Morgunblaðið - 29.10.1995, Blaðsíða 3
2 C SUNNUDAGUR 29. OKTÓBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 29. OKTÓBER 1995 C 3
speglamir á skiptistöngum í því
skyni að tryggja betra útsýni.
Rúmgott farþegarýmið er einnig
búið nýjustu margmiðlunarkerfum
svo að farþegum verði séð fyrir
skemmtun og upplýsingum á ferð-
inni. Ökumaðurinn fær allar upplýs-
ingar um akstursskilyrði og umferð
um staðsetningarkerfíð, símann,
útvarpið eða eftir öðrum leiðum.
Aksturinn er gerður eins auðveldur
og unnt er með nýjustu staðsetning-
artækni. Ýmsar aðrar upplýsingar-
veitur og margmiðlunartæki nýtast
í miðlun gagna sem tiltæk eru um
síma og mótald á farstöðvum. Toy-
ota segir að í Prius hafí tekist að
þjappa þessum kostum inn í sam-
hæft, einfalt kerfí sem auðvelt sé
að stjórna.
Barnasæti eru innbyggð í fram-
og aftursæti. Útfjólubláum geislum
og háhitageislun er haldið í skefjum
með sérmeðhöndluðu grænu gleri.
Skynjari sem vinnur með ABS-kerf-
inu gerir viðvart ef loftþrýstingur
í hjólbarða lækkar óeðlilega.
Toyota aflstýrikerflð
Toyota aflstýrikerfið (EMS) er
grundvallarforsenda hagkvæmrar
eldsneytisnýtingar í Prius. Kerfíð
tryggir að bíllinn nýtir tiltækt afl
á sem hagkvæmastan hátt. Megin-
markmiðið með þróun EMS er að
draga úr eldsneytiseyðslu og þar
með einnig útblástursefnum svo
sem C0‘2. Samkvæmt nýjum reglum
ESB um prófanir hefur tekist að
draga um 50% úr CO'2-framleiðslu
í sambandi við samsvarandi gerðir
með bensínvél.
Gert er ráð fyrir að takast megi
að lækka eldsneytiseyðslu í 3,6
1/100 km í venjulegum akstri. Slík
eldsneytisnýting þýðir að aka má
Toyota Prius rúmlega 1.000 km á
einum tankfylli, 40 1.
Ekki nægir einungis að bæta
eldsneytisnýtingu vélarinnar vegna
þess að orkutap við brennslu elds-
neytisins er svo mikið. Um þrír
fjórðu aflsins sem framleitt er til
að knýja bílinn með brennslu elds-
neytis tapast.
Toyota EMS býður upp á kerfí
sem endurheimtir hreyfiorku fyrir
tilstilli span vélar/rafals og þéttis
Ártúnsbrekkan
breikkuö
FYRIRHUGAÐ er að breikka
hluta Vesturlandsvegar, þann veg-
arkafla sem í daglegu tali er kall-
aður Ártúnsbrekkan. Breikkunin
nær til nyrðri akreinanna, þ.e. leið-
arinnar inn til borgarinnar en nú-
verandi vegur verður áfram sá
sami út úr henni. í framkvæmdaf-
réttum Vegagerðarinnar segir að
tilgangur verksins sé áð auðvelda
umferð og draga úr slysatíðni og
bæta samgöngur við nýju hverfin
í austurborginni. Reykjavíkurborg
og Vegagerðin standa að skipulagi
framkvæmdarinnar en hönnun
annast verkfræðistofan Línuhönn-
un hf. _
Dánar-
tíðni á
hrað-
brautum
DÁNARTÍÐNI á hraðbraut-
um í Evrópu er lægst í Hol-
landi. Þar deyja að meðaltali
rétt rúmlega þrír miðað við
eins milljarðs kílómetra akst-
ur. Breskar hraðbrautir eru í
öðru sæti með fjóra manns
látna. Ástandið er sýnu verra
á Spáni en þar deyr að með-
altali 61 maður miðað við
hvern einn milljarð kílómetra.
200.000
Audi A4
smíðaðir
TVÖ hundruð þúsundasti
Audi A4 var smíðaður í verk-
smiðjum Audi í Ingolstadt í
september, 12 mánuðum eftir
að smíði bílsins hófst. Bíllinn
hefur einnig verið settur sam-
an í verksmiðjum VW í Suð-
ur-Afríku frá því í apríl sl.
einnig í Malasíu frá því í júlí.
Framleiðsla hefst á Á4 í Indó-
nesíu á síðari hluta næsta árs.
9 millj.
