Morgunblaðið - 03.10.1995, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 3. OKTÓBER 1995 33..
ásamt fyrrnefndu afskiptaleysi
stjórnvalda, að allir sem gátu
reyndu að eignast steypu, þó ekki
væri nema kjallari. Þeir voru að
„koma undir sig fótunum" fjár-
hagslega og það varð ekki öðruvísi
gert, því bankainnstæður urðu að
engu. Steinsteypan varð því hinn
raunverulegi gjaldmiðill Islend-
inga.
Þáttaskil urðu vorið 1979 er
verðtrygging lána var endanlega
lögtekin. Þá tók krónan við réttu
hlutverki sínu en steypunni tók að
hraka. Svo gerðust þau ósköp að
hér ríktu allt í senn verðbólga,
okurvextir og verðtrygging í heilan
áratug. Engin ráð fundust þá gegn
þessu önnur en að lækka kaupið.
Árið 1983 var verðtrygging á
kaupi afnumin og það lækkað um
25%. Þá var grundvölluð sú þjóðar-
sátt um láglaunastefnu sem enn
ríkir. Ofan í kaupið kom „hagfræð-
ingastóð“ Alþýðusambandsins, því
á, 1986, að lána skyldi allri þjóð-
inni opinbert fé til húsnæðiskaupa
með niðurgreiddum vöxtum. Þetta
var gott fyrir þá ríku, en fyrir
aðra var þetta martröð sem hafði
í för með sér stærstu gjaldþrota-
hrinu íslandssögunnar sem enn
stendur, sbr. Skuldastöðu heimil-
anna, útg. Félagsvísindastofnun
1995. Það er rétt hjá SUS-mönnum
að „ungu fólki er gert nær ókleift
að komast að í almenna kerfinu".
Þetta á einnig við um félagslega
kerfið. Nú berjast hagsmunaaðilar
gegn verðfalli íbúða þrátt fyrir
sölutregðu. Markaðurinn fær því
ekki að starfa samkvæmt lögmál-
um framboðs og eftirspurnar.
Þarna er verkefni fyrir unga sjálf-
stæðismenn, vilji þeir viðhalda
sinni séreignastefnu. Þá geta menn
ekki heldur búist við að fá kostnað-
arverðið endurgreitt. Því er rétt
að spyija: Er það skynsamlegt að
hvetja t.d. ungt fólk til að fjárfesta
í húsnæði? Og er það skynsamlegt
fyrir samfélagið að geyma fé sitt
í húsnæði í þeim mæli sem gert
er? Fyrir mér er séreignastefnan
aðeins enn eitt dæmið um vitlausar
fjárfestingar.
Steinsteypan er búin að vera
sem gjaldmiðill, og nú er upplýst
að hún er einnig ónýtt byggingar-
efni. Það þarf að klæða steinhúsin
utan svo þau haldi vatni.
Hin hefðbundna íslenska hús-
næðisstefna er hrunin, því grund-
völlur hennar er brostinn. Sá
grundvöllur byggðist á: 1. Van-
rækslu stjómvalda við stefnumörk-
un. 2. Ónýtum gjaldmiðli. 3. Fjára-
ustri úr opinberum sjóðum á seinni
ámm. 4. Óverðtryggðum lánum í
verðbólgu. 5. Dungaði þeirra sem
gátu byggt sjálfir. 6. Miklum upp-
gangi og tekjuaukningu í þjóðfé-
laginu. Nú eru aðrir tímar og eng-
ar venjulegar breytingar sjáanleg-
ar á næstunni. Er þá ekki löngu
kominn tími til að hugsa þessi mál
að nýju og móta ný viðhorf? Við
þurfum peninga í svo margt annað
en lúxusumbúðir utanum skuldugt
fólk.
Höfundur er forfnaður Leigjenda■
samtakanna.
- þflr &em þít vitt!
Skriflegt samband viö stærstu fréttastofu landsins færir þér kjarna málsins
þegar þú vilt - þar sem þú vilt!
T&Cjdmi mdtuns d </\tne£i
http://www.strengur.is/mbl
Opinn aögangur 28. september - 5. október
/
1. októher
Upplysingar uin
símanúmer innanJands
Hvah er nijinerif) hjá Siggu?
1. október 1995 - þriggja stafa þjónustunúmer Pósts og síma /■
tekin í notkun til samræmis við önnur lönd Evrópu. 03 breytist í 118.
POSTUR OG SIMI
YDDA F47.35/S'1A