Morgunblaðið - 16.09.1995, Blaðsíða 4

4 C LAUGARDAGUR 16. SEPTEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Bókaútgefendur
bjartsýnir þrátt
fyrir erfiðleika
BÓKAÚTGÁFAN verður
svipuð og í fyrra þótt hún
dragist kannski eilítið
saman sagði einn af
helstu bókaútgefendum landsins í
viðtali Morgunblaðsins við hann.
Aðrir töluðu um mikinn samdrátt
og að verið væri að ganga endan-
lega frá bókaútgáfu; einn fullyrti
að samdrátturinn yrði að minnsta
kosti 20%.
Meðal þess sem angrar útgefend-
ur er virðisaukaskatturinn og óvissa
í bóksölumálum. Bókaútgefendur
þurfa að taka virðisaukaskattinn á
sig og með því að veita afslátt á
bókum hafa kaupmenn áhrif á bóka-
verð því að fólk getur frestað því
að kaupa bækur þangað til ljóst er
hver afslátturinn verður.
Útgáfa fagurbókmennta í
mestri hættu
Hvað sem þessu líður er ljóst að
útgáfa fagurbókmennta og vand-
aðra verka geldur fyrir þetta. Eigi
aðeins að gefa út bækur sem selj-
ast strax eða eru bundnar við jóla-
markað koma aðeins „heitar pylsur“
úr vögnum bókaútgefenda og þeir
íslensku höfundar sen gefnir verða
út þurfa að vera þekktir og bækur
þeirra öruggur söluvamingur. Út-
gefendur munu þegar verst lætur
ekki aðeins ráða bókaútgáfunni
heldur líka því hvernig höfundar
skrifa og hvað þeir senda frá sér.
Kunn og áður öflug forlög eru
að leggja upp laupana og eru með
rekstur í lágmarki. Sum gefa sára-
lítið út miðað við áður. Merki sjást
hins vegar líka um að nýir útgefend-
ur sæki í sig veðrið.
Hér á eftir fer yfirlit um bókaút-
gáfu til áramóta með þeim fyrirvara
að það er ekki tæmandi og nokkrir
útgefendur voru ekki reiðubúnir að
veita umbeðnar upplýsingar.
Þjóðfræði og endurútgáfur
Hjá Almenna bókafélaginu er lít-
ið sem ekkert að frétta. í Bóka-
klúbbi félagsins heldur þó útgáfa
áfram, en einkum er um endurút-
gáfur að ræða, meðal þeirra er Leys-
ing Jóns Trausta. Hugsanleg er
útgáfa á nýrri skáldsögu eftir Mario
Vargas-Llosa og að bók komi út í
Sólstafaflokknum. Viðbót við ís-
lenska þjóðfræði er áhugamál þar
á bæ.
Frú Bovary öll
Bjartur er forlag sem einkum
gefur út bókmenntir í þýðingum.
Að þessu sinni kemur Frú Bovary
eftir Gustave Flaubert í nýrri þýð-
ingu Péturs Gunnarssonar. Skáld-
sagan mun koma út í heild sinni
en þýðing Skúla Bjarkans var að
sögn útgefanda stytt.
Umtöluð skáldsaga breska
Japanans Kazuo Ishiguro, Enginn
huggar þá, kemur út í þýðingu El-
ísu Bjargar Þorsteinsdóttur. Snæ-
björn Amgrímsson lýkur þýðingu
þríleiks Bandaríkjamannsins Paul
Austers sem hlotið hefur heitið Lok-
að herbergi. Herra Palomar er
skáldsaga eftir Italo Calvino í þýð-
ingu Guðbjörns Sigmundssonar.
Ljóð eftir japanska skáldið^ Basho
eru þýdd af Óskari Árna Óskars-
syni.
Ný ljóðabók Braga Ólafssonar
Bókaútgefendur hafa flestir tekið ákvarðanir
um eða eru þessa dagana að gera upp við
sig hvaða bækur verða gefnar út fyrir jól.
Jóhann Hjálmarsson komst að því að þrátt
fyrir yfirvofandi samdrátt á bókamarkaði
heyrast líka bjartsýnisraddir.
skartar á útgáfulista. Eftir Sigfús
Bjafymarsson kemur bók með prósa
og ljóðum. Jórunn Sigurðardóttir
er höfundur bókar um Kristbjörgu
Kjeld leikkonu.
írlandsár
Meginverk Fjölva í ár er Skrím-
slabók sem Þorvaldur Friðriksson
hefur tekið saman. Bókin verður
um 800 síður og þar er safnað sam-
an öllu tiltæku um skrímsli.
