Morgunblaðið - 08.09.1995, Blaðsíða 5

4 B FÖSTUDAGUR 8. SEPTEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 8. SEPTEMBER 1995 B 5
DAGLEGT LÍF
DAGLEGT LÍF
eftirbreytni. Þeir höfðu einnig sitt-
hvað við það að. athuga að ófaglært
fólk ræki hárgreiðslustofu, þótt eng-
in lög banni slíkt. Okkur hefur reynst
happadtjúgt að sjá eingöngu um
reksturinn og láta hárgreiðslumeist-
ara hafa yfirumsjón með öllu sem
lýtur að þeirra sérsviði."
Halla Rut og Kjartan viðurkenna
að ýmis fleiri ljón hafi verið í vegin-
um. „Við vorum svo ung og óreynd,
vissum í rauninni ekkert hvernig við
ættum að stjórna öllu þessu fólki.
Til að byija með komu upp ýmis
samskiptavandamál. Smám saman
lærðist okkur að við þyrftum ekki
að vera með nefið ofan í öllu, heldur
treysta fólki með því að fela því
ákveðna ábyrgð. Núna eru sam-
skipti mjög góð. Við reynum að
umbuna starfsfólki, t.d. borgum við
hærri laun en tíðkast á öðrum stof-
um og hárgreiðslufólk hjá okkur er
að hluta til á prósentum.
TU þess að bæta starfsandann
leigjum við stundum sal út í bæ og
bjóðum starfsmönnum, vinum þeirra
og föstum viðskiptavinum að þiggja
veitingar og gera sér glaðan dag.
Auk þess höldum við jólaböll, árshá-
tíðir og sitthvað fleira. Allir kunna
vel að meta viðleitnina og smám sam-
an hafa tengsl starfsfólksins og okk-
ar aukist innan vinnunnar og utan.“
Góðan anda á vinnustað telja
Halla Rut og Kjartan afar mikilvæg-
an. Viðskiptavinir finni slíkt fljótt,
enda hljóti innbyrðis úlfúð að fæla
frá. Núna gengur þeim flest í haginn
en eru þó gröm út í Gróu á Leiti,
segja að öfund hafi komið af stað
sögusögnum um að velgengni þeirra
sé ekki byggð á heiðarlegum grunni.
Hugmyndaflug, kjarkur og þor
„Sannleikurinn er sá að við höfum
þrælað myrkranna á milli til að eign-
ast fyrirtækin. Allt tal um að við
séum á kafi í fíkniefnum er úr lausu
lofti gripið og skaðar bæði mannorð
okkar og viðskipti. Líklega þykir
mörgum við hafa færst of mikið í
fang og því hljótum við að hafa
óhreint mjöl í pokahorninu. Við höf-
um ekki leitað á náðir eins né neins,
einungis hlotið eðlilega lánafyrirgre-
iðslu í bönkum, haft hugmyndaflug,
kjark og þor til að bijótast áfram
af eigin rammleik."
Halla Rut og Kjartan segjast lifa
hratt og vinna hratt. Þau hafi svip-
aðar hugmyndir og séu fljót að sjá
út hvað henti tíðarandanum hveiju
sinni. Gullna reglan þeirra er að
haga seglum eftir vindi, þ.e. þjóðfé-
laginu. Þau eru sammála um að allt
sé breytingum háð og þótt upp úr
sambúð þeirra hafi slitnað getur
hvorugt hugsað sér betri vin og
vinnufélaga. ■
vþj
Ungt athafnafólk
sem gerir út á hár og sól
ÞAU KYNNTUST í mótorhjólabúð við Suðurgötu miðvikudag einn í ágúst
fyrir fimm árum. Hún flutti inn til hans næsta laugardag. Hann var tutt-
ugu og fjögurra, hún tuttugu og eins. Hann lærður kjötiðnaðarmaður, sem
starfað hafði við iðnina í sjö ár, en vann þá og átti hlut í mótorhjólabúð.
Hún nýorðin sólbaðsstofueigandi. Síðan þá hefur líf þeirra tekið miklum
og hröðum breytingum.
