Morgunblaðið - 15.11.1995, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 15. NÓVEMBER 1995 B 7
__________________________GREINAR___________________________
Helstu samþykktir aðalfundar Landssambands íslenskra útvegsmanna
Styrk staða þrátt
fyrir ýmis ytri áföll
Aðalfundi LÍÚ er ný lokið. Þar lögðu samtökin áherzlu á að samkomulag
næðist um veiðistjórnun í Smugunni, Síldarsmugunni og á Reykjaneshrygg
og þess yrði gætt að hagmunir íslendinga á þessum veiðisvæðum yrðu
tryggðir. Þá lögðust fundarmenn gegn sóknarstýringu á Flæmska hattinum,
en lögðu þó til að íslenzk stjórnvöld virtu ákvörðun um slíka veiðistjórnun
á næsta ári. Hér fara á eftir helztu ályktanir aðalfundarins.
FYRIRSJÁANLEGT er að sjáv-
arútvegurinn haldi stöðu sinni sem
helsta útflutningsatvinnugrein þjóð-
arinnar, þrátt fyrir mikinn nið-
urskurð botnfiskveiðiheimilda í ár.
Áætlað útflutningsverðmæti sjáv-
arafurða er um 89 milljarðar króna
og hlutur sjávarútvegsins í vöruút-
flutningi landsmanna verður um 76%
eða svipað hlutfall og mörg undanf-
arin ár. Fátt vitnar betur um hversu
mikilvægur sjávamtvegurinn er fyrir
íslenskan þjóðarbúskap óg hve af-
koma greinarinnar er samofin af-
komu þjóðarinnar. Nú er talið að
greinin í heild sé rekin með 2% hagn-
aði.
Aðdáunarvert
Það er aðdáunarvert hvað sjávar-
útvegurinn í heild hefur náð að halda
styrkri stöðu sinni þrátt fyrir ýmis
ytri áföll í hafinu og fremur lágt
afurðaverð undanfarin misseri.
Helstu vandamál sjávarútvegsins eru
skertar aflaheimildir vegna lítils
þorskstofns, miklar skuldir vegna
erfiðleika fyrri ára og háir raunvext-
ir af þeim. Við þessi skilyrði hefur
atvinnugreinin ekki náð að byggja
upp eiginijárstöðu sína með þeim
hætti að hún geti staðist þær afko-
musveiflur, sem húu má búa við.
Nú virðist sem botninum sé náð í
niðurskurði þorskaflaheimilda og
fréttir af aukinni þorskgengd á fs-
landsmiðum gefa tilefni til hóflegrar
bjartsýni um batnandi ástand stofns-
ins á næstu árum. Mikilvægt er að
þær aðstæður verði skapaðar að fyr-
irtækjum almennt verði gert kleift
að mynda eigin sveiflujöfnunarsjóði
og fá þannig skattfrelsi til að mæta
niðursveiflum í framtíðinni.
Auðllndaskattl mótmælt
Hugmyndum um sérstakan auð-
lindaskatt er harðlega mótmælt og
varað við afleiðingum af slíkum sérís-
lenskum skatti á helsta útfiutnings-
atvinnuveg þjóðarinnar. Jafnframt
er mikilvægt að horfið verði frá því
að atvinnugreininni verði gert að
greiða árlega 500 milijónir króna í
Þróunarsjóð meðal annars vegna
fyrri skuldbindinga. Útgreiðslum
verði hætt og hann lagður niður.
Þeir þættir sem móta starfsum-
hverfí útvegsins eru almennt efna-
hagsumhverfi í landinu, ástand og
horfur á markaði og náttúruskilyrðin
í hafínu. Um nokkurt skeið hefur
stöðugleiki einkennt efnahag lands-
manna. Háð hefur verið mikil varn-
arbarátta undanfarin ár í efnahags-
málum þjóðarinnar, bæði vegna sam-
dráttar í sjávarútveginum og al-
mennt erfiðs árferðis hér og í helstu
viðskiptalöndum okkar. Eins og áður
við slíkar aðstæður hefur tekist að
bregðast skynsamlega við þessum
aðstæðum. Fyllsta ástæða er til hóf-
legrar bjartsýni og nú reynir á að
batanum verði ekki eytt fyrirfram
eins og oft áður.
Frlður haldist á vinnumarkaði
Óróleiki á vettvangi kjaramála má
ekki leiða til þess að efnahagskoll-
steypur fyrri ára verði endurteknar.
Sé það einlægur vilji að byggja hér
þjóðfélag, sem stenst samanburð við
lífskjör í nálægum löndum skiptir
miklu máli að samstaða í þjóðfélag-
inu haldist. Frjður haldist á vinnu-
markaði og batnandi efnahagsástand
verði notað til þess að byggja hér
upp kröftugt atvinnulíf, sem geti
staðið undir bættum lífskjörum.
Það er áhyggjuefni að það skuli
vera hið opinbera og alþingismenn,
sem verða þess valdandi að hér á
landi stefni í óróleika, missætti og
skærur á vinnumarkaðinum. Það er
fólkið í landinu sem hefur mótað
grundvöll farsællar efnahagsstefnu
undanfarin ár með samþykki skyn-
samlegra kjarasamninga. Þessi
stefna er helsta forsenda þess að nú
loksins má sjá ýmis batamerki í þjóð-
félaginu. Það verður að varða áfram
þessa stefnu. Öðruvísi náum við ekki
að skipa okkur á bekk með þeim
þjóðum, sem búa við best lífskjör.
Ráógefandi stjórn Flskistofu
Aðalfundur LÍÚ hvetur sjávarút-
vegsráðherra að beita sér fyrir að
Fiskistofu verði sett ráðgefandi
stjórn líkt og Hafrannsóknastofnun
og að hagsmunaaðilar í sjávarútvegi
eigi aðild að þeirri stjórn.
