Morgunblaðið - 14.09.1995, Blaðsíða 22

<k/ ^______ I
22 FIMMTUDAGUR 14. SEPTEMBER 1995_____________________________________________________________________MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
Nýtt íslenskt gamanleikrit frumsýnt hjá nýjasta atvinnuleikhúsinu í Hafnarfirði í kvöld
Hláturinn er
svartsýnni
BEGGI, Þórhallur Gunnarsson, glaumgosinn
í hópnum fagnar eftir að hafa farið á fjör-
urnar við nýjustu stúlkuna í hópnum.
Morgunblaðið/Kristinn
GLEÐIN hafin, misskilningur í uppsiglingu.
%
Fyllerí, rifríldi, misskilningur, glens, gam-
an og þynnka eru meðal einkenna á nýju
íslensku gamanleikríti eftir Áma Ibsen,
samkvæmt því sem Þóroddur Bjamason
varð áskynja er hann kynnti sér sýninguna.
HIMNARÍKI er heitið á
nýju íslensku leikriti
sem frumsýnt verður
í kvöld í fyrrverandi
húsnæði Bæjarútgerðar Hafnar-
fjarðar. Ámi Ibsen er höfundur
verksins og samdi hann það sér-
staklega fyrir nýjasta atvinnu-
leikhúsið í landinu, Hafnarfjarð-
arleikhúsið Hermóð og Háðvöru.
Leikstjóri sýningarinnar er Hilm-
ar Jónsson og fara sex leikarar
með hlutverk persóna í leikritinu
sem allar eru jafnveigamiklar í
atburðarásinni. Blaðamaður brá
sér á forsýningu á verkinu og
hitti höfund þess að máli.
Þegar sest er í leiksalinn og
litið á sviðsmyndina, sem er
dæmigerður sumarbústaður með
heitum potti og gasgrilli á verönd-
inni, sést annar helmingur áhorf-
enda hinum megin hennar í gegn-
um glugga bústaðarins. Formið
er sem sagt' nýtt af nálinni og
leikið er á tveimur sviðum sam-
tímis, inni í bústaðnum og fyrir
utan hann. Sama leikritið er leik-
ið fyrir og eftir hlé þannig að
áhorfandinn fær það á tilfinning-
una að hann sé að upplifa eitt-
hvað áður séð (deja vu) eftir hlé
en seinni hluti verksins fyllir upp
í atburðarásina, spurningum er
svarað og allt smellur saman.
Söguþráðurinn er í stuttu máli
ungt fólk að koma saman til að
skemmta sér yfir helgi í sumarbú-
stað foreldra eins úr hópnum.
Fyllerí, rifrildi, misskilningur,
glens, gaman og þynnka.
Allir í rosa stuði
Þetta er gamanleikur. Málfarið
er málfar dagsins í dag með til-
heyrandi enskuslettum. Rifrildin
og persónur verksins eru kunnug-
legar og eru til í flestum vinahóp-
um og milli þess sem yfirborðs-
mennskan er ríkjandi í öllum og
allir verða að vera í rosa stuði,
lenda persónurnar á eintali með
sjálfum sér og áhorfendum á
milli atriða þar sem einlægnin og
sannleikurinn er í aðalhlutverki
og fyrsta kynlífsreynslan er rifjuð
upp.
Ámi Ibsen sagðist ekki vita til
þess að leikrit hafí verið skrifuð
í þessu formi áður þó hann hafi
eitt sinn séð trúðasýningu í
Frakklandi í svipuðu formi.
„Formið þarf alltaf að segja eitt-
hvað um innihaldið,“ segir hann,
„persónumar eru mitt á milli þess
sem þær em og þess sem þær
vilja vera. Sviðið er klofið og eins
eru persónurnar klofnar og klofn-
ingur er á milli kynjanna. Persón-
urnar eru ósamkvæmar sjálfum
sér eins og í raunveruleikanum
og formið á að styðja þessa lýs-
ingu,“ sagði hann.
Leikarar eru allir af yngri kyn-
slóðinni. „Ég er öldungurinn í
hópnum. Þetta er kröftugur leik-
hópur sem er til í allt sem er stór
kostur því verkið krefst þess af
honurn."
Nútímamálfar
„Mállýskan er nútímaleg.
„Maður heyrir þetta málfar alls
staðar, jafnvel í útvarpinu.
„Sitúasjón, djísus, god, kommon,
rílax,“ o.s.frv. Gömlu fyrirmynd-
irnar eru horfnar og koma núorð-
ið úr bíó, ég veit að ég er hallær-
islegur að segja þetta en svona
er þetta," sagði Árni. „Ef það
sverfur eitthvað að fyrirmyndum
persónanna tilfinningalega geta
þær ekki tjáð það nema á ensku.
Þetta er þjóðfélag sem trúir ekki
almennilega á sjálft sig. Það er
í raun hægt að hlunnfara alla hér
á landi því enginn segir neitt af
ótta við að vera hallærislegur,
vera nöldrari eða of neikvæður.
Vertu hress, það eru skilaboðin.“
Titill verksins, Himnaríki, er
táknrænn fyrir það sem persón-
urnar og fólk yfirleitt er sífellt
að leita að, að sögn Árna, það
er sífellt að leita að toppnum á
tilverunnni. „Fólk er örvænting-
arfullt í leit sinni að skemmtun
og því að hafa gaman.“
„Ég er mjög hrifinn af gaman-
leikritum og jafnvel farsa þó
mörgum finnist það litlar bók-
menntir. Þó er gamanleikur mjög
erfiður í smíðum og er í raun oft
á tíðum miklu dýpra fyrirbæri en
dramatísk leikrit. Hláturinn er
svartsýnni þegar allt kemur til
alls,“ sagði Árni Ibsen að end-
ingu.