Halla Rut Bjarnadóttir og Kjartan
Björgvinsson eru orðin umsvifamikil
í atvinnulífinu. Þau eiga og reka
tvær stórar hárgreiðslu- og sólbaðs-
stofur í eigin húsnæði. Báðar heita
Gullsól, önnur við Smiðjuveg í Kópa-
vogi, hin í Mörkinni í Reykjavík. Þau
segja þær bömin sín númer tvö og
þrjú, því sonurinn Elís, tveggja og
hálfs árs, kom fyrstur. Halla Rut
og Kjartan vom um þriggja ára skeið
saman í einu og öllu. Núna ém þau
saman í næstum öllu. Þau slitu sam-
búð fyrir tveimur árum, en reka fyr-
irtækin áfram og ala soninn upp í
sátt og samlyndi.
Aukabúgrein og hárlubbi
Þegar þau keyptu húsnæðið í
Kópavogi ætluðu þau eingöngu að
reka þar sólbaðsstofu með heitum
pottum og gufuböðum, en sáu fljótt
að vel mætti nýta 500 fm pláss fyr-
ir annan rekstur samhliða.
„Hárgreiðslan átti upphaflega að
vera aukabúgrein, en er núna 40%
af veltu fyrirtækisins og enn í sókn.
Starfsmenn eru 35, þar af 20 í hár-
greiðslu. Mörgum þykir skrýtið að
við, sem aldrei höfðum komið nálægt
hárgreiðslustörfum, skyldum fara
út í slíkan rekstur. Eigendur ann-
arra hárgreiðslustofa mótmæltu til-
tækinu, trúlega smeykir við sam-
keppni, enda brydduðum við upp á
ýmsum nýjungum og buðum betri
og íjölbreyttari þjónustu en þeir.“
Halla Rut og Kjartan segja hár-
greiðslustofur hérlendis hafa verið
reknar með svipuðu sniði í áraraðir
og engum virst ástæða til breytinga
í samræmi við tíðarandann. Hefð-
bundinn opnunartíminn hafði lengi
skapraunað Kjartani. Hann vildi vera
snöggklipptur, en í dagsins önn og
amstri hafði hann sjaldan tíma til að
láta skera hár sitt á stofu, þar sem
þær voru bara opnar frá níu til fimm.
Hann segist oft hafa verið orðinn
æði lubbalegur og lubbinn einkum
verið sér til ama þegar hann fór út
að skemmt-a sér og vildi vera fínn.
Lubbavandamál Kjartans varð því
óbeint til þess að þau hófu rekstur
hárgreiðslustofunnar í Kópavogi.
„Við vildum bjóða upp á fyrsta flokks
aðstöðu og rýmri opnunartíma.
Hingað getur fólk komið frá sjö á
morgnana til miðnættis í ljós, heita
potta og gufu.en frá tíu til tíu í
hársnyrtingu alla daga vikunnar.
Fyrirkomulagið hefur mælst vel fyr-
ir. Við bjóðum upp á barnapössun í
Mörkinni, en heimavinnandi fólki
finnst líka þægilegt að koma og
slappa af á kvöldin og um helgar
og þeir sem eru útivinnandi þurfa
ekki að taka sér frí úr vinnu til að
fara í ljós, hársnyrtingu, nudd eða
förðun."
Hönnuðu allt sjálf
Yfir Gullsólunum er svolítið ný-
stárlegt yfirbragð, sem bendir til að
ungt fólk ráði þar lögum og lofum.
Þegar inn er komið blasa við kven-
og karlmannaundirfatnaður, tísku-
vamingur, spilakassar og sjoppa
með gosdrykki, sælgæti og samlokur
sem viðskiptavinir geta hitað sjálfír.
Hátt er til lofts og vítt til veggja,
litadýrð mikil og innréttingar og
húsgögn nýtískuleg. Halla Rut og
Kjartan hönnuðu stofurnar sjálf og
harðneita að þær eigi sér erlendar
fyrirmyndir.
Oft segja þau að skapist skemmti-
leg stemmning og mikið fjör á stof-
unum um helgar þegar hópar komi
áður en leiðin liggur út á lífið, á
árshátíðir, skólaböll eða önnur
mannamót. „Húsnæðið í Kópavogi
var algjörlega hrátt; hvorki rafmagn
né rennandi vatn. Hugmyndirnar
fóru á flug og við unnum næstum
allan sólarhringinn í fjóra mánuði
og einn dag frá því við keyptum
húsnæðið og þar til við opnuðum.
Vinur okkar hjálpaði okkur mikið
og síðustu vikuna fengum við tíu
KJARTAN og Halla Rut í Gullsól í Mörkinni.
