Morgunblaðið - 13.09.1995, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 13. SEPTEMBER 1995 11
FRÉTTIR
Er eingreiðsla bóta æskilegt fyr-
irkomulag eða eru lífeyrisgreiðslur
heppilegri? Samkvæmt ensku
skýrslunni eru sífellt fleiri lönd far-
in að líta til lífeyrisgreiðslufyrir-
komulags sem skynsamlegrar
lausnar. Þannig má til dæmis losna
við þá óvissuþætti sem fylgja því
að spá fyrir um fjárhagstjón manna
það sem eftir er ævinnar. Ef í ljós
kemur að viðkomandi heldur til
dæmis óskertum tekjum þrátt fyrir
líkamstjón þá er möguleiki á að
fella bótagreiðslur niður.
Er þörf á margföldunarstuðli
þegar vaxtafótur, óunninn árafjöldi
á vinnumarkaði og örorkustig liggja
fyrir?
Er skattfrelsi bóta æskilegt og á
þá að lögfesta þá dómvenju að það
komi tjónvaldi en ekki tjónþola til
góða?
Er löggjöf Dana, sem um margt
sker sig úr i evrópskum saman-
burði, til eftirbreytni?
Vinnusþarnaður?
í stað þess að taka á grundvallar-
spurningum af þessu tagi, líkt og
Norðmenn og Svíar hafa gert, völd-
um við þá „vinnusparandi“ og ugg-
laust um margt dæmigerðu leið að
þýða dönsku lögin nánast frá orði
til orðs.
f FRÉTTATILKYNNINGU frá enskri lögmannsstofu sem gert hefur samanburð á bótafjárhæðum
\ Eyrópulöndum eru ferðalangar varaðir við því að ákaflega misjafnar reglur gildi um þetta efni.
A íslandi, í Danmörku og Noregi til dæmis fáist lækniskostnaður í framtíðinni ekki bættur því
gengið sé út frá því að hann sé ókeypis. Það hjálpi að sjálfsögðu ekki breskum ferðalangi sem
slasist í þessum löndum og verði að reiða sig á rándýra heilbrigðisþjónustu heima fyrir.
„Læknisfræðilegi
kvarðinn
handónýtur“
ÞEGAR Sigmar Ármannsson,
framkvæmdasljóri Sambands ís-
lenskra tryggingarfélaga, er
beðinn að rökstyðja þá fullyrð-
ingu sína að bótagreiðslur vegna
líkamsmeiðsla séu í sumum til-
vikum hærri hér á landi en er-
lendis, segir hann að einkum og
sér í lagi eigi þetta við um tiltölu-
lega litla áverka.
Mismunandi matsreglur
Sigmar nefnir mismunandi
matsreglur milli landa. „Við
erum með tölur um það að bóta-
skyld slys hjá vátryggingafélög-
um séu tvisvar sinnum fleiri hér
á landi en í Svíþjóð og þrisvar
sinnum fleiri en í Frakklandi.
Almennt er fjöldi umferðar-
óhappa meiri hér en í mörgum
Evrópuríkjum. En mikill fjöldi
bótaskyldra slysa á fólki skýrist
ekki eingöngu af þessari al-
mennu slysatíðni heldur einnig
matsreglum. Matsreglur varð-
andi það hvað sé varanleg ör-
orka eru nefnilega ólíkar milli
landa. Áverki sem hér á landi
hefur verið metinn til varanlegr-
ar örorku getur verið metinn til
lægra örorkustigs erlendis eða
jafnvel til engrar örorku. Skýrt
dæmi um það eru bótareglur
Dana.“
Einnig segist Sigmar hafa það
fyrir satt að ýmsum læknum er-
lendis myndi ekki detta í hug að
meta mann til 2 eða 3 prósenta
varanlegrar örorku eins og þó
hafi viðgengist hér á landi.
„Þetta eru svo ónákvæm vísindi
að það er afkáralegt." Þegar Sig-
mar er beðinn um gögn því til
stuðnings að þessu sé öðruvísi
farið í nágrannaríkjum, segist
hann byggja þetta á samtölum
við íslenska lækna sem þekki til
mála erlendis. Einnig hafi þetta
komið fram í viðræðum við er-
lenda vátryggingamenn.
