Morgunblaðið - 01.10.1995, Blaðsíða 31
MORGUNBLAÐIÐ
MIIUIMIIMGAR
SUNNUDAGUR 1. OKTÓBER 1995 31
VIVAN HREFNA
ÓTTARSDÓTTIR
+ Vivan Hrefna Óttarsdóttir
var fædd í Reykjavík 17.
apríl 1956. Hún lést í Sviss 9.
september síðastliðinn og fór
útför hennar fram frá Fríkirkj-
unni í Reykjavík 26. september.
SUNNUDAGINN 10. september
bárust fréttir frá Sviss um skelfileg-
an dauða ungrar íslenskrar konu.
Lýsingin gat átt við Vivan Hrefnu
sem bjó á þessum slóðum. Kvíðinn
óx innra með mér og þegar vinkona
okkar hringdi til mín og tjáði mér
að þetta væri hún, fékk ég högg í
magann og skelfingin heltók mig.
Nei, þetta getur ekki verið satt! Það
hefur verið erfítt að takast á við
þá daga sem liðnir eru, sorgin og
sársaukinn hefur verið óskaplegur
yfir fráfalli hennar og þeirri grimmd
sem hún varð fyrir. Bæði á nóttu
og degi hef ég hugsað til hennar,
rifjað upp þær stundir sem við átt-
um saman, hugsað um hver hún
var, hvernig leið henni, hvernig
voru hennar síðustu ár; og síðan
allt í einu aftur orðið meðvituð um
að hún væri dáin. Mig langar til
að minnast hennar, raða saman
nokkrum brotum sem hafa komið
upp í huga minn, tjá þakklæti mitt
fyrir að hafa kynnst henni.
Það var sumarið 1971 sem ég
kynntist Vivan, hún var þá fimmtán
ára og ég sextán ára. Við unnum
á sama vinnustað. Einn morguninn
sá ég unga og fíngerða stúlku
ganga inn salinn. Hárið var ljósleitt
og þyrlaðist um höfuð hennar, and-
litið smágert, augun fjörleg og lima-
burður léttur og eirðarlaus. Við
urðum góðar vinkonur þetta sumar
og ég hreifst af léttleika hennar og
þeim krafti sem hún bjó yfir. Um
haustið flutti Vivan í sömu blokk
og ég bjó í og í sama húsi bjó einn-
ig önnur vinkona okkar. Milli okkar
þriggja varð mikill samgangur og
náin vinátta. Vivan var óvenjuleg í
fasi og klæðnaði á þessum tíma og
það var gaman að uppátækjum
hennar og útliti. Einkennisbúningur
hennar var gegnumsnjáðar og stag-
bættar gallabuxur og hliðartaska,
öll útkrössuð og full af dóti, Mary
Poppins-taskan eins og við kölluð-
um hana. í þessari tösku var allt
til; föt til skiptanna, nál og tvinni,
snyrtivörur, upplýsingabæklingar,
blöð og pennar og eitthvað af skóla-
bókum. Það var alltaf eins og Vivan
væri tilbúin til að skipta um dvalar-
stað á stundinni. Hún virtist frjáls
og engum háð og óhrædd að fara
eigin leiðir. Þegar ég fór að kynn-
ast henni betur kom í ljós að Vivan
var ekki einasta lítil fimmtán ára
hippastelpa, sífellt á iði og hlæj-
andi, heldur einnig mjög greind,
viljasterk og listræn. En einhverra
hluta vegna duldi hún þessa eigin-
leika eilítið.
Eftir áramótin höguðu atvikin
því svo að Vivan flutti heim til mín
og við fórum að deila kjörum saman
sem systur. Þetta var skemmtilegur
tími og Vivan var mikill gleðigjafi
á heimilinu, afar ástkær okkur öll-
um, mér, móður minni og bróður,
og við höfum alltaf talað um hana
sem Vivan okkar. Þegar margir
unglingar eru á heimilinu verða að
vonum oft mikil ærsl og kæti, mik-
ið talað og velt vöngum yfir tilver-
unni. Þá er mikilvægt að geta leitað
til einhvers fullorðins sem með þol-
inmæði getur hlustað og gefið ráð.
