Morgunblaðið - 22.09.1995, Blaðsíða 34
34 FÖSTUDAGUR 22. SEPTEMBER 1995
MINNIIMGAR
>
RAGNHEIÐUR
GUÐMUNDSDÓTTIR
+ Ragnheiður
Guðmundsdótt-
ir fæddist á Næfra-
nesi í Dýrafirði 10.
júní 1913. Hún lést
á Hrafnistu 13.
september síðast-
liðinn. Foreldrar
hennar voru Guð-
munda Kristjána
Benediktsdóttir frá
Hjarðardal í Dýra-
firði og Guðmund-
ur Þórarinn Guð-
mundsson, útvegs-
bóndi frá Næfra-
nesi í Dýrafirði.
Foreldrar Ragnheiðar bjuggu á
Næfranesi. Ragnheiður var
fimmta í röðinni af níu systkin-
um. Elst var Ólöf (látin), Guð-
mundur (iátinn), Sigurður (lát-
inn), Guðbjörg (látin), Halla,
Björn (látinn), Valgerður og
Gunnar.
Hinn 11. nóvember 1939 gift-
ist Ragnheiður Guðna Jóni Guð-
bjartssyni vélsljóra, f.v. stöðv-
arstjóra á Ljósafossi, f. 29. júní
1916. Börn þeirra
eru: Halldóra
Salóme, f. 2. desem-
ber 1940, gift Sig-
urði Inga Sveins-
syni og eiga þau
þrjú börn; Iris
Bryndís, f. 7. nóv-
ember 1942, gift
Jóni Birgi Jónssyni
og á hún tvo syni;
Kristjana, f. 12.
október 1944, gift
Baltasar Samper og
eiga þau þrjú börn;
Ásgeir, f. 22. febr-
úar 1947, giftur
Bryndísi Símonardóttur og eiga
þau tvær dætur; Sigþrúður
Þórhildur, f. 10. apríl 1950, gift
Árna Mogens Björnssyni og
eiga þau fjögur börn; Ragn-
heiður Gunnhildur, f. 18. júlí
1951, gift Ove Gaihede og eiga
þau þrjú börn. Langömmubörn-
in eru sjö.
Útför Ragnheiðar fer fram
frá Bústaðkirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
MEÐ örfáum orðum langar mig að
kveðja elskulega tengdamóður
mína.
Það var fyrir um það bil 27 árum
sem mín fyrstu kynni af Ragnheiði
Guðmundsdóttur urðu. Þá var ég
að koma í fyrsta sinn á heimili
þeirra hjóna, Ragnheiðar og Guðna,
á Ljósafossi við Sog.
Ekki var laust við að örari hjart-
sláttar gætti hjá mér, ungum mann-
inum, sem var að hitta tilvonandi
tengdaforeldra sína í fyrsta sinn.
H Þá kom strax fram hvað þessi
rólynda, glæsilega kona hafði góð
áhrif á alla og allt í kringum sig,
enda urðu þessi fyrstu kynni mín
af þeim hjónum upphaf góðrar og
langrar vináttu milli okkar.
Þær voru ófáar ferðirnar austur
að Ljósafossi enda undu börnin sér
vel þar og sóttu mjög að fara til
ömmu og afa í sveitina. Þau áttu
mikið af hestum og var oft sprett
úr spori um nágrennið og stundum
í lengri reiðtúra.
Ragnheiður Guðmundsdóttir
lauk gagnfræðaprófi frá Núpsskóla
í Dýrafirði en starfaði síðan við
hjúkrunarstörf á ísafirði. Hún flutt-
ist tlT Reykjavíkur 1933 og vann
við verslunarstörf í Keflavík, hóf
síðan nám í hjúkrun við Hjúkrunar-
skóla íslands árið 1934.
Árið 1935 var Ragnheiður við
nám og störf á Vífilsstaðaspítala,
starfaði við hjúkrun og aðhlynn-
ingu berklasjúklinga sem þar voru
til meðferðar. Ragnheiður veiktist
þar af berklum og dvaldist á spíta-
lanum sem sjúklingur í þijú ár.
Eftir það fer hún til Danmerkur
og býr hjá systur sinni Ólöfu. Dvöl-
in næsta eitt og hálfa árið í Dan-
mörku verður henni mikil heilsubót
en hún flutti heim til íslands árið
1939.