Það sé hins vegar þekkt er-
lendis að stuðst sé við miskastigs-
töflur sem tiltaki jafnvel eins
stigs miska.
Sigmar segir að fleira renni
stoðum undir að hin læknisfræði-
legu möt sem hér hafi verið lögð
til grundvallar við tjónauppgjör
áratugum saman hafi verið
meingölluð. Eftir að
deilan út af verklags-
reglum tryggingafé-
laganna fór af stað
hafi menn farið
meira í saumana á
hinum læknisfræði- _
legu örorkumötum. í
flestum ágreinings-
málum hafi verið
dómkvaddir mats-
menn til að yfirfara
hið læknisfræðilega
örorkumat. Þessir
dómkvöddu mats-
menn hafi oft verið
tveir læknar eða
læknir og lagapró-
fessor.
„I flestum tilvikum hefur
læknisfræðilega örorkan verið
færð verulega niður. Það segir
okkur auðvitað að þessi læknis-
fræðilegi kvarði sem hefur verið
hér við lýði áratugum saman var
handónýtur."
Háar greiðslur fyrir litla vinnu
Sigmar kveðst einnig vilja
nefna að til Ijónskostnaðar hér á
landi falli uppgjörskostnaður
sérfræðinga og hann sé mjög
mikill hér á landi, einkum vegna
lögmanna. Þóknun lögmanna við
lítil og einföld slysamál hér á
landi sé miklu meiri en í Dan-
mörku.
„í Danmörku er litið svo á að
í einfaldari málum sé atbeina
lögmanns ekki þörf. Komi þeir
hins vegar að máli er greitt sam-
kvæmt vinnutímaframlagi en
hér á landi reiknast hlutfall af
bótafjárhæðinni.
Þetta hafa oft verið
háar greiðslur fyrir
litla vinnu. Vátrygg-
ingafélögin hafa að
undanförnu verið að
reyna að ná þessum
kostnaði niður og
koma þessu í svipað
horf og í Danmörku.
Tilkoma skaðabóta-
laganna frá árinu
1993 réttlætir gagn-
gerar breytingar í
þessu efni. Hrifning
lögmanna og lög-
mannafélagsins yfir
þessari sparnaðar-
viðleitni hefur hins
vegar vægast sagt verið Iítil,“
segir Sigmar.
Sigmar nefnir einnig að há-
marksbætur vegna eins og sama
slyssins séu mjög rúmar hér
vegna slysa á fólki. Dæmi megi
reyndar finna um hærra bóta-
þak og jafnvel takmarkalausa
ábyrgð. En í sumum ríkjum Evr-
ópu séu þessi mörk þó miklu
lægri. Það geti þýtt að þegar
margir verði fyrir tjóni í einu
komi minna i hlut hvers og eins.
Tjónþolar vel settir
„Ef maður skoðar þetta í heild
þá er kjarni máls sá að bótarétt-
ur tjónþola er mjög ríkur og ís-
lenskir tjónþolar í umferðinni
eru afar vel settir í bótalegu til-
liti. Að halda öðru fram er þvæla,
sem þjónar fyrst og fremst þeim
tilgangi að rugla fólk í ríminu,“
segir hann.
Sigmar
Ármannsson.
Alþýðusamband
Suðurlands
Varað við
samkeppni
milli lífeyr-
issjóða
ALÞÝÐU S AMB AND Suðurlands
hélt 13 þing sitt um seinustu helgi.
I ályktun um lífeyrismál sem sam-
þykkt var á þinginu er mótmælt
„harðlega þeim áformum ríkisstjórn-
arinnar að ráðskast með innri mál-
efni þeirra lífeyrissjóða sem starfa á
vinnumarkaði," eins og segir í álykt-
uninni.
Bent er á að það sé viðfangsefni
aðila vinnumarkaða að íjalla um innri
málefni sjóðanna. Er sérstaklega
varað við þeim áformum að koma á
samkeppni milli lífeyrissjóða og
auknu valfrelsi sjóðfélaga um til
hvaða lífeyrissjóða þeir greiða. „Sýnt
hefur verið fram á að með slíku val-
frelsi mun grundvöllurinn að því
samtryggingarkerfi sem lífeyrissjóð-
ir á almennum vinnumarkaði starfa
eftir hrynja,“ segir í ályktuninni.
