Morgunblaðið - 01.10.1995, Síða 3
1
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 1. OKTÓBER 1995 C 3
MEÐALALDUR hópferðabíla á íslandi er um
II ár og þykir eigendum þeirra þungt að
endurnýja flotann. Myndin er frá hollenska
yfirbyggingafyrirtækinu Berkhof.
NEFND á vegum samgönguráðuneytis fjallar
um hugsanlega gæðastaðla fyrir hópferðabíla
og er þá m.a. ekki síst tekið tillit til aðbúnað-
ar farþeganna.
Nauðsynlegt að lækka
meðalaldur hópferðabíla
MEÐALALDUR hópferðabíla á íslandi er rúmlega
11 ár og hefur hækkað síðustu árin rétt eins og
meðalaldur annarra atvinnubíla. Meðalaldur bíla sér-
leyfishafa er 10,63 ár og meðalaldur bíla hópferða-
manna er 11,52 ár. Alls eru skráðir 578 hópferðabíl-
ar og eru 279 eða 48,2% 10 ára og eldri. Hjá sérleyf-
ishöfum eru í dag 37 bílar af árgerðunum 1991 til
1995 og hjá hópferðamönnum eru 56 bílar af þessum
árgerðum. Tölur þessar koma fram í samantekt Gunn-
ars Sveinssonar framkvæmdastjóri Bifreiðastöðvar
íslands frá því fyrr á þessu ári.
„Þó að meðalaldur bílanna segi ekki alla sögu er
hann að mínu viti of hár og við erum með of mikið
af gömlum bílum í umferð," segir Jóhannes Ellertsson
sérieyfishafí og eigandi Vestfjarðaleiðar í samtali við
Morgunblaðið. „Þó að bílarnir séu gamlir fá þeir gott
viðhald og hafa í mörgum tilfellum verið endurnýjað-
ir að meira og minna leyti en í dag er mjög erfitt
fyrir okkur að endurnýja bílana meðal annars vegna
skattastefnu stjórnvalda og vegna þess að ferðaskrif-
stofur og aðrir stórir viðskiptavinir meta lítið eða alls
ekki til verðs gæði og þægindi í bílunum. Við fáum
sama verð fyrir túr í gömlum bíl og nýjum en það
má öllum vera ljóst að farþegar eru mun ánægðari
og hægt að gera betur við þá í nýjum bíl.
Ferðaþjónustan þarf að taka upp gæðastaðal í þess-
um efnum eins og á mörgum öðrum sviðum og ef
eigendur hópferðabíla og ferðaskrifstofur kæmu sér
saman um slíkar reglur eða viðmið væri það ákveðin
svipa á okkur að halda bílaflotanum jafnan sem yngst-
um.
Betri bílar - aukin verkefni
Jóhannes segir farþegar geri ákveðnar kröfur og
staðhæfir að hann hafi fengið aukin verkefni á allra
síðustu árum eftir því sem bílafloti hans hefur verið
yngdur upp. í dag á Vestfjarðaleið 22 bíla og hefur
fyrirtækið keypt einn bíl á ári frá árinu 1987. Segir
hann að helst þyrfti fyrirtækið að geta endurnýjað
einn til tvo bíla árlega.
Gunnar Sveinsson framkvæmdastjóri BSÍ segir
að nefnd á vegum samgönguráðherra hafi fjallað
um nauðsyn þess að koma á gæðastöðlum í hópferð-
um og yrði þar tekið mið af erlendum stöðlum en
þeir lagaðir að íslenskum aðstæðum. Hugmyndin er
að flokka bílana niður og eru þá tekin til skoðunar
atriði eins og þægindi sæta, loftræsing, hitakerfi,
hávaði, útsýni og hvort bílar séu vel rykþéttir, auk
aldurs. Stefnt er að því að nefndin ljúki störfum
næsta vetur og ef vera mætti til þess að siíkur stað-
all eða flokkunarkerfi yrði tekið í gagnið næsta sum-
ar.
Um skattamálin segir Gunnar að þar sem þeir sem
annist farþegaflutninga séu ekki inni í virðisauka-
skattskerfinu fái þessi fyrirtæki ekki að nýta sér inn-
skatt af aðföngum. Hins vegar hafi rekendur flug-
véla og feija fengið að draga innskatt frá aðföngum
og skekki sú undanþága samkeppnisaðstöðu sérleyfis-
og hópferðamanna. Segir Gunnar þetta hafa verið
rætt margoft við stjórnvöld en ekki hafi enn fengist
leiðrétting á þessari mismunum. Báðir sögðu þeir
mikilvægt skref í viðleitni yfirvaida til að bæta stöð-
una hafa verið stigið þegar vörugjald af hópferðabílum
var lækkað úr 15% í 5%.
