Morgunblaðið - 24.10.1995, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 24. OKTÓBER 1995 25
__________LISTIR________
Kingsley Amis látinn
London. The Daily Telegraph. Reuter.
BRESKI rithöfundurinn Sir
Kingsley Amis lést á sunnudag,
73 ára að aldri. Amis hafði verið
á sjúkrahúsi undanfarnar vikur
eftir að hann
datt illa og
brákaði
hryggjarlið.
Amis, sem
hlaut Booker-
verðlaunin árið
1986 fyrir
„The Old Dev-
ils“, sendi alls
frá sér 25
skáldsögur og mikinn fjölda rit-
gerða, Ijóða og greina. Hann var
þekktastur fyrir háðsádeilusögur
þar sem hann skopaðist að aðlög-
unarvanda menntafólks úr milli-
stétt í íhaldssömu og snobbuðu
umhverfi. Sonur Amis, Martin
Amis, er þekktur rithöfundur í
heimalandinu.
Fyrsta bók Kingsley Amis,
„Lucky Jim“ kom út árið 1954.
Hún vakti töluverða athygli og
þótti einkar athyglisverð. Með
henni skipaði Amis sér á bekk
með „reiðu ungu mönnunum".
Amis var afar ósáttur við þessa
skilgreiningu og sagði hana „afar
leiðinlegt blaðamannaorðalag".
Amis hlaut ekki aðeins frægð
fyrir ritstörf; hann varð frægur
að endemum fyrir drykkjuskap,
bráðlyndi, kvensemi en að sama
skapi kvenhatur. Sögðu nánir vin-
ir hans að hann „nyti“ þessa orð-
spors og að hann ýtti undir það
með öllum ráðum. Sjálfur neitaði
hann því ævinlega að hann væri
kvenhatari og sagði að þó að
kvenpersónur í verkum hans
væru óaðlaðandi, þýddi það ekki
að hann væri kvenhatari.
Amis kvæntist fyrri eiginkonu
sinni, Hilary, árið 1948 og eign-
aðist með henni þijú börn, þeirra
á meðal rithöfundinn Martin.
Hann átti í ástarsambandi við
skáldkonuna Elizabeth Jane How-
ard og hlupust þau á brott til
Spánar árið 1964. Þau giftust ári
síðar en skildu árið 1980.
Vinsældir Amis voru ekki síst
vegna gagnrýnins hugsunarhátt-
ar, einlægni og andúðar á allri
uppgerð sem einkenndi þau. Hann
var aðallega þekktur fyrir háðsá-
deilu sína en hann skrifaði einnig
í anda njósna- og leynilögreg-
Iusagna, m.a. „The Anti-Death
League", sem út kom árið 1966.
Hann naut sívaxandi vinsælda
fyrir skrif sín og árið 1990 var
hann aðlaður. Það breytti þó ekki
vanþóknun hans á yfirvöldum og
hinum hærra settu. Náði þetta
hámarki í sjálfsævisögu hans sem
út kom árið 1991 þar sem hann
fór ófögrum orðum um flesta þá
sem hann hafði kynnst um ævina.
í bókinni afhjúpaði hann þó einn-
ig viðkvæma hlið á sér, lýsti m.a.
hræðslu sinni við myrkrið og ein-
semdina, svo og flug og lestar-
ferðalög.
Vinir Kingsley Amis segja hann
hafa verið afar góðhjartaðan
mann, þrátt fyrir þykkan skráp,
en að honum hafi ekki verið um
að sýna þá hlið á sér. Hann hafi
verið einkar gjafmildur og hjálp-
samur. Sem dæmi um þetta bauð
Amis fyrrverandi eiginkonu sinni
og þriðja eiginmanni hennar að
búa hjá sér ef þau myndu sjá um
hann.
Topptilboð
• «
Okklaskór
Verik 1.995r
