Morgunblaðið - 08.09.1995, Blaðsíða 6

FRETTIR
6 FÖSTUDAGUR 8. SEPTEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ

'oVA' ;■>

“-i'

—
SKÓLAR um land allt frá neðstu
skólastigum til efstu eru að hefja
göngu sína eftir gott sumarleyfi
og er ekki laust við að sumir nem-
endur gleðjist mjög á meðan aðrir
sjá eftir sumarstarfinu eða hvíld-
inni.
Breyting fyrir yngstu bömin
Mestu viðbrigðin eru þó fyrir
börnin sem eru að hefja skóla-
göngu og þurfa að aðlagast þeim
kröfum og kvöðum sem lærifeður
þeirra leggja á litlar herðar. Að
mörgu er að huga og þótt með
nokkurri einföldun megi segja að
Á tíma-
mótum í upp-
hafi skóla-
göngu
fyrstu tvö árin felist aðallega í
lærdómsríkum leikjum, lestri og
skrift, þarf að kaupa skólatösku,
stílabækur, pennaveski og annað
það sem tilheyrir skólagöngu.
Morgunblaðið/Kristinn
Umhverfið er nýtt og félagarnir
sömuleiðis, þannig að algengt er
að krakkarnir séu nokkurn tíma
að venjast skólanum og aukinni
ábyrgð honum samfara.
Ljósmyndari Morgunblaðsins
brá sér í tvo grunnskóla, Hvassa-
leitisskóla og Melaskóla, og festi
á filmu krakka í yngsta hópnum,
flest að stíga fyrstu sporin á
langri skólagöngu. Þau báru sig
furðu vel, vongóð og glöð, með
nesti og ritföng í töskunum, þess
albúin að læra eitthvað nýtt um
lífið og tilveruna. Á þessum aldri
er ónumin þekking gríðarleg, eins
og þau munu brátt kynnast.
Lærvöðvi sautján ára pilts fór 1 sund-
ur á togara í Flæmska hattinum
Beið í 16 tíma
án verkjalyfja
„KRÓKURINN losnaði allt í einu og skaust af rosalegu afli í fótinn á
mér. Ég fékk svakalegt sár á lærið, vöðvinn fór alveg í sundur að aft-
an,“ segir Ævar Smári Jóhannsson skipveiji á togaranum Ottó Wathne
frá Seyðisfirði sem lenti í slysi þegar skipið var á rækjuveiðum á svonefnd-
um Flæmska hatti austur af Nýfundnalandi rétt eftir miðnætti 26. ágúst sl.
Venð var taka mn trolliö og not-
uðu skipveijar krók, sk. pokagils,
til að lyfta upp skiljunum sem
flokka fiskinn frá rækjunni. Krók-
urinn festist alveg niðri í dekki og
tók Ævar Smári yfir króknum, en
sá sem hífði tók ekki eftir því og
hélt áfram að hífa, með 'fyrrgreind-
um afleiðingum. Krókurinn var kol-
ryðgaður, um tveggja sentímetra
þykkur og alls um fimmtán sentí-
metra langur að sögn Ævars
Smára, sem verður átján ára í lok
þessa árs.
Dofinn lengst af
Hann var borinn inn í skip og
reynt að hlynna að honum eftir
megni. Eftirlitsskip á vegum Evr-
ópusambandsins var þarna á sigl-
ingu nærri og leitaði skipstjóri Ott-
ós Wathne aðstoðar þess. Um hálf-
um öðrum tíma eftir slysið kom það
á vettvang og var sænskur sjúkra-
liði sendur yfir. „Hann veitti mér
mikla hjálp og sá strax hvað þyrfti
að gera, þ.e. að hafa samband við
lækni í St. John’s á Nýfundna-
landi, sem sagði honum til. Svíinn
hreinsaði sárið með
soðnu vatni og stöðv-
aði blæðingu með því
að loka sárinu með
þykku límbandi," segir
Ævar Smári.
Óskað var eftir að-
stoð þyrlu sem kana-
díska strandgæslan
veitti fúslega, en hins
vegar var ekki flug-
fært í fyrstu vegna
þoku. Ævar Smári
beið því í um sextán
klukkutíma, áður en
þyrla kom á vettvang,
