Morgunblaðið - 01.10.1995, Blaðsíða 33
MORGUNBLAÐIÐ
MINNIIMGAR
SUNNUDAGUR 1. OKTÓBER 1995 33
' snjó og kulda. Hann fjallaði um
| birtuna og myrkrið, frostið og hlák-
una, auk þess sem vindurinn og
áttirnar voru tíundaðar. Jafnframt
íhugaði hann þokuna, þrýstinginn,
lægðirnar og rigninguna. Þetta
óvenjulega tómstundagaman leik-
manns kann, þó síðar verði, að geta
nýst sérfræðingum, sem ákveðin
staðreynd varðandi veðurfar í
j Reykjavík, til samanburðar við þær
aðrar upplýsingar sem þegar hafa
verið bókaðar af fagfólki veð-
I urheimilda.
A yngri árum hafði Guðbjartur
geysilega gaman af því að dansa
og sló gjarnan taktinn glaður með,
þegar hann rifjaði upp sigra sína
og glæsileik á dansgólfinu á sínum
tíma. Hann taldi það mannbætandi
að dansa og liðka líkamann og örva
sálina með því að hreyfa sig and-
I lega sem líkamlega, í takt við hljóm-
( fall og tóna þeirrar tónlistar sem
boðið var uppá þegar hann var
1 ungur og hress. Á gamlársdag tók
hann síðasta danssporið í léttri
sveiflu við mig á stofugólfinu heima
hjá mér, þótt hann væri þá þegar
orðin nokkuð þjakaður af veikindum
sínum. Hann dansaði eins og menn
gerðu hér í eina tíð, þegar það skipti
máli að láta dömuna finna að hún
væri mikilvæg, þó að herrann
stjórnaði taktsporunum og svifi með
hana í fanginu um gólfið, ákveðinn
og fylginn sér.
Óhætt er að fullyrða að Guðbjart-
ur var næmur og góður sögumað-
ur. Hann naut þess þegar ég og
fjölskylda mín höfðum t.d. borðað
með honum góðan mat á heimili
mínu, að segja okkur frá viðkynn-
ingu sinni af sérstöku fólki og
óvenjulegu, sem mætt hafði honum
persónulega í gegnum leik og störf
á langri ævi. Hann lét sig ekki
muna um það, að lýsa kunnum
Reykvíkingum þannig, að manni
þótt sem þeir væru ljóslifandi komn-
ir, ásamt honum, í stofuna okkar
til þess _að njóta samvistanna með
okkur. Eg og fjölskylda mín urðum
margs vísari í gegnum skemmtileg-
ar en sannar sögur Guðbjarts af
mannlífi Reykjavíkur liðinna ára.
Sagnasjóður hans var okkur opinn
og ekki stóð á okkur að nýta okkur
hann eða honum að deila honum
með okkur yfir kertaljósi og góðu
kaffi á síðkvöldum.
Guðbjartur var dýravinur mikill
og áttu páfagaukar sérstakan sess
í hjarta hans um árabil. Hann átti
ásamt konu sinni fjölmarga úr-
valspáfagauka sem þau sinntu sem
börnunum sínum, af nærfærni og
ástríki og fór áhugi þeirra saman
á þessum hressilegu og kviku fugl-
um. Oft mátti heyra út á götu frá
heimili þeirra tístið og fjaðraþytinn
í þessum mikilvægu, en fjörugu vin-
um þeirra hjóna. Þegar fjölgaði í
fuglafjölskyldunni var mikið til-
stand og jafnvel var vakað nætur-
langt yfir hópnum, til þess að geta
hlúð rétt að nýjum einstakling, litl-
um og hjálparvana, sem átti lífgjöf
sína m.a. undir eigendum sínum.
Heilu gárafjölskyldurnar áttu hug
og hjarta hjónanna og það væsti
ekki um þá, þegar mest lét og fjör-
ugast var á heimili þessara sönnu
vina smáfuglanna.