Teg.: 3514-21
Stærðir: 36-41 V EKTA f
Litur: Beige |
I
J^oppskórinn
Póstsendum samdægurs
INGOLFSTORGI
SÍMI 552 1212
Viðkvæmni o g innileiki
TONLIST
Gcrðubergl
EINSÖNGSTÓNLEIKAR
Rannveig Fríða Bragadóttir og Jónas
Ingimundarson fluttu söngverk eftir
12 íslensk tónskáld og þjóðlaga-
útsetningar eftir Ferdinand Rauter.
Laugardagurinn 21. október, 1995.
UÓÐATÓNLEIKAR Gerðubergs
eru merkilegt framtak, sem þakka
ber fremur en öðrum Jónasi Ingi-
mundarsyni, þó bæði söngvarar, sem
brugðist hafa vel við, og aðrir starfs-
menn eigi þar nokkur handtök. Is-
lenska sönglagið er einn angi þessa
áhuga á söngtónlist og vakti söfnun
Jónasar og Trausta Jónssonar mikla
athygli. Allt í einu var íslenska söng-
lagið í sviðsljósinu og hafa margir
einsöngvarar síðan þá tekið upp
þann sið að halda tónleika eingöngu
með íslenskum söngverkum, rétt
eins og erlendir söngvarar, sem oft-
lega syngja eingöngu á sínu eigin
móðurmáli.
Rannveig Fríða Bragadóttir hefur
mikið gert af því að flytja íslenska
söngtónlist og tónleikar hennar og
Jónasar Ingimundarsonar s.l. laug-
ardag í Gerðubergi voru eingöngu
helgaðir íslenskri sönglagatónlist.
Þeir hófust á þremur söngvum úr
Pétri Gaut, eftir Hjálmar H. Ragn-
arsson, og var fyrsta lagið, Söngur
Sólveigar, sérlega fallegt. Líklega
ræður nokkru stirðleg þýðing Einars
Benediktssonar, sérstaklega á
vögguvísu Sólveigar, hversu tónmál
vögguvísunnar féll á stundum illa
að textanum.
Rannveig Fríða söng lögin fallega
og sama má segja um tvö lög eftir
Jón Leifs, Máninn líður, við stefbrot'
Jóhanns Jónssonar, og Þula, við
kvæði Sigurðar Grímssonar, þótt vel
hefði mátt leggja meiri áherslu á
hrynþunga orðanna en Rannveig
Fríða og Jónas gerðu að þessu sinni.
Af fjórum lögum eftir Atla Heimi
Sveinsson hafa þrjú verið algeng á
tónleikaskrám einsöngvara en það
fyrsta, Vorvísur úr barnabók, við
kvæði Ólafs Jóhanns Sigurðssonar,
man undirritaður ekki eftir að hefa
heyrt áður, en það er mjög hefðbund-
ið að gerð. Rannveig Fríða náði ekki
fyllilega að leika sér með Tengda-
mæðurnar, eitt vinsælasta gamanlag
Atla en söng ágætlega litla lagið
um hann afa gamla, sem er sérlega
einfalt en með smellnu undirspili.
Líklega eru lögin Gígjan, Drauma-
landið, Sofnar lóa og Augun blá,
eftir Sigfús Einarsson, einhver
glæsilegustu söngverk okkar íslend-
inga og er þó við engum stuggað.
Rannveig Friða söng þessi ágætu
tónverk mjög fallega en sérlega þó
Draumalandið, er naut sín vel í
hægferðugum flutningi hennar.
Kvæði Benedikts Gröndals, Gígjan,
byggir á samlíkingu gígjuhljóms og
næturstemmningar, þar sem „norð-
urljósið hylur helga sali, þar hnígur
máninn aldrei niðr í sæ“. Að syngja
„þar hnígur sólin“, er eins og að
snúa við þessari fögru draumsýn
Gröndals.
Útsetningar Rauters á íslenskum