Þriðja bindi Hringadróttinssögu
Tolkiens í þýðingu Þorsteins
Thorarensens kemur út, en hér lýk-
ur bálkinum við Hryðjugíg. Meðal
heimsbókmennta hjá Fjölva er Past-
oralsinfónían, skáldsaga Frakkans
André Gides í þýðingu Sigurlaugar
Bjamadóttur, en hún þýddi einnig
ísabellu Gides á sínum tíma.
Ljóðabókin Samfella eftir Stein-
þór Jóhannsson er nýkomin út hjá
Fjölva. Von er á ljóðabók eftir Ág-
ústínu Jónsdóttur sem kallast Snjó-
birta. Einnig er væntanleg bók með
örsögum eftir Ágústínu.
írlandsdagar eftir Sigurð A.
Magnússon er stór og litprentuð
ferðabók. í ár kom einnig leiðsögu-
rit um írland og Dublin eftir Jónas
Kristjánsson. Safn írskra ævintýra
sem Grimmsbræður söfnuðu er
einnig á útgáfuáætlun Fjölva.
Ferðabók um Kenía eftir Oddnýju
Björgvins er í bígerð.
í tilefni þess að fimmtíu ár eru
liðin frá kjarnorkuárás á Hírósíma
verður hið kunna rit Johns Herseys
gefið út undir heitinu Blossinn.
Ævisögur Nelsons Mandela og Ara-
fats eru fyrirhugaðar og sama er
að segja um ævisögu Michaels Jack-
sons.
Ný bók kemur eftir indverska
spekinginn Sri Chinmoy og endurút-
gefnar verða tvær bækur í Jóga-
flokki Ramacharaka.
Margar bamabækur em í undir-
búningi hjá Fjölva. Tvær Margrét-
arbækur koma út, ein bók um Trill-
urnar þijár og einnig Dolli dropi
eftir Jónu Axfjörð. Litla stúlkan
með eldspýtumar eftir H.C. Anders-
en kemur í listrænni útgáfu. 'Silfur-
skeiðin eftir Sigurbjörn Sveinsson
verður gefín út í myndskreytingu
Jeans Posoccos og enn má nefna
bók eftir Oddnýju Thorsteinsson um
bamaleiki.
Kunn og áöur
öflug forlög eru
aðleggja upp
laupana og eru
með rekstur í
lágmarki
Það eru líka til ljóðlínuskip
Forlagið sannar að til eru margs
konar skip með því að gefa út Ljóð-
línuskip Sigurðar Pálssonar, en fyrr
á árinu komu út ljóðabækur eftir
Rögnvald Finnbogason og Diddu og
ljóst er að ljóðabók eftir Isak Harð-
arson verður meðal haustskipa. Sig-
urður A. Magnússon hefur safnað
saman ljóðaþýðingum sínum frá
tímabilinu 1955-95 og kallar Tí-
dægru. Eða gegnum nálaraugað.
Ljóð frá tíu löndum era í bókinni.
Skuggar vögguvísunnar eru eró-
tískar smásögur eftir Súsönnu
Svavarsdóttur. Útgáfu þriggja
skáldsagna hefur verið frestað
vegna þess að höfundarnir drógu
handrit sín til baka, en enn hefur
ekki verið fullákveðið um útgáfu
fleiri íslenskra skáldverka. Heimili
dökku fiðrildanna, skáldsaga hinnar
finnsku Leenu Lander, var á ferð
senmma í ár.
Gylfi Gröndal ritar ævisögu
Valdimars Jóhannessonar bókaút-
gefanda. Guðrún Hannesdóttir velur
og myndskreytir Fleiri gamlar vísur
handa nýjum börnum. Skordýra-
þjónusta Málfríðar er framlag Sig-
rúnar Eldjárn. Illugi Jökulsson er
höfundur Kanínusögu.
Útgáfu Unglingsáranna, stórrar
handbókar fyrir unglinga og for-
eldra hefur verið frestað fram yfir
áramót.
Auðlegð Islendinga
Hið íslenska. bókmenn tafélag gef-
ur út Auðlegð íslendinga eftir Böðv-
ar Kvaran og fjallar bókin um ís-
lenska bókaútgáfu frá upphafi.
Lærdómsrit verður Siðfræði Níkom-
akkosar eftir Aristóteles sem Svav-
ar Hrafn Svavarsson þýðir og semur
skýringar við. Þættir úr sögu vest-
rænnar menningar eftir Guðmund
J. Guðmundsson og Ragnar Sig-
urðsson bætast við. Hausthefti
Skírnis kemur út í októberlok og
verður um 250 síður.
Spurt um strætó
Hringskuggar sem er höfunda-
forlag gefur út nýja Ijóðabók eftir
Jón Oskar, Hvar era strætisvagn-
arnir?
