Morgunblaðið - 14.09.1995, Blaðsíða 25
MORGUNBLAÐIÐ
. i ■■ i. ■
Afhallandi flæði
MYNPUST
Listasafn Kópavogs
MÁLVERK
Guðrún Kristjánsdóttir.
Opið frá 12-18 alla daga. Lokað
mánudaga. Til 17. september.
Aðgangur 200 krónur.
ÚTLÍNUR landslagsins hafa
löngum verið Guðrúnu Kristjáns-
dóttur kært viðfangsefni og hefur
auðveldlega mátt kenna himin, haf
og jörð í hinum stóru og lengstum
aflöngu dúkum listakonunnar.
Vel mátti halda fram að mynd-
efnið væri þröngt, en þó var frek-
ar að möguleikar þess væru ekki
ræktaðir til hlítar um fjölþætt
vinnubrögð, þar sem
í og með efniskennd
og litræn fyrirferðin
er stokkuð upp í sí-
fellu. Þessum afger-
andi atriðum velt fyrir
sér í stað þess að auka
við rúmmálið í takt
við tíðarandann, sem
er í sjálfu sér engin
endurnýjun. En lista-
konan skilaði sínu
hlutverki vel, og mað-
ur sá fram til hverrar
nýrrar sýningar
hennar með eftir-
vætningu.
Og satt að segja
bjóst ég við flestu öðru
en við mér blasti í efri
sölum listasafnsins á dögunum, og
svo held ég að hafi verið með flesta
sem fylgst hafa með þróun lista-
konunnar á undanförnum árum.
Breytingamar frá fyrr> myndsstíl
eru einfaldlega svo miklar, að ég
þurfti endurtekna skoðun til að
melta þær að nokkru. Ekki veit ég
svo hvort hér sé um eðlislæga þörf
að ræða eða einfaldlega sá land-
lægi ótti framsækinna myndlistar-
manna hér á landi, að vera álitnir
staðnaðir ef þeir breytast ekki,
helst taki kollsteypur á nokkurra
ára fresti. En hér er um mikinn
misskilning að ræða því þröngur
formheimur ber ekki endilega vott
um hugmyndafátækt, heldur er
mögulegt að virkja hann og halda
honum ferskum allt lífið eins og
listasagan er til vitnis um. Hér er
því síður um dirfsku að ræða, en
meir um einkenni einangrunarinn-
ar og ótta við að vera ekki sam-
kvæmur einhverri þróun í út-
landnu, en í því felst lítill ferskleiki.
Fjallshlíðar nefnir Guðrún fram-
lag sitt að þessu sinni og má það
allt eins vera réttnefni, því um er
að ræða afhallandi flæði sem
markast af ýmsum litlum og flökt-
andi brigðum sem virka sem margt
af þeim fyrirbærum sem kenna
má í þverbeinu landslagi.
Sá sérstaki einfaldleiki sem
Guðrún hefur lagt út af er mjög
kröfuharður og þarf dijúga færni
til að gera myndheildirnar lifandi.
Þetta hefur listakonunni á stund-
um tekist merkilega vel, og það
er sem hún gefi mest af sér í
hægum og yfirvegaðri stígandi
grunnflatarins. Markverðast er
hve grátónarnir verða lifandi og í
þá veru að maður skynjar í þeim
meiri litræn hrif en í litsterkari
myndum. En sá er nú einmitt
munurinn á listamanni og viðvan-
ingi, að listamaðurinn nær lit úr
veikum litatónum, en viðvaning-
urinn gerir sterka liti að litleysum.
Guðrún notar þá aðferð að mála
grunninn í mörgum
lögum gagnsærra
litatóna, sem er þekkt
aðferð í nútímanum,
en hér er það meira
gert til að skapa stíg-
andi og efniskennd í
heildaráferðinni en til
að magna sjálfan lit-
inn upp eins og þegar
málað er að hluta til
yfir óskylda litatóna.
I raun er Guðrún með
þessu að leita til aka-
demisma fortíðarinn-
ar og sígildra vinnu-
bragða eins og svo
margur núlistamað-
urinn gerir til að
dýpka vinnsluferlið.
