Morgunblaðið - 19.10.1995, Qupperneq 12

12 C FIMMTUDAGUR 19. OKTÓBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
HUGMYNDIN að Sýningarstúlkum varð til á veit-
ingastað stjamanna í Beverly Hills „Ivy“. Þar hitt-
ust yfir hádegisverði, leikstjórinn Paul Verhoeven
(Ógnareðli, Fullkominn hugur, Robocop), rithöf-
undurinn Joe Esterhaz, sem skrifaði handritið að Basic Inst-
inct, og sameiginlegur vinur þeirra og sáttasemjari, Ben
Myron. Hans var þörf því þeir félagar höfðu ekki talast við
lengi. Er sagt að vinskapurinn hafi ekki verið upp á marga
fiska eftir gerð Ógnareðlis.
Yfir notalegum málsverði og fáeinum drykkjum náðu
listamannseðlið og sköpunaráráttan yfirhöndinni. Joe Ester-
haz kom hugmynd sinni um dans- og söngvamynd með
erótísku ívafi á framfæri við leikstjórann. Verhoeven var
snöggur að lýsa þeim bemskudraumi sínum að gera ein-
mitt þvílíka mynd. Og var nokkur staður á jarðkringlunni
betur til þess fallinn að vera baksvið slíkrar myndar en
eyðimerkurparadísin, borg neons, spilavíta og berra læra -
Las Vegas?
Sýningarstúlkur og fatafellur
Ég hitti að máli leikstjórann Paul Verhoeven og þijá aðal-
leikara myndarinnar, Elisabeth Berkley, Gina Gershon (The
Player) og Kyle MacLachlan (Blue Velvet, Twin Peaks).
Umræðuefnið var sýningarstúlkur, fatafellur og nektardans
og þar með umtalaðasta bíómynd haustsins, kannski ársins.
Mynd sem sýnir nekt af því tagi sem venjulegir Ameríkanar
hafa aldrei fyrr augum barið.
„Þegar við félagarnir," segir Paul, „fórum til Las Vegas
í rannsóknarleiðangur fyrir myndina, heimsóttum við fólk sem
gæti gefíð okkur raunverulega innsýn í líf sýningarfólks og
þeirra sem stjórna þessum sýningum. Við sáum stórsýningu
eftir stórsýningu, en fundum ekki söguna sem við vorum að
leita að. Það var ekki fyrr en við uppgötvuðum nektarklúbba
eins og Cheetah og Palomino að við fundum fyrir
alvörunni á bakvið tjöldin og fyrr en varði fæddist
sagan."
Lævi blandið andrúmsloft
„Konurnar í þessum klúbbum voru fæstar sýning-
arstúlkur í hefðbundnum skilningi, jafnvel ekki dans-
arar,“ heldur Paul áfram. „Það sem okkur leist á
var lævi blandið andrúmsloftið og harkan á þessum
stöðum. Okkur kom einnig á óvart hve mikið gekk
á og hversu langt þær gengu kynferðislega í einka-
herbergjum klúbbanna þar sem svokallaður kjöltu-
dans eða „lap-dance“ fór fram.“
Kjöltudans er þannig að nakin kona hefur eins
konar mök við viðskiptavin sinn, nuggar sér og
vefur sig utan um hann án þess þó að líkamlegt
saniræði eigi sér stað. Viðskiptavinurinn verður að
vera fuliklæddur og má alls ekki snerta dansmeyna
þótt hún snerti hann.
„Flestar af þessum stúlkum kunnu bara að dilla
sér í seiðandi takti við tónlistina, en inn á milli
voru alvöru dansarar, sem höfðu
reynt að komast að sém dansarar
í stórsýningum, en oftar en ekki
endað á slíkum klúbbum," segir
Paul. „Þarna var komin aðalper-
sóna myndarinnar, Nomi Malone."
Hin dularfulla Nomi
Nomi er íeikin af 21 árs gam-
alli leikkonu, Elisabeth Berkley og
er þetta fyrsta kvikmynd hennar.
Nomi er ung, aðlaðandi og hæfi-
leikarík og á dularfulla fortíð að
baki. „Við erum líkar að mörgu
leyti,“ segir leikkonan, „Nomi er
mjög metnaðargjörn og vinur vina
sinna, en á hinn bóginn hörð í
horn að taka ef einhver ógnar því
sem hún ætlar sér.“
Elisabeth Berkley var valin í
hlutverk Nomi eftir langa leit.
Hlutverkið krafðist þess að leik-
konan gæti bæði leikið og dansað
og ekki síst að hún vildi leika öll
atriðin sjálf. Leikkonan kom fram «
nakin og þurfti oft að leika atriði
sem settu hana í mjög umdeildar
kringumstæður.
