Morgunblaðið - 08.10.1995, Blaðsíða 12
12 SUNNUDAGUR 8. OKTÓBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
Rokkaður Fást
BANDARÍSKI popparinn Randy
Newman ræðst ekíci á garðinn þar
sem að hann er lægstur, því hann
hefur sett á svið söngleik sem
byggður er á Fást eftir Johan
Wilhelm von Goethe. í uppsetn-
ingu Newmans er Guð fram-
kvæmdastjóri sem hefur glatað
tengslum við nútímann, djöfullinn
er gamall og getulaus og Fást
sjálfur nemandi við Notre Dame
sem er sjúkur í tölvuleiki. Þessi
nútímalegi Fást var frumsýndur
um mánaðarmótin.
Fást var settur upp í La Jolla
leikhúsinu í Kalifomíu og gaf út-
gáfufyrirtækið Warner-brothers
út geisladisk með lögum úr söng-
leiknum. Um svipað leyti var frum-
sýndur söngleikur eftir Paul Simon
og nóbelsverðlaunahafann Derek
Walcott á Broadway sem nefnist
„The Caperman".
Hljóti söngleikimir náð fyrir
augum áhorfenda og gagnrýnenda
markar það tímamót í söngleikjum
vestanhafs, að því er segir í Inter-
national Herald Tribune en mörg-
un þykir tími til kominn að hverfa
frá endursýningum á gömlum
söngleikjum á borð við „Grease“
og „Tommy“, eða þeim aragrúa
sem Andrew_ Lloyd Webber hefur
sett á svið. Áratugur er liðinn frá
því drög voru lögð að „Fást“ og
„The Caperman" en illa hefur
gengið að fjármagna verkin.
Kennir Newman þeim sem ráða á
Broadway þar nokkru um. Fer
hann ófögmm orðum um Broad-
way og segir þar fátt um fína
drætti, ólíkt sem verið hafi fyrr á
árum. Nú sé vænlegri kostur að
horfa á sjónvarpið en að fara á
Broadway-sýningu.
Stórfengleg hugmynd
Randy Newman las Fást í fyrsta
sinn á sjöunda áratugnum og seg-
ist hafa heillast af. „Þetta var svo
stórfengleg hugmynd, með guði
og djöflinum. Mér fannst að ég
gæti gert hana að minni, bætt
hveiju sem er við hana og segja
það sem ég vildi.“
Efasemdir eru um að verkið nái
fótfestu, sökum þess hversu
drungalegt það er. Hins vegar er
talið gulltryggt að tónlistin muni
njóta vinsælda en á Fást-geisla-
disknum koma m.a. Linda Ron-
stadt, James Taylor, Elton John
og Bonnie Raitt fram.
Brátt birtíst
Smilla á léreftinu
Bille Augnst leikstýrir
Kaupmannahöfn. Morgunblaðið.
Danski leikstjórinn,
Bille August, hefur í
höndum handritið að
kvikmynd eftir sögu
Peter Höegs um hina
grænlensku Smillu og
þrjátíu milljónir
Bandaríkjadala til
kvikmyndarinnar. Það
hefur hins vegar
reynst erfitt að finna
hina réttu Smillu, sem
bæði höfðaði til þeirra
sem fjármagna mynd-
ina og félli að persón-
unni. Eftir að Jodie
Foster hafnaði hlut-
verkinu hefur Julia Ormond nú
orðið fyrir valinu. Að sögn Bille
Augusts er hún ein þeirra ungu
leikkvenna, sem hvað mestar von-
ir eru bundnar við.
Bók Peter Höegs, Lesið í snjó-
inn, hefur dvalið langdvölum á
metsölulistum austan
hafs og vestan og hin
hálfdanska og hálf-
grænlenska Smilla er
mörgum kunn. Nú á
að koma sögunni á
léreftið og til þess var
Bille August fenginn.
Höeg hefur verið
viðriðinn handrita-
gerðina, ásamt Aug-
ust. August hefur
eins og kunnugt er
leikstýrt myndum
eins og Pelle sigur-
vegara eftir sögu
Martin Andersen
Nexö, en einnig stórmynd eins og
Húsi andanna eftir samnefndri
sögu Isabellu Allende.
