Morgunblaðið - 04.11.1995, Side 1
80 SÍÐUR LESBÓK/C/D
252. TBL. 83. ÁRG. LAUGARÐAGUR 4. NÓVEMBER1995 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Krefjast
fjár af
Dönum
Kaupmannahöfn. Morgunblaðið.
HORFUR í efnahagsmálum Færey-
inga fara.batnandi í fyrsta skipti í
nokkur ár, samkvæmt áfanga-
skýrslu ráðgjafanefndar dönsku
stjórnarinnar. Færeyingar telja sig
þó enn þurfa á sérstakri fjárhagsað-
stoð að halda frá dönsku stjórn-
inni. í gær funduðu fulltrúar fær-
eysku landstjórnarinnar ásamt
dönskum ráðherrum, þar sem Ed-
mund Joensen fór fram á þijá millj-
arða danskra króna.
Danska stjórnin vill ekki fallast
á þessa kröfu, heldur hvetur Færey-
inga til að spara sig út úr krepp-
unni. Hana eigi ekki að lina með
frekari dönskum framlögum.
í skýrslu ráðgjafanefndarinnar
segir að ástandið í Færeyjum hafi
árin 1993-1994 einkennst af lækk-
andi rauntekjum, miklu atvinnu-
leysi, útflutningstekjur hafi staðið
í stað og fólksflutningar frá eyjun-
um hafi verið miklir. Heldur hafi
virst horfa til betri vegar er leið á
1994 og þróunin fyrstu níu mánuði
þessa árs vísi í sömu átt.
Fasteignaverð hækkar
Lækkun rauntekna, sem gætt
hefur síðan 1989, stöðvaðist á miðju
ári 1993 og á þessu ári hafa raun-
tekjur hækkað örlítið, en þó aðeins
í öðrum greinum en fiskiðnaði og
fjárfestingarfyrirtækjum. Hækkun
þjóðartekna stafar einkum af lækk-
andi erlendum vaxtagreiðslum.
Efnahagsbatinn er einnig sýnilegur
í fasteignaverði, sem hækkaði í árs-
byijun, þó það sé misjafnt eftir
hvar á eyjunum það er.
Innflutningsaukning 1994 og á
yfirstandandi ári bendir einnig í átt
til hækkandi þjóðartekna. Útflutn-
ingsverðmæti virðist ekki aukast á
þessu ári, svo ekki er að vænta
tekjphækkunar úr þeirri átt. Einnig
hefur dregið úr atvinnuleysi, en
ekki er hægt að horfa á það eitt
sér, því 1993 fluttu 1820 frá eyjun-
um en á síðasta ári fluttu 1920 í
burtu.
AÐ MINNSTA kosti 50 manns
biðu bana í gær þegar feliibylur-
inn Angela gekk yfir Luzon,
stærstu eyju Filippseyja. Aætlað
er að fellibylurinn hafi valdið
þriggja milljarða króna tjóni á
eignum og uppskeru bænda.
Þetta er mesti fellibylur sem
gengið hefur yfir Filippseyjar
frá því fellibylurinn Nina varð
um 1.000 manns að bana árið
1987. Rafmagnslínur brotnuðu,
brýr hrundu og uppskera bænda
eyðilagðist.
50 farast
í fellibyl
Margir þeirra sem fórust
drukknuðu eða krömdust þegar
skriður féllu á hús þeirra. Meira
en 250.000 manns, þar af 20.000
í Manila, urðu að flýja heimili sín
vegna fellibylsins og gistu í skól-
Reuter
um og fleiri byggingum víðs veg-
ar um eyjuna.
ÖIlu flugi var aflýst í Manila
og fjármálamarkaðir voru lokað-
ir. Helsta skrifstofuhverfið, Ma-
kati, líktist einna helst
draugabæ, á götunum var aðeins
brak sem fellibylurinn feykti
milli háhýsanna.
Mikið ^ón varð á skipum og
bátum en myndin var tekin er
reynt var að bjarga lystisnekkju
sem maraði í kafi í höfninni í
Manila.