.....----------
Forseti VES í
opinberri
heimsókn
FORSETI Vestur-Evrópusambands-
ins, Sir Dudley Smith, verður hér á
landi í opinberri heimsókn í boði for-
seta Alþingis dagana 13.-17. septem-
ber.
Sir Dudley mun meðal annars eiga
fundi með Olagi G. Einarssyni, for-
seta Alþingis, utanríkismálanefnd
Alþingis, Islandsdeild VES-þingsins,
Friðriki Sophussyni, starfandi for-
sætisráðherra, og Halldóri Ásgríms-
syni, utanríkisráðherra. Þá mun Sir
Dudley heimsækja bandaríska varn-
arliðið á Kefiavíkurflugvelli.
Hann mun einnig flytja ávarp um
VES, NATO og ESB laugardaginn
16. september kiukkan 12 á fundi
Varðbergs á hótel Sögu. Meðal um-
ræðuefna má nefna framtíðarskipan
öryggismála í Evrópu, tengsl VES,
NATO og ESB, stefna þessara stofn-
ana gagnvart ríkjum Mið- og Austur-
Evrópu, þar á meðal Eystrasaltsríkj-
unum, hemaðarlegt mikilvægi ís-
lands, málefni fyrrum Júgóslavíu,
hlutverk íslands í starfi VES og
hugsanleg áhrif fyrirhugaðrar ríkjar-
áðstefnu ESB á skipan öryggis- og
varnarmála í Evrópu.
Sir Dudley er þingmaður breska
íhaldsflokksins, jafnframt því að
vera forseti VES. Hann er einnig
fyrrverandi aðstoðarvarnarmála- og
aðstoðaratvinnumálaráðherra Bret-
lands.
Félag Löggiltra Bifreidasala
NÝJA BÍLAHÖLUN FUNAHÖFDA 1 S: 567-2277
Félag Löggiltra Bifrlidasala
Félag Löggiltra Bifreidasala
BÍLATORG FUNAHÖFDA I S: 587-7777
Félag Löggiitra Bifreidasala
GETUM UTVEGAÐ LAN TIL BILAKAUPA - LANSTIMI ALLT AÐ 5 AR
5 Toyota Corolla Special Series árg.
.5 ‘95, ek. 2 þús. km., sægrænn, 3ja
dyra, 5 g. V. 1.300.000. Ath skipti.
S MMC Lancer GLXi 4WD St. árg.
® '92, ek. 42 þús. km., hvítur.
cc V. 1.190.000. Bein sala.
Nissan Sunny GTi arg. 92, rauður, ek.
55 þús. km., álfelgur, sóllúga, ABS.
V. 1.190.000. Ath. skipti.
Mazda E 2000 árg. '88, ek. 120 þús.
km., blár, hús. V. 580 þús. Ath. skipti.
Vsk.-bíll.
Volvo 850 st. árg. '94, hvítur, beinsk.,
ABS, hleðslujafnari, ek. 14 þús. km.
V. 2.350.000. Skipti.
Toyota 4Runner árg. '95, grænsans.,
sjálfsk., 31" dekk, álfelgur, ek. 12 þús.
km. V. 3.390.000. Skipti.
Volvo 740 GLE STW árg. '89, blásans.,
sjálfsk., leðursæti, álfelgur, ek. 128 þús.
km. V. 1.290.000. Skipti.
Toyota 4Runner árg. '90, blásans.,
álfelgur, ný 31" dekk, ek. 100 þús. km.
V. 1.900.000.
V.W Golf CL st. árg. ‘95, vínrauður ek.
13 þús. km. V. 1.300.000. Sk. ód.
Cadillac Fleedwood Brougham d'Ele-
gance árg. '89, gullsans., einn fullvaxinn
meö öllum þægindum, ek. aðeins 51
þús. km. V. aðeins 1.990.000.
BMW 730i árg. '90, ek. 69 þús. km.,
svartur, leður, ABS, sóllúga, cen., r/ö.
V. 3.800.000. Ath. skipti á sumarbústað
eða fasteign.