Morgunblaðið - 06.09.1995, Blaðsíða 6

6 B MIÐVIKUDAGUR 6. SEPTEMBER 1995
MARKAÐIR
MORGUNBLAÐIÐ
^Fiskverð heima
Þorskur
KrYkg
Faxamarkaður
110
30. v 131~v 132. v 133. v 134. vi 35.v
Fiskmarkaður
Hafnarfjarðar
Fiskmarkaður
Suðurnesja
Alls fóru 170,9 tonn af þorski um fiskmarkaðina þrjá hér syðra
í síðustu viku. Um Fiskmarkað Hafnarfjarðar fóru 18,5 tonn á
69,69 kr./kg. Um Faxamarkað fóru 67,5 tonn á 89,61 kr./kg
og um Fiskmarkað Suðurnesja fóru 152,4 tonn á 84,22 kr./kg.
Af karfa voru seld 32,7 tonn. í Hafnarfirði á 66,07 kr. (0,31),
ekkert á Faxagarði, en á 85,29 kr. (32,41) á F. Suðurnesja.
Af ufsa voru seld 77,2 tonn. í Hafnarfirði á 60,87 kr. (2,11),
á Faxagarði á 40,00 kr. (0,71) og á 71,94 kr. hvert kíló á
Suðurnesjum (74,41). Af ýsu voru seld 35,1 tonn á
mörkuðunum þremur hér syðra og meðalverðið 79,75 kr./kg.
Sept.
35. vika
Kr./kg
180
160
140
-120
-100
80
- 60
40
Þorskur m—mmm Karfi m—mmm UfSÍ
Ekkert íslenskt skip seldi afla í Þýskalandi í síðustu viku.

Eingöngu var seldur
fiskur úr gámum í
Bretlandi í síðustu
viku, samtals 234,9
tonn á 125,79 kr./kg.
Að auki seldi eitt
skip afla sinn, 99,8
tonn á 93,00 kr./kg.
Samtals voru seld
126,5 tonn að þorski
á 102,28 kr./kg.
Af ýsu voru seld
98,9 tonná 106,15
kr./kg, 32,9 tonn af
kolaá 132,94 kr./kg
og 18,9tonn af
karfaá 114,31 kr.
hvert kíló.
Verulegir ónýttir möguleikar
í veiðum og vinnslu á búrfiski
^^mmmmmmma^mm^amamm búraveiðar hófust
„ Vantar frumkvæði S,IsS ?9?2.hvS
stjórnvalda til að gera p53"'v v"’'v-'jr
" ° fiskur og miklar vonir
verðmæti úr búranum“ voru bundnar yið veið;
arnar þegar buramið
fundust suður af landinu. Nú á seinni tímum hefur hinsvegar farið litl-
um sögum af búraveiðum og segja skipstjórar og fiskverkendur að
ákveðið frumkvæði hafi vantað frá stjómvöldum til að gera verðmæti
úr búranum. Sérstakar aðferðir þurfi við veiðamar og rannsóknum á
þeim hafi ekki verið nægilega sinnt.
Fyrir nokkrum árum fundust
búramið undan Suðurlandi og
þokkalegur afli fékkst. Miklar von-
ir vom bundnar við þessar veiðar
enda búrinn verðmæt og góð af-
urð. Skip hafa hinsvegar lítið ein-
beitt sér að búraveiðum að undan-
fömu enda segja þeir sem til
þekkja að besti veiðitíminn sé á
hrygningartímabili búrans í febr-
úar og mars.
Veiðar á búra hófust fyrir alvöru
við ísland haustið 1992 þegar tog-
arinn Klakkur veiddi nokkuð af
búra suður af landinu. Búri hefur
fengist á stóru svæði undan Suður-
landi, allt frá Rósagarðinum fyrir
suðaustan landið, að Vestmanna-
eyjum, og allt niður á 600 faðma
dýpi.