og fékk hann engin
kvalastillandi lyf á
meðan, fyrir utan
asperín. „Lærið á mér
þrútnaði allt upp og
ég var svo dofinn
lengst af að ég þurfti
varla verkjatöflur, en
það var þó óskaplegur
léttir að vita af viðbrögðum
Kanadamanna og að ég kæmist
undir læknishendur hið fyrsta, mér
leið strax miklu betur,“ segir hann.
Þokan til trafala
„Við vorum um 250 mílur frá
landi þegar slysið varð, sem var
heldur of langt að þeirra mati, auk
þess sem þokan setti strik í reikn-
inginn, en við sigldum til móts við
þyrluna og vorum um 170 mílur frá
landi þegar hún kom loks í fylgd
stórrar Herkúlesar-flugvélar. Þá
hafði þokunni létt að mestu. Þyrlan
lét tvo menn síga niður, sem könn-
uðu allar aðstæður, meðal annars
hvort ekki væri hreint í kringum
mig. Þeir settu mig síðan í spelkur
og gáfu mér morfín, óluðu mig nið-
ur í körfu og létu hífa mig upp.
Flugið til St. John’s tók um hálfan
annan tíma og á meðan fékk ég
súrefni og næringu í æð,“ segir
Ævar Smári. Hann var síðan flutt-
ur á gjörgæsludeild á sjúkrahúsi í
St. John’s.
Búið er að gera fjór-
ar aðgerðir á fæti
Ævars og svæfa hann
jafnoft. „Ég er svo
ungur að það þurfti að
fá leyfi foreldra minna
til að gera aðgerðina,
þannig að þau fengu
strax nákvæmar frétt-
ir af líðan minni,“ seg-
ir Ævar. Hann segir
aðgerðum nú lokið og
sé útlitið gott að mati
lækna, sem telji ekki
að hann muni bíða
varanlegt tjón af slys-
inu.
Óttuðust ígerð
„Læknarnir höfðu
miklar áhyggjur á að
ég myndi fá ígerð í
sárið, enda hættan
mikil vegna fisksins og
þess að krókurinn var haugryðg-
aður. Sárið var sótthreinsað á hveij-
um degi og allt gert að öðru leyti
til að koma í veg fyrir ígerð, og ég
held að það hafi tekist."
Umboðsmaður Eimskips á Ný-
fundnalandi hefur að sögn Ævars
verið honum til halds og trausts og
veitt ómetanlega hjálp. Hann segist
eiga von á að fljúga frá St. John’s
áleiðis til íslands 12. september nk.
og meðan hafi hann það rólegt og
einbeiti sér að því að ná bata.
Ævar Smári hefur verið skip-
veiji á Ottó Wathne í eitt ár. Skip-
ið var búið að vera á veiðum í um
20 daga þegar slysið varð og veiða
um 90 tonn af rækju, en aflabrögð
hafa verið fremur lök.
ÆVAR Smári Jó-
hannsson segir að
sér hafi liðið mun
betur þegar ljóst
var að kanadíska
strandgæslan kæmi
honum til aðstoðar.
Húsfriðunarnefnd skipuð
MENNTAMÁLARÁÐHERRA hef-
ur nýlega skipað húsfriðunarnefnd
ríkisins til næstu 5 ára.
Nefndin starfar samkvæmt þjóð-
minjalögum og eiga sæti í henni
tveir fulltrúar tilnefndir af þjóð-
minjaráði, einn af Arkitektafélagi
íslands og einn af Sambandi ís-
lenskra sveitarfélaga auk þess sem
þjóðminjavörður á sæti í nefndinni
skv. stöðu sinni.
Nefndina skipa Þorsteinn Gunn-
arsson, arkitekt, formaður, Guðný
Gerður Gunnarsdóttir, forstöðu-
maður Minjasafnsins á Akureyri,
varaformaður, Guðmundur Gunn-
arsson, arkitekt, Magnús Karel
Hannesson, oddviti Eyrarbakka-
hrepps og Þór Magnússon, þjóð-
minjavörður. Varamenn eru Katrín
Fj'eldsted læknir, Sigríður Sig-
urðardóttir safnstjóri Byggðasafns
Skagfirðinga, Pétur H. Armanns-
son, arkitekt og Guðrún Ögmunds-
dóttir, borgarfulltrúi.