Núlistamenn eru þannig að upp-
götva akademisma fortíðarinnar
og endurnýja hann, því alþekkt
er að málarar fyrri alda notuðu
undirmálningu til að auka á efnis-
kennd litanna og ná fram svip
dýptar og fyllingar, máluðu aftur
og aftur yfir liti til að ná fram
réttu blæbrigðunum.
Það er þannig með fortíðinni
sem nútíminn skal framkallaður,
og að leita til tilbrigða einhvers
fjölbreyttasta landslags sem til er
á jörðinni er jafn mikil núlist og
hvað annað. Guðrún getur þannig
verið óhrædd um sig og að hún sé
á réttri leið eru einkum myndir
grárra og grængrárra tilbrigða til
vitnis um og vil ég helst nefna
mynd nr. 16, en rauða myndin nr.
1 er ákaflega iifandi og vafalítið
ein sú heillegasta af þeim sem
listakonan hefur málað í sterkum
lit. Þetta er þó trauðla ótvíræðasta
framlag Guðrúnar Kristjánsdóttur
til þessa, þótt hún sé listamaður
í örum vexti, og það er /eins og
eitthvert óútfyllt tómarúm sé á
milli þess sem hún var áður að
gera og þessa nýja myndheims.
Bragi Ásgeirsson.
Guðrún
Krisljánsdóttir
LISTIR
PIMMTUDAGUR 14. SEPTEMBER 1995
35
MARTIAL Nardeau og Guðrún Birgisdóttir.
Upphafstónleikar
Sinfóníuhljómsveitar íslands
Af ástríðu
og eldmóði
UPPHAFSTÓNLEIKAR
Sinfóníuhtjómsveitar ís-
lands á starfsárinu
1995-96 verða haldnir í
kvöld, annað kvöld og á
laugardag. Hljómsveitar-
stjóri er Enrique Batiz en
einleikarar flautuleikar-
arnir Guðrún Birgisdóttir
og Martial Nardeau og
Einar Kristján Einarsson
gítarleikari.
Sú hefð hefur skapast
að sinfóníuhljómsveitin
býður starfshópum úr
styrktarfyrirtækjum sín-
um á hátíðartónleika í
upphafí hvers starfsárs
jafnframt því að selja al-
mennan aðgang. Áskrif-
endur fá 25% afslátt af
miðaverði.
Á upphafstónleikum er
leitast við að gefa áheyrendum
kost á að hlýða á stutt og aðgengi-
leg tónverk. Á efnisskrá þetta árið
eru verk eftir Rossini, Khatzatur-
ian, Doppler, Reueltas, Turina,
Prokofíev, Rodrigo og DeFelIa.
Heldrimaður af gamla
skólanum
Suðræn tónlist er ríkjandi á efn-
isskránni enda kemur hljómsveit-
arstjórinn, Enrique Batiz, frá Mex-
íkó. Hann er aðalhljómsveitarstjóri
Fílharmóníuhljómsveitar Mexíkó-
borgar en starfar einnig mikið í
London, meðal annars með Lund-
úna Fílharmóníunni, Sinfóníu-
hljómsveit Lundúna og Konung-
legu fílharmóniusveitinni. Honum
hefur verið lýst sem heldrimanni
af gamla skólanum en um
leið þykir hann stjórna
af ástríðu og eldmóði.
Hjónin Guðrún Birgis-
dóttir og Martial Nardeau
eru einleikarar í verki
Dopplers, Minningar frá
Prag. Guðrún hóf flaut-
unám í Tónlistarskólan-
um í Reykjavík undir
handleiðslu Jóns H.
Sigurbjömssonar og
Manuelu Wiesler. Síðar
lauk hún einleikaraprófi
frá École Normale de
Musique árið 1979. Guð-
rún hefur komið fram á
tónleikum hér og erlendis
en hún kennir við Tónlist-
arskólann í Kópavogi.
Martial Nardeau hefur
verið búsettur á íslandi
frá árinu 1982 en áður
var hann meðal annars fastráðinn
við Lamoureux sinfóníuhljómsveit-
ina í París. Hann hefur komið fram
með Sinfóníuhljómsveit íslands og
sem einleikari víða um lönd. Mart-
ial starfar nú sem kennari við
Tónlistarskólann í Reykjavík og
Tónlistarskóla Kópavogs.
