Morgunblaðið - 04.10.1995, Qupperneq 1
fHtfgmifclaMfe
Tryggingagjald
atvinnurekenda
hækkar um 0,5%
j-yj
Sertekjur sjukra-
húsa aukast um
750 milljónir
Framlög til LIN
lækka um 80
milljónir frá
fjárlögum 1995
■l Æmá
Stefnt að helmings minnkun á halla ríkissjóðs í tæpa 3,9 milljarða kr. 1996
Tekjur ríkis-
ins hækki um
5,5 milljarða
Markmið fyrsta fj árlagafmmvarps
ríkisstjómar Sjálfstæðisflokks og
Framsóknarflokks, fyrir árið 1996, sem
lagt var fram á Alþingi í gær, er að minnka
halla ríkissjóðs um helming á næsta ári
og ná jafnvægi árið 1997.
Tekjur og giöld ríkissjóðs 1984-96* ‘Tölurársins 1995
" em áætlaðar nn
sem hlutfall af vergri landsframleiðslu töiur 1996 em skv.
FRUMVARP til fjárlaga var lagt
fram á Alþingi í gær. Þar er gert
ráð fyrir 3.880 millj. kr. rekstrar-
halla á ríkissjóði, samanborið við
8,9 milljarða halla sem áætlaður
er á yfirstandandi ári. Við fjárlaga-
gerðina var einkum litið til lækkun-
ar framiaga til atvinnuvega, bóta-
greiðslna og framkvæmda, sérstak-
lega í samgöngumálum.
Heildarútgjöld nær óbreytt í
krónum frá yfirstandandi ári
„Aðgerðir til að draga úr rekstr-
arútgjöldum krefjast lengri undir-
búnings. Til þess verður horft við
fjárlagagerð 1997 og er undirbún-
ingur þegar hafinn,“ segir í greinar-
gerð frumvarpsins.
Heildarútgjöld ríkissjóðs verða
skv. frumvarpinu tæplega 124 millj-
arðar kr. á næsta ári og haldast
nokkurn vegin óbreytt í krónum
talið frá áætluðum útgjöldum þessa
árs. Að raungildi eru þó útgjöldin
talin minnka um 2-3% eða um þijá
milljarða kr. Hlutfall útgjalda af
landsframleiðslu lækkar því um
rúmlega 1% og hefur ekki verið
lægra síðan 1987. Samneysla ríkis-
ins eykst um 2% að raungildi, m.a.
vegna aukinnar kennslu í grunn-
skólum. Framlög til almannatrygg-
inga, landbúnaðar og sveitarfélaga
eiga að haldast óbreytt í krónum
talið mílli ára en fjárfestingar drag-
ast saman um rúmlega tvo milljarða
kr.
Vaxtagreiðslur af lánum ríkis-
sjóðs eru áætlaðar rúmlega 13 miilj-
arðar kr. og hækka um 400 millj.
kr. frá yfirstandandi ári. Vaxtaút-
gjöid ríkisins nema um 10,5% af
ríkisútgjöldum.
Á næsta ári hækka laun og önn-
ur rekstrargjöld ríkisins að frá-
dregnum sértekjum um 5,8% milli
ára og eru áætluð 49,8 milljarðar
kr. Aukningin stafar að stærstum
hluta af auknum launagreiðslum í
kjölfar kjarasamninga. 1 frumvarp-
inu er gerð almenn krafa til allra
ráðuneyta um 1,5% hagræðingu í
rekstri til að mæta auknum umsvif-
um í rekstri ríkisins.
Fjármagnstekjuskattur tekinn
upp og hátekjuskattur
framlengdur
Heildartekjur eru áætlaðar tæp-
lega 120 milljarðar og aukast um
rúmlega 5,5 milljarða frá árinu
1995, eða sem nemur áætluðum
verðbreytingum og hagvexti en í
fjárlagafrumvarpinu er gengið út
frá að kaupmáttur launafólks auk-
ist í kjölfar nýgerðra kjarasamn-
inga sem muni birtast í aukinni
neyslu og fjárfestingu. Ríkisstjórn-
in lýsir yfir í greinargerð fjárlaga-
frumvarps að skattbyrði
verði ekki aukin.
Gert er ráð fyrir að
fjármagnstekjuskattur
verði tekinn upp á næsta
ári og í frumvarpinu seg-
ir líklegast að stað-
greiðsluskattur á nafn-
vexti verði fyrir valinu sem yrði
innheimtur í bönkum og fjármála-
stofnunum. Ekki er þó gert ráð
fyrir tekjum af skattinum í frum-
varpinu. Þá verður álagning 5%
hátekjuskatts framlengd til ársloka
1996 en hann á að skila 315 millj.
kr. Ákveðið hefur verið að mæta
tekjutapi vegna skattfrelsis líf-
eyrisiðgjalda annars vegar með
0,5% hækkun tryggingagjalds
fyrirtækja, sem á að skila um ein-
um milljarði, og hins vegar að
hverfa frá sjálfvirkri verðupp-
færslu afsláttar- og bótaliða í
tekjuskattskerfinu og verður pers-
ónuafsláttur óbreyttur á næsta
ári. Þess í stað verði þessar breyt-
ingar sjálfstæð ákvörðun stjórn-
valda hveiju sinni. Skattleysismörk
eiga þó að hækka vegna skattfrels-
is lífeyrisiðgjalda.
Sértekjur stofnana hækka
um 7% milli ára
Sértekjur stofnana ríkisins eru
áætlaðar 7,3 milljarðar kr. á næsta
ári og hækka um rúm 7% milli ára.
Ástæðan felst að hluta til í launa-
hækkunum þar sem sértekjur
margra stofnana eru í formi út-
seldrar vinnu en einnig er nokkrum
stofnunum ætlað að mæta rekstrar-
kostnaði sínum með sértekjum og
þjónustugjöldum.
Minni halli dregur úr
lánsfjárþörf
Minni rekstrarhalli dregur úr
lánsijárþörf ríkissjóðs á næsta ári
og í frumvarpinu segir
að það eigi að stuðla að
lægri vöxtum en ella. Er
hrein lánsfjárþörf ríkis-
sjóðs áætluð 4,2 milljarð-
ar kr. eða 0,9% af lands-
framleiðslu. Áætlað er að
hrein lánsíjárþörf ríkis-
sjóðs og annarra opinberra aðila
verði 11,6 milljarðar samanborið
við 14 milljarða á yfirstandandi
ári. Verði þetta reyndin munu
skuldir ríkissjóðs lækka í hlutfalli
við landsframleiðslu, í fyrsta sinn
síðan 1987, og heildarskuldir hins
opinbera munu lækka úr 55,4% af
landsframieiðslu á þessu ári í 54,5%
árið 1996.
Útgjöld
eiga að drag-
ast saman
að raungildi
milli ára