Reuter
Tveir bítast
um sigur í
Póllandi
FORSETAKOSNINGAR fara
fram í Póllandi á morgun. Bar-
áttan stendur fyrst og fremst á
milli Lechs Walesa forseta og
Aleksanders Kwasniewski fyrr-
verandi kommúnistaleiðtoga.
Samkvæmt nýjustu könnunum
nýtur Kwasniewski fylgis 32%
en Walesa 28%. Hljóti enginn
frambjóðandi 50% atkvæða verð-
ur að kjósa að nýju milli tveggja
efstu 19. nóvember. Myndin var
tekin í Varsjái gær.
Myndir af Jeltsín sýndar í sjónvarpi
Tsj emómyrdín
fær aukin völd
Moskvu. Reuter.
VIKTOR Tsjernómyrdín, forsætis-
ráðherra Rússlands, sagði í gær að
Borís Jeltsín forseti hefði falið sér
að hluta yfirstjórn þriggja ráðu-
neyta. Jeltsín hefur dvalið á spítala
í viku frá því að hann fékk hjarta-
áfall sl. fimmtudag.
Forsætisráðherrann hélt blaða-
mannafund eftir að hafa átt fund
með forsetanum og sagði að það
yrði hlutverk sitt að „samræma"
störf valdamestu ráðherranna, það
er ráðherra varnar-, öryggis-, utan-
ríkis- og innanríkismála. Undir
venjulegum kringumstæðum heyra
þessi ráðuneyti beint undir forset-
ann.
„Það varð að leysa forsetann að
hluta undan þessum verkefnum til
að hann ætti betra með að ná heilsu
á ný. Auðvitað munum við hins
vegar ráðfæra okkur við forsetann
í öllum helstu málum,“ sagði
Tsjernómyrdín.
Samkvæmt stjórnarskrá Rúss-
lands tekur forsætisráðherrann við
völdum ef forsetinn fellur frá. Þeg-
ar Tsjernómyrdín var spurður hvort
það. hefði verið Jeltsín sem bað
hann um að taka við valdaráðuneyt-
unum að hluta svaraði hann: „Ég
Reuter
VIKTOR Tsjernómyrdín og Borís Jeltsín ræðast við á sjúkrahúsi
í Moskvu í gær.
sá það á augnaráði hans að hann
vildi að Tsjernómyrdín legði meira
á sig.“
Jeltsín kom í gær fram í sjón-
varpi í fyrsta skipti frá því að hann
var lagður inn á spitala en rúss-
neska sjónvarpið tók myndir af
fundi hans og forsætisráðherrans.
Jeltsín virtist veikburða og sat nær
hreyfingarlaus á stól. Hann lýsti
því hins vegar yfir að sér liði ekki
sem verst. Myndskotið var einungis
um mínúta að lengd og var ljóst
að það hafði verið klippt að ein-
hveiju leyti. Átti Jeltsín greinilega
erfitt um mál á köflum.
Ellemann-
Jensen
vongóður
Washington. Reuter.
UFFE Ellemann-Jensen, fyrr-
verandi utanríkisráðherra
Danmerkur, sagði eftir fund
með Warren Christopher utan-
ríkisráðherra Bandaríkjanna í
Washington í gær, að framboð
sitt til starfs framkvæmda-
stjóra Atlantshafsbandalags-
ins (NATO) væri í fullu gildi.
Fregnir herma að Ruud
Lubbers, sem hollenska stjórn-
in tilnefndi í starf
framkvæmdastjóra í gær, njóti
stuðnings fleiri NATO-ríkja.
Ellemann-Jensen sagðist hins
vegar hafa átt hrifnæmt og
áhugavert samtal við Chri-
stopher.
Áð því loknu fór hann til
fundar við fleiri háttsetta emb-
ættismenn í Washington.
Lubbers átti sömuleiðis fundi
með ráðamönnum í Washing-
ton i fyrradag. Þjóðveijar,
Frakkar, Bretar, Italir og
Portúgaíir hafa lýst. yfir stuðn-
ingi við Lubbers en Danir, Is-
lendingar og Norðmenn við
Ellemann-Jensen.
Önnur ríki hafa ekki tekið
afstöðu opinberlega. Likur eru
taldar á að ákveðið verði á
miðvikudag hver verði næsti
framkvæmdastjóri NATÖ.
V