Þannig sambandi náðu Vivan og
móðir mín, Þórunn, sambandi sem
hélst síðan löngu eftir að Vivan var
flutt og urðu báðar ríkari af. Það
var töluverður fyrirgangur á okkur
og áttum við t.d. margar skemmti-
legar stundir á baðherberginu,
þangað sem okkur hafði verið vísað
til að reykja. Þar spilaði Vivan á
gítar og við sungum hástöfum,
reyktum, drukkum kók og borðuð-
um ógn af sælgætí; sælar yfir því
að fá að vera í friði frá allri afskipta-
semi fullorðinna. Þegar við þurftum
- að þvo í kjallaranum tókum við með
okkur segulband og síðan var sleg-
ið upp einkaballi þar sem við keppt-
umst við að muna orðrétt enska
texta laganna. Mikill tími fór í að
teygja buxurnar okkar sem urðu
að dragast eftir jörðinni eftir að við
höfðum farið í háa tréklossana. Við
ræddum mikið um tilfinningar og
ástina sem við kynntumst báðar
þennan vetur og Vivan sýndi þá
hve sterkar og skilyrðislausar til-
finningar hennar voru. Hún fann
mikið til, elskaði heitt og gaf mik-
ið, bæði ástvinum sínum og vinum.
Þennan vetur var hún í lands-
prófi, en hún sat ekki oft yfir
kennslubókunum. Það var svo
margt annað sem lokkaði; félagslíf-
ið, vinimir og ástin. Hún var alltaf
á þeysispretti; í skólann, úr skólan-
um, niður í bæ, í heimsókn og í
Tónabæ á kvöldin. En þegar prófin
hófust og fáir töldu hana líklega
til að standast þau, bretti Viyan
upp ermarnar og réðst á alla garða
þar sem þeir voru hæstir. Hún lærði
oft á næturnar og stundum vaknaði
ég upp við gítarspil. Eina nóttina
hrökk ég upp við gítarleik og mik-
inn söng og fór inn til hennar afar
pirmð og spurði hvað nú væri um
að vera. Jú, sagði hún, það er svo
gott að læra með því að spila og
syngja og borða nóg af góðum mat
á meðan. Ég hristi bara höfuðið og
gat ekki annað en hlegið. Þessi
Vivan! Við sátum þennan mánuð
og lærðum stíft og oft lumaði hún
á lausnum þegar ég lenti í vanda.
Hún kenndi mér t.d. að best væri
að Iæra bragfræðina með því að
kveða hátt og þannig heyra hvar
tvíliðir og þríliðir ættu að vera,
betra að æfa brageyrað en læra
reglurnar blint.
Vivan var listræn og hafði unun
af tónlist; klassík, jassi og poppi.
Oft lá hún á gólfinu með fóninn
hátt stilltan og song textann með
tónlistinni. „Komdu Guðrún, komdu
og heyrðu hvað þetta er frábær
texti með John Lennon.“ Ég Iagðist
hjá henni og ég man að við sungum
lagið „Imagination" eftir John
Lennon. Var ekki boðskapurinn
eitthvað á þessa vegu? „Kannski
er ég draumóramaður, en ég sé
fyrir mér, í framtíðarlandinu, að
þar verður friður, ekkert. stríð, ekk-
ert hatur.“
I lok maí tókum við fagnandi á
móti prófskírteinum og allar dyr
voru okkur opnar, Vivan ætlaði í
Verslunarskólann og ég í Lindar-
götuskólann. Um sumarið Skildu
leiðir, íbúðin á Háaleitisbraut var
kvödd, Vivan flutti til vinafólks og
ég í nýtt hverfi. Þrátt fyrir þetta
héldum við alltaf sambandinu, þó
svo vinahópurinn og leiðirnar í lífinu
hafi orðið ólíkar. Hún kom oft í
heimsókn og var alltaf jafn
skemmtileg, ræðin og óþreyjufull;
hún vildi lifa, lifa! En Vivan átti
einnig hljóðar hliðar, mikla við-
kvæmni og næmni. Hún var hlý og
góð vinkona og tilbúin til að leggja
mikið á sig til að hjálpa vinum sín-
um. Það var einnig eitthvað í fari
hennar, kannski sársauki í sálinni,
sem fékk þá sem kynntust henni
til að vilja taka utan um hana og
vernda hana. Lífið hlífði henni ekki
við erfiðleikum og raunum og þótt
hún væri sterk og glaðvær fann
maður alltaf nálægð sorgarinnar
hjá henni. Þessi flétta gleði og sorg-
ar, glaðværðar og sársauka og jafn-
vel hörku og mýktar, gaf persónu-
leika hennar dýpt og lit og skapað
henni sérstöðu meðal fólks. Á næstu
árum hittumst við oft og ég sá
hvemig hún þroskaðist og fullorðn-
aðist. Þá fór hún einnig að sýna
meira af sjálfri sér, sýndi það strax,
hætti að dylja greind sína og hæfi-
leika; en þó ekki alveg og ekki við
fyrstu kynni. Það var eins og hún
teldi það öruggara að nálgast fyrst
heiminn aðeins minni en hún var.