Ragnheiður giftist Guðna Jóni
Guðbjartssyni vélstjóra árið 1939
og hefja þau búskap á Seljavegi 3
í Reykjavík. Árið 1943 flytja þau
að Ljósafossi í Grímsnesi þar sem
Guðni hefur störf sem vélstjóri og
síðan stöðvarstjóri.
Á heimili þeirra á Ljósafossi var
oft gestkvæmt, jafnframt því að
fjölskyldan var stór og undraðist
maður oft hvernig Ragnheiður gat
alltaf töfrað fram góðan og girni-
legan mat handa öllum, þó að óvænt
bættust við gestir í mat, enda var
hún listakokkur. Hún hafði einnig
sömu listrænu hæfileikana í öllu
^ sem laut að hannyrðum og eru það
ófáar flíkumar sem hún pijónaði
og saumaði á börnin sín og bama-
bömin.
Ragnheiður hafði unun af bóka-
og ljóðalestri og þrátt fyrir annríki
við heimilisstörf á stóm heimili fann
hún sér einatt stund til að sinna
þeim hugðarefnum sínum.
Þau Ragnheiður og Guðni ferðuð-
ust mikið á hestum. Oft fóm þau
í langar hestaferðir um landið og
höfðu einstakt dálæti á að sjá land-
ið frá því sjónarhorni sem hesta-
ferðalög um óbyggðir íslands gefa.
Ragnheiður hafði alltaf sterkar til-
finningar til náttúm landsins.
Árið 1985, þegar Guðni hættir
strörfum við Sogsvirkjanir, flytja
þau til Reykjavíkur og búa í Dala-
landi 4. Síðustu fjögur árin átti
Ragnheiður við erfiðan sjúkdóm að
stríða og hafði dvalið á Hrafnistu
frá því í maí í vor.
Ég og fjölskylda mín þökkum
henni fyrir góðar minningar sem
munu lifa með okkur um ókomna
framtíð.
Ég sendi tengdaföður mínum og
öðrum aðstandendum innilegustu
samúðarkveðjur.
Ég nýt hins ljósa, langa dags
á leið um eyðipll,
um hijósturmela, hraun og urð.
Þar hverfa spor mín öll.
Við heiðarlandsins helgiró
mig hrifning grípur sterk.
Hér brýtur ekkert boðorð guðs,
hér bletta ei mannaverk.
(Öm Amarson.)
Árni Mogens Björnsson.
Hún amma er dáin „ ... og kom-
in til guðs og englanna og þar sem
sólin skín alltaf“, en þannig birtist
fregnin Jökli litla nývöknuðum að
morgni miðvikudagsins. Öll vissum
við að hveiju dró en samt er það
sárt og þó gott því amma var orðin
mikið veik.
Minningarnar hrannast upp um
góða, blíða og glæsilega ömmu sem
var samt svo sterk og ákveðin —
vissi hvað hún vildi alveg fram á
það síðasta.
Elsku amma, við kveðjum þig
með söknuð í hjarta en falleg og
björt sýn Jökuls mun lifa með okk-
ur í minningunni um þig.
Elsku afi, guð gefi þér styrk í
þinni miklu sorg.
Ragnheiður og Þórunn.
cuando muere una mujer como ella
toca a muerte la tierra, e! cielo a gloria
(Úr „Poema en tres cantos“
eftir Ramón de Compoamor.)
„Þegar kona eins og hún deyr,
ómar foldin af sorg en himinninn
af gleði,“ kvað spænska skáldið
Compoamor um þá sterku og djörfu
konu Teodoru. Þessar ljóðlínur
komu upp í huga minn við fregnina
um andlát tengdamóður minnar
ásamt svo mörgu öðru á þessum
kveðjustundum. Ég ætla mér ekki
að nema staðar við einstök atvik
ævi hennar, heldur leiða hugann
að því af hvaða efni sál hennar var
gerð, úr hvaða þáttum óforgengi-
legur persónuleiki hennar var ofinn.
Ég held að líf þeirra sem lifa sterku
og auðugu innra lífi sýnist einatt á
ytra borði vera fábrotið og snautt
af stórtíðindum. Eða vill nokkur
andmæla því að líf mikils hugsuðar
er í raun sögulegra og átakameira
en ferill ævintýramanns? Og Ragn-
heiður var ekki ævintýrakona.