Guðbjartur vann langan vinnu-
dag framan af ævinni og á tveim
stöðum lengst af. Hann vann sem
smiður og einaðal hjálparhella afa
míns, Guðmundar Helga, í Hús-
gagnaverslun Reykjavíkur um ára-
bil. Á sama tíma keyrði hann jafn-
framt leigubíl, aðallega hjá Hreyfli.
Þeir bræður voru á margan máta
ólíkir og þrátt fyrir að þeir væru
ekki alltaf sammála, enda báðir
skapstórir og þverir, voru þeir alla
tíð miklir og góðir vinir.
Væntumþykja þeirra hvor á öðr-
um gerði það að verkum, að jafnvel
þótt hátt heyrðist í þeim á stundum,
sérstaklega þó, þegar þeir voru
ekki sammála um menn og mál-
efni, þá kom ekki til greina annað
en að útkljá allar þrætur og láta
að loknu þrasinu, eins og ekkert
hefði á milli borið. Þeir voru óum-
deilanlega sannir heiðursmenn og
því heiðarlegir og vandaðir í sam-
skiptum við hvorn annan og sam-
ferðamenn sína jafnframt.
Guðbjartur var einstaklega hjálp-
fús og drenglundaður í afstöðu sinni
tii bróður síns þegar Guðmundur
var orðinn gamall og lúinn. Það var
tuttugu ára aldursmunur á milli
þeirra bræðra og naut afi minn
þess að Guðbjartur var bóngóður
maður og hjálpfús og taldi ekki
eftir sér að loknum löngum vinnu-
degi eða á milli anna í vinnu, að
koma við á Túngötunni hjá stóra
bróður og færa honum samkvæmt
fyrirmælum hans eitt og annað
varðandi rekstur heimilisins.
Guðbjartur var afar tryggur
maður og traustur og þeim sem
hann tók var ekki í kot vísað, hvað
varðaði höfðingsskap hans og
drenglyndi. Afi átti til að stríða
Guðbjarti kröftuglega á sinn sér-
staka og þó tiltölulega meinlausa
máta. Aldrei erfði Guðbjartur
glettnina við afa, jafnvel þó að bróð-
ir hans gæti verið nokkuð fylginn
sér við Guðbjart og meinlegur, ef
sá gállinn var á honum.
Sjálfur var Guðbjartur stríðinn
og hafði gaman af kímnisögum.
Hann hafði gaman af því að rifja
upp fyndin atvik úr mannlífinu og
samskiptum sínum við samferða-
fólk sitt. Hann hló dátt þegar hann
sá hvað ég varð oft hissa, þegar
hann sagði mér sannar glettur sem
voru svo ótrúlegar og hótfyndnar,
að vart var hægt að komast hjá
því að hlæja hátt og mikið yfir þeim.
Stundum efaðist ég jafnvel um að
hversdagsleikinn sjálfur gæti verið
svona skemmtilegur og sniðugur.
Nema kannski sé frá þeim sem
kunni að segja frá á hnyttinn og
myndrænan máta eins og hann
vissulega gat, þegar vel lá á honum
og hann langaði til að gantast með
mér.
Þegar ég fyrst kynntist Guð-
bjarti verulega náið, þá undir ferm-
ingu, þá vissi ég, að í honum bjó
maður sem átti til að bera bæði
velvild og hjartahlýju handa þeim
sem voru honum samferða um lífs-
ins stigu. Eg upplifði persónu hans
allt öðruvísi eftir að ég komst til
vits og ára og kunni fljótt að meta
það í fari hans sem prýddi mann-
gildi hans.
Guðmundur afi kynnti mig unga
og einfalda, nýkomna úr garðslætti
fyrir gamla manninn, persónulega
og með viðhöfn fyrir Guðbjarti og
sagði mér fyrir framan hann, log-
andi af glettni, að í Guðbjarti byggi
kynlegur kvistur og skrítinn kall.
Ég vissi þá þegar, þó ung væri, að
kannski værum við öll á einhvern
hátt sérstök og skrítin.