Morgunblaðið/Þorkell
Halla Rut og Kjartan hafa farið nýjar
og óhefðbundnar leiöir. í Gullsólunum
er boðið upp ó hórsnyrtingu fró tíu
til tíu alla daga vikunnar og hægt
er að fara í I jós, heita potta og gufu
fró sjö á morgnana til miðnættis.
manns til aðstoðar. Rafmagns- og dúkalagnir voru
eiginlega það eina sem við komum ekki nálægt. Við
skipulögðum svæðið frá a til ö. Settum pappa á gólfið
og teiknuðum hvar innréttingar, sófasett, afgreiðslu-
borð og annað ætti að vera. Sama hátt höfðum við á
þegar við keyptum í Mörkinni, þótt við hefðum ekki
þurft að byija frá grunni, því þar hafði áður verið
húsgagnaverslun."
Tilviljanlr
Halla Rut og Kjartan hafa á skömmum tíma fjárfest
í stóru húsnæði og tækjum fyrir 100 milljónir og haf-
ið atvinnurekstur af fullum krafti. Þegar þau kynntust
benti fátt til þess að hárgreiðsla yrði lífsviðurværi
þeirra. Eitt leiddi af öðru. Halla Rut var í Fjölbrauta-
skóla Breiðholts, en lauk ekki námi. „Ég er fædd 1969,“
segir hún eins og það skýri uppgjöfina. Innt nánari
skýringar bendir hún á að nemendur
í sínum árgangi hafi ár eftir ár ver-
ið fórnarlömb kennaraverkfalla.
„Mig langaði alltaf að ganga
menntaveginn; verða lögfræðingur
eða sálfræðingur. Þegar ég gafst
upp á skólanum fór ég til Spánar
að vinna og í málaskóla. Þar var ég
í fimm mánuði, kom heim, fékk fyrst
vinnu við að selja föt víðsvegar um
landið fyrir eina heildsölu og síðan
aðra. Ég var mjög óheppin því bæði
fyrirtækin sviku mig um laun. Þá
hugsaði ég með mér að ekkert þýddi
annað en vera sinn eigin herra og
keypti litla sólbaðsstofu. Reksturinn
gekk vel og um það leyti sem ég
kynntist Kjartani var ég að fjárfesta
í annarri."
Kjartan var þá næstum búinn að
eyða aleigunni, nýkomin heim frá
Kanada þar sem hann keppti í mót-
orhjólaakstri. Hann fýsti lítt í kjöt-
vinnsluna aftur og hafði gengið til
liðs við bróður sinn, sem átti og rak
mótorhjólabúð.
Mótorhjólaáhuginn leiddi þau
saman, en áður voru þau, án þess
að vita hvort af öðru, búin að bóka
sig sama dag í stutta skemmtiferð
til London skömmu síðar. Þar
blómstraði ástin og þau ákváðu að
búa saman og vinna saman. Um
skeið ráku þau þijár sólbaðsstofur,
allar í leiguhúsnæði, áður en þau
létu til skarar skríða og keyptu fyrst
húsnæði í Kópavogi og fyrir ári í
Mörkinni."
„Undanfarin ár höfum við lítið
gert annað en að vinna. Við höfum
siglt hratt, en ekki of geyst. Rekst-
urinn gengur ótrúlega vel og við
erum óðum að borga niður skuldir.
Núna eigum við stofuna í Kópavogi
og innbúið skuldlaust. Peningarnir
fara allir í skuldir og rekstur. Við
berumst ekki mikið á, búum bæði í
foreldrahúsum og eini bíllinn sem
við höfum til afnota, er lítill sendibíll.
Byrjunarbasl
Við lentum í ýmsum erfiðleikum
í byijun. Gamalreyndir hárgreiðslu-
meistarar hvöttu fólk til að vinna
ekki hjá okkur og iðnskólar vöruðu
fólk við að hefja nám á stofum okk-
ar. Rýmri opnunartími fór einkum
fyrir bijóstið á keppinautunum, þótt
núna hafi margir sem harðast börð-
ust á móti tekið fyrirkomulagið til
Hjónaband í
hávegum haft í Þýskalandi
O ÞJOÐVERJAR hafa síður en
SS svo snúið baki við hjónabandi
aog fjölskyldunni. Næstum 80%
Þjóðveija á aldrinum 30 til 65
Sára eru giftir og 82% hjóna á
aldrinum 20 til 45 ára eru að
ala upp eitt barn eða fleiri. 87%
barna búa hjá foreldrum sínum
A og % allra barna eiga systkini.