Ragnheiður var svo lánssöm að
vera fædd á grænum víðernum
Vestfjarða og mótast í æsku af
samfélagi sem sjálft var ungt.
Ferskleiki og hreinleiki umhverfís-
ins nærði opinn og ungan hug og
t
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar,
tengdafaðir og afi,
séra JÓN EINARSSON
prófastur,
Saurbæ
á Hvalfjarðarströnd,
verður jarðsunginn frá Hallgrímskirkju
í Saurbæ laugardaginn 23. september
kl. 14.00.
Blóm og kransar vinsamlega afþakkaðir.
Þeim, sem vilja minnast hins látna, er bent á sóknarkirkjur hans:
Hallgrímskirkju í Saurbæ, Leirárkirkju og Innra-Hólmskirkju.
Hugrún Guðjónsdóttir,
Sigríður Munda Jónsdóttir,
Guðjón Ólafur Jónsson, Kristín Huld Haraldsdóttir,
Jóney Jónsdóttir, Gunnlaugur Aðalbjarnarson,
Einar Kristján Jónsson, Dagný Jónsdóttir,
Hrafnkell Oddi Guðjónsson,
Erla Gunnlaugsdóttir.
t
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir,
amma og langamma,
LÓAFANNEY
VALDEMARSDÓTTIR
frá Bolungarvík,
sem lést 17. september, verður jarð-
sungin frá Digraneskirkju, Kópavogi,
mánudaginn 25. september kl. 15.00.
Johanndine Sverrisdóttir,
Valdimar Guðmundsson,
Steinunn Kristjánsdóttir,
Salmann Kristjánsson,
Elisabet Kristjánsdóttir,
Sigurður Kristjónsson,
Guðbjörn Kristjánsson,
Pálína Kristjánsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn
Marselía Jónsdóttir,
Kristinn Breiðfjörð Guðmundsson,
Anna Kristinsdóttir,
Selma Friðriksdóttir,
allar götur síðan varðveittist í djúp-
um sálar hennar, þar sem efniviður
fenginn í æsku er geymdur, endur-
ómur af kyrrð og asaleysi þess lífs
sem lifað var á hennar heimaslóð-
um. Þegar ég hitti hana fyrst var
sem ég kannaðist við allt þetta. Ég
hafði áður verið næstum því ár á
íslandi og ég var í þeirri erfiðu stöðu
að ganga á eftir dóttur hennar með
þeim ósvífna ásetningi að kvænast
henni. Ég gerði mér grein fyrir
því, af reynslu minni sem sjómaður
í ýmsum fiskiplássum hér, að fólk
sem átti rætur utan Reykjavíkur
var mjög alvarlega þenkjandi, og
þessi vitneskja gerði mig hikandi
og óvissan í minni sök. Sem betur
fór eru persónur sem hafa heil-
steypta skapgerð og ríkt innra líf
eins og Ragnheiður færar um að
kafa djúpt í heiminn og sál annarra
og ég gerði mér því fljótlega grein
fyrir því að ég hafði ekkert að ótt-
ast. Við gátum ekki talað saman
og ég varð að treysta á það, að sú
létta skikkja sem hjúpar veruleik-
ann og skilur á milli hans og alls
þess sem sál okkar geymir mundi
reynast svo þunn og gisin að ekki
kæmi í veg fyrir að við gætum tal-
að saman á orðlausri tungu hjart-
ans. Ragnheiður var ein þeirra sem
deildi ekki um skoðanir sínar, hún
bar þær blátt áfram fram. Hún
kunni ekki við trúðboðsákafa neins-
konar, hún kunni vel við óhindrað
flæði hugmynda og viðhorfa. Hún
fylgdi sinni sannfæringu og virti
sannfæringar annarra - ef hún gat
treyst því að menn tækju mark á
þeim sjálfir. Hún var umburðarlynd,
hún trúði því að hver einlæg skoðun
og trú væru heilög. Hún treysti
hvorki á afl né rökvísi, heldur fyrst
og fremst á þann sannleika sem
sprettur af því að virða og viður-
kenna það sem er.
