Morgunblaðið - 05.11.1995, Blaðsíða 16

16 B SUNNUDAGUR 5. NÓVEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Ahættaað taka
batt í gríni
Ólafía Hrönn Jónsdóttir hefur
vakið athygli á liðnum árum fyrir
frábæra túlkun á ýmsum eftir-
minnilegum persónum á leiksviði
t.d. í hlutverki Lóu í leikriti Jims
Cartwrights, Taktu lagið Lóa, sem
sýnt er nú annað leikárið á Smíða-
verkstæði Þjóðleikhússins við fá-
dæma vinsældir og metaðsókn.
* >
Olafur Ormsson ræðir við Olafíu
Hrönn um leikhúsið og tónlistina
og leitar álits leikstjóra, leikritahöf-
undar og tónlistarmanns á ferli
hennar sem leikkona, söngkona,
laga- og textahöfundur.
ÓLAFÍA með Tríói Tómasar R. Einarssonar.
AÐ ÞARF að hafa töluvert
fyrir því að ná tali af leik-
konu sem er á góðri leið
með að verða ein helsta
stjarna íslensks leikhúss og
er auk þess svo fjölhæf að
sé hún ekki í leikhúsinu gæti hún
verið að undirbúa grínþáttinn í
Dagsljósi hjá Ríkissjónvarpinu eða
að æfa með tríói Tómasar R. Ein-
arssonar nýjasta jazzlagið sem hún
hefur þá samið sjálf eða textann
við lagið. Það er með ólíkindum
hvað Ólafía Hrönn er fjölhæfur
listamaður.
Eftir nokkrar tilraunir tókst loks
að finna stað og stund eftir hádegi
á þriðjudegi. Ólafía Hrönn býr
ásamt fjölskyldu, eiginmanni og
börnum, í ljósgulu, bárujárns-
klæddu timburhúsi, tvær hæðir og
kjallari, ofarlega við Skólavörðu-
stíginn, í húsi sem er komið til ára
sinna, byggt árið 1912. í húsinu
bjó á fjórða áratug aldarinnar hinn
kunni listamaður Guðmundur Ein-
arsson frá Miðdal og í stofu gefur
að líta arin sem hlaðinn var af
Guðmundi og er listasmíði, þar er
einnig píanó, sjónvarp, myndbands-
tæki og þriggja sæta sófi og svo
auðvitað myndir á veggjum. Heimil-
ið ber þess merki að það eru lista-
menn sem þar búa. Ólafía Hrönn
hafði brugðið sér frá með son sinn
á barnaheimili þegar ég bankaði
upp á og var væntanlega á hverri
stundu. Þór, eiginmaður Ólafíu, tók
að rekja sögu hússins uns Ólafía
Hrönn birtist allt. í einu þar sem
vorum í eldhúsinu að virða fyrir
okkur listaverk á baklóð hússins.
Ég hef séð Ólafíu Hrönn á leik-
sviði og í sjónvarpi og líklega ein-
hvem tímann á Jazzbarnum við
Lækjargötu en mér fannst eins og
ég væri kunnugur leikkonunni og
hefði jafnvel þekkt hana frá barn-
æsku. Við komum okkur fyrir í
stofu og Ólafía Hrönn bauð kaffí
og smurt brauð. Það var örlítið hlé
frá æfíngum og hún hafði aflögu
rétt rúman klukkutíma þar til hún
þurfti að bregða sér niður í Hlað-
varpa þar sem Kaffileikhúsið er að
æfa nýtt leikrit eftir Eddu Björg-
vinsdóttur, Sápu III, og ætlunin er
að frumsýna í lok októbermánaðar.
Þá stóðu yfír lokaæfingar á barna-
leikritinu Kardemommubænum þar
sem Ólafía Hrönn er í hlutverki
Soffíu frænku og tími fyrir viðtal
því skiljanlega takmarkaður og
verður auðvitað að sæta lagi þegar
stund er á milli æfinga í leikhúsun-
um. Og svo gafst slík stund á föstu-
degi fyrir hádegi, það var annar
áfangi viðtalsins. Ölafía Hrönn kom
til dyra í bláum gallabuxum og
svörtum bol og enn var sama elsku-
lega viðmótið, hún bauð mér til
stofu og ég hélt áfram að yfírheyra
hana um feril hennar í leikhúsinu.