Líkt og Hús andanna á myndin
um Smillu að vera stórmynd, bæði
dýr, með þekktum bandarískum
leikurum, og auðvitað á ensku.
Jodie Foster varð fyrir valinu en
hún hafnaði hlutverkinu. Ekki
vantaði þó áhugasamar leikkonur,
en á endanum' varð Julia Ormond
ofan á. August segir hana hafa
allt sem til þurfi; nærveru á léreft-
inu og viðkvæmni, hæfileika og
útgeislun, ómótstæðilega fegurð,
en jafnframt jarðbundna og
óspillta af velgengninni. Hún er
nú víða á léreftinu í „The First
Knight“, en lék einnig í „The Age
of Innocence“.
Framkvæmdaáætlun myndar-
innar hljóðar upp á þijátíu milljón-
ir Bandaríkjadala. Svo dýr mynd
þýðir að ekki kemur til greina
annað en myndin verði á ensku.
Upptökur hefjast í mars á næsta
ári. Innahúsupptökur verða í Dan-
mörku, rétt eins og við Hús and-
anna, en útiupptökur verða gerðar
á Grænlandi. Myndin verður vænt-
anlega frumsýnd 1997.
VERK eftir Kristin Má Pálmason.
Skreytikennt
MYNPLIST
Listhúsið Greip
MYNDVERK
Kristimi Már Pálmason
Opið alla daga frá 14-18. Lokað
mánudaga til 15. október. Aðgang-
ur ókeypis.
ÞAÐ var með nokkurri eftirvænt-
ingu, að rýnirinn nálgaðist sýningu
Kristjáns Más Pálmasonar á dögun-
um. Og það var ekki að ástæðu-
lausu, því listspíran var með dug-
mestu nemendum málunardeildar
MHÍ er útskrifuðust á sl. ári. Mynd-
verk hans einkenndust af mjúku
samspili tví- og þrívíðrar strangfl-
ataforma, með ríkri áherslu á hið
efniskennda og samspil grátóna, en
þó með nokkurri tilheigingu til frá-
vika og kynlegra vinnubragða.
Hafi rýnirinn svo búist við beinni
þróun frá þessum vinnubrögðum
verður hann að viðurkenna von-
brigði sín, því nú eru það kynlegu
vinnubrögðin, sem hafa náð yfir-
höndinni. Myndheimurinn sem fyrr-
um var svo sterkt afmarkaður og
rökréttur líkt svífur í tómarúmi, og
formanirnar eru eins og í miðri
stjömuþoku langt úti í óravíddum
geimsins.
Grunnvinnan er sem fyrr hnitmið-
uð og rökrétt, en hún byggist á
sporöskjulaga kúptu formi, sem
gerandinn vinnur hugmyndir sínar
á. Útfærslan er svo algjör andstæða
grunnformsins, laus og flöktandi og
minnir á hlutvakin form í tíbrá, eða
eigum við kannski að segja mylgr-
ingi í björtu veðri. Jafnframt bera
þau sterkan svip af hugmyndafræði
og því sem á máli fagmanna nefnist
„kitsch" og er þá átt við ódýr og
yfirborðsleg vinnubrögð, og menn
hafa reynt að þýða sem hnoð eða
glingurlist, en gengur ekki alveg
upg , því hugtakið er svo víðfeðmt.
Á þennan hátt leikur Krisján Már
sér að andstæðum, en útkoman
verður eitthvað svo ósannfærandi
og. satt að segja svífandi á líkan
hátt og formin á ytra byrði mynd-
flatarins.
Það er nú fullkomlega réttlætan-
legt að ungir rannsaki möguleika
myndflatarins á þennan hátt, en
sennilega eiga slíkar tilraunir meira
erindi sem áfangi í átakamiklu ferli
og úrvinnslu á vinnustofu, en á opin-
beran vettvang. Kornungum hæfi-
leikamanni eins og Kristjáni Má á
ekki að liggja neitt tiltakanlega á,
og teikningarnar í kjallara sem eru
eins konar tímadráp á vinnustað
bera vott um að fijáls og óþvinguð
vinnubrög og virkjun hugsæisins
séu mun frekar styrkur hans.
Bragi Ásgeirsson
Stríðsherra ger-
ist munkur
MYND eftir Jóhann G.
