Morgunblaðið - 01.10.1995, Blaðsíða 4

4 SUNNUDAGUR 1. OKTÓBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
VIKAN 24/9 - 30/9.
► BEINAGRIND forn-
mannsins sem fannst í forn-
leifauppgreftri í Skriðdal er
koiiiin í Þjóðminjasafnið.
Þar verða beinin þurrkuð
og hreinsuð, en eftir á að
ákveða hvort beinagrind
fornmannsins verður varð-
veitt í Reykjavík eða í minja-
safninu á Egilstöðum.
►KR-ingar luku þátttöku
sinni í Evrópukeppninni að
þessu sinni er þeir biðu
lægri hlut 3:1 fyrir Everton
á Goodison Park í Liverpool
á fimmtudaginn. Fyrri leik
liðanna lauk með 3:2 sigri
Everton. Skoska liðið Raith
Rovers sló í A út úr Evrópu-
keppni félagsliða á þriðju-
daginn. í A vann leikinn sem
fram fór á Akranesi 1:0, en
Skotarnir unnu fyrri leik lið-
anna 3:1 og komast því
áfram í keppninni.
►FÉLAGSMÁLARÁÐ-
HERRA hefur ákveðið að
selja á stofn starfshóp sem
á að vinna að starfsþjálfun
í fiskvinnslu fyrir fólk í at-
vinnuleit. Þetta er gert í
framhaldi af umkvörtun
Samtaka fiskvinnslustöðva
sem telja að verulega sé
áfátt kunnáttu fólks sem
komið hefur til starfa í fisk-
vinnslu undanfamar vikur.
►NETKAUP, nýtt fyrirtæki
í eigu eignarhaldsfélags Hag-
kaups, hyggst bjóða matvöru
til sölu á alnetinu og verður
boðið upp á vörar á sama
verði og í verslunum Hag-
kaups. Geta viðskiptavinir
pantað matvörur sínar í gegn-
um alnetið og fengið þær
sendar heim sér að kostnað-
arlausu sé verslað fyrir meira
en 4.000 kr. í einu.
11,5 milljarðar til
sauðfjárræktar
RÍKISSTJÓRNIN hefur veitt samn-
inganefnd ríkisins í viðræðum við
bændur umboð til að ganga frá nýjum
búvörusamningi og verður samning-
urinn væntanlega undirritaður eftir
helgina. Hefur ríkisstjórnin lagt fram
fjárhagsramma fyrir nýjan samning og
gerir hann ráð fyrir að rúmum 11,5
milljörðum verði varið til að styrkja
sauðfjárrækt á fímm ára gildistíma
samningsins. Gert er ráð fyrir að verð-
lagning á kindakjöti verði gefin frjáls
í áföngum og alfrjáls árið 1998.
Flugumferðarstjórar
segja upp störfum
NÆR allir flugumferðarstjórar á land-
inu, 80 talsins, sögðu upp störfum sín-
um á föstudag og taka uppsagnirnar
gildi um næstu áramót. Samkvæmt
dómi Félagsdóms sem féll sl. þriðjudag
hafa flugumferðarstjórar ekki verk-
fallsrétt, og telja þeir sig því ekki hafa
nein önnur úrræði en uppsögn starfa
til að hafa áhrif á kjör og öryggismál
stéttar sinnar.
Verkalýðshreyfingin
vill aðgerðir
BENEDIKT Davíðsson, forseti Alþýðu-
sambands íslands, segir að verkalýðs-
hreyfingin muni grípa til aðgerða
vegna óánægju með ákvörðun Kjara-
dóms um launahækkanir þingmanna
og embættismanna. Forysta ASÍ átti
fund með Davíð Oddssyni forsætisráð-
herra vegna málsins sl. miðvikudag,
og hefur verið ákveðið að halda annan
fund um málið í næstu viku. Forsætis-
ráðherra sagði viðræðuaðila eiga það
sameiginlegt að hafa áhyggjur af þeim
óróleika sem skapast hefur eftir úr-
skurð Kjaradóms, en hann telur for-
sendur úrskurðarins varla geta talist
leyndarmál og mun hann ræða við for-
ystumenn Kjaradóms um málið.