Álag á útfluttan ísfisk
Aðalfundur LIÚ skorar á sjávar-
útvegsráðherra að afnema nú þegar
kvótaskerðingu þá sem lögð er á
ferskan fisk, þegar hann er seldur á
erlendum fiskmörkuðum.
Endurnýjun fiskiskipa
Aðalfundur LÍÚ leggur til að sér-
stakar reglur um endurnýjun físki-
skipa verði afnumdar og hveijum og
einum í sjálfsvald sett hvemig skip
hann vill nota við veiðarnar. Nauð-
synlegt er að niðurstaða fáist fljótt
varðandi vilja stjórnvalda í þessu
máli.
Fulivinnsla sjávarafla
Aðalfundur LÍÚ skorar á stjórn-
völd að fella niður ákvæði laga um
fullvinnslu sjávarafla frystiskipa sem
eiga að ganga í gildi 1. september
1996, þar sem það ákvæði vinnur
beinlínis á móti þeim markmiðum
sem því var ætlað, þ.e. að auka verð-
mæti aflans. Þvert á móti er það
fullsannað að það eykur útgjöld og
krefst búnaðar sem kostar mikla fjár-
muni en afurðir úr slógi og beinum
eru verðlitlar.
Jöfnunarsjóður
Aðalfundurinn hvetur sjávarút-
vegsráðherra að beita sér fyrir þvi
að jöfnunarsjóðir verði lagðir niður
og aflaheimildir þeirra komi til eðli-
legrar úthlutunar eftir settum regl-
um.
HvaiveiAar
Aðalfúndur LÍÚ hvetur ríkis-
stjómina til að heimila hvalveiðar án
nokkurra tafa úr þeim hvalastofnum
sem nýta má að áliti Hafrannsókna-
stofnunar. Vitneskja sú er fyrir ligg-
ur um ástand þeirra hvalastofna er
veiddir hafa verið hér við land mælir
eindregið með veiðum. Án veiða mun
óheft fjölgun stofnanna hafa mikil
og óæskileg áhrif á lífríki hafsins
vegna hinnar miklu fæðuþarfar, sem
þessum dýrum er nauðsynleg. Fund-
urinn hvetur jafnframt til að stjórn-
völd stuðli að kynningu á erlendum
vettvangi á ástandi hvalastofna við
ísland.
Flokkun karfa
Aðalfundurinn skorar á sjávarút-
vegsráðuneytið að það setji á reglu-
gerð sem skyldi öll skip til að koma
með karfa flokkaðan að landi eftir
því hvort hann er gullkarfi eða djúp-
karfi.
Varðskip á Reykjaneshrygg
Aðalfundur LÍÚ beinir því til
stjórnvalda að þau sjái til þess að
íslenskt varðskip verði staðsett á
úthafskarfamiðunum næstu úthafs-
karfavertíð íslenska flotanum til að-
stoðar eins og gert hefír verið tvö
síðastliðin ár gagnvart íslenskum
fiskiskipum í Barentshafi (Smug-
unni). Til þess að það geti orðið þarf
að efla starfsemi Landhelgisgæsl-
unnar.
Rækjuveiðar
á Flæmingjagrunnl
Aðalfundur LIÚ fagnar yfirlýs-
ingu fundar sjávarútvegsráðherra
ríkja við Norður-Atlantshaf, sem
haídinn var í St. John’s á Nýfundna-
landi nýlega, þess efnis að veiðum
úr fiskistofnum utan lögsögu ríkja
skuli stjórnað með því að ákveða
hámarksafla sem síðan skiptist á
milli veiðiríkja, enda fari áður fram
ítarlegar vísindarannsóknir. Yfírlýs-
ing ráðher'ranna dregur úr hættu á
því að sóknarmarksfyrirkomulag það
sem nýlega var ákveðið að nota við
stjóm rækjuveiða á Flæmingjagrunni
verði haft að fordæmi við samninga
um stjórnun veiða á öðrum hafsvæð-
um. Ennfremur er ástæða til að
fagna tilmælum fundar sjávarút-
vegsráðherranna til Norðvestur-Atl-
antshafsfiskveiðinefndarinnar
(NAFO) um að nefndin breyti fyrir-
komulagi stjórnunar rækjuveiða á
Flæmingjagrunni úr sóknarmarki því
sem ákveðið var á síðasta fundi
nefndarinnar í aflamark. Þessi til-
mæli styrkja það álit samtakanna
að rétt sé af íslenskum stjórnvöldum
að mótmæla niðurstöðu NAFO um
sóknarstýringu við rækjuveiðar á
Flæmingjagrunni. Engu að síður
virði íslensk stjómvöld þær sam-
þykktir sem gerðar hafa verið fyrir
svæðið fyrir árið 1996.
Úthafskarfavelðar
á Reykjaneshrygg
Aðalfundur LÍÚ hvetur til þess að
stjórnvöld vinni ötullega að því að
ná samningum við Grænlendinga um
skiptingu veiðiréttinda og stjómun
úthafskarfaveiða á Reykjaneshrygg.
Nauðsynlegt er að stjóma þessum
veiðum sem fyrst. Úthafsveiðisvæði
eru nú sem óðast að lokast um heim
allan. Ef ekkert verður að gert má
því búast við að á Reykjaneshrygg
stefni stór alþjóðlegur floti til karfa-
veiða strax á næsta ári. Veiðar slíks
alþjóðlegs flota væm ógn við karfa-
stofninn og stefndu langtíma hags-
munum Islendinga á svæðinu í
hættu.
Norsk-íslenski síldarstofninn
Aðalfundur LÍÚ beinir því til
stjórnvalda