Morgunblaðið - 21.09.1995, Síða 9

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 21. SEPTEMBER 1995 B 9
VIÐSKIPTI
Mikill uppgangur í flutn-
ingum og flutningatækni
MIKIL og ör þróun hefur ver-
ið í vöruflutningum og
flutningatækni á síðustu
árum og í Evrópu er nú um að
ræða iðnað, sem veltir 20 milljörð-
um dollara árlega. í Bandaríkjun-
um er einnig mikið að gerast í
þessari grein og þar er búist við,
að tekjur flutningaiðnaðarins fari
í 50 milljarða dollara eftir fimm
ár. Þetta kemur að sjálfsögðu ekki
á óvart því að flutningar hráefnis
og vöru eru ein helsta lífæð iðn-
vædds samfélags en breytingin er
hins vegar sú, að þar til fyrir
skömmu sáu flestir framleiðendur
sjálfir um aðdrættina og afskipun
vörunnar en nú eru það það sér-
hæfð flutningatæknifyrirtæki,
sem eru að taka við. Má rekja
þessa nýskipan til laga um aukið
fijálsræði á flutningamarkaði,
áhuga manna á að nýta sér það
svigrúm, sem innri markaður Evr-
ópusambandsins býður upp á, og
einfaldlega til nýrrar hugsunar eða
kenninga um það hvernig reka
beri fyrirtæki.
Verkefni sjálfstæðu flutninga-
fyrirtækjanna I Evrópu hafa auk-
ist um 15-20% á ári að undan-
förnu og hefur það leitt til mikils
uppgangs hjá ýmsum skipafélög-
um og fyrirtækjum, sem reka
gámastöðvar og aðra geymslu-
þjónustu. Er Evrópa að þessu leyti
komin fetinu framar en Bandarík-
in.
Það, sem meðal annars hefur
ýtt undir þessa þróun, er, að líftími
margrar framleiðslu nú á dögum
er skemmri en áður var. Ef ekki
er unnt að koma henni á markað
með skjótum og öruggum hætti
er því eins gott að hætta henni. Á
þetta sérstaklega við um tölvuiðn-
aðinn en einnig um mörg önnur
svið.
Langtímaskipulagning
Af 23 stærstu flutningatækni-
fyrirtækjunum í Bandaríkjunum
voru 16 þeirra stofnuð á síðustu
átta árum og það er rétt að líta á
það hvað felst í flutningatækni.
Flutningatæknin
verður æ þróaðri og
vaxtarmöguleik-
arnir eru verulegir
jafnt austan hafs
sem vestan
Viðskiptin voru lengi þau, að flutn-
ingafyrirtæki var falið að koma
ákveðinni vöru á milli staða á
ákveðnum tíma einhvem tiltekinn
dag en flutningatæknifyrirtækin
taka hins vegar að sér að skipu-
leggja margvíslega flutninga í
langan tíma, til dæmis þrjú ár
fram í tímann.
Uppgangurinn í þessum iðnaði
í Evrópu tengist því, að fjölþjóða-
fyrirtækin hafa verið að koma sér
upp dreifingar- og geymslumið-
stöðvum, sem þjóna eiga allri álf-
unni. Á það við um helminginn
af 800 stærstu fyrirtækjunum í
Bandaríkjunum og Japan og stóru,
evrópsku fyrirtækin, sem hafa
lengi verið mjög bundin sínum eig-
in heimamarkaði, hafa nú farið
að dæmi þeirra.
í Evrópu hófst þessi þróun seint
á síðasta áratug og það var eins
og fyrr segir innri markaður Evr-
ópusambandsins, sem ýtti. hvað
mest undir hana. Þá kom það líka
til, að matvæla- og smásöluiðn-
aðurinn í Bretlandi fór að bjóða
út sína fiutninga í auknum mæli
en það gerði hann til að losa um
það kverkatak, sem verkalýðsfé-
lögin höfðu á honum. Það smitaði
síðan frá sér yfir á meginlandið.
Þá má líka nefna, að á síðustu
árum hefur átt sér stað mikil upp-
stokkun og hagræðing í rekstri
evrópskra fyrirtækja og alls konar
höft á viðskiptum landa í millum
hafa verið afnumin.
Flóknari flutningar í Evrópu
Eins og fyrr segir er þróunin
komin lengra á veg í Evrópu en í
Bandaríkjunum og það stafar
meðal annars af því, að flutninga-
tæknin er miklu flóknara mál í
Evrópu en Bandaríkjunum. Sem
dæmi má nefna, að tölvur, sem
seldar eru ýmist í Þýskalandi,
Frakklandi eða Bretlandi verða
allar að hafa sitt sérstaka lykla-
borð og rafmagnsklær og dósir eru
af öllum gerðum og stærðum. Þá
eru umbúðir og pökkun ólík frá
einu landi til annars. í þessum
frumskógi er auðvelt að lenda í
mikilli kostnaðargildru og því
skiptir það ekki litlu máli, að flutn-
ingatæknin sé í góðum höndum.
I Evrópu eru það Hollendingar,
sem hafa afgerandi forystu í flutn-
ingatækninni eða með nærri 50%
markaðarins og er ástæðan meðal
annars sú, að mörg íjolþjóðafyrir-
tæki hafa komið sér fyrir nálægt
Rotterdam. Á hæla þeim, koma
síðan Belgar og Þjóðveijar en
Bretar og Frakkar eru langt á
eftir.
Útboð á flutningum fyrirtækja
á eftir að aukast mikið enn eins
og sést á því, að bandarísk fyrir-
tæki hafa aðeins boðið út 12%
þeirra flutninga, sem þau þurfa á
að halda. Sú áhersla, sem nú er á
að sitja uppi með sem minnstar
birgðir, gerir líka flutningatækn-
ina þeim mun mikilvægari enda
er hún orðin tækni- og tölvuvædd-
ari en flestar iðngreinar aðrar.