Annar áfangi var rétt rúmur
klukkutími, Olafía Hrönn gekk yfir
í eldhúsið og kom aftur að vörmu
spori með smurt brauð, súkkulaði-
kex og kaffi í könnu og bað mig
að afsaka að ekki væru stríðstertur
á borðstólum, vöfflur, pönnukökur
og annað góðgæti og sagðist myndu
bæta úr því síðar þegar við tækjum
upp þráðinn að nýju og lykjum við-
talinu. Hún var glettin á svipinn,
beinlínis kímin og kom mér svo sem
ekki á óvart, hún er að skapa sér
nafn sem gamanleikkona og fetar
þar í spor Emelíu Jónasdóttur, Ár-
óru Halldórsdóttur og Nínu Sveins-
dóttur svo einhverjar séu nefndar
af leikkonum frá því fyrr á öldinni
er minnisstæðar voru í gamanleikj-
um og revíum.
Uppruni, bernska og
fyrstu sporin á leiksviði
Ólafía Hrönn er fædd í Reykja-
vík árið 1962, næstyngst fjögurra
systkina. Hún ólst upp ýmist á
Lynghaganum eða í Fossvoginum
og einnig á Hornafirði þar sem fað-
ir hennar var_ útibússtjóri við útibú
Landsbanka Islands um tíma. Frá
föðurnum er ef til vill kominn áhug-
inn fyrir leikhúsi: „Pabbi ætlaði að
gerast.leikari, tók þátt í einni sýn-
ingu í Iðnó og var í leiklistaskóla
hjá Haraldi Björnssyni í eitt ár en
svo varð nú ekkert meira úr því.
Sem krakki og unglingur lék ég
alls staðar þar sem ég fékk að vera
með, hjá skátunum, í skólanum og
hjá leikfélaginu á Hornafirði og síð-
ar einnig í Fjölbrautaskólanum í
Ármúla. Það kom mjög snemma
hjá mér að hafa metnað að leika
vel og ef mér var hrósað fyrir leik
þá var það, það albesta, segir Ólaf-
ía Hrönn og lygnir aftur augum
þegar hún minnist fyrstu reynslu
sinnar af leikhúsi. „Ég ætlaði alltaf
að verða leikkona og ef mér gekk
t.d. illa í stærðfræði í skóla þá var
það allt í lagi, því ekki þurfti ég
að nota hana í leiklistinni. Ég var
um tíma í leiklistarskóla Helga
Skúlasonar áður en ég innritaðist
í Leiklistarskóla- íslands árið 1983.
Ég sótti um fyrst þegar ég var átj-
án ára og beið svo í tvö ár og sótti
um aftur og hóf loks nám við skól-
ann sama ár og ég lauk stúdents-
prófi. Ég útskrifaðist úr Leiklista-
skóla íslands árið 1987. Fyrsta hlut-
verk mitt á sviði eftir að ég útskrif-
ast er Jökla í leikritinu Síldin kem-
ur síldin fer eftir Iðunni Steinsdótt-
ur. Leikfélag Reykjavíkur setti það
upp í skemmunni við Meistaravelli
þar sem Bæjarútgerð Reykjavíkur
var áður til húsa. Ég lék eitt hlut-
verk í Borgarleikhúsinu skömmu
eftir að það var opnað. Það var í
fyrsta verkinu sem sett var upp á
litla sviðinu, ég lék Magnínu í
Heimsljósi. Síðan lék ég í Þjóðleik-
húsinu í Pétri Gaut sem sett var
upp á stóra sviðinu, lék hnappa-
smiðinn og selstúlku. Það var svo
þegar Stefán Baldursson er ráðinn
sem Þjóðleikhússtjóri árið 1991 að
ég var fastráðinn leikari við Þjóð-
leikhúsið."