„Eg valdi Elisabeth í hlutverkið
vegna hæfíleika hennar sem leik-
konu og stórgóðs dansara," út-
skýrir leikstjórinn. „En ég verð að
viðurkenna að það sem hjálpaði mér einnig við valið var út-
geislun og einbeittur vilji hennar að leika öll þessi erfiðu
atriði. Ég vildi ekki nota staðgengil. Ég er stóránægður með
útkomuna og verð að segja að þessi unga leikkona kom mér
sannarlega á óvart!“
Leit að frægð og frama
Kvikmyndin gerist í Las Vegas og segir sögu Nomi sem
kemur til borgarinnar í leit að frægð og frama. Hún kemst
að sem dansari á svæsnum nektarklúbbi, Cheetah. Þau sem
uppgötva hana eru Cristal (leikin af Ginu Gershon), skær-
asta stjama stærstu og viðamestu danssýningar í borginni,
og framkvæmdastjóri sömu sýningar, Zack (leikinn af Kyle
MacLachlan). Á milli þeirra þriggja myndast flókin bönd
ástríðu, afbrýðisemi og ástar sem draga Nomi æ dýpra inn
í veröld sem hana hefur dreymt um að tilheyra. En í hvert
SYNINGAR-
STOUUR
Á morgun verður kvikmyndin Sýningarstúlkur eða „Showgirls“
tekin til sýningar hér á landi. Margrét Hrafnsdóttir hitti
leikstjórann Paul Verhoeven og þrjá leikara í myndinni að máli í
—
Los Angeles. Verhoeven er Islendingum að góðu kunnur, nú síðast
fyrir kvikmyndina Ógnareðli.
DANSSTJARNAN Cristal (Gina Gershon) t.v. laðast að nýliðanum Nomi (Elizabeth Berkley) t.h. í
harðri samkeppni skemmtanaheimsins í Las Vegas. Paul Verhoeven leikstjóri við tökur á Sýningar-
stúlkum. Skemmtanastjórinn Zack (Kyle MacLachlan) óskar dansmeynni Nomi (Elizabeth Berkley)
til hamingju með stórt hlutverk í danssýningunni.
skipti sem hún tekur nýtt skref eykst spillingin og áhættan.
Þar kemur að hún stendur frammi fyrir því að einungis með
því að leggja allt undir geti hún náð því sem hún hefur
ætlað sér - og þá fer að hitna í kolunum.
Skuggahliðar mannlífsins
Höfúndur handritsins, Joe Esterhaz, segir handritið snúast
um siðferði og spillingu mannsins sem afhjúpast þegar hann
stendur frammi fyrir þeirri erfiðu ákvörðun að halda áfram
á sömu braut eða leyfa dekkri hliðum og drýsildjöflum sálar-
lífsins að leika lausum hala.
„Joe Esterhas hefur sérstakt dálæti á hinum skrítnu og
oft skuggalegu hliðum manneskjunnar, og hefur það mikið
að segja um okkar samstarf,“ segir Paul og brosir út í ann-
að. „Joe er sífellt að koma manni á óvart. Ég hef lagt. áheyrslu
á að þetta sé dans- og tónlistarmynd en er þó jafnframt að
segja að fólk eins og Nomi, Cristal og Zack með allan sinn
metnað, eigi til ýmislegt sem kannski venjulegu fólki dettur
ekki í hug.