þjóðlögum eru sérlega einfaldar. Þar
ríkir trúnaðurinn við frumgerð þjóð-
lagsins og hefur honum tekist ótrú-
lega vel að styðja við ýmis sérkenni
þjóðlaganna og þannig gefa þeim
trúverðugan blæ. Almáttugur Guð
allra stétta og Móðir mín í kví, kví
voru afburða vel sungin og sama
má segja um Vera mátt góður, sem
Rannveig Fríða túlkaði sem danslag,
í samræmi við að lagið sé uppruna-
lega Basse-dans.
Unglingurinn í skóginum, eftir
Jórunni Viðar, var ekki sannfærandi
í flutningi Rannveigar Fríðu og svo
virðist sem gamansemin láti henni
ekki eins vel og innileikinn, er naut
sín sérlega vel í lögum eins og Hvert
örstutt spor, eftir Jón Nordal, Þei,
þei og ró,ró, eftir Björgvin Guð-
mundsson og þó sérstaklega í Nótt,
eftir Árna Thorsteinsson. Síðasta
lagið á efnisskránni var Sjá dagar
koma, eftir Sigurð Þórðarson og þar
reynir Rannveig Fríða sig við þann
hetjulega söng sem karlakórar og
stórtenórar hafa einokað og tókst
henni það með mikiili prýði. Rann-
veig Fríða Bragadóttir er listagóður
söngvari og í söng hennar mátti
heyra, að hún er að takast á við
sjálfa sig sem túlkandi listamaður
og er þar á góðri ieið, sérlega þar
sem bjarmar af viðkvæmni og fín-
gerðum tílfinningum. Um leik Jónas-
ar þarf ekki mikið meira að segja
en að hann var merktur þeirri kunn-
áttu sem hann hefur í íslenskri söng-
lagatónlist og því, sem hann hefur
með sér að leggja sem listamaður.
Jón Ásgeirsson
Rosenthal ■_ pegar pú veM &°f
• Brúðkaupsgjafir (7) h
• Tímamótagjafir
• Verð við allra héefi /\oé€/v(^\ooL,
Höimun oggæði í sérflokki Laugavegi 52, sími 562 4244.
IÐNAÐARHURÐIR - BÍLSKÚRSHURÐIR
ÞAK- OG VEGGSTÁL
ISVALrBORGA h/f
HÖFÐABAKKA9 -112 REYKJAVÍK - SÍMI: 587 8750 - FAX: 587 8751
leysir vandann
Reflectix er 8 mm þykk endurgeislandi einangrun í rúllum.
7 lög en 2 ytri alúminíum-lög endurgeisla hitann.
Breiddir: 61 og 122 mm. Rúllulengdir: 15, 38 og 76m.
háaloft, bak við ofna, í fjós, hesthús, á rör, á veggi,
tjaldbotna, sessur, svefnpoka o.m.fl.
Skæri, heftibyssa og límband einu verkfærin.
f BYGOINGAVÖRUVERSLUN
P. ÞORGRIMSSON & CO
Alltaf tll i lagmr ÁRMÚU 29 - REYKJAVÍK - SÍMI 553-8640

mi POLBY SURROUND
PRO • LOGIC
YAMAHA

M -

Æ .

' jflh.
Hi
„ Heimabíó er munurinn
á að horfa á mynd 4
eða taka þátt í henni.

•/*? ■
YAMAHA RX-V390 ^
• Dolby Pro logic surround magnari meö útvarpi
2x67w á aöalhátalara, 1x67 á miðju og 2x15 á
bakhátalara. Útvarp með stöðvaminni og sjálf-
leitara, fjarstýring.
• Sex hljóðinngangar: Hægt að stýra afli á hverri
hátalararás, einnig stillanleg seinkun í bakhátalara
(hversu mikið bergmál kemur)
Tilboðsverð kr. 47.900.-stgr
YAMAHA NS HÁTALARA LÍIMAN
• 2 stk 120w tvískiptir frammhátalarar, lstk 80w ^
miðjuhátalari og 2stk 50w bak hátalarar.
Mboðsverð kr. 42.400.-stgr ^
HIJÓMCO
Fákafeni 11. Sími 5688005