Morgunblaðið - 12.11.1995, Blaðsíða 32

. 32 B SUNNUDAGUR 12. NÓVEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
BONDLEIKARAR;
Brosnan í hópi fyrir-
rennara sinna, Conn-
erys, Moores, Lazen-
JAMES Bond er lífseigasta
söguhetja kvikmyndanna.
Hann hefur haldið lífi í 33
ár þrátt fyrir ótrúlegar hættur
og það er ekki að sjá að hann sé
á förum af hvíta tjaldinu. Þvert
á móti hefur hann enn einu sinni
gengið í endurnýjun lífdaga með
nýjustu Bondmyndinni, Gull-
auga, sem nefnd er eftir dvalar-
stað rithöfundarins Ian Flem-
ings á Jamaíku. Og enn hefur
Bond fengið nýja kennitölu. írsk-
ættaði leikarinn Pierce Brosnan
Bondstúlkan. Það var auðvelt að
láta sig dreyma um að vera þessi
Bond.
Allt breyttist þetta með til-
komu George Lazenby og síðar
Roger Moore. Connery fannst
hlutverkið alltof takmarkað og
allan tímann sem hann lék Bond
reyndi hann að leika sem mest
í öðrum myndum en eftirminni-
legastar eru þær sem hann gerði
með Sidney Lumet. Eftir Þú lifir
aðeins tvisvar („You Only Live
Twice“) árið 1967 sagði hann
skilið við Bondhlutverkið og
margir vilja halda því fram að
myndaröðin hafi aldrei borið sitt
barr eftir það. Lazenby Ieysti
Connery af hólmi og í þjónustu
hennar hátignar hafði allt til að
bera sem prýða mátti góða
Bondmynd nema heimurinn var
ekki tilbúinn að viðurkenna
neinn annan í hlutverkið. Laz-
enby þurfti líká að glíma við
nýja og á einhvern hátt raun-
særri ímynd af njósnaranum.
Einkahagir hans voru mjög í
sviðsljósinu. í fyrsta skipti var
Bond sýndur inni á púkalegum
kontór sínum í aðalstöðvunum
og heimilislíf blasti við honum
því kvennamaðurinn kvæntist.
Lazenby þótti ekki sérlega líf-
Iegur í þessum kringumstæðum
og viðbrögðin gegn honum urðu
vegar greinilega
eitthvað sameig-
inlegt með Sean
Connery. Hvað er
það við Connery
sem gerir hann
vinsælasta Bond-
leikarann? Hann
hefur auðvitað
forskot á hina.
Hann var fyrstur.
Það hafði lítið
sem ekkert borið
á honum fyrir
daga Bonds. Ein
sagan segir að
hann hafi verið
valinn í hlutverkið
eftir að lesendur
Daily Express í
London sögðu
hann hæfastan í
skoðanakönnun.
Hann varð heims-
frægur á svip-
stundu eftir „Dr.
No“ árið 1962 og
í henni komu fram
hin kunnu per-
sónueinkenni
njósnarans sem
fylgdu honum all-
an sjöunda áratug-
inn.
Njósnari pHf
Conner-
ys var af-
urð
kálda
er kominn í hlutverkið og hefur
alla burði til að leika Bond langt
inn í 21. öldina.
Fimm Bondleikarar
Þá eru Bondleikararnir orðnir
fimm. Þeir hafa mótað persón-
una hver eftir sínu höfði og átt
stærstan þáttinn í að þróa hana;
hver þeirra um sig lék James
Bond í gegnum ýmis breytinga-
skeið í áranna rás. En líklega
mun fólk aldrei eiga eftir að við-
urkenna annan en Sean Connery
sem hinn eina sanna Bond. Conn-
ery og Bond voru óaðskiljanlegir
fyrsta áratuginn og svipur Conn-
erys hefur fylgt hinum leikurun-
um eftir og jafnvel orðið þeim
að falli. George Lazenby fann
best fyrir því. Hann var svo
£ óheppinn að taka við Bondhlut-
verkinu af frumgerðinni og sá
aldrei til sólar eftir það.
Síðan hafa gagnrýnendur og
Bondáhugamenn tekið Lazenby
í sátt. Lazenbymyndinni hefur
verið sýnd æ meiri virðing svo
nú er litið á í þjónustu hennar
hátignar („On Her Majestic Secr-
et Service") sem eina af þeim
barn-
fæddur Eng-
lendingur.
Roger Moore
er sá eini frá
London en
annars hafa
þeir komið al-
staðar að af
Bretlandi:
Connery frá
Skotlandi,
Timothy Dal-
ton fæddist í
Wales og Pi-
erce Brosnan er frá írlandi auk
þess sem Lazenby kom frá Astr-
alíu.
En þrátt fyrir ólíkan bak-
grunn er ferill þeirra fram að
Bondhlutverkinu ekkert ósvip-
aður. Connery og Lazenby
unnu m.a. fyrir sér sem
karlmódel áður en þeir
hrepptu hlutverkið. Moore og
Brosnan komu undir sig fót-
unum með leik í sjónvarps-
þáttum. Dalton stendur tals-
vert til hliðar við þá fjóra sem
klassískt menntaður Shake-
speareleikari. Kannski þess
vegna entist hann að-
eins í tvær myndir og
telst því misheppn-
aðasti Bondleikar-
inn á eftir Laz-
enby. Karlmódel
og sjónvarpsleik-
arar virðast best
til þess fallnir
að leika Bond.
Dalton var svo
leiðinlega hú-
morslausí
hlutverkinu.
; Bond átti
ekkert sam-
eiginlegt
með Ham-
let.
Fyrstur
og
bestur
Hann
að
hann
fengi að
njóta afurð-
anna í lokin, sem
undantekningar-
laust var nýja
stríðsins en átti líka,
eins og bent hefur
verið á, rætur í
m.a. soguperson-
um Hitchcocks líkt og í
myndunum 39 þrepum og
Norðnorðvestur. Hann
var karlmennskan og sjálfs-
öryggið uppmálað, lífsnaut-
namaður, alþýðlegur en ekki
laus við hroka hinnar mennt-
uðu millistéttar, kurteis og
vel upp alinn en óseðjandi
kvennamaður, kiminn og
vel máli farinn, ætíð frá-
bærlega uppábúinn og hug-
rakkur með afbrigðum en
líka ofbeldisfullur og
grimmlyndur, maður
sem við treystum til
að forða heiminum
frá útrýmingu á
síðustu sek
úndu og
' fannst
sjálf-
sagt
bestu í Bondröð-
inni, ekki síst
vegna áhættuatr-
iða. Ovinsældir
Lazenbys hafa
kannski að ein-
hverju leyti átt ræt-
ur að rekja til þess
að hann var Astrali
og karlmódel. En
það þarf svosem
ekki að hafa spilað
stóra rullu. Conn-
ery var Skoti og
karlmód-
el. Það
hefur
aldrei ver-
ið skilyrði
að Bond-
leikari
væri bor-
inn og
James Bond V
FIMM leikarar hver úr sinni áttinni hafa
leikið njósnara hennar hátignar, James
Bond, nú síðast Pierce Brosnan í
Gullauga. Amaldur Indriðason fjallar
um þá sem mótað hafa þessa frægustu
persónu spennumyndanna allt frá Sean
Connery til Timothy Daltons og segir
frá hinum nýja Bond