Morgunblaðið - 04.10.1995, Blaðsíða 6

6 C MIÐVIKUDAGUR 4. OKTÓBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
MARKAÐIR
F/skverð heima
Faxamarkaður
Fiskmarkaður
Hafnarfjarðar
Fiskmarkaður
Suðurnesja
/
n
Alls fóru 93,0 tonn af þorski um fiskmarkaðina þrjá hér syðra í
síðustu viku. Um Fiskmarkað Hafnarfjarðar fóru 23,1 tonn á
101,26 kr./kg. Um Faxamarkað fóru 9,5 tonn á 110,06 kr./kg og
um Fiskmarkað Suðurnesja fóru 83,5 tonn á 118,42 kr./kg. Af
karfa voru seld alls 56,0 tonn. l’ Hafnarfirði á 77,95 kr. (1,11), á
Faxagarði á 63,00 kr./kg (5,31) og á 69,78 kr. (49,61) á
Suðurnesjum. Af ufsa voru seld alls 77,9 tonn. í Hafnarfirði á
66,29 kr. (3,91), á Faxagarði á 57,84 kr. (0,51) og á 69,61 kr.
hvert kíló á Suðurnesjum (73,51). Af ýsu voru seld 94,8 tonn á
mörkuðunum þremur hér syðra og meðalverðið 103,43 kr./kg.
Fiskverð ytra
Kr./kg
180
160
140
120
100
80
60
40
Eingöngu var seldur
fiskur úr gámum í
Bretlandi í síðustu
viku, samtals 172,6
tonn á 123,85 kr./kg.
Þar af voru 9,3 tonn
af þorski seld
á 127,84 kr./kg.
Af ýsu voru seld
87,3 tonn á 99,73
kr./kg, 8,9 tonn af
kolaá 127,66 kr./kg
og 13,1 tonn af
karfa á 94,84 kr.
hvert kíló.
Þorskur «■■■■■» Karfi mmmmm Ufsi mm—m
Tvö skip seldi afla sinn í Þýskalandi í síðustu viku. Viðey RE 6 seldi 236,4 tonn
á 74,30 kr./kg og Breki VE 61 seldi 125,0 tonn á 130,74 kr. hvert kíló.. Samtals
voru 236,1 tonn af karfa á 109,04 kr./kg og 105,4 tonn af ufsa á 58,01 kr./kg.
Hollendingar bjartsýnir á
framtíð sfldarmarkaðarins
SJÓSÓKN og fiskvinnsla
voru mikill atvinnuvegur í
Hollandi áður fyrr en þótt
mikilvægi hans verði minna
með ári hverju þá eru Hol-
lendingar í þriðja sæti á eft-
ir Dönum og Norðmönnum
sem útflytjendur sjávarafurða. Kveður þar mest að síldariðnaðinum, sem
stendur á gömlum merg, en alls nam útflutningur Hollendinga á unninni
síld 79.500 tonnum á síðasta ári. Er Þýskaland stærsti útflutningsmarkað-
urinn en þangað fóru 26.900 tonn 1993. Mesti og besti markaðurinn er þó
í Hollandi sjálfu.
Hafa verið að auka
kaup á síld í
Danmörku og Noregi
Hvergi í heiminum er sfld í meiri
hávegum höfð en í Hollandi og eftir-
sóttust er „matjes“-síld, vel feit sfld,
sem veidd er áður en kynkirtlarnir
eru fullþroskaðir. í Hollandi, sem
hefur aðeins 16 milljónir íbúa, voru
seld flök af 600 milljónum sílda á
síðasta ári en síldin er flökuð þann-
ig, að flökin eru látin hanga saman
á litlu beini.
. Útflutningurinn til Þýskalands
svarar til flaka af 80 milljónum sflda
og þvi vantar lítið upp á, að um sé
tvö flök á hvem einasta Þjóðverja.
Wim Kroon, útflutningsstjóri hjá
Ouwehand, stærstu síldarvinnslunni
í Hollandi, segir, að eftirspumin eft-
ir sfld erlendis aukist um 10% árlega
og hann telur, að á henni muni ekki
verða neitt lát í langan tíma enn.