Ford
Fiesta
NÝLEGA rann níu milljónasti
Ford Fiesta af færibandi Ford
verksmiðjanna í 19 ára sögu
bílsins. Fiat hefur nýlega
smíðað milljónasta Punto bíl-
inn í 20 mánaða sögu bflsins
og sló þar með fyrra met sitt
með Fiat Uno en það tók 24
mánuði að framleiða eina
milljón Uno bíla. Mercedes-
Benz hefur smíðað yfír 500
þúsund bfla í C-línunni frá
því bíllinn kom fyrst á mark-
að 1993 og hefur enginn bíll
verksmiðjanna selst jafn mik-
ið á j afn skömmum tíma. ■
TOYOTA Prius hugmyndabíllinn er ávalur og egglaga.
Frqmtíöardeild Toyota sýnir qfuröirnar
Neyslugrannur og
öruggur Prius
TOYOTA Prius, hugmyndabíll Toy-
ota var frumkynntur á alþjóðlegu
bilasýningunni i Frankfurt. Við
hönnun á Prius hugsuðu verkfræð-
ingar Toyota upp á nýtt hvernig
bíll á að líta út og hvað hann á að
geta boðið upp á. Þeir höfðu í huga
að fastlega má gera ráð fyrir gjör-
breyttri notkun bíla í framtíðinni.
Árangurinn er fyrirferðalítill
stallbakur - bfll fyrir fjölskyldur sem
eru mikið á ferðinni. Hátt öryggis-
stig og lítil eldsneytiseyðsla eru
kostir sem ættu að höfða til almenn-
ings. Að ytra útliti er bfllinn ávalur
og egglaga. Rauð þokuljós og spor-
öskjulaga blikkljós setja svip á
framenda bílsins.
Þótt þessi hugmyndabíll sé styttri
en Corolla má bera innri aðstæður
í bflnum, þar sem eru hærri sæti
undir hærra lofti, saman við Carina
E varðandi stærð, og í bílnum er
pláss fyrir fimm fullorðna og far-
angur þeirra. Auðvelt er að stíga
inn og út úr bflnum vegna meiri
stall-/setuhæðar og víðari dyraopa.
Margmiðlunarkerfi
Önnur dæmi um hagnýta hönnun
er rúmgóð farangursgeymsla. Aft-
urljós eru staðsett ofarlega á aftur-
endanum. Jafnframt eru hurðar-
Virkt öryggl
en með því móti má spara um 12,5%
eldsneyti.
Að mati Toyota tryggir EMS
einnig lágmarkstap orku með því
að drepa á vélinni þegar hennar er
ekki þörf, t.d. á umferðarljósum,
og endurræsa hana þegar græna
ljósið kviknar.
Síbreytileg aflyfirfærsla (CVT)
hefur verið þróuð af Toyota. Sá
búnaður velur stiglaust það akst-
urshlutfall sem óskað er og gerir
þannig vélinni kleift að ganga eins
nærri kjörhraða og hægt er, óháð
aðgerðum ökumanns og aksturs-
skilyrðum.
Til að draga enn frekar úr elds-
neytiseyðslu er í Prius rafaflstýri
sem er fyrirferðarminna og léttara
og eyðir orku aðeins þegar stýrt
er. Þetta segir Toyota að leiði til
3% eldsneytissparnaður. Undir
Prius eru hjól með meira þvermáli
og hjólbarðar með nýrri gerð þráða
sem dregur úr veltiviðnámi um 35%.
Loftræstikerfið er rafknúið og eyðir
10% minni orku og Toyota segir
að enn frekari sparnaður fáist með
því að draga úr loftræstingu með
notkun lágleiðniglers.
4. Hönnun
undlrvagns
í Toyota Prius er notað MacPher-
son öxulupphengi að framan og
snúningsstangaupphengi að aftan.
Allir undirvagnshlutar hafa verið
vandlega þróaðir til samræmis við
minni þyngd bílsins.
Mikið bil milli öxla og sporvídd
ásamt ýmsum ráðum sem beitt er
við hönnun undirvagnsins auk bún-
aðar sem vinnur gegn tilhneigingu
framendans til að dýfa og afturend-
ans til að lyftast, allt tryggir þetta
stöðugleika og prýðilega stjórnun.
Ökumaður Toyota Prius bflsins
situr ofar en ökumenn í flestum
miðlungsstórum og jafnvel stærri
bílum og er því betur í stakk búinn
að sjá og skilja aðstæður í umferð-
inni sem myndást fram undan.
Annað augljóst og nauðsynlegt ör-
yggistæki er hátt staðsett hemla-
Ijós.
Þá er í bílnum nýtt hemlakerfi.