Friðarskref í
Mið-Austurlöndum
STÓRT skref var stigið í átt til friðar
í Mið-Austurlöndum þegar Yitzhak
Rabin, forsætisráðherra ísraels, og
Yasser Arafat, leiðtogi Frelsissamtaka
Palestínu (PLO), komu saman í Wash-
ington og undirrituðu samkomulag um
sjálfstjóm Palestínumanna á Vestur-
bakkanum, sem hefur verið á valdi
ísraela frá árinu 1967.
Leiðtogarnir fordæmdu báðir ofbeldi
og Arafat sagði að „friðarferlinu [yrði]
ekki snúið við“. Ekki voru þó allir á
því máli. Gyðingar, sem sest hafa að
á Vesturbakkanum, mótmæltu harð-
lega og sögðust mundu fella stjórn
Rabins.
Samkvæmt samkomulaginu verður
sjálfstjórnarsvæði Palestínumanna á
Vesturbakkanum stækkað til muna.
ísraelskir hermenn munu hverfa frá
sex af sjö borgum og 450 þorpum þar
á sex mánuðum og í kjölfarið verður
gengið til kosninga á svæðinu. Alþjóð-
legt gæslulið mun verða í borginni
Hebron og ísraelar munu vemda 400
gyðinga, sem búa þar innan um 100
þúsund araba.
*
Atök og samningar
í Bosníu
ENN er hart barist í Bosníu, en í New
York hófust hins vegar samningavið-
ræður þar sem utanríkisráðherrar Bos-
níu, Króatíu og Serbíu/Svartfjallalands
samþykktu nokkur grundvallaratriði
stjómskipunar landsing og komust að
samkomulagi um kosningar. Bill Clin-
ton Bandaríkjaforseti sagði að sam-
komulagið fæli í sér að Bosnía yrði
áfram „eitt ríki, sem nyti alþjóðlegrar
viðurkenningar".
Króatar voru gagnrýndir fyrir
íkveikjur, rán, gripdeildir og dráp í
Krajina héraði, sem þeir náðu úr hönd-
um Serba í ágúst. Sameinuðu þjóðirnar
segja króatísk yfirvöld ekki gera nóg
til að stöðva þessi óhæfuverk.
ERLENT
►RÉTTARHÖLD hófust í
máli Giulios Andreottis,
fyrrum forsætisráðherra ít-
alíu, á þriðjudag. Andreotti
er sakaður um að hafa hald-
ið hlifiskildi yfir glæpa-
starfsemi mafíunnar í Róm
um árabil. Andreotti, sem
var forsætisráðherra Ítalíu
sjö sinnum, neitar þessum
ásökunum. Búist er við að
réttarhöldin geti tekið allt
að tvö ár.
►MÁLINU á hendur O.J.
Simpson, sem sakaður er
um að hafa myrt fyrrum
eiginkonu sína og vin henn-
ar, lýkur hins vegar senn.
Sæýendur og verjendur i
málinu luku málflutningi
sínum á föstudag og nú
kemur til kasta kviðdómsins
að skera úr um sekt eða
sýknu iþróttahetjúnnar.
►MÁLALIÐAR rændu
völdum á Comoroeyjum
undir forystu fransks
ævingtýramanns, Bobs Den-
ards, sem einnig gerði þar
byltingu árið 1978 og er
sagður hafa stjórnað bak
við tjöldin í 11 ár. Frakkar
ihuga ihlutun á eyjunum
vegna valdaránsins.
►EFTIR rólega byrjun
færðist Iíf í heimsmeistara-
einvígið í skák í vikunni.
Indverjinn Wisnawathan
Anand tók forystu þegar
hann sigraði Garry Ka-
sparov heimsmeistara á
mánudag. Heimsmeistarinn
gerði sér hins vcgar lítið
fyrir og sigraði tvær skákir
í röð og hefur nú eins vinn-
ings forskot eftir að 12
skákir hafa verið tefldar.