Ragnheiður var þroskuð kona á
besta aldursskeiði þegar fundum
okkar bar saman. Hún axlaði ábyrgð
á stórri fjölskyldu, sum bama henn-
ar voru að stofna sínar eigin fjöl-
skyldur, hún tók til sín alla gleði og
hveija þraut sem fylgir slíkum breyt-
ingum í lífí hvers og eins. Hún var
fögur kona og virðuleg og bauð af
sér besta þokka, frábær móðir, eig-
inkona, ljós í húsi bónda síns. Heim-
ili hennar var ekki aðeins gestrisið
með þeim hætti sem menn eiga að
venjast á Islandi, hver heimsókn
þangað var veisla og hátíð og
skemmtun og tími hlýlegra mann-
legra samskipta. Dásamleg kvöld
þegar atvik úr merkum hestaferðum
voru lögð á minnið, þegar hún og
maður hennar Guðni tóku hvort öðm
fram um sögugleði í ítarlegum og
líflegum frásögnum. Þegar rifjuð
voru upp á kyrrum stundum tár og
hlátrar, gleði og sorgir sex bama,
sex manneskja sem voru að verða
til og var eitt þeirra konan mín.
Þessar heimsóknir voru svo ánægju-
legar og freistandi að ég man að
oft lögðum við í svaðilfarir yfír
Kamba og um Grímsnes, sem þá
gátu verið torsóttir í flughálku á
dimmum vetri, en allt fór það jafnan
vel, við komum til Ljósafoss til að
njóta hlýjunnar í ilmandi eldhúsinu
og samfundanna sem ekki vom síð-
ur hlýlegir og ávallt gleðilegir.
Það sem fyrst var grunur, eins-
konar orðlaust varð mér æ ljósari
staðreynd eftir því sem mér fór
fram í að tala íslensku. Þá talaði
þögn hennar líka sínu máli til min.
Hún hélt áfram að ávarpa mig án
orða, eða í fáum orðum, en nú kunni
ég að hlusta og skilja fyndni henn-
ar og skopskyn þegar hún fann
ástæðu til að segja öðrum meiningu
sína. Hún lagði sig fram um að
sýna mér, langt að komnum inn í
þessa samhentu fjölskyldu, hina
mestu virðingu og tillitssemi. Mat-
argerðarlist sem var fágæt á þeim
tíma kunni hún svo ágætlega að
hún gat búið til hverskyns krásir
sem stæðust kröfur hins duttlunga-
fyllsta evrópska sælkera. í öllu ann-
ríki sínu fann hún tíma til að pijóna
mér miklar og dásamlegar peysur
sem eins og skiluðu til mín þeirri
hlýju sem hún bar í minn garð. Á
erfiðum stundum var hún mér sem
móðir og gimsteinn sálar hennar
skein skærast einmitt við slíkar
aðstæður. Það sama má segja um
djúp og innileg samskipti hennar
við böm sín: alltaf var hún til stað-
ar, reiðubúin til hjálpar, þátttöku
og skilnings.
Slík var sú sál sem við kveðjum
í dag, slík var afstaða hennar öll til
lífsins. Á ævikvöldi mínu vona ég
að ég geti skilað sem best áfram til
bamabama hennar þeim blíða kven-
leika sem nú við öll söknum sárt.
Sýnt minningu hennar allan þann
sóma sem henni ber - í þeirri von
að bæði ég og aðrir fái sem mest
lært af hennar mörgu mannkostum.
Baltasar.
Björn Gíslason, Sigríður Sigfúsdóttir,
Þorsteinn Björnsson, Sóley Karlsdóttir,
Anna Lilja Björnsdóttir,
Erlendur Kristjénsson, Sigríöur Karlsdóttir,
Sigríður Filippia og Karl Óttar Erlendsbörn,
Jónas Sigurðsson, Elsa Nína Sigurðardóttir,
Sunna María Jónasdóttir.
Ástkærir synir okkar og bræður,
FINNUR BJÖRNSSON,
KRISTJÁN RAFN ERLENDSSON
ogSVANURÞÓR JÓNASSON,
sem fórust í flugslysi þann 14. sepember sl., verða jarðsungnir
á Patreksfirði á morgun, laugardaginn 23. september, kl. 14.00.
Þeim, sem vildu minnast þeirra, er bent á björgunar- og hjálpar-
sveitir.
t
Innilegar þakkir færum við öllum þeim fjölmörgu, er sýndu okkur
samúð og hlýhug við fráfall og útför
GUÐNÝJAR JÓNSDÓTTUR,
Hvammi
á Húsavík.
Fyrir hönd ættingja,
Þorgeir Jónsson.