í því kerfi er einnig að finna nauð-
BÍLLINN er styttri en Corolla
en mun hærri.
hemlunaraðstoð. Öll hætta á því að
hjól læsist er úr sögunni fyrir til-
stilli ABS-kerfísins. Nauðhemlunar-
aðstoðin er ef til vill brýnust fyrir
þá sem geta ekki auðveldlega heml-
að af fullu afli: litlar konur, eldra
og fatlað fólk til dæmis. Og sérstak-
ur nemi greinir ef loftþrýstingur
lækkar óeðlilega mikið.
Óvlrkt öryggl
Yfirbyggingin á Toyota Prius
byggir á grind sem hefur verið end-
urbætt með aðstoð tölvu. Yfírbygg-
ingin er hönnuð og smíðuð þannig
að hún taki í sig og dreifi höggum
með mestum árangri komi þau
framan á, á hliðina eða aftan á bíl-
inn.
í Toyota Prius eru forstrekkjarar
á öryggisbeltum og líknarbelgir
handa fólki í framsætum, hliðar-
belgir fyrir fólk í fram- og aftursæt-
um. Hliðarbelgir fyrir framsætin
eru í framsætunum en hliðarbelgir
fyrir aftursætin eru í hliðum bílsins
aftur í; Hnakkapúðar eru á öllum
fjórum sætum.
Annar öryggisbúnaður
Á Toyota Prius er öryggiskerfi
sem er að verða staðalbúnaður al-
mennt í bílum - biflás á vélinni og
þjófaviðvörun - en einnig nýstárleg
atriði þar sem öflugt samskipta-
kerfí bflsins er nýtt. Ef frumþjófa-
vömin fer af stað er hægt að láta
senda eigandanum boð um það sem
fram fer um síma í boðtæki. ■
ÖKUMAÐURINN fær aUar upplýsingar um
akstursskilyrði og umferð um staðsetningar-
kerfið, símann eða útvarpið.
TOYOTA aflstýrikerfið (EMS) tryggir að bíllinn
nýtir tiltækt afl á sem hagkvæmastan hátt.
HONDA SMM er afturhjóladrifinn og er með 2 lítra,
fimm strokka línuvél.
Sportbílar og sport|eppar í Tókíó
ALÞJÓÐLEGA bílasýningin í Tókíó
er nú haldin í 31. sinn og þykir áber-
andi hve mikla áherslu japanskir
bílaframleiðendur leggja á svokall-
aða RV-bíla (Recreational Vehicles)
en þar innan rúmast fjölnotabílar,
sportjeppar og skutbílar. Af 31 jap-
önskum hugmyndabíl sem sýndur er
í Tókíó eru 18 bílar í RV-flokknum.
Þótt að bílasala sé enn dræm í Japan
miðað við uppgangstímana þar í
landi er sala á bílum í þessum flokki
mikil og japanskir bílaframleiðendur
keppast við að bjóða nýja valkosti á
þessu sviði. Jafnvel Mazda, sem hef-
ur átt í töluverðum erfiðleikum, sýn-
ir fjóra nýja hugmyndabíla í Tókíó,
þar af þijá RV.
En þótt RV-bílar séu mest áber-
andi í Tókíó sýna japanskir og evr-
ópskir framleiðendur einnig nokkra
hugmyndabíla í sportbílaflokki sem
gleður augu áhugamanna. Þar á
meðal er Toyota MRJ sem er með
ökumanns- og farþegarýmið alveg
fyrir miðju bílsins. Bfllinn er fjórir
metrar á lengd, 1,70 m á breidd og
1,24 m á hæð. Hjólhaf bílsins er
2,55 metrar. Vélin er 1,8 lítra með
tveimur ofan á liggjandi knastásum
og skilar 170 hestöflum. Aksturs-
hæfni bílsins er mikil því hann er
með nýjum fjögurra hjóla stýrisbún-
aði. Tvö lítil aftursæti gegna líka
því hlutverki að rýma toppinn á bíln-
um sem er settur yfír bílinn og tek-
inn af honum með sjálfvirkum bún-
aði.
Mazda RX-01
Sumir telja að RX-01 sem Mazda
sýndi sé í raun nýr RX-7 sportbíll
sem tilkynnt hefur verið að komi á
markað 1998. Stjórnendur Ford, sem
hafa haft hönd í bagga með rekstri
Mazda, hafa hins vegar verið andvíg-
ir smíði RX-7 nema bíllinn verði spar-
neytnari en nú er útlit fyrir að hann
verði. RX-01 kemur til móts við þessi
sjónarmið með svokallaðri „rotary“
vél, sem eru allt annarrar gerðar en
hefðbundnar vélar með strokkum.