Segir hann engum vandkvæðum
bundið að flytja út um 300 milljónir
„matjes" eða flakatvennur árlega.
Hollenski fiskiskipastóllinn sam-
anstendur af 500 bátum og 13 tog-
urum, sem veiða jafnt neyslufísk sem
í bræðslu. Veiða Hollendingar sfldina
frá því í maíbyijun og út júlí en
mest af henni kemur þó annars stað-
ar að, frá Danmörku og Noregi.
Unnin að ósk Hollendinga
í Danmörku fer síldin á markað-
ina í Hirtshals og Skagen en síðan
er gert að henni eins og hollensku
kaupendurnir vilja og siðan er hún
söltuð. Að því búnu er síldin pækluð
og flutt í vinnslustöðvarnar í Hol-
landi þar sem hún er flökuð, fryst
og send á markað. Þannig gengur
það líka fyrir sig í norska bænum
Egersund en þar hafa hollensku síld-
arvinnslumar verið að auka kaupin
verulega.
Ekki er allur síldarútflutningur
Hollendinga „matjes" og má meðal
annars nefna maríneraða síld. Hann
hefur þó ekki gengið nógu vel en
heimamarkaðurinn er miklu ábata-
samari. Er ástæðan meðal annars
sú, að hollenskir neytendur eru því
vanir að borga hátt verð fyrir síldina
en tjóðveijar leita allra leiða til að
fá hana sem ódýrasta. Þess vegna
kaupa þeir hana líka annars staðar
frá auk þess sem þeir marínera
mikið sjálfir.
Æ háðari Innflutnlngl
Auk síldarinnar veiða Hollending-
ar mikinn makríl, sem að mestu er
seldur frystur til annarra landa en
einnig fer nokkuð í reykingu. Yfír
öðrum geinum hollensks sjávarút-
vegs hefur hins vegar dofnað mikið
á síðustu árum og áratugum vegna
ofveiði og þeirra takmarkana, sem
fylgt hafa sameiginlegri fískveiði-
stefnu Evrópusambandsins. Staðan
er því þannig í heild, að Hollending-
ar eru langt í frá sjálfum sér nægir
með sjávarafurðir og flytja því mik-
ið inn.
Að síldinni frátalinni er það flat-
fískurinn, einkum skarkoli og sól-
flúra, sem eru í mestu uppáhaldi hjá
Hollendingum en raunar flytja þ_eir
út megnið af þessum afurðum. Út-
flutningur á skarkolaflökum hefur
til jafnaðar verið um 60.000 tonn á
ári og sólflúruafurðimar um 30.000
tonn. Er fískurinn flakaður í höndun-
um og síðan „gletjaður", hulinn ís-
glerungi, og fer glemngsþykktin eft-
ir því á hvaða markað varan fer.
Fiskurinn fer hins vegar stöðugt
smækkandi en glerungurinn vax-
andi og því hafa sumir haft á orði,
að flatfiskvinnslan í Hollandi væri
orðin háifgert vatnssull. Eru Þjóð-
veijar farnir að kvarta undan þessu
enda vita neytendur ekki lengur í
hvaða mæli þeir eru að kaupa vatn
eða físk þegar þeir bera flökin heim
úr búðinni.
Brúna rækjan
Af öðrum sjávarafurðum, sem
Hollendingar flytja út, má nefna
brúnu rækjuna en auk þess að veiða
hana sjálfir kaupa þeir hana líka frá
Þýskalandi. Er hún mjög smá og
þar sem ekki eru til neinar vélar til
að pilla hana, þá er hún öll pilluð í
höndunum erlendis þar sem vinnu-
afiið er ódýrt, til dæmis í Marokkó
og Póllandi. Þjóðverjar eru hins veg-
ar farnir að ýfast nokkuð við og
efast um, að hreinlætisaðstæður séu
alls staðar fullnægjandi. Stærsti
útflutningsmarkaður Hollendinga
fyrir brúnu rækjuna er í Belgíu og
Frakklandi og síðan kemur Þýska-
Iand í þriðja sæti.