Ég spurði því um hæl: „Ef að
Guðbjartur er skrítinn eruð þið þá
ekki bara báðir skrítnir?" Þetta svar
líkaði þeim bræðrum vel við og
ákváðu á stað og stund, að mér
kippti í kynið og það væri kostur,
enda hlógu þeir dátt af tilsvörunum
og eigin húmor. Það er nefnilega
oft einkenni á dulu fólki og gegnum
norrænu, að það felur viðkvæmni
sína og tilfinningar, m.a. á bak við
kímni og hvers kyns glettur.
Þetta gerðu þeir bræður og ég
átti auðvelt með að skilja það og
þekkti ástæður og tilgang brand-
arabrynjunnar úr eigin fari. Nú
þegar komið er að leiðarlokum og
við getum ekki strítt hvort öðru
meira eða falið viðkyæmar tilfinn-
ingar hvort fyrir öðru vil ég opna
mig og þakka honum fyrir góðvild
við mig, móður mína, Sohpiu Hans-
en systur mína og önnur systkini
mín, Guðmund Helga afa minn og
aðra mér nána og skylda fyrr og
síðar.
Guðbjartur var leigubifreiðastjóri
um árabil og upplifði ótrúleg sam-
skipti við ókunnugt fólk á margvís-
legan máta. í akstrinum kemur
nefnilega margt fyrir, sem við, sem
ekki vinnum þannig störf, missum
af upplifa, nema okkur sé sagt frá
því t.d. af mönnum eins og Guð-
bjarti. Allir vita að leigubifreiða-
stjórar lenda iðulega í þeirri sér-
kennilegu stöðu gagnvart blá-
ókunnugu fólki að hlusta á sögur
af sigrum þess og ósigrum. Svo
persónulegar og magnþrúngnar
verða oft þessar stundir sem ekið
er með einhvern bæjarleið, að með
ólíkindum er. Ósjaldan er jafnvel
ætlast til þess að leigubifreiðastjór-
inn taki afstöðu til fólks sem far-
þeganum er viðkomandi en bílstjór-
anum óviðkomandi.
Oft sagðist Guðbjartur hafa haft
tilfinningu þess í slíkum samskipt-
um, á ferð um bæinn, að hann fyr-
ir tilviljun væri eitt augnablik allt
í senn sálusorgari, sáttasemjari og
ráðgjafi þess sem í aftursætinu sat
og rakti raunir sínar og vonbrigði
með samferðafólk sitt eða sína.
Við slíkar aðstæður var mikil-
vægt að kunna að hlusta og að
vera varkár í afstöðu sinni til manna
og málefna. Guðbjartur kunni þessa
list og sat því inni með ótal leyndar-
mál fólks, sem hann kannski sá
einungis einu sinni, en þurfti vegna
aðstæðna sinna að létta á sálu sinni
og valdi til þess stutta ferð í leigu-
bíl í persónulegum viðræðum við
manninn sem sat undir stýri og
brást við af áhuga og umhyggju,
þótt ókunnugur væri.
Þegar ég í dag lít yfir liðna mán-
uði og ár í samneyti við Guðbjart
og Ruth, þá er ég þakklát fyrir það
að hafa haft tækifæri til þess að
auðvelda þeim hjónum á ýmsan
hátt þau spor sem þau gengu sem
fullorðnar og heilsuveilar mann-
eskjur. Ég veit að synir mínir munu
sakna þess að geta ekki hlakkað
til góðra samverustunda með Guð-
bjarti og Ruth. Þeir, eiginmaður
minn og ég eigum þó i hjarta okkar
minningu um mikilsverð hjón, sem
fóru á vit feðra sinna með aðeins
rúmlega árs millibili. Þau voru sam-
rýnd og sameinast nú aftur i ríki
Drottins, við fagnaðarklið farinna
ástvina. Þau geta i nýjum heim-
kynnum á augnabliki endurfundar-
ins litið stolt til liðins tíma á jörð-
inni og tekist í hendur bjartsýn og
gengið glöð, hvort með öðru, á vit
öðruvísi ævintýra í ríki Drottins.