Stjórnendur Mazda segja að elds-
neytisnýting bílsins hafi verið bætt
um 10%. „Rotary“ vél Mazda er með
1,3 lítra slagrými og skilar 220 hest-
öflum við 8.500 snúninga á mínútu.
RX-01 vegur um 1.200 kg og far-
þegarýmið er fyrir miðju bílsins til
að auka á stöðugleika hans í akstri.
Hann er 4,05 m langur, 1,73 m á
breidd og 1,25 á hæð. Hjólhafið er
2,35 m.
Honda SMM
Honda SMM sporbíllinn er ný yfir-
bygging á nýrri grind og einmitt
þess vegna er talið ólíklegt að hann
verði nokkurn tíma fjöldaframleidd-
ur. Blikur eru á lofti um að fram-
hald verði á smíði sportbíls Honda,
NSX, vegna afleitrar sölu, einkum í
Bandaríkjunum en það eykur líkurn-
ar á því að SMM verði þrátt fyrir
allt smíðaður. Reyndar gáfu tals-
menn Honda í skyn að framleiddir
yrðu um 1.000 SMM á mánuði og
bíllinn myndi kosta sem svarar um
1.950.000 ÍSK í Japan. Bíllinn er
afturhjóladrifinn og er með 2 lítra,
fimm strokka línuvél. SMM er 3,98
m á lengd, 1,70 m á breidd og 1,15
m á hæð. Hjólhafið er 2,40 m. ■
TOYOTA MRJ er með opnan-
legum toppi og fjögurra hjóla
stýrisbúnaði.
VELARHLÍFIN á Mazda
RX-01 er í raun mun lægri
en myndin sýnir því til að
draga úr loftmótstöðu er bíll-
inn með vindskeið ofan á vé
arhlífinni úr trefiae-leri
Hálf milljón
Twingo
SMÍÐAÐIR hafa verið 550 þúsund
Renault Twingo bflar í verksmiðjum
Renault í Frakklandi, Spáni og í
Tævan frá því í júní 1994. Twingo
er þriðji mest seldi bíllinn í Frakk-
landi, á eftir Renault Clio og Peuge-
ot 106.
VW selst vel
FYRSTU átta mánuði ársins hefur
sala á Volkswagen bílum.aukist um
4,3%. Alls seldust á þessu tímabili
2.367.000 VW bílar. Mest varð
söluaukningin í Bandaríkjunum,
Japan og Kína, en minna í Vestur-
Evrópu og í Þýskalandi. VW er
engu að síður með mesta markaðs-
hlutdeild í Vestur-Evrópu, 16,5%.
Akstur
eykst enn
AKSTUR bíla í Evrópu mun aukast
áfram nokkur næstu ár, segir í
skýrslu sem Evrópusambandið hef-
ur látið vinna. Árið 2005 mun hins
vegar draga lítillega úr akstri. Fram
kemur í skýrslunni að akstur í
Þýskalandi, Frakklandi, Bretlandi
og Ítalíu er meiri en í öllum öðrum
Evrópulöndum samanlagt.
Meirn ál
BÍLAIÐNAÐURINN í Bandaríkj-
unum fór í fyrsta sinn á síðasta ári
fram úr gosdrykkjaframleiðendum
í notkun á áli til framleiðslu sinnar.
Bílaframleiðendur notuðu alls 1,3
milljarða kg af áli sem er 173,7
milljónum kg meira en árið 1993.
Nissan
innkallar
NISSAN hefur kallað inn yfir
472.000 bíla af Primera gerð alls
staðar að úr Evrópu vegna galla í
hemlahosu. Breska dagblaðið Daily
Telegraph greindi frá því að við
mjög sérstakar aðstæður getur
myndast sprunga í hosunni með
þeim afleiðingum að bremsuvökvi
tapast út af hemlakerfínu. Skipt er
um hosu í þeim bílum sem kallaðir
eru inn. Bílamir sem hér um ræðir
voru smíðaðir í Sunderland í Eng-
landi á tímabilinu maí 1990 til sept-
ember 1994. ■
í Ford Ranger XLT 2 W/D, árgerð '93 (ekinn 35 þús. míl-
ur), Ford Explorer Sport, árgerð ’92, Ford Explorer XL,
árgerð ’91 (breyttur), Honda Civic DX, árgerð '91 (tjónabif-
reið) og aðrar bifreiðar, er verða sýndar á Grensásvegi 9
þriðjudaginn 31. október kl. 12-15.
Ennfremur óskast tilboð í Allis Chalmers gaffallyftara
4000 Ibs. m/bensínvél.
Tilboðin verða opnuð á sama stað kl. 16.
SALA VARNARLIÐSEIGNA
TILBOÐ
ÓSKAST