Eftirfarandi upplýsingum var safnað
í Þýskalandi árið 1994 í tilefni af
alþjóðlegu ári fjölskyldunnar.
Tæp 74% karlmanna á aldrinum
18 til 25 ára búa enn heima. Aðeins
56% kvenna á sama aldri eru enn
heima hjá pabba og mömmu. Ungt
fólk í austurhluta Þýskalands fiytur
fyrr að heiman en jafnaldrar þeirra
í vesturhlutanum.
Fyrir rúmum tveimur áratugum,
árið 1972, voru 63% 24 ára Þjóð-
veija þegar búnir að gifta sig. Nú
ganga aðeins 26% í hjónaband á
þessum aldri. Karlar eru nú að með-
alaldri 28 ára þegar þeir ganga í
hjónaband og konur 26 ára. Um 75%
fólks á aldrinum 25 til 35 ára eru
í hjónabandi. Aðeins 15% para kjósa
að búa í óvígðri sambúð. 86% Þjóð-
veija á aldrinum 35 til 55 ára eru
í hjónabandi. Aðeins 4% para á þess-
um aldri búa bara saman.
Eitt barn af hundrað hjá
einstæðu foreldri
Tæplega helmingur þýskra hjóna
á eitt barn, rúm 40% eiga tvö börn
og á áttunda hveiju heimili búa þijú
eða fleiri börn undir 18 ára aldri.
Aðeins 36% hjóna með barn undir
þriggja ára aldri vinna bæði úti. 90%
barna undir sex ára aldri og 88%
undir 18 ára aldri búa hjá báðum
foreldrum sínum. Aðeins eitt barn
af 100 býr hjá einstæðri móður eða
föður.
Þýskar konur eiga nú að meðal-
tali 1,4 börn. Þær eru að meðalaldri
27 ára þegar þær eiga sitt fyrsta
barn, 30% þýskra kvenna eru orðnar
þrítugar eða eldri þegar þær eiga
Næstum 80% Þióð-
verja ó aldrinum 30
til 65 óra eru giftir.
sitt fyrsta barn. Meðalaldur mæðra
árið 1970 var 24 ár.
70% giftra kvenna í austurhluta
Þýskaland vinna úti en aðeins 48%
kvenna í vesturhlutanum. Árið 1972
unnu 48% kvenna á aldrinum 15 til
65 ára úti, nú eru það 60% í öllu
Þýskalandi. í Svíþjóð vinna 80%
kvenna úti, 79% í Danmörku og 71%
í Noregi.
30% skilja
30% þýskra hjónabanda enda með
skilnaði. Flestir skilja eftir 4 til 5 ára
hjónaband. Sjötti hver íjóðveiji í vest-
urhluta landsins og áttundi hver i
austurhlutanum býr einn. í austur-
hlutanum hafa 48% þeirra misst mak-
ann, 30% aldri giftst og 20% skilið;
í vesturhlutanum hafa 44% aldrei
giftst, um þriðjungur hefur misst
makann og 13% eru skilin. ■
a b
Streita og vinnuhraði
BRESKIR vísindamenn mældu hjart-
slátt og blóðþrýsting hjá um fjörutíu
miðaldra einstaklingum sem fengu í
hendur verkefni til að leýsa. Sumir
áttu að ljúka vinnu sinni fyrir vissan
tíma en aðrir fengu fijálsar hendur.
Fylgst var með hjartslætti og blóð-
þrýstingi meðan á vinnu stóð. Í Tjós
kom að þeir sem unnu undir tíma-
pressu voru með hraðari hjartslátt
og blóðþrýstingur hjá þeim hækkaði
meira en hjá þeim sem fengu sjálfir
að ráða hversu Jengi þeir voru með
verkefnið.
Frá þessu er greint í norska blað-
inu Allers fyrir nokkru. Þar segir
ennfremur að streitueinkennin hafi
verið mest áberandi hjá þeim sem
dags daglega vinna undir miklu
álagi. ■
BLÁTT gler er nú í tísku.
FRÁVIK frá „bláu“ reglunni.
GRACE Kelly eða
Jacky Kennedy stíll?