Mér er ljúft og skylt, fyrir hönd
vandamanna, með tilliti til liðinna
vikna og veikinda Guðbjartar, að
þakka starfsfólki deildar 11-E á
Landspítalanum fyrir einstaka
elskusemi og frábæra umönnun, sem
þetta ágæta fólk veitti Guðbjarti í
vandmeðfömum veikindum hans.
Ég vil að lokum senda eftirlif-
andi ættingjum Guðbjarts og Ruth-
ar innilegar samúðarkveðjur frá
mér og fjölskyldu minni. Ég veit
að orð megna ekki mikils, en þó
má vera að þau á stundum sem
þessum séu á einhvern hátt mikil-
væg, ásamt góðum hug og velvilja.
Það er komið að tímamótum og
viðskilnaður við góðan vin og
frænda orðinn að veruleika. Minn-
ingin er sterk um sérstakan og
traustan mann, sem vildi öllum vel
og taldi það skipta máli að lifa
góðu og grandvöru lífí. Þetta sjón-
armið er til eftirbreytni, þrátt fyrir
þá staðreynd, að við mannfólkið
verðum á stundum að sætta okkur
við bæði súrt og sætt í aðstæðum
okkar og samskiptum við þá sem á
vegi okkar verða og vilja okkur
misvel.
Englar ailir lýsi leið
lúnum ferðalangi.
Hefst nú eilíft æviskeið
ofar sólargangi.
í gjafarans gæskuhjúpi
gróa öll þin sár.
Með sól úr sorgardjúpi
sendi þér kveðjutár.
(Höf. Jóna Rúna.)
Með þessum ljóðlínum kveð ég
Guðbjart afabróður minn og vin, í
vinsemd og með virðingu. Blessuð
sé minning hans.
Rósa G. Rúnudóttir.
Handrit afmælis- og minningargreina skulu vera vel frá gengin, vélrituð eða tölvu-
sett. Sé handrit tölvusett er æskilegt, að disklingur fylgi útprentuninni. Auðveld-
ust er móttaka svokallaðra ASCII-skráa, öðru nafni DOS-textaskrár. Ritvinnslu-
kerfin Word og Wordperfect eru einnig auðveld í úrvinnslu. Senda má greinar til
blaðsins á netfang þess Mbl@centrum.is en nánari upplýsingar þar um má lesa á
heimasíðum. Það eru vinsamleg tilmæli að lengd greina fari ekki yfir eina og háifa
örk A-4 miðað við meðallínubil og hæfilega línulengd — eða 3600-4000 slög.
Höfundar eru beðnir að hafa skírnarnöfn sín en ekki stuttnefni undir greinunum.
SIG URBJORG
PÉTURSDÓTTIR
+ Sigurbjörg Pét-
ursdóttir var
fædd á Laugum í
Súgandafirði 30.
mars 1924. Sigur-
björg lést á Fjórð-
ungssjúkrahúsinu
á Isafirði 1. sept-
ember siðastliðinn.
Hún var dóttir
hjónanna Péturs
Sveinbjörnssonar
bónda þar og konu
hans Kristjönu
Friðbertsdóttur og
ólst upp á Laugum
í 12 systkina hópi.
Hún eignaðist 7 börn sem öll
erú á lífi. Þau eru Ósk og Þór-
ir Axelsbörn og Sigríður, Ólöf,
Sóley, Jóhannes og Eydís Aðal-
björnsbörn.
Utförin fór fram frá Suður-
eyrarkirkju 9. september. Jarð-
sett var í Staðarkirkjugarði.
MIG langar til að minnast þín með
örfáum orðum, frænka mín, nú
þegar þú hefur kvatt þennan heim,
eftir erfið veikindi um nokkurra ára
skeið.
Eins sterk tengsl og ég hef haft
við Súgandafjörð alla tíð, er gott
að minnast þess nú, að líklega áttir
þú meiri þátt í að þau tengsl sköp-
uðust en margur annar, er þú
bauðst mér eitthvað 6 ára gömlum
að koma til þín og þinna og dvelja
hjá ykkur sumarpart á bænum
Gelti í Súgandafirði.