Þessi mynd er öðrum þræði ádeila á amerískt samfélag
þar sem mikil tvöfeldni ríkir í kynferðismálum. Hér geturðu
horft á hvað sem þér dettur í hug og keypt flest undir sól-
inni, en þú mátt ekki fara í kvikmyndahús og horfa á nakinn
líkama né kynmök venjulegs fólks nema helst með bundið
fyrir augu. Að mínu viti er þetta fáránlegt og heftir sköpunar-
gleði og raunveruleika bandarískra kvikmynda og þar með
almennings. Þetta er ein af meginástæðum þess að ég vildi
að myndin yrði bönnuð innan sautján ára, því ég lenti í því
með Ógnareðli að þurfa að endurklippa hana níu sinnum
áður en hún slapp í svokallaðan R-flokk (myndir bannaðar
innan 16 ára).“
Borg andstæðna
Gina Gershon segist ekki geta hugsað sér að búa í Las
Vegas. „Líf þessa fólks snýst eingöngu um skemmtanaiðnað-
inn, í orðsins fyllstu merkingu. Allir sem vettlingi geta vald-
ið vinna við hótel, sýningar og spilavíti." Paul bætir við:
„Las Vegas hefur vaxið gríðarlega á síðustu tíu árum. Þetta
er orðin ríkasta skemmtiborg heims. Menn veðja árlega hundr-
uðum milljóna dala í spilavítunum, græða, tapa. Það er mik-
ið um kynlíf, eiturlyf og allt sem því fylgir. Það undarlega er
að þrátt fyrir það er Las Vegas orðin einn helsti ferðamanna-
staður landsins fyrir fjölskyldufólk. Borgin hefur breyst það
mikið.“
Gina segir að þegar hún var að undirbúa sig fyrir hlutverk-
ið sem Cristal, hafi hún heimsótt svipaðar sýningar og eru
í myndinni. Fyrirmynd hennar var einmitt aðaldansari í einni
þeirra. „Cristal er mjög metnaðargjörn og hefur augljóslega
haft mikið fyrir því að komast þangað sem hún er. Hún er
því ekkert lamb að leika við. Þetta á Nomi eftir að
reyna, enda mikil togstreita á milli þeirra frá upp-
hafí, en jafnframt eiga þær líka margt sameigin-
legt. Þessi aðaldansari í sýningunni sem ég fylgdist
með þarna í Vegas, átti til að gera ótrúlegustu hluti
til þess að fá sínu framgengt og virtist ekki láta
neitt stöðva sig. Ég var eiginlega hálfsmeyk við
hana, en kannski enn skelkaðri þegar ég horfði á
sjálfa mig sem Cristal og fann sömu tilfínningu fyr-
ir henni!“
Valdi leikstjórann
„Já, ég er sammála. Það var ekkert grín að kljást
við Cristal,“ segir Kyle MacLachlan (sem íslending-
ar þekkja úr sjónvarpsþáttum Siguijóns Sighvats-
sonar, Twin Peaks) sem hefur átt áhugaverðan fer-
il sem leikari og notið handleiðslu góðra leikstjóra
eins og David Lynch. Aðspurður hvað hafi ráðið því
að hann tók að sér hlutverk Zack, segir hann Paul
Verhoeven vera einn af sínum uppáhaldsleikstjórum.
„Ég vel mín hlutverk mikið eftir leikstjóranum. Þeg-
ar mér bauðst að starfa með Paul
að þessari mynd þurfti ég ekki að
hugsa mig lengi um. Maðurinn er
mikið ljúfmenni og frábær leik-
stjóri.“
Kyle leikur Zack, framkvæmda-
stjóra sýningarinnar, og er, eins
og aðrir karlar myndarinnar, hálf-
gerður skúrkur. „Við getum-
kannski bara sagt að rniðað við
aðstæður sé hann hvorki betri né
verri en hver annar í hans stöðu.
Allar aðalpersónur myndarinnar
hafa meira og minna sagt skilið
við hefðbundin siðferðisviðhorf og
tefla þar af leiðandi oft í tvísýnu.“
Harðar ásakanir
Joe Esterhaz hefur sagt í blaða-
viðtölum að hann hvetji unglinga
til þess að verða sér úti um fölsuð
skilríki til þess að sjá myndina,
sérstaklega unglingsstúlkur. Þetta
hefur að sjálfsögðu verið gagnrýnt
harðlega og hafa heittrúaðir jafn-
vel fullyrt að maður með svona
^viðhorf sé best geymdur á hæli
fyrir geðbrenglaða. Ýmsir kvenna-
forkólfar hafa líka verið gagnrýnir
á myndina og segja hana enn eina
ferðina sýna konur á bakinu með
ber bijóst og bossa í sfað þess að
einblína á þær breytingar sem hafa orðið á högum kvenna
á síðustu áratugum.
Ég ber þessar ásakanir undir hópinn og það er leikstjórinn
sém byijar. „Ég held að öll umræða sé af hinu góða og ég
hef náttúrlega mjög gaman af henni. En ég held þó að fólk
verði að átta sig á því að þetta er mynd um ákveðna starfs-
grein sem augljóslega beinist að skemmtun í ýmiss konar
skilningi. Þetta er náttúrlega mjög erfitt að sýna í kvikmynd
nema að sýna þennan heim eins og gert er í kvikmyndinni.
Hvernig er annars hægt að sýna fatafellur og nektardans-
meyjar í vinnunni?"
„Sýningarstúlkur" er góð skemmtun og á eftir að hrista
upp í landanum svona í upphafi vetrar. Tónlistin samin af
fyrrum meðlim Eurythmics dúettsins, Dave Stewart kemur
svo sannarlega taktinum til skila og ég verð að segja það
að heitara getur ekki orðið í október á íslandi.