.
stjómarformaður <