Bærinn, sem nú er löngu kominn
í eyði, stóð mjög afskekkt og vega-
eða símasamband ekkert og þar var
ekki rafmagn,
Minningarnar frá þessari sumar-
dvöl lifa, þó margra þeirra verði
ekki getið hér. Hjá ykkur Bjössa,
eiginmanni þínum, sem látinn er
fyrir nokkrum árum, leið mér vel,
skyldurnar ekki miklar né margar
hjá 6 ára Hafnarfjarðarpúka, mest
unað við leiki og glens með frænd-
systkinum mínum, Þóri og Ósk
Axelsbörnum, sem voru á líku reki
og ég. Þetta sumar fékk ég tæki-
færi til að kynnast því
móðurfólki mínu, sem
bjó á Suðureyri og
segja má að hafi búið
þar í öðru hveiju húsi
og nær hverjum
sveitabæ Súganda-
ijarðar. Þar hitti ég
ömmu mína Kristjönu
Friðbertsdóttur,
systkini móður
minnar, maka þeirra
og börn og ótalmargt
annað frændfólk sem
reynst hafa dyggir og
sannir vinir allt til
þessa dags.
En þið Bjössi fluttuð fljótt til
Suðureyrar og eignuðust þar
myndarlegt hús og heimili, enda
svaraði búskapur á Gelti ekki leng-
ur tímans kröfum. Á Suðureyri var
heimili þitt mér alla tíð opið og
þangað kom ég oft, enda sonur
þinn ogjafnaldri minn, Þórir, vinur
minn og félagi frá bernskuárum. Á
vissum tímum ævinnar hefur líf
þitt líklega ekki verið þér auðvelt,
en einstaklega létt lund þín og
hvernig þú gast snúið sárustu og
erfiðustu hlutum upp í grín, hefur
áreiðanlega hjálpað þér á sárustu
stundunum.
Þú varst alla tíð geysilega hjálp-
söm öðrum og einnig varstu sauma-
og hannyrðakona svo af bar. Þú
unnir börnum þínum og afkomend-
um öllum afar heitt og vildir veg
þeirra og heill sem mestan og best-
an alla tíð.
'Eins voru tengsl þín og sam-
skipti við systkini þín ákaflega sterk
og náin, svo og við foreldra þína,
meðan þau lifðu.
Ég vil þakka þér bljúgu hjarta
allt það sem þú gerðir fyrir mig,
Bagga mín, og bið góðan Guð að
blessa þig.
Börnum og barnabörnum, systr-
um og öðrum þeim er um sárt eiga
að binda, sendi ég innilegustu sam-
úðarkveðjur.
Þínn frændi,
Ævar Harðarson
frá Hafnarfirði.
t
Hjartkær faðir okkar, tengdafaðir, afi,
langafi og langalangafi,
GÍSLI V. GUÐLAUGSSON,
fyrrv. yfirverkstjóri í vélsm. Héðni,
Laugarnesvegi 57,
verður jarðsunginn frá Laugarneskirkju,
þriðjudaginn 3. október kl. 13.30.
Snorri Gíslason,
Guðlaugur Gíslason, Sjöfn Sigurgeirsdóttir,
Anna Lárusdóttir, Eyjólfur Magnússon,
Þorleifur Gíslason, Þorbjörg Finnsdóttir,
Una Gísladóttir, Eyjólfur Reynisson,
barnabörn, barnabarnabörn
og barnabarnabarnabarn.
t
Hjartans þakkir til allra þeirra sem
sýndu okkur hlýju og samúð við andlát
og útför móður okkar, tengdamóður,
ömmu og langömmu,
STEIIMUNIMAR Þ. THORLACIUS,
Hrafnistu,
Reykjavik,
áður Bárugötu 9.
Innilegustu þakkir til starfsfólks Hrafn-
istu í Reykjavik.
Inga Thorlacius,
Haraldur H. Thorlacius,
tengdabörn, barnabörn og barnabarna-
börn.