Sólgleraugun
eru stór eða lítil, dýr eða ódýr
SÞÓ KOMIÐ sé fram á haust er
enn töluvert í að íslendingar
€#• leggi sólgleraugun á hilluna,
|H| enda blessuð haustsólin oft vin-
samieg við okkur hér á íslandi. Blaða-
maður Daglegs lífs ákvað eftir að
hafa séð hin fjölbreyttustu sólgler-
augu í erlendum tískutímaritum að
athuga hvort sólgleraugnaáhuginn
sem þar endurspeglast hafi náð hing-
að til lands.
Markús Klinger optiker í Gler-
augnasmiðjunni í Borgarkringlunni
sagði að aukning væri í sölu á dýrari
merkjum þó margir vildu ódýrari
gerðir. Fólk virðist hafa hugann
við varnir fyrir augun og gæði.
Tískusólgleraugu eru sterkari
og bila síður og einfalt að láta
gera við þau.
Sem dæmi um helstu breyting-
amar á sólgleraugnasmekk fólks,
virðist vera meiri eftirsókn í blátt
gler í gleraugum og umgjarðir eru
að lengjast og minnka. Sexkanta gler-
augu era einnig mjög vinsæl. Þá er
mikið keypt af fyrirferðamiklum og
stórum sólgleraugum með plastum-
gjörðum og umgjarðir eru nú mikið
úr plast- og málmblöndum.
Gunnar Þór Benjamínsson versl-
unarstjóri og optiker í Auganu í
Kringlunni sagði að áberandi sala
væri í stórum og fyrirferðamiklum
plastgleraugum sem minna á 6. ára-
tuginn og eru stundum kölluð „Jackie
Kennedy" gleraugu og er það helst
yngra fólk sem kaupir þau. Einnig
eru lítil gleraugu vinsæl sem eru
glansandi og spegla svolítið. Þau eru
í stíl mótorhjóla og hjólabretta. Bláa
speglaglerið sækir á.
Sigrún Bergsteinsdóttir hjá Lins-
unni í Aðalstræti segir að mikil breidd
ríki í sólgleraugnatísku. Lítil gleraugu
séu vinsæl og eins stór gleraugu svip-
uð þeim sem voru áberandi fyrir
20-30 árum. Hún segir að Diesel
hafi markað mjög línuna í sólgleraug-
um, en þau gleraugu séu oft mótor-
hjólaleg, bogin og ná langt aftur. Hún
telur að áberandi gleraugu eigi nú
meiri vinsældum að fagna en áður
og fólk leiti eftir ákveðnum „karakt-
er“ einkennum í gleraugum. Eftir-
spum er eftir í speglaglerinu og þá
helst í blárri speglun. Sigrún segir
öll merki þess að það verði í tísku
næstu árin, en þau séu mjög vinsæl
á tískusýningum í Evrópu nú.
Óskar Guðmundsson optiker og
gleraugnahönnuður í Gleraugnaversl-
uninni í Mjódd segir að gleraugnatísk-
Mikil breidd ríkir í sólgleraugna-
tísku. Lítil gleraugu eru vinsæl
og eins stór gleraugu svipuð
þeim sem voru óberandi fyrir
20-30 órum
Samkvæmt
nýjustu tísku
r þessi
stúlka með
sólgler-
augu í
einhvers
konar
mótor-
stíl.
Lennon“ sólgleraugum í einhvers
konar Harley Davidson gleraugu í
mótorhjólastíl. Einnig er hægt að
sérpanta glerið. „Fólk er djarfara í Klassísken
vali á sólgleraugum og velur frekar f ð.- stflinn
stórar og áberandi umgjarðir."
Sólgleraugu í gleraugnaverslunum
kosta frá 3-4.000 kr.upp í rúmlega
20.000 kr. ■
an skiptist í tvo flokka. Karlmanna-
tískan sé frekar stöðug en hjá konum
er hún breytileg, einnig skiptir aldur
miklu máli. Yngra fólk velur öðruvísi
gleraugu en eldra fólk. Konur yfir
þrítugu velji gjarnan stórar og efnis-
miklar umgjarðir, en yngri vilja frek-
ar litlar.
Eins og fyrr kemur fram er bláa
glerið alls ráðandi með eða án spegl-
unar og telur Óskar fyrirmyndirnar
vera sóttar til auglýsinga, kvikmynda
og tónlistarmyndbanda. Hann segir
bláa glerið ekki endilega þægilegra
fyrir sjónina en annað gler og brúng-
ult gler sé þægilegasti liturinn fyrir
augun. Það er margt í gangi núna í
gleraugnatískunni, allt frá „John