Skelfískiðnaður er einnig nokkur
í Hollandi. Kræklingsaflinn er um
100.000 tonn á ári og hjartaskeljar-
aflinn var 10.000 tonn.
Landanir
Landanir erlendra
fiskiskipa 1993 og 1994
0 10 20 30 40 50 60 70
Rússar landa
mest hérlendis
RÚSSAR landa allra þjóða oftast
fiski í islenzkum höfnum. Skýr-
ingin er sú að við kaupum mikið
af heilfrystum þorski af Rúss-
neskum verksmiðjuskipum til
frekari vinnslu hér heima. Rúss-
ar stunda einnig miklar veiðar
á Reykjaneshrygg og landa
væntanlega einhveiju af þeim
miðum hérlendis. Þá landa Norð-
menn miklu hér, líklega er þar
mest um loðnu að ræða og Græn-
lendingar landa mikilli rækju í
íslenzkum höfnum. Þjóðverjar
landa einnig miklu hér, en þar
eru afkastamestir togarar Mec-
hlenburgur Hochseefischerei,
sem eru stórum hluta í eigu ÚA.
■mififl!fn«
Skipting karfaaflans
á Reykjaneshrygg 1993
VEIÐARNAR á úthafskarfa á
Reykjaneshrygg skipta miklu
hvað viðkemur löndunum er-
lendra fiskiskipa hérlendis og
þjónustu við þau. Skipin, sem
þarna eru, eru mörg með islenzk
veiðarfæri og sækja marghátt-
aða þjónustu hingað. Rússar eru
mest áberandi á Hryggnum,
með um fjórðung aflans eins og
við, en Þjóðverjar og Norðmenn
eru þar einnig afkastamiklir.
Nú í sumar hafa svo Portúgalir
og Spánverjar bætzt í hóp þeirra
þjóða sem líklegt má telja að
stundi verulegar veiðar þarna.
Þá eru Færeyingar að reyna
fyrir sér á þessum slóðum auk
fleiri þjóða.
Mest veiddu fisktegundirnar
Tegund 1991 Veiði(tn) 1992 1993
Ansjósa 4.017.106 5.488.603 8.299.944
Alaska-ufsi 4.893.493 4.986.547 4.641.630
Chileskur hrossamakríll 3.953.748 3.371.726 3.349.569
Japönsk sardína 3.774.247 2.488.533 1.796.132
Loðna 1.268.755 2.109.459 1.742.149
Suðuramerísk sardína 4.189.889 3.041.642 1.624.362
Atlantshafs síld 1.399.000 1.533.935 1.622.560
Karfi 1.066.385 1.254.155 1.487.196
Spænskur makríll 1.182.007 957.163 1.462.117
Túnfiskur - Guluggi 1.014.256 1.146.445 1.190.451
Atlantshafs þorskur 1.344.246 1.174.624 1.134.147
Evrópsk sardína 1.488.395 1.191.541 1.122.181
Japönsk ansjósa 613.644 662.540 1.001.372
Atlantshafs-makrill 689.498 783.385 841.445
Atlantsh.-hrossamakríll 413.366 465.805 582.440
Kolmunni 444.367 480.868 555.928
Ufsi 438.672 397.575 403.836
Brislingur 272.949 290.067 379.904
Spærlingur 303.372 451.502 324.316
Ýsa 190.312 205.j30 249.712
Regnbogasilungur 262.529 295.879 311.433
Atlantshafslax 272.991 251.407 310.434
Hnúðlax 437.984 215.699 301.808
Hundlax 266.625 237.973 286.439
Rauðlax 160.495 199.323 241.809
Verðþróun sjávarafurða 1995: Væisitala, 1986 = 100
j oo Landfrystar
80
Pilluð rækja
JFMAMJJÁS JFMAMJJÁS JFMAMJJÁS JFMAMJJÁS JFMAMJJÁS JFMAMJJÁS JFMAMJJÁS