N áttúrustemmningar
KVIKMYNDIR
Háskólabíó
FREISTING MUNKS
„TEMPTATION OF A
MONK“ ★ ★
Leikstjóri: Clara Law. Aðalhlutverk:
Joan Chen. Sýnd á vegum Hreyfl-
myndafélagsins og Háskólabíós í til-
efni 100 ára afmælis kvikmyndalist-
arinnar.
ÖNNUR myndin í 100 mynda
flokki Háskólabíós og Hreyfi-
myndafélagsins, sem sýndar verða
ein á eftir annarri í tilefni eitt
hundrað ára afmælis kvikmynda-
- kjarni málsins!
listarinnar, er kínversk örlagasaga
frá sjöundu öld sem heitir Freist-
ing munksins og er um stríðsherra
sem gerist munkur. Leikstjóri er
Clara Law, þekkt fyrir myndina
Haustmána, og með aðalhlutverk-
ið fer Joan Chen, sem haslað hef-
ur sér völl í Hollywood en leikur
hér á móðurmáli sínu.
Aðalpersóna myndarinnar er
hershöfðinginn Shi, einn af stríðs-
herrum Tang-ættarinnar, sem
svíkur prins sinn í hendur óvinum
hans en í stað þess að taka við
virðingarstöðunni sem hershöfð-
ingjanum og fjölskyldu hans ber
í kjölfarið sækir samviskan svo á
hann að hann lætur sig hverfa og
verður eftirlýstur um landið. Hann
leitar athvarfs í klaustri ásamt
nokkrum undirmönnum sínum þar
sem þeir ráðgera árásir á Tang-
veldið en seinna leitar hann innri
friðar, sem þó verður ekki fullkom-
inn fyrr en hann hefur mætt höf-
uðandstæðingi sínum, hershöfð-
ingjanum er fékk hann til að
bregðast prinsinum.
Freisting munksins er tæpir
tveir tímar að lengd og Clara Law
lætur frásögnina Iíða mjög hægt
áfram og er það helsti gallinn við
myndina. Hún er ekki laus við
góðlega gamansemi þótt viðfangs-
efnið sé mikil sálarkrísa stríðsherr-
ans sem leitar aflausnar með
munklífi en gamansemin tengist
að mestu dvöl hans með 100 ára
gömlum munki í litlu klaustri þar
sem hlutirnir eru ekki teknir sér-
lega alvarlega. Bardagasenurnar
jafnast fyllilega á við þær í
„Braveheart“ hvað blóðsúthelling-
ar snertir, höfuð, handleggir og
fætur rúlla um jörðina samfara
miklum gusugangi, og leikurinn
er í flesta staði mjög stílfærður,
þungur og alvarlegur á bak við
þykka andlitsförðun í einhverskon-
ar kabúkístíl.
Myndin krefst mikils af áhorf-
andanum en það er ekki víst hann
fái það endugoldið. Clara Law
hefur fundið hijóstruga og ber-
angurslega og líflausa tökustaði
sem henta ágætlega efniviðnum
en einhvern veginn verða persónur
myndarinnar og ástarsagan í mið-
punktinum alltaf talsvert fjarlæg
manni í hinum hæga frásagnar-
hætti.
Arnaldur Indriðason
OPNUÐ verður málverkasýning í
Sparisjóðnum í Garðabæ, Garða-
torgi 1, á verkum Jóhanns G. Jó-
hannssonar, tónlistar- og myndlist-
armanns, í dag, sunnudag, kl. 14
til 17.
Sýningin verður síðan opin á
opnunartíma Sparisjóðsins frá kl.
8.30 til 16 alla virka daga og alla
sunnudaga til 26. nóvember frá kl.
14 til 18.
Jóhann G. er fæddur í Keflavík.
Tónlist var aðalstarf Jóhanns til
1971, en þá hélt hann sína fyrstu
einkasýningu. Upp frá því vinnur
hann jöfnum höndum að myndlist
og tónlist. Hann hefur haldið fjölda
einkasýninga í Reykjavík og víða
og tekið þátt í nokkrum samsýning-
um.
Á sýningunni mun Jóhann sýna
verk sem unnin eru með blandaðri
tækni og vatnslitamyndir. Myndirn-
ar eru allar unnar á þessu ári og
er aðalviðfangsefni hans að mestu
náttúrustemmingar.