Morgunblaðið - 29.10.1995, Blaðsíða 2

2 SUNNUDAGUR 29. OKTÓBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Háskólarektor segir að byggja verði upp atvinnuvegi fyrir háskólamenntað fólk
15% kandídata frá 10
ára tímabili búa erlendis
TÆPLEGA 15% kandídata sem brautskráðust frá
Háskóla íslands á árunum 1979-1988 búa erlend-
is. Hæst er hlutfallið meðal kandídata sem braut-
skráðust úr læknadeild og verkfræðideild. Svein-
björn Bjömsson háskólarektor sagði við braut-
skráningu kandídata í gær, að afar brýnt væri
að byggja upp atvinnugreinar sem nýta háskóla-
menntað fólk, annars væri ekki við öðru að búast
en að vaxandi hluti þess settist að erlendis.
4.018 kandídatar brautskráðust frá Háskóla
íslands á árunum 1979-1988, þar af eru 3.937
íslendingar. 584 þeirra eru nú búsettir erlendis
eða tæp 15%. Meira en helmingur er búsettur á
hinum Norðurlöndunum, 332 eða 57%. í Banda-
ríkjunum býr 141. Langfléstir þeirra sem búsettir
eru erlendis eru kandídatar úr læknadeild (256),
raunvísindadeild (132) og heimspekideild (66).
120 kandídatar fara á ári
Sveinbjöm sagði að nám í læknadeild og raun-
vísindadeild þætti erfitt og til þess að ljúka því
þyrfti góða námsmenn. „Allar líkur benda þvf til
þess að við séum að tapa burt mörgum hæfustu
námsmönnunum, sem hefðu getað reynst okkur
dijúgir við uppbyggingu atvinnulífs og velferðar
í landinu. Ef sama hlutfall gildir um þá árganga
sem nú eru að brautskrást frá Háskólanum, benda
þessar tölur til þess að við töpum nú um 120
kandídötum á ári. Takist okkur ekki að byggja
upp atvinnuvegi sem nýta háskólamenntað fólk,
er ekki við öðru að búast en vaxandi hluti þess
setjist að erlendis."
Sveinbjöm sagði að leiðin út úr þessum vanda
væri ekki að takmarka þann fjölda sem færi í
háskólanám. Reynsla annarra þjóða kenndi okkur
að sú leið hefði hvergi gefíst vel. Þjóðin þyrfti á
vel menntuðu fólki að halda.
Sjávarútvegur og hugbúnaðargerð
Háskólarektor benti í ræðu sinni á tvo atvinnu-
vegi sem gætu tekið við háskólamenntuðu fólki
og gætu um leið verið sá vaxtarbroddur sem at-
vinnuvegir þjóðarinnar þyrftu á að haida. Við
gætum annars vegar aukið útflutning á þekkingu
í sjávarútvegi. Hann sagði að erlendir háskólar
hefðu beðið Háskóla íslands um að skipuleggja
og halda sumarskóla og sérhæfð námskeið í grein-
um tengdum sjávarútvegi. Sameinuðu þjóðimar
hefðu auk þess spurst fyrir um hvort íslendingar
gætu tekið að sér deild Háskóla Sameinuðu þjóð-
anna í sjávarútvegsfræðum.
Sveinbjörn hvatti ennfremur til þess að komið
yrði á fót matvæla- og sjávarútvegsgarði, sem
yrði miðstöð kennslu, rannsókna og þróunar í
matvælafræði, sjávarútvegsfræði, framleiðslu og
vinnslutækni og markaðssetningu. „Ef íslensk
matvælaframleiðsla á að vera samkeppnisfær við
erlenda framleiðslu þarf að stórefla menntun og
bæta aðstöðu og tsekjakost til rannsókna- og þró-
unarstarfa fýrir þennan iðnað.“
Sveinbjöm sagði að hugbúnaðariðnaður og
margmiðlun væri farin að skila útflutningsverð-
mætum og á þennan atvinnuveg þyrfti að leggja
aukna áherslu. „Innan tíðar mun þess tækni bylta
öllum kennsluháttum og auðvelda sjálfsnám nem-
enda undir handleiðslu kennara. Þetta starfsum-
hverfí ætti einnig að verða fijór jarðvegur fyrir
þau sprotafyrirtæki sem mörg hver ná að dafna
og verða burðarásar í útflutningi þekkingar."
