Morgunblaðið - 08.09.1995, Síða 1
96 SÍÐUR B/C/D
203. TBL. 83. ÁRG.
FÖSTUDAGUR 8. SEPTEMBER 1995 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Hæstiréttur Spánar
Stjóniin sætir
rannsókn
Madrid. Reuter.
HÆSTIRÉTTUR Spánar fól í gær
dómara að rannsaka ásakanir um
að stjórn Sósíalistaflokksins hefði
heimilað drápsherferð gegn bask-
neskum aðskilnaðarsinnum á síðasta
áratugi. Dómarinn á að úrskurða
hvort ástæða sé til að ákæra Felipe
Gonzalez forsætisráðherra og þijá
aðra atkvæðamikla sósíalista .
Fyrr um daginn hafði ríkissak-
sóknari Spánar lagt til við hæstarétt
að Jose Barrionuevo, fyrrverandi
innanríkisráðherra, yrði yfirheyrður
vegna málsins. Hins vegar taldi hann
ásakanirnar um aðild Gonzalez „ekki
nógu sterkar til að réttlæta vitna-
stefnu“. Barrionuevo bauðst strax
til að bera vitni í málinu án þess að
þingið ryfi þinghelgi hans. Þessi
skjótu viðbrögð innanríkisráðherr-
ans fyrrverandi ollu vangaveltum
um að hann yrði gerður að blóra-
böggli í málinu.
Aður höfðu spænsk dagblöð birt
leyniskýrslu, sem leyniþjónusta
hersins er sögð hafa skrifað til að
undirbúa blóðugar aðgerðir gegn
aðskilnaðarhreyfingu Baska, ETA.
Birting skýrslunnar er talin reiðar-
slag fyrir stjórnina, sem hafði neitað
að skjalið væri til. Taiið er að reyn-
ist skýrslan ófölsuð geti hún orðið
til að Gonzalez neyðist til að segja
af sér eftir þrettán ár við völd.
■ Gonzalez í vanda/18
ASHTON Calvert, sendiherra
Ástralíu í Japan, gæðir sér á
áströlskum hrísgrjónum í Dai-
ei-stórmarkaðnum í Tókýó.
Sala á innfluttum hrísgrjónum
er nú hafin í fyrsta skipti í jap-
önskum verslunum. Innflutn-
ingur á hrísgrjónum hefur til
Grjónamúr-
inn rofinn
þessa verið bannaður og eru
áströlsku grjónin meðal þeirra
fyrstu sem til landsins berast.
Ástæðan fyrir þessari breyt-
ingu er GÁTT-samkomuIagið
en Japanir reyndu fram á síð-
ustu stundu í samningaviðræð-
unum að fá undanþágu fyrir
áframhaldandi innflutnings-
banni.
Reuter
Sprengjutilræði í Lyon
Friðarviðræður hefjast í Genf
NATO eykur
sóknarþungann
Sarajevo, Pale, Genf. Reuter, The Daily Telegraph.
Slóvakía
Leyni-
þjónust-
an sökuð
um aðild
Bratislava. Reuter.
HÁTTSETTUR lögreglumaður,
sem stjómað hefur rannsókn á
ráninu á syni Michel Kovac,
forseta Sióvakíu, greindi blaða-
mönnum frá því í gær að hann
teldi hugsanlegt að öryggis-
þjónusta landsins tengdist rán-
inu. Er blaðamannafundur Jar-
oslavs Simunics var hálfnaður
var hann boðaður í símann og
skýrt frá því að hann ætti ekki
lengur að starfa að rannsókn
málsins.
Simunic sagði að reynt hefði
verið að hindra rannsókn hans
og að vitnum í málinu hefði
verið hótað. „Sumir þeirra er
ég yfirheyrði voru síðar beittir
þrýstingi ... og eru hræddir,"
sagði Simunics. Hefði hann
hætt að gefa yfirmönnum sín-
um daglega skýrslu um rann-
sóknina til að vernda vitni.
Syni Kovacs var rænt í síð-
ustu viku skammt frá höfuð-
borginni Bratislava og smyglað
til Austurríkis þar sem ræn-
ingjamir hentu honum út fyrir
framan lögreglustöð. Kovac
yngri er eftirlýstur fyrir fjársvik
í Þýskalandi.
Bandamaður Meciars
Simunic sagði að hann teldi
hugsanlegt að leyniþjónusta
Slóvakíu tengdist málinu en
yfirmaður hennar, Ivan Lexa,
er bandamaður Vladimirs Mec-
iars forsætisráðherra, sem á í
harðri deilu við Kovac.
„Meðan á rannsókninni stóð
varð ljóst að menn og bifreiðar,
sem hugsanlega tengjast leyni-
þjónustunni, voru á staðnum er
ránið átti sér stað,“ sagði hann
en tók þó fram að hann gæti
ekki sannað þessa fullyrðingu.
BÍLSPRENGJA sprakk fyrir
utan skóla gyðinga í Ville-
urbanne, úthverfi Lyon í gær.