Einar Kristján Einarsson leikur
einleik í gítarkonsert Rodrigos,
Concierto de Aranjuez. Hann lauk
burtfararprófí frá Tónskóla Sigur-
sveins árið 1982 og einleikaraprófí
frá Guildhall School of Music í
Manchester árið 1987. Auk tón-
leikahalds á íslandi hefur Einar
komið fram í Svíþjóð, Englandi og
á Spáni. Hann kennir nú við Tón-
skóla Sigursveins og Tónlistar-
skóla Kópavogs.
Einar Kristján
Einarsson
Enrique
Batiz
Fjallshlíðum
lýkurá
sunnudaginn
SÝNINGU Guðrúnar Kristjánsdótt-
ur, „Fjallshlíðar“, í austur- og vestur-
sal Gerðarsafns lýkur sunnudaginn
17. september. Á sama tíma verður
sýning írskra listamanna í fjölnotasal
tekin niður. Þetta er í fyrsta skipti
sem hópur starfandi listamanna frá
írlandi sýnir á íslandi. Næsta vor er
svo áætlað að jafnstór hópur ís-
lenskra myndlistarmanna sýni verk
sín í Belfast á Norður-írlandi.
Þá verða tónleikar í tilefni af 75
ára afmæli Sigfúsar Halldórssonar
tónskálds endurteknir sunnudaginn
17. september og mánudaginn 18.
september kl. 20.30. Forsala að-
göngumiða á báða tónleikana verður
á sunnudag kl. 16-18 í anddyri safns-
ins.
----♦ ♦ ♦
Listritari og
leturteiknari
í Greip
LISTRITARINN og leturteiknarinn
Katharina Pieper heldur sýningu á
verkum sýnum í Gallerí Greip dag-
ana 15.-24. september. Sýningin
verður opnuð á föstudag kl. 17 og
verður hún viðstödd opnunina.
Katharina mun einnig halda nám-
skeið í listritun (kalligrafíu) í Hótel-
og veitingaskólanum 16., 17., 23.
og 24. september. Auk þess mun
hún flytja fyrirlestur í Odda 22. sept-
ember og hefst hann kl. 20.30.
....♦ ♦------
Nýjar hijómpiötur
• RÍMNADANSAR eftir Jón Leifs
í útsendingu Atla Heimis Sveinsson-
ar ásamt verkum eftir tónskáld af
yngri kynslóðinni prýða nýjan hljóm-
disk með leik kammerhópsins Cap-
ut. Verkin eru af dagskrá opnunar-
tónleika Myrkra músíkdaga 1995
sem hópurinn fékk mikið lof fyrir.
Tilefni dagskrárinnar var 50 ára
afmæli tónskáldafélagsins. Öll verk-
in utan Rímnadansa voru sérstak-
lega samin fyrir Caput-hópinn. Titill
disksins „Animato" sem þýðir „líf-
legur" og „fjörmikill" lýsir einnig
íslensku tónlistarlífí síðustu áratuga,
að sögn útgefenda.
Kjarninn í verkefnaskrá Caput er
íslensk samtímatónlist, einkum
frumflutningur nýrra verka. Önnur
verk á hljómdiskinum eru Elja eftir
Áskel Másson, Tales from a Forlorn
Fortress eftir Lárus H. Grímsson,
Strengjakvartett nr. 2 eftir Snorra
Sigfús Birgisson, Trio Animato eftir
Hauk Tómasson, Vink II eftir Atla
Ingólfsson og Romanza eftir Hjálm-
ar Ragnarsson.
Trio Animato ergefið út ísam-
vinnu við Ríkisútvarpið. íslensk Tón-
verkamiðstöð gefur diskinn út.
N ý v i ð h o r f
endurvinnsla og umhverfisvernd
KYNNINGARDAGAR 0G FJÖLSKYLDUSÝNING 16. -17. september
Lokað föstudag í Gufunesi
Vegna undirbúnings fyrir kynningardaga SORPU verður
móttöku- og flokkunarstöðin í Gufunesi lokuð föstudaginn 15. september
S©RPA
Gámastöðvar verða opnar eins og venjulega. Vetrartími 16. ág. -15. maí kl. 12:30 -19:30 -/s/fw