Þegar Vivan kynntist fyrri eigin-
manni sínum, Guðna Rúnari, var
gaman að fylgjast með henni. Hún
ljómaði af hamingju og allar hennar
bestu hliðar komu fram. Þau giftu
sig um hásumar, á Jónsmessu, og
aldrei hafði ég sé hana eins fallega
og hamingjusama og þá. Skemmti-
legt var að koma á heimili þeirra á
Grundarstíg, þar sem fegurðarskyn
og frumleiki Vivan fékk að njóta
sín. Ég man svo vel þegar hún var
ófrísk að Urði Úu, lítil og grönn
var hún, með sítt hárið og þennan
ógnarstóra maga út í loftið. Ung
kona, 24 ára, hlý og viðkvæm og
afar, afar hamingjusöm. Seinna
kom ég til hennar þegar Urður Úa
var nokkurra vikna gömul og Vivan
var þá miður sín út af föður sínum.
Hann hafði veikst, fengið heilablóð-
fall og biðin var erfið; hvemig skyldi
honum reiða af? Það voru alltaf
mjög sterk tengsl á milli þeirra og
Vivan studdi föður sinn ávallt í
veikindum hans.
Seinna skildu leiðir hjá Vivan og
Guðna Rúnari og fylgdi Urður Úa
móður sinni. Á þessum tíma hitti
ég hana ekki oft en þegar ég gerði
það fannst mér hún þreytt og föl
og ég sá að lífíð reyndi virkilega á
hana. Þegar hún var 27 ára hitti
ég hana stuttu áður en hún hélt út
í heim með litlu stúlkuna sína. Hún
hefur metið aðstæður þannig að
auðveldara yrði að ala hana upp og
geta einnig lært erlendis.
Vivan lærði líffræði og stundaði
það nám næstu árin í Kaupmanna-
höfn. Hún lauk fyrst grunnnámi og
síðan mastemámi. Seinna hélt hún
áfram til Genf til frekara náms og
starfa. Næstu árin liðu hratt, ég
hélt einnig út í nám, og fyrr en
varði voru mörg ár liðin frá því ég
sá og heyrði í Vivan. Tveimur vikum
fyrir andlát hennar leitað hún mjög
sterkt á huga minn, víða hitti ég
fólk sem þekkti hana og við skipt-
umst á upplýsingum um hana; allt
gengi vel hjá henni, hún væri ánægð
og sátt við lífíð. Á sama tíma vomm
við að tala um það, æskuvinkonur
hennar, að þetta væri ekki hægt
að missa svona sambandið við hana
þótt hún byggi erlendis, nú yrði
skrifað! Allt í einu er allt orðið of
seint, óskiljanleg grimmd hrífur
hana í burtu frá lífínu, ástvinum
hennar og vinum, frá öllu því sem
hún átti eftir að framkvæma og
upplifa.
Það er svo misjafnt hvað lífið er
mönnunum gjöfult. Vivan fékk svo
margt í vöggugjöf; fegurð, gáfur
og góða lund. Kannski var það þess
vegna sem skaparinn lagði svo
margar þrautir fyrir hana, til þess
að prófa hana, og oft þurfti hún að
heyja mikla baráttu áður en hún
náði marki sínu. En hún hafði þann
styrk og vilja sem þarf og stóð uppi
með sigurinn, henni hafði tekist að
mennta sig og ala upp dóttur sína
sem hún var afar stolt yfir. Þess
vegan skilur _ maður ekki hvers
vegna hún? Ég mun aldrei geta
sætt mig við þessi hræðilegu örlög
og óréttlæti. Það eina sem ég get
gert er að tjá nú þakklæti mitt fyr-
ir að hafa fengið að kynnast ungri
stúlku og seinna ungri konu sem
ég dáðist mikið að.