FRÉTTIR
Umhverfissjóður verslunarinnar hefur verið settur á fót
Nærri 90% matvöru-
verslana verða með
Morgunblaðið/Ásdís
NÝR Umhverfissjóður verslunarinnar verður kynntur í matvöru-
verslunum úti um allt land á næstu dögum. Innkaupapokarnir
verða í framtíðinni sérstaklega merktir sjóðnum. Myndin er úr
Kaupgarði í Mjódd.
Verð á innkaupa-
pokum hækk-
ar í 10 krónur
eða um 25%
KAUPMANNASAMTÖKIN, Hag-
kaup og Samvinnuverslanirnar
hafa sett á stofn Umhverfissjóð
verslunarinnar. Aðild að sjóðnum
eiga um 130 verslanir út um allt
land, en þær eru 85-90% af mat-
vöruversluninni í landinu. Að sögn
Björns Jóhannssonar, fram-
kvæmdastjóra sjóðsins, er áætlað
að tekjur sjóðsins verði 30-40
milljónir á ári.
Kaupmenn og Landvernd stofn-
uðu svokallaðan Pokasjóð fyrir
nokkrum árum, en markmið hans
var að vinna að umhverfisvernd
og landbótum. Ágreiningur varð á
milli Landverndar og kaupmanna,
sem leiddi til þess að kaupmenn
drógu sig út úr sjóðnum og þar
með var kippt grundvelli undan
honum.,
Tekjur nýja sjóðsins koma af
sölu 'innkaupapoka. Verslanirnar
hafa selt innkaupapoka á 8 kr.,
en verð þeirra hækkar í dag upp
í 10 krónur. Það fjármagn sem
fæst með sölu pokanna rennur í
Umverfissjóðinn að frádregnum
virðisaukaskatti og innkaupsverði
pokanna.
Björn sagði að verð innkaupa-
poka á Norðurlöndunum væri víð-
ast hvar hærra en hér á landi eða
15-17 krónur.
Björn sagði að kaupmenn kæmu
til með að stjóma sjóðnum, en
þriggja manna fagnefnd sérfræð-
inga á sviði umhverfismála og
uppgræðslu yrði stjórninni til ráð-
gjafar um hvernig fjármununum
yrði varið. Hann sagði að ekki
væri búið að taka ákvörðun um
einstök verkefni sjóðsins, en
áformað væri að verja fjármunun-
um í eitt eða tvö stór verkefni og
nokkur smærri.
Stofnskrá sjóðsins gerir ráð fyr-
ir að sjóðnum verði varið til um-
hverfisverkefna, uppgræðslu og
fegrunar landsins.
Anand bjargaði
erfiðri stöðu
SKÁK
World Tradc Cent-
cr, New York
HEIMSMEISTARAEIN-
VÍGI ATVINNUMANNA
11. sept.—13. október 1995.
ANAND náði að halda jafntefli
í erfiðu endatafli í tólftu einvígis-
skákinni við Kasparov' á föstu-
dagskvöldið. Þetta var afar mikil-
vægt fyrír Anand sem hafði tapað
tveimur skákum í röð. Nú fær
hann tvo daga til að jafna sig
eftir þessa stormasömu viku í ein-
víginu. Eftir að átta fyrstu skák-
unum lauk með jafntefli héfur
baráttan orðið æsifengin. Næsta
skák verður tefld á mánudags-
kvöldið. Staðan er nú þannig að
Kasparov hefur hlotið sex og hálf-
an vinning, en Anand fimm og
hálfan. Eftir er að tefla átta skák-
ir. Þar sem Kasparov nægir 10-10
til að halda titlinum, þarf Anand
að hreppa fimm vinninga gegn
þremur úr síðustu skákunum. Ein-
víginu á að ljúka í síðasta lagi
föstudaginn 13. október.
12. einvígisskákin:
Hvítt: Kasparov
Svart: Anand
Spánski leikurinn
1. e4 - e5 2. Rf3 - Rc6 3. Bb5
- a6 4. Ba4 - Rf6 5. 0-0 - b5
í sjöttu og tíundu skákinni
beitti Ánand opna afbrigðinu, sem
hefur verið hornsteinninn i byrj-
anakerfí hans að undanförnu, en
sér sig nú knúinn til að breyta
til. Hann velur nýja útgáfu af
Arkhangelsk-afbrigði spánska
leiksins.