Þá segja þeir mikið framboð á 6 til 10 ára gömlum
bílum í mörgum löndum Evrópu sem oft sé hægt að
fá á hagstæðu verði og því geti menn freistast til að
kaupa slíka bíla og bjóða hagstæð kjör fyrir verkefni
á þeim. Þar með standi aðrir verr að vígi með nýja
og dýrari bíla. Þess má einnig geta að víða setja ferða-
skrifstofur hópferðafyrirtækjunum skilyrði um aldur
og útbúnað bíla og er meðalaldur þeirra mestur 7 til
8 ár í löndum Norður-Evrópu.
Gæðin besta vopnið í samkeppni
Þá má geta þess að Ferðaskrifstofa Guðmundar
Jónassonar hefur skipulagt sérstaka ferð fyrir eigend-
ur hópferðabíla á sýningu í Belgíu dagana 20. til 25.
október næstkomandi. Eru þar jafnan til sýnis helstu
nýjungar og framfarir í bílasmíði. Þá hafa einnig
verið skipulagðar heimsóknir til Mercedes Benz í
Þýskalandi og Berkhof yfirbyggingaverksmiðjunnar í
Hollandi. Vonast þeir sem að ferðinni standa til þess
að með henni megi opna augu eigenda hópferðabíla
enn betur fyrir nauðsyn þess að eiga nýlega og vand-
aða bíla því ljóst sé að aukin samkeppni verði líka
erlendis frá um hópferðaakstur á íslandi með tilkomu
aukins fijálsræðis. Því þurfi eigendur hópferðabíla
að snúa bökum saman um að mæta henni með vand-
aðri þjónustu. ■
Frægur í 15
sekúndur
í BRESKA bílablaðinu Car er frá-
sögn breska bíladellukarlsins Ja-
mes Ruppert af því þegar söngkon-
an Björk Guðmundsdóttir fékk lán-
aðan gerbreyttan Austin Healey
árgerð 1970 þegar verið var að
gera myndband við lag hennar
Army of Me. Ruppert hafði breytt
Austin Healey bíl sínum með því
að sjóða á hann framendann af
MG og setja í hann 1500 vél úr
Triumph. Bílinn kallar hann Frosk-
augun. Fjallað var um þessa breyt-
ingu í Car í apríl og segir Ruppert
að Michel Gondry, leikstjóri mynd-
bands íslensku söngkonunnar
Bjarkar, hafi séð tímaritið og þar
með bílinn.
Ruppert segir að framleiðendur
myndbandsins hafi sagt sér að bíll-
inn yrði ataður eðju og dreift yfir
hann þurrís sem skemmir lakkið.
Síðan yrði vörubíl ekið yfir hann.
Látum Ruppert lýsa reynslu sinni:
„Ég er mættur ásamt Froskaug-
um á slaginu sjö og ekki laust við
að sviðsskrekkur geri vart við sig.
Við bíðum eftir kallinu. Bíðum og
bíðum. Þetta er heimur kvikmynd-
anna þar sem tímaskynið er annað
en hjá venjulegu fólki. Ég hef
nægan tíma til að til að sjá hvað
er á seyði. Rétt fyrir framan mig
er sjálfur skrattinn úr sauðar-
leggnum, 12 hjóla vörubíll, 12
metra langur og 4,5 metra hár.
Pallurinn er hlaðinn rörum sem
gegna tvíþættu hlutverki sog-
greina og útblástursgreina. Bíllinn
er byggður úr vinnupöllum og
krossviði og hann situr á gríðar-
stórum hjólbörðum úr glertrefja-
efni. Það tók tvær vikur að smíða
hann.
Kl. 15 hef ég sannfærst um að
rokkstjörnur lifa á veislufæði og
ég hef fylgst með Björk sprengja
upp heilt listasafn. Froskaugun
hafa ekki ennþá verið kölluð fram
á sviðið. En loks kemur kallið og
ég legg Froskaugum nærgætis-
lega milli hjólanna á vörubílnum
og læt sviðsmanninum eftir stjórn-
ina. Síðan skella á sterk sviðsljós,
myndavélar suða og það er hama-
gangur í öskjunni. Þurrís er dælt
að bílunum og tveir rafmótorar
snúa hjólunum á vörubílnum. Á
stórum skjá aftan við forgrunninn
líða hjá götur í Bandaríkjunum
og lag Bjarkar dúndrar í hátölur-
um. Myndavélinni er beint frá
bölvandi bílstjóranum í Froskaug-
um og líður hægt upp grillið á
vörubílnum sem er alsett litríkum
skorkvikyndum og staðnæmist í
stjórnrýminu þar sem Björk situr.
Klippa! Froskaugu höfðu hlotið
frægð o g frama í fimmtán sekúnd-
ur!
En um hvað snýst myndbandið, *
Army of Me? Samkvæmt því sem
brellumeistarinn segir mér fjallar
það um illa þefjandi kúreka, gór-
illutannlækni, skemmdar tennur
undir vélarhlíf vörubílsins, hryðju-
verk í listasafni og ómetanlega
gimsteina. Þetta á greinilega allt
að vera draumur en ég veit betur.
Björk reyndi að keyra yfir bílinn
minn og ég hef myndband því til
sönnunar." ■
FRÁ upptöku á Army of Me. Froskaugu eru undir 12 hjóla
trukkum.