Kæra Urður Úa, Elín, Gulli, Sól-
veig og allir ættingjar hennar og
vinir, ég votta ykkur mína dýpstu
samúð og hryggð yfir fráfalli Vivan-
ar. Hvíl þú í friði, kæra vinkona mín.
Guðrún Valsdóttir.
Crfisdrykkjur
Vdtingohú/id
GRPt-mn
Sími 555-4477
Handrit afmælis- og minningargreina
skulu vera vel frá gengin, vélrituð éða
tölvusett. Sé handrit tölvusett er æski-
legt, að disklingur fylgi útprentuninnil
Auðveldust er móttaka svokallaðra
ASCII-skráa, öðru nafni DOS-texta-
skrár. Ritvinnslukerfin Word og Word-
perfect eru einnig auðveld I úrvinnslu.
Senda má greinar til blaðsins á netfang
þess Mbl@centrum.is en nánari upplýs-
ingar þar um má lesa á heimasíðum.
Það eru vinsamleg tilmæli að lengd
greina fari ekki yfir eina og hálfa örk
A-4 miðað við meðallínubil og hæfilega
línulengd — eða 3600-4000 slög. Höf-
undar eru beðnir að hafa skírnarnöfn
sín en ekki stuttnefni undir greinunum.
ÓLÖF
SIGURÐARDÓTTIR
+ Ólöf Sigurðardóttir var
fædd í Reykjavík 22. nóv-
ember 1947. Hún lést í Land-
spítalanum 17. september síð-
astliðinn og fór útförin fram
26. september.
Vegna mistaka í vinnslu er hér birt aftur.
minningargrein um Ólöfu Sigurðardóttur
og hlutaðeigandi beðnir velvirðingar á mis-
tökunum.
Með þessu ljóði viljum við kveðja
elsku frænku okkar, Ólöfu Sigurð-
ardóttur, Lóló frænku eins og við
kölluðum hana.
Og því varð allt svo hljótt við helfregn þína
sem hefði klökkur gígjustrengur brostið.
Og enn ég veit margt hjarta, harmi lostið,
sem hugsar til þin alla daga sína.
En meðan árin þreyta hjörtu hinna,
sem horfðu eftir þér I sárum trega,
þá blómgast enn, og blómgast ævinlega,
þitt bjarta vor I hugum vina þinna.
Sem sjálfur Drottinn mildum lófum lyki
um lífsins perlu í pllnu augnabliki.
(Tómas Guðmundsson)
Megj góður Guð styrkja eigin-
mann hennar og börn.
Dagmar, Anna, Sigríður
og Birgir.
t
Minningarathöfn um eiginmann minn,
SVERRI GUÐJÓN GUÐJÓNSSON,
sem lést í Namibíu 13. september, fer fram í Fossvogskirkju
miðvikudaginn 4. október kl. 16.30.
Magdalena Ásgeirsdóttir.
Útför okkar ástkæru,
SIGRÍÐAR TÓMASDÓTTUR
(SISSU),
áður til heimilis i Eskihlið 9,
sem andaðist í Los Angeles þann
10. ágúst, fer fram í Fossvogskapellu
þriðjudaginn 3. október kl. 15.30.
Þeim, sem vilja minnast hennar er bent
á Alzheimerfélagið.
Skúli Ágústsson,
Tómas Skúlason Ágústsson, Takako Ágúslsson,
Ágúst Skúlason Ágústsson, Lesley Ágústsson,
Sigrún Skúladóttir Ágústsson, René Pinal
og barnabörn.
t
ÁSTAÞÓRÐARDÓTTIR
frá Bergi,
Vestmannaeyjum,
andaðist í Borgarspítalanum 28. sept-
ember.
Útförin fer fram frá Landakirkju, Vest-
mannaeyjum, laugardaginn 7. október
kl. 14.00.
Þórða Berg Óskarsdóttir
og aðstandendur.
t
Ástkær afabróðir minn,
GUÐBJARTUR GUÐMUNDSSON
leigubifreiðastjóri,
Njálsgötu 15a,
verður jarðsunginn frá Dómkirkjunni
mánudaginn 2. október kl. 10.30.
Fyrir hönd aðstandenda,
Guðmundur Helgi Guðmundsson.
FRFÍSDRWKTANf
MflNflBERG mi LjiM lJ-LylvlIvLVIiUN Veislusalur Lágmúla 4, sími 588-6040 •'
LEGSTEINAR
MOSAIK H.F.
Hamarshöfða 4 - sími 587 1960