Með frjálsum leikhópum
Ólafía Hrönn lætur fara vel um
sig í hægindarstól andspænis mér
þar sem ég sit í sófa í stofu á heim-
ili hennar. Hún segir að vinnan
geti stundum verið erfið og einmitt
kvöldið áður að lokinni sýningu á
Taktu lagið Lóa kvaðst hún hafa
verið örþreytt þegar hún kom heim
úr leikhúsinu. Á borði fyrir framan
okkur er full skál af vínbeijum og
kaffikanna og ég helli í bolla og allt
í einu birtist í stofunni Skarphéð-
inn, sonur Ólafíu, fimm ára ljós-
hærður drengur, og er með litabók
í hendi og sýnir mér stoltur hvernig
hann notar litina og ég get ekki
betur séð en þarna sé upprennandi
listamaður á ferðinni, og móðirin
er greinilega stolt af syni sínum sem
er að stíga sín fyrstu skef á leik-
sviði í leikriti Ólafs Hauks Símonar-
sonar, Þrek og tár. Hún hallar sér
aftur í stólnum og lætur hugann
líða nokkur ár aftur í tímann: „Ég
var meðal stofnenda Þíbilju, fijáls
leikhóps sem bjó til sýninguna Gul-
ur, rauður, grænn og blár. Sýning-
in var í kjallara Hlaðvarpans sem
líkist moldarhelli. Ef einhver hopp-
aði á efri hæðinni, fékk maður
mold ofan í lungun. Einnig settum
við upp sýningu í gamla Stýri-
mannaskólanum. Ég lék einnig hjá
Alþýðuleikhúsinu í ísaðar gellur
sem Hávar Siguijónsson leikstýrði
og við fórum með í leikför um land-
ið.“
„Það er ótrúlega erfitt
að búna til grín“
Ólafía Hrönn er ekki síst þekkt
fyrir að eig§ ótrúlega auðvelt með
að bregða sér í grínhlutverk og
gera þeim þannig skil að athygli
hefur vakið. Við hámum í okkur
vínber úr skálinni á borðstofuborð-
inu, Ólafía teygir úr sér í hægindar-
stólnum og lætur þreytuna líða úr
líkamanum. Við ræðum um grínið,
gamanleiki, skopþætti í sjónvarpi
og á sviði og það færist bros yfir
andlitið þegar hún rifjar upp sitt-
hvað frá liðnum árum:' „Það er
stundum dálítil áhætta að taka þátt
í gríni. Það er eins og að henda
sprengju, þú veist ekki hvort hún
virkar eða virkar ekki. En allir hafa
skoðun á því. Það er rosalega gam-
an að vera fyndin en stundum koma
þeir tímar sem ég fæ nóg af því
og get ekki hugsað mér að að vera
fyndin og fæ leið á sjálfri mér. Það
er eitt sem er erfítt í sambandi við
grín, þetta þarf alltaf að taka svo
knappan tíma. Ég væri til í að taka
þátt I gríni, t.d. í sjónvarpi, sem
tæki lengri tíma, væru leiknir gam-
anþættir eins og t.d. sumir breskir
þættir. í Dagsljósi má grínið ekki
taka langan tíma. Fjórar mínútur
er talið eðlilegt,_og svo er þessi ei-
lífa „pönsleit". Ég held að ég sé á
leiðinni að verða „antipönsisti“.“
Ólafía Hrönn hefur tekið þátt í
uppfærslu á skopleikjum og gaman-
þáttum í áramótaskaupi sjónvarps-
ins af og til í gegnum árin og um
tíma vann hún með Háðflokknum
á Stöð 2. „Að starfa með Háð-
flokknum var svona fílingur eins
og að vera í prófum, maður átti
aldrei frí. Þetta var í fyrsta skipti
sem ég var með í að búa til grín.
Auðvitað var þetta skemmtilegur
tími. Maður var svo upptekinn af
því að vera að hugsa upp eitthvað
gott efni en þetta lærðist með auk-
inni reynslu." Þá hefur Ólafía einn-
ig skemmt gestum á Hótel Sögu
ásamt Ladda, Halla og Hjálmari
Hjálmarssyni. Dagskráin nefndist
Er það satt sem þeir segja um land-
ann? og vakti feikna kátínu og gekk
fyrir fullu húsi mánuðum saman