Söngvar um lífið eru úrval ljóða
Jóns frá Pálmholti frá tímabilinu
19^8-88, endurskoðuð útgáfa
þeirra. Fyrr á árinu kom út á vegum
Hringskugga ljóðabók eftir fær-
eyska skáldið Carl-Johan Jensen.
Ferð inn í drauminn
Frá Hörpuútgáfunni koma tíu
bækur í haust.
Hvíldarlaus ferð inní drauminn
hefur að geyma 22 smásögur og
stutta þætti eftir Matthías Johann-
essen, en Matthías hefur áður sent
frá sér smásagnasöfn.
Helga Einarsdóttir hefur skráð
æviminningar Ragnars í Skaftafelli.
Bókin segir frá lífi og starfi fólks
í afskekktri sveit og þjóðgarðinum
í Skaftafelli.
Skáldkonur fyrri alda eftir Guð-
rúnu P. Helgadóttur kemur í nýrri
útgáfu.
Lífsgleði, viðtöl og frásagnir Þór-
is S. Guðbergssonar, segir sögu sex
Islendinga: Guðlaugs Þorvaldssonar
fyrrverandi sáttasemjara; Guðrúnar
Halldórsdóttur skólastjóra; Úlfs
Ragnarssonar læknis; Fanneyjar
Oddgeirsdóttur húsmóður; Daníels
Ágústínussonar fyrrverandi bæjar-
stjóra og Þóru Einarsdóttur sem
kunnust er fyrir hjálparstarf á Ind-
landi.
Jónas Árnason kemur með limrur
og ljóð í sama dúr og áður og nefn-
ist bókin Furður og feluleikir. Orð
dagsins úr Biblíunni eru valin af
Ólafi Skúlasyni biskup. Draumarnir
þínir er ný íslensk draumaráðninga-
bók sem Þóra Elfa Bjömsson tók
saman.
Litla skólahúsið er smásagnasafn
eftir bandaríska höfundinn Jim
Heynen. Gyrðir Elíasson valdi sög-
umar og íslenskaði.
Spennu og rómantík er að finna
í nýjum þýddum skáldsögum eftir
Jack Higgins og Bodil Forsberg.
Neyðarlínan
íslenska bókaútgáfan áður Bóka-
klúbbur Arnar og Örlygs gaf út
Vegahandbókina í sumar, en hún
er unninn upp úr gömlu bókinni
með sama nafni af þeim Örlygi
Hálfdanarsyni ög ívari Gissurar-
syni. Óttar Sveinsson er höfundur
bókar í svipuðum anda og bók hans
Útkall Alfa Tf-Sif, frá í fyrra. Þetta
era nýjar neyðarlínusagnir með
þyrlubjörgunum og öðrum háska-
frásögnum. Neyðarlínuþættirnir
bandarísku sækja efni í frásögn úr
nýju bókinni.
Garðblóm á íslandi er um fjölær-
ar skrautjurtir og sumarblóm og á
að rúma hvert einasta garðblóm sem
vex hérlendis, en þau munu vera á
milli 1500-1600. Hólmfríður A. Sig-
urðardóttir er höfundur bókarinnar
sem er prýdd mörgum litmyndum.
Bókmenntasaga til 1918
Töluvert kemur út af nýjum ís-
lenskum skáldverkum hjá Máli og
menningu. Ný ljóðabók, Á Kyijála-
heiði, er eftir Hannes Sigfússon.
Ljóðaþýðingar eftir Helga Hálfdan-
arson era væntanlegar. Út era
komnar á árinu ljóðabækurnar Höf-
uð konunnar eftir Ingibjörgu Har-
aldsdóttur og Snöggfærðar sýnir
eftir Thor Vilhjálmsson. í meðal-
láhdinu er ljóðabók eftir Finn Torfa
Hjörleifsson. Sigurður Pálsson þýðir
Frakkann Paul Éluard. Sendi-
sveinninn er einmana eftir Einar
Má Guðmundsson verður endurút-
gefinn.
Hraunfólkið er söguleg skáldsaga
eftir Björn Th. Björnsson. Skáld-
saga kemur eftir Kristínu Ómars-
dóttur. Ekki er víst hvort ný skáld-
saga eftir Guðmund Andra Thors-
son kemur á þessu ári eða hinu
næsta. Smásagnasafn eftir Gyrði
Elíasson nefnist Kvöld í ljósturnin-
um. Böðvar Guðmundsson verður
með skáldsögu um Vesturfara.
Kristín Maija Baldursdóttir kveður
sér hljóðs sem skáldsagnahöfundur.
Hólmanespistlar eru sögur eftir
Stefán Sigurkarlsson og Helgi Ing-
ólfsson skrifar annað bindi Róm-
veijasögu sinnar, sjálfstætt fram-
hald af Letrað í vindinn.