Tímafrekar veiöar
Gjafar VE er eitt þeirra skipa
sem hvað mest hafa sinnt búra-
veiðum og segir Agnar Guðnason
skipstjóri að þetta séu mjög tíma-
frekar veiðar sem krefjist mikillar
þolinmæði. „Það virðist vera að
einungis fáist búri í einhveiju
magni í febrúar og mars en það
er verkefni sem rannsaka ætti bet-
ur en til þess þarf þá að veita
styrki.“ Agnar segir að þegar vel
hafí veiðst af búra sé gott upp úr
því að hafa því þeir selji kílóið á
um 250 krónur.
Logi Þormóðsson, framkvæmda-
stjóri Tros hf. í Sandgerði, hefur
verið einna ötulastur íslenskra físk-
verkanda við búravinnslu. Hann
segist lítið hafa fengið' af búra á
þessu ári, síðast um tvo til þijú
tonn af heilfrystum búra fyrir
verslunarmannahelgi en um tólf
tonn í heildina. Hann segir það
miður að ekki skuli vera lögð meiri
áhersla á rannsóknir á búra, því
þetta sé verðmætur fiskur.
Verðugt rannsóknarverkefnl
„Þetta eru flóknar veiðar sem
krefjast mikillar þolinmæði því oft
er búrinn á miklu dýpi. Þess vegna
vilja fáir eyða í þetta miklum tíma.
Búrinn er verðugt
rannsóknarverkefni sem ætti að
styrkja. Til dæmis mætti nota í
þetta skip sem búið er að leggja
og ekki er í notkun,“ segir Logi.
Danmörk
Logi segir að skipstjórar sem
mesta reynslu og þekkingu hafi
öðlast á veiðunum í upphafi, hafí
margir hveijir hætt sjómennsku
eða snúið sér að öðrum verkefnum.
Því sé nauðsynlegt að rannsaka
möguleikana og öðlast meiri
reynslu. „Ég hef trú á því að þarna
séu möguleikar sem ætti að nýta
betur, líkt og nú er talað um mögu-
leika í t.d. túnfískveiðum. Búrinn
er stór og fallegur fískur og ég
féll alveg kylliflatur fyrir honum
þegar ég sá hann fyrst.“
Logi segist selja búrann flakað-
an til Ameríku en segir að einnig
séu aðrir að selja búra í litlu magni
í gámum á Frakkland en verð þar
sé skrykkjótt. Verð á Ameríku
hafi hins vegar haldist nokkuð
stöðugt en hinsvegar sé gengi doll-
arans sífellt að breytast.
LítiA magn á lltlum svæAum
Hermann Kristjánsson frá Vest-
mannaeyjum og fyrrverandi skip-
stjóri á Klakki var einn af braut-
ryðjendum í búraveiðum við ísland
þegar þær hófust í einhveijum
mæli árið 1992. Hann telur að
ekki sé mikið magn af búra á ís-
landsmiðum en þó sé það ókannað.
„Við byijuðum á þessum veiðum
suður af Kötlutanga. Búrinn virtist
koma á litla bletti sem hægt var
að naga upp af í stuttan tíma. Það
þurfti þolinmæði við þetta og nóg
af henni. Síðan voru alltaf að
finnast fleiri og fleiri blettir og nú
hefur orðið vart við búra frá Kötlu-
grunni og alveg að Rósagarðinum,
í mismiklu magni þó.“
Hermann segir að alltaf hafí
fengist eitthvað af búra, þó að
besti tíminn hafí verið í febrúar
og mars. „En ég held að það séu
flestir hættir að reyna við búrann
af einhveiju viti. Það er oft vondur
botn þar sem búrinn heldur sig og
hætt við að veiðarfæri skemmist.
Menn halda sig kannski frá búran-
um þessvegna," segir Hermann.