6. Bb3 - Bc5
Það er ný uppgötvun að þetta
sé ekki slæmt vegna 7. Rxe5 —
Rxe5 8. d4, eftir 8. — Bxd4 9.
Dxd4 — d6 getur svartur jafnað
taflið. Áður var venjulegá leikið
strax 6. — Bb7.
7. a4 - Bb7 8. d3 - d6 9. Rc3
- b4 10. Rd5 - Ra5 11. Rxf6+
- Dxf6 12. Ba2 - h6
I skákinni Adams-Lin Weiguo,
HM unglinga 1988, lék svartur
12. - Bc8.
13. c3 — bxc3 14. bxc3 — 0-0
15. Be3 - Had8 16. Hbl - Bc8
17. De2 - Be6
Vill ekki fara út í flækjur með
17. — Bg4, en eftir 18. h3 — Bh5
19. g4!? - Bg6 20. g5 - De7 21.
gxh6 — Bh5! fengi svartur þó
færi fyrir peðið.
18. h3 — Bxa2 19. Dxa2 — Bxe3
20. fxe3 - De6 21. Dxe6!
Betra en 21. Dd5? — Dxd5 22.
exd5 — e4! 23. dxe4 — Rc4 með
fullnægjandi mótspili fyrir peðið.
Kasparov fær nú ívið betra enda-
tafl vegna yfirráða sinna yfir b-
línunni.
21. - fxe6 22. Hb4 - Hb8?!
Anand hefði sparað sér mikinn
tíma með því að leika strax 22. —
Hf7.
23. Hfbl - Rc6 24. Hb7 - Hbc8
Öruggari varnaráætlun var 24.
- Hxb7 25. Hxb7 - Hc8 og að
færa kónginn til d7.
25. Kf2 - Hf7 26. Ke2 - Hcf8
27. d4 - g5 28. Kd3 - Hg7 29.
d5 - exd5 30. exd5 - g4!?
Sjá stöðumynd
Þegar hér var komið sögu héldu
margir að Anand væri að kikna
undan þunganum í taflmennsku
heimsmeistarans og tapa þriðju
skákinni í röð. Hér hefði Kasparov
átt að leika 31. hxg4 — Hxg4 32.
dxc6 - e4+ 33. Kc2! - gxf3 34.
gxf3 -- Hxf3 35. Ha7 með góðum
vinningslíkum í hróksendatafli.
31. dxc6? - e4+!
Með þessum laglega millileik
bjargar Anand sér. Hann fær nú
mótspil sem dugar til jafnteflis.
32. Kxe4 — gxf3 33. gxf3 —
He7+ 34. Kd4 - Hxf3 35. e4 -
Hxh3 36. Hxc7!
Lagleg flétta, sem dugar þó
ekki til.
36. - Hxc7 37. Hb8+ - Kf7 38.
Hb7 - He7 39. c7 - Hxc7 40.
Hxc7+ — Ke6 41. Ha7 — h5 42.
Hxa6 - Hhl 43. Ha8 - h4 og
samið jafntefli, því það verða upp-
skipti á peði hvíts og h-peði svarts
og eftir það skiptir umframpeð
Kasparovs ekki máli.
Áheit á taflfélög
Skemmtiklúbbur skákáhuga-
manna hefur ákveðið að styrkja
taflfélag sem heldur alþjóðlegt
skákmót fyrir áramót um eitt
hundrað þúsund krónur. Skilyrði
er að þeir ungu skákmenn sem
voru í un Ólympíuliði íslands á
Kanaríeyjum í vor fái að vera með
og að mótið gefi möguleika á
áfanga að alþjóðlegum meistarat-
itli. Kostnaður við að halda slíkt
mót er ekki talinn mjög mikill.
Umsóknir sendist til Skáksam-
bands íslands fyrir 9. október.
Ungir og upprennandi skák-
menn hafa ekki fengið tækifæri
á að tefla á alþjóðlegu móti á ís-
landi í ár, þrátt fyrir glæsilegan
árangur. I fyrra gátu þeir verið
með á bæði Reykjavíkurskákmót-
inu og Kópavogsmótinu og árið
1993 á Hellismótinu.
Margeir Pétursson.