Ójöfn samkeppni
Verslunarráð íslands hyggst safna saman upplýsingum
um samkeppnishömlur, sem eiga rætur að rekja til ójafnrar
stöðu einkaaðila í samkeppni við opinber fyrirtæki
eða fyrirtæki sem njóta opinberrar verndar.
Aðstöðumunurinn getur komið fram í skattamálum,
ábyrgðum, aðgangi að lánsfé, lánskjörum og fleiru.
Vegna þessa vill Verslunarráðið óska eftir því við félags-
menn sína og aðra aðila í einkarekstri að þeir geri ráðinu
viðvart skriflega um samkeppnishömlur og í hvaða mynd
þær birtast. Þessum ábendingum verður komið á framfæri
við stjórnvöld ásamt tillögum ráðsins til úrbóta.
Ábendingar sendist: Verslúnarráði íslands,
Húsi verslunarinnar, 103 Reykjavík. Fax er 568 6564'
og tölvupóstur jonas@chamber.is
í*S
Heftirþúhugleitt
hvað þao kostar þig
í tíma og vinnu
að finna hæft starfsfólk?
Sparaðu þér óþarfa fyrirhöfn
og láttu okkur aðstoða við leit
að góðu fólki.
Gott starfsfólk er grunnurinn
að góðu fyrirtæki.
RÁÐNINGARÞJÓNUSTAN
Jón Baldvinsson, Háaleitisbraut 58-60
Sími 588 3309, fax 588 3659

m
Háskóli íslands Endurmenntunarstofnun
European Software Process Improvement Training Initiative - ESPITI er átak á
vegum ES til að bæta hugbúnaðargerð í Evrópu og miðar einkum að aukinni
ISO 9000 vottun hugbúnaðarfyrirtækja. Námskeiðin eru niðurgreidd af ES.
Hugbúnaðarkaup - tvö námskeið.
Leiðir að árangursríku samstarfi
kaupenda og seljenda
Hluti námskeiðsins er sameiginlegur fyrir
kaupendur og seljendur þar sem reynt verður
að líkja eftir raunverulegu innkaupaferli.
Fyrir kaupendur er efnið sniðið að þörfum
stjórnenda með áherslu á þarfagreiningu.
Fyrir seljendur er efnið sniðið að þörfum
framkvæmda- og verkefnisstjóra (
hugbúnaðarfyrirtækjum og sjálfstætt starfandi
ráðgjafa.
• Daði Örn Jónsson, deildarstjóri hjá Verk- og
kerfisfræðistofunni, og Gunnar Páll Þórisson,
rekstrarráðgjafi.
• 26.-29. sept. kl. 8.30-12.30.
• 9.000 kr. hvort námskeið.
Gæðastjórnun í hugbúnaðargerð og
alþjóðlegir staðlar „Software Quality
Control and International Standards"
Gæði hugbúnaðar á upplýsingaöld. ISO 9001
aðgangsmiði að alþjóðlegri verslun. TicklT
aðferðafræðin. 12 auðveld skref fyrir lítil
fyrirtæki. SPICE-staðlarnir (Software Process
Improvement and Capability dEtermination).
Sjálfsmat á hugbúnaðarferlum með EXPRESS
aðferðinni sem European Software Institute (ESI)
hefur þróað. Starfsemi ES! kynnt.
• Alec Dorling, verkfr. með 25 ára reynslu í
gæðastjórnun í hugbúnaðarverkefnum. Alec
vann við gerð ISI 9000-3 og Ticlt staðlanna og
er verkefnisstjóri í SPICE verkefninu. Hann
starfar við ESI.
• 12.-13. okt. kl. 8.30-17.00.
• 9.000 kr.
Hugbúnaðargerð - heildarsýn
„A Global View of Software
Engineering"
Fjallað verður almennt um hlutverk
tölvunotkunar og hugbúnaðar og eðli þeirrar
tækni, sem þarf til að fullnægja þörfum
samfélagsins og iðnaðar. Hið sérstæða
hlutverk hugbúnaðar. Flokkun hugbúnaðar.
Gæði hugbúnaðar og hugbúnaðarferla.
Þróunarumhverfi. Mælingar (hugbúnaðargerð
og gagnvirkni.
• Professor Meir M (Manny) Lehman,
prófessor í tölvunarfræðum við Imperial
College, London. Manny starfaði áður m.a.
hjá Ferrati og IBM. Hann er höfundur
bókarinnar „Program Evolution - Process of
Software Change“.
• 30. okt. - 1. nóv. kl. 13.00-17.00.
• 7.500 kr.
*
Skráning og nánari upplýsingar í síma 525 4923. Fax: 525 4080. Tölvupóstur: endurm@rhi.hi.is