Ljdðatdnleikar
Elísabelh Meyer-Topsee, sdpran
og Inger Marie Lenz, píand,
f íslensku dperunni
fimmludaginn 14. september kl. 20.30.
ÍSLENSKA OPERAN
ÚTSALAN
í FULLUM GANGI
20-40% AFSLÁTTUR
AF ÚTSÖLUVÖRUM
Ath.! ódýrar útiflísar kr. 1.399 nu
Dæmi
um verð:
Áður: Nú:
31,6x31,6 2.576 1.490
20x20 2.280 1.490
45x45 3.382 1.690
20x25 2.522 1.590
i J;——
Stórhöfða 17 við Guliinbrú, sími 5674844.
Ég er meistarinn
frumsýnt í Slóveníu
LEIKRITIÐ Ég er meistarinn eftir
Hrafnhildi Hagalín Guðmundsdótt-
ur verður frumsýnt í borgarleikhús-
inu í Ljubljana í Slóveníu
í kvöld. Verður þetta
fyrsta frumsýning leikárs-
ins í Slóveníu. Leikstjóri
er Hallmar Sigurðsson en
hann átti jafnframt frum-
kvæðið að sýningunni.
Hallmar kynntist sló-
vensku leikhúslífi fyrst fyr-
ir rúmu ári þegar Ríkisút-
varpið sendi hann til Ljublj-
ana til að setja upp leikrit-
ið Söngvarann eftir Ólaf
Hauk Símonarson í„ sló-
venska útvarpinu. Hafði
hann nokkur slóvensk leik-
rit með sér heim og var
eitt þeirra, Hvað um Leon-
ardo?, sett upp í Borgar-
leikhúsinu á liðnu leikári.
„Ég sendi borgarleik-
húsinu í Slóveníu einnig
nokkur íslensk verk og í
framhaldi af heimsókn
þess til Reykjavíkur á frumsýning-
una á Hvað um Leonardo? var mér
boðið til Ljubljana til að setja upp
Ég er meistarinn."
Ég er meistarinn var frumsýnt á
íslandi árið 1990 og tveimur árum
síðar hlaut Hrafnhildur leikskálda-
verðlaun Norðurlanda fyrir. verkið.
Síðan hefur það meðal annars verið
á fjölum leikhúsa í Bretlandi og
Póllandi.
Hrafnhildur verður viðstödd
frumsýninguna í kvöld ásamt Pétri
Jónassyni gítarleikara sem flytur
tónlistina í verkinu. Jafn-
framt verður þar ljöldi
gesta úr stjórnmála- og
menningarlífi Slóveníu.
Áður en sýningin hefst
munu hjónin Svava og
Matej Sarc flytja þjóðlög
frá heimalöndum sínum,
íslandi og Slóveníu.
Eldri hefð
í leikhúsi
Hallmar segir að ís-
lenskt leikhúsfólk geti án
efa lært af slóvenskum
starfsbræðrum sínum og
öfugt. „Það hefur verið
skemmtileg reynsla að
starfa með slóvensku leik-
húsfólki. Slóvenar hafa
miklu eldri hefð í leikhúsi
en við og sennilega taka
þeir vinnslu efnis fastari
og um leið akademískari
tökum. Ytri umgjörð verka er hins
vegar sumpart vandaðri hjá okkur.
Þetta er sennilega helsti munur-
inn.“
Hallmar segir énnfremur að
Slóvenar eigi gríðarlega góða leik-
ara sem vinni af mikilli einlægni
og alúð. „Síðan hafa þéir ríka og
langa hefð í dramatúrgíu sem er.
nokkuð sem við gætum lært af
þeim.“
Myndlist í
Borg'ar-
leikhúsi
LEIKÁR Leikfélags Reykjavíkur
er nýhafíð. Fjöldi nýjunga mun
glæða leikhúsið auknu lífi í vetur.
Meðal nýbreytni sem bryddað
er upp á á nýju leikári er að bjóða
upp á myndlistarsýningar í forsal
leikhússins. Þar mun framsækin
nútímamyndlist vera í fyrirrúmi.
Fyrsta verkið verður Vernissage
eftir Ólaf Gíslason. Það verður
opnað í Borgarleikhúsinu 15. sept-
ember.
í kynningu segir m.a.: „Ólafur
Gíslason er í hópi yngri myndlist-
armanna og hefur haslað sér völl
á vettvangi hugmyndafræðilegrar
myndlistar. Hann kemur á óvart
með þessari sýningu sem byggist
á öflugu hugmyndaflugi og frum-
legri framsetningu.... Verkið
Vernissage hefur verið sýnt í Hels-
inki, Kaupmannahöfn og á Kjar-
valsstöðum. Reyndar hefur verkið
einnig orðið til á þessum stöðum,
því sýningargestir hafa mótað
listaverkið með listamanninum."
í vetur verður listaverkum skipt
reglulega út, en leikhúsið hefur
■ einnig fengið ákveðna myndlistar-
menn til að semja og hanna sér-
stök verk, sem eingöngu eru ætluð
rýminu í forsal leikhússins.
Verk Ólafs, Vernissage, mun
standa uppi til 14. október.
Myndlist í forsal Borgarleik-
hússins er til sýnis öll sýningar-
kvöld í leikhúsinu.
Hrafnhildur
Hagalín
Guðmundsdóttir
Hallmar
Sigurðsson