Ellefu særðust í sprengingunni,
þar af einn alvarlega.
Vitni sögðu litlu hafa munað
að verr færi þar sem sprengjan
sprakk skömmu áður en 600
börn áttu að yfirgefa skólann.
Bílnum hafði verið lagt í fimm-
tán metra fjarlægð frá aðalinn-
gangi hans. Franska útvarpið
sagði lögreglu hafa handtekið
mann er hljóp af vettvangi eftir
að sprengjan sprakk.
Jacques Chirac Frakklands-
forseti segist telja mestar líkur
á því að heittrúaðir múslimar
beri ábyrgð á nýlegum
sprengjutilræðum í Frakklandi.
Frönsk blöð segjast hafa
heimildir fyrir því innan lög-
reglunnar að múslimar séu að
undirbúa „heilagt stríð“ gegn
Frökkum. Er talið hugsanlegt
að markmiðið sé að fá Frakka
til að láta af stuðningi við stjórn-
völd í Alsír.
HERÞOTUR Atlantshafsbandalags-
ins (NATO) héldu uppi stöðugum
árásum á stöðvar Bosníu-Serba í
gær og hafa ekki verið farnar jafn-
margar árásarferðir á einum degi
til þessa. Árásirnar beinast nú einn-
ig að birgðaflutningaleiðum Serba
og samgöngumannvirkjum. Sprengj-
um var varpað á herstöð við
Lukavica skammt frá Sarajevo-flug-
'velli og skotfærageymslu í bænum
Jahorinski Potok í grennd við Pale,
höfuðvígi Bosníu-Serba. Bosníu-
Serbar neita enn að færa þungavopn
sín í 20 km fjarlægð frá Sarajevo
líkt og Sameinuðu þjóðirnar krefjast
og talsmaður SÞ sagði ekkert benda
til að þeir hygðust gera það í bráð.
Alls hafa flugvélar NATO tekið
um 2.100 sinnum á loft frá því að-
gerðirnar hófust en ganga má út frá
því að þriðja hvert flugtak tengist
ekki beinum loftárásum heldur
stuðningsaðgerðum við árásarvél-
arnar.
Yfirmenn NATO og SÞ segja að
ef Serbar verði ekki við kröfum Sam-
einuðu þjóðanna verði árásirnar
hertar á næstu dögum. Bernard
Janvier, yfirmaður friðargæsluliðs-
ins í Bosníu, sagði að árásunum
yrði haldið áfram þar til Serbar
gæfust upp.
Sjónvarp Bosníu-Serba hélt því
ALAIN Juppé, forsætisráðherra
Frakklands, ítrekaði í gær tilboð
stjórnar sinnar til Þjóðverja um að
láta kjarnorkuvarnir Frakka ná einn-
ig til Þýskalands. Harin hvatti í ræðu
til að tekin yrði upp „samhæfð fæl-
ingarstefna“ ríkjanna tveggja.
Klaus Kinkel, utanríkisráðherra
fram í gær að eitt hundrað óbreytt-
ir borgarar hefðu fallið í sprengju-
árásum NATO til þessa en þær tölur
hafa ekki verið staðfestar.
Stjórn Bosníu-Serba fordæmdi
loftárásirnar og sagði þær „glæp-
samlegar“ og ástæðulausar, þar sem
Serbar væru reiðubúnir til friðarvið-
ræðna. Stjórn Serbíu gaf einnig út
mjög áþekka yfirlýsingu og sagði
árásirnar ógna friðarviðræðum.
Fundur í Genf
Fyrsti fundur utanríkisráðherra
Króatíu, Bosníu og „Júgóslavíu“
(Serbíu og Svartfjallalands) frá því
að átökin hófust hefst í Genf í dag.
Richard Holbrooke, aðstoðarutanrík-
isráðherra Bandaríkjanna og sérleg-
ur sendimaður Bandaríkjastjórnar í
Bosníu, stýrir fundinum og mun
leggja áherslu á að deiluaðilar sam-
þykki friðartillögur Bandaríkja-
stjórnar.
Borís Jeltsín Rússlandsforseti
gagnrýndi loftárásirnar harðlega í
gær og hótaði að endurskoða afstöðu
sína til samstarfs við NATO. Emb-
ættismenn NATO sögðu yfirlýsingar
Jeltsíns engu breyta og væri þeim
líklega fyrst og fremst ætlað að
styrkja stöðu forsetans í Rússlandi.
Þýskalands, sagði í útvarpsviðtali
að þetta væri „athyglisverð" hug-
mynd, sem yrði að íhuga nánar.
Flestir sérfræðingar stjórnar-
flokkanna í öryggismálum tóku
einnig vel í hugmyndir Juppés og
sögðu kjarnorkuvarnir nauðsynlegar
Þjóðveijum í framtíðinni.
■ Gagnrýni Rússa/17
Þjóðverjum boðnar
kjamorkuvarnir