Ekkl verlA rannsakaA
sérstaklega
Jakob Magnússon, fiskifræðing-
ur hjá Hafrannsóknastofnun, segir
að ekki hafi tekist að ná í búra-
sýni á þessu ári. Vanalega hafi
verið gerðar ráðstafnir í Vest-
mannaeyjum með sýni en ekkert
hafí borist hingað til. „Það voru
teknar saman upplýsingar um búr-
ann fyrir um tveimur árum en
ekki verið farið í sérstaka leið-
angra vegna þessa. Það hefur hins-
vegar verið mikill áhugi innan
stofnunarinnar á að rannsaka búr-
ann en það er geysilega dýrt að
fá skip til verkefnisins og útbúa
það á réttan hátt.“
Jakob segir að fyrir tveimur
árum hafi verið farið á tveimur
skipum á Reykjaneshrygg til rann-
sókna. Ekki aðeins á búra heldur
á úthafínu almennt. Þar hafí með-
al annars fundist blálöngumið sem
hafi síðar verið nýtt. „Þá varð vart
við einhvern búra en aðeins í
stykkjatali. Það er erfítt að nálg-
ast búrann því hann virðist halda
sig við tinda í hafínu þar sem erf-
itt er að koma að veiðarfærum,“
segir Jakob.
Magn
Nýja Sjáland:
Útflutningur sjávarafurða
jan.-maí 1993-95
Nýja-Sjáland
eykur útflutning
NÝSJÁLENDINGAR juku út-
flutning á sjávarafurðum á
fyrrihluta þessa árs verulega,
miðað við tvö síðastliðin ár.
Fyrstu fimm mánuði ársins nam
útflutningur þeirra nú tæplega
150.000 tonnum á móti 113.000
í fyrra, sem er tæplega þriðj-
ungs aukning. Mest er aukning-
in á sölu ýmiskonar skelfisks eða
um 65%, en aukning í bolfiski
er mun minni eða aðeins um
12%. f bolfiskinum er mest aukn-
ing á unnum afurðum, en minna
í ferskum afurðum og óunnum
eða lítið unnum freðfiski. Þó
hefur útflutningur á ferskum
flökum rúmlega tvöfaldazt.
Verdmæti
Nýja Sjáland:
Útflutningsverðmæti sjávar-
afurða jan.-maí 1993-95
140 milljónir NS $
Mokveiði á háfnum
ÞAÐ hljóp heldur betur á snærið hjá þremur dönskum fiskimönn-
um fyrir skömmu. Þeir komu með tæplega 200 háfa að landi.
Háfinum lönduðu þeir á fiskmarkaðnum í Esbjerg og fengu um
tvær milljónir króna fyrir aflann. Stærsti háfurinn vág 115 kíló,
en þeir félagar höfðu verið að veiðum nokkur lengi. Megnið af
aflanum fengu þeir á fimm síðustu dögunum. Veiðar á háfi hér
við land eru í algjöru lágmarki, en dæmi eru um að mikið af
háfi hafi komið í veiðarfæri togskipa hér. Verð á háfnum er gott
víða í Evrópu, en hann þarf sérstaka meðferð um borð í fiskiskip-
unum til að henta á markaðina og er sú meðferð mismuandi eftir
tegundum.
Humarafli 1955-94
3.000
monv
2.000
1.000 ~||
Q
’55 1í
. iiiiiiiiiui .ii ....
.i8ÍSI§18§Si§§ililiIaliiiililii
[IIIIIIIIIIIIIIIICIIIIIIIIIIIIIIIIIKI
1960 ’65 1970 75 1980 ’85 1990 ’94
__________________________|IL__
_________________________.illilllllll
______________..iiliiiiillllllllIglEEilÍ
'55 1960 ’65 1970 75 1980 ’85 1990 ’94
20
10
VERÐMÆTI útfluttra sjávaraf-
urða frá Nýja-Sjálandi hefur
aukizt minna en magnið, en
verulega þó. Fyrstu fimm mán-
uði þessa árs var verðmætið um
20,8 milljarðar íslenzkra króna
á móti 18 milljörðum í fyrra og
nemur aukningin 15,6% milli
tímabilanna. Bolfiskurinn skilar
mestum verðmætum, 12,7 millj-
örðum króna, en skelfiskur um
7 milljörðum. Athygli vekur að
verðmæti útflutts smokkfisks
þetta tímabil í ár er 4,3 milljarð-
ar króna. Auk þess má nefna
að útflutningsverðmæti humars
er um einn milljarður króna.