Bæjarsljórn ísafjarðar heldur auka-
fund vegna atburðanna á Flateyri
• •
011 mögnleg-
aðstoð veitt
ísafirði. Morgunblaðið
BÆJARSTJÓRN ísafjarðar sam-
þykkti samhljóða á aukafundi sem
boðað var til síðdegis á föstudag,
að bjóða Flateyrarhreppi alla þá
aðstoð sem kaupstaðnum er unnt
að veita við endurreisnarstarfíð. Við
upphaf fundarins ávarpaði forseti
bæjarstjómar, Kolbrún Halldórs-
dóttir, fundinn og minntist hinna
hörmulegu atburða sem áttu sér
stað á Flateyri, aðfaranótt 26. októ-
ber sl. Viðstaddir stóðu upp til að
votta hinum látnu, aðstandendum
þeirra og Flateyringum virðingu
sína. Þá flutti forseti samúðar-
kveðju til Flateyringa frá vinabæ
Isafjarðar á Grænlandi, Nanortalik.
Smári Haraldsson, bæjarfulltrúi
Alþýðubandalagsins, sagði á fund-
inum að byggðir á Vestflörðum
ættu í vök að veijast og áföll sem
þessi væm kannski banabiti þeirra,
þó að vonir hans stæðu til annars,
og hvatti hann menn til. að standa
saman að uppbyggingu þessa lands-
fjórðungs.
Skyldur ísfirðinga miklar
Magnús Reynir Guðmundsson,
varabæjarfulltrúi Framsóknar-
flokksins, sagði að skyldur ísafjarð-
arkaupstaðar væru miklar á stund-
um sem þessum og vildi hann láta
athuga hvort möguleiki væri á að
flýta opnun jarðganganna undir
Breiðadals- og Botnsheiði í öryggis-
skyni. Þá vildi hann láta kanna
Hvort til væru lausar íbúðir á
ísafírði handa þeim, sem stæðu
heimilislausir á Flateyri, auk þess
sem hann hvatti bæjarstjómina til
að leita allra leiða til að verða Flat-
eyringum að sem mestu félagslegu
liði.
Á fundinum var samþykkt að
fela bæjarráði ísafjarðar yfírumsjón
með verkinu og á það að kalla til
liðs við sig hina ýmsu aðila sem
geta orðið að liði í þessu máii. Guð-
rún Stefánsdóttir, bæjarfulltrúi
Kvennalistans, hvatti fundarmenn
til að gleyma ekki unglingunum á
Flateyri.
Eftir umræður um rafmagnstruf-
lanirnar á Vestfjörðum sendi bæjar-
ráð ísafjarðar eftirfarandi áskorun
til stjórnar Orkubús Vestfjarðar.
„Bæjarráð ísafjarðar skorar á
stjóm Orkubús Vestfjarða að vinna
bráðan bug á því ófremdarástandi,
sem alltof oft skapast vegna ónógs
varaafls á' ísafirði."
Morgunblaðið/Þorkell
Samhugur
í verki
Landsfundi
frestað
Jflar0unblsbn»
Innan veggja
heimilisins
MORGUNBLAÐINU í dag fylg-
ir 28 síðna blaðauki sem nefnist
„Innan veggja heimilisins".
120 milljónir
ílottói
AUKAÚTDRÁTTUR verður í Vík-
ingalóttóinu næstkomandi miðviku-
dag, 1. nóvember. Dregið verður
úr venjulegum potti, sem að þessu
sinni er tvöfaldur og er áætlað að
hann verði vel yfír 120 milljónir
króna.
Að loknum þeim drætti verður
dregið aftur úr aukapotti, sem verð-
ur 58 milljónir króna. Til að hreppa
vinning úr þessum potti þurfa vinn-
ingshafar að vera með allar sex
tölurnar réttar. Aukaútdrátturinn
verður einungis í þetta eina sinn,
nema ef potturinn gengur ekki út.
Ef það gerist verður dregið um
hann aftur 8. nóvember.
LANDSSÖFNUNIN Samhugur í
verki hófst á hádegi í gær og sátu
þá 30 sjálfboðaliðar við síma að
taka við samtölum. Að sögn Páls
Þorsteinssonar, talsmanns söfnun-
arstjórnarinnar, fór söfnunin vel
af stað eins og búist hafði verið
við. Aðstaða er fyrir allt að 75
sjálfboðaliða að vinna við símsvör-
un í einu. Landssöfnunin er skipu-
Iögð af fjölmiðlum landsins í sam-
vinnu við Póst og síma, Rauða
kross íslands og Hjálparstofnun
kirkjunnar. Starfsmenn þessara
aðila, auk sjálfboðaliða víða að,
m.a. frá Félagi framhaldsskóla-
nema, vinna við móttöku fram-
laga. Þeim er veitt viðtaka í síma
800-5050, til þriðjudags frá 9 að
morgni til klukkan 22 dag hvern.
Söfnunarroikningurinn er nr.
1183-26-800 í Sparisjóði Önundar-
fjarðar, Flateyri.
MIÐSTJÓRN Sjálfstæðisflokksins
hefur að tillögu formanns flokksins
ákveðið að fresta 32. landsfundi
Sjálfstæðisflokksins, sem standa
átti frá fimmtudeginum 2. nóvem-
ber til sunnudagsins 5. nóvember.
Landsfundinum er frestað fram
yfir áramót og verður hann haldinn
í mars eða apríl 1996.
í frétt segir að miðstjóm Sjálf-
stæðisflokksins sé þess fullviss að
allir, sem þegar hafa lagt mikið
af mörkum til undirbúnings lands-
fundarins, virði og skilji ástæður
þessarar ákvörðunar, sem eru hinar
hörmulegu afleiðingar snjóflóðsins
sem féll á Flateyri á fímmtudaginn
var. Einnig segir að miðstjórn Sjálf-
stæðisflokksins sendi öllum þeim
sem um sárt eiga að binda vegna
hins hörmulega slyss dýpstu sam-
úðarkveðjur sínar.
vestra
►Blaðamenn Morgunblaðsins
heimsóttu byggðarlögin á norðan-
verðum Vestfjörðum, þar sem
óhugur ríkir meðal margra íbú-
anna eftir hörmungamar á Flat-
eyri, og ýmsum þykir framtíðin
óviss eftir að komið hefur á daginn
að jafnvel endurskoðuðu mati á
sjónflóðahættu er ekki unnt að
treysta. Aðrir láta þó engan bilbug
ásérfínna. /9-14
Klof nar Quebec?
►íbúar Quebec ganga á morgun
til þjóðaratkvæðagreiðslu um sjálf-
stæði ríkisins. Verði það samþykkt
gæti það gerbreytt Kanada í
grundvallaratriðum./16
Engin vettlingatök
►Fangelsismál í landinu hafa ver-
ið í örri þróun síðan Fangelsismála-
stofnun tók til starfa í ársbyijun
1989. Hér er rætt við yfirmann
þessa málaflokks í landinu, Harald
Johannessen./18
Stjórnendur og starfs-
fólk
►í Viðskiptum og* atvinnulífí á
sunnudegi er fjallað hvað þarf til
að samskipti yfirmanna og
óbreyttra starfsmanna geti verið
sem farsælust ./22
B
► l-32
María - konan bak við
goðsögnina
►Hér birtast kaflar úr nýrri bók
um Maríu Guðmundsdóttur sem
gerði garðinn frægan sem fyrir-
sæta á erlendri grundu./l
Engin þjóð afsalar sér
þjóðarbroti sínu
►Næstum 100.000 manns í Norð-
ur Ameríku og Kanada telja sig
meiri eða minni íslendinga. Jón
Sig. Guðmundsson ræðismaður í
Kentucky áttar sig ekki átómlæti
landsmanna gagnvart þessn stóra
þjóðarbroti./6
Regla rauða drekans
►Ný kvikmynd Benjamín dúfa
sem gerð er eftir samnefndri sögu
verður frumsýnd 9. nóvember nk.
Rætt er við aðalleikenduma í
myndinni, sem leika piltana sem
mynda riddararegluna ./14
Grjót
►Hjáimar R. Bárðarson hefur
gefið út bók um íslenskt grjót í
öllum sínum margvfslegustu
myndum. /16
Matur og vín
►Nú er tfmi villibráðar í algleym-
ingi og er tekið á því máli af festu.
./30
C BÍLAR___________________
► 1-4
Audi A4 langbakur
► Avant kallast nýr bíll sem kem-
ur á markað í Þýskalandi í febrúar
nk. ./1
Reynsluakstur
►Saab aftur á íslandi eftir nokk-
urt hlé ./4
FASTIR ÞÆTTIR
Fréttir 1/2/4/6/bak Stjömuspá 40
Leiðari 26 Skák 40
Helgispjall 26 Fólk í fréttum 42
Reykjavíkurbréf 26 Bíó/dans 44
Minningar 28 Útvarp/sjónvarp 48
Myndasögur 38 Dagbók/veður 51
Bréftilblaðsins 38 Mannlifsstr. 6b
Idag 40 Kvikmyndir lOb
Brids 40 Dægurtónlist 12b
INNLENDAR FRÉTTIR:
2—4—6—8—BAK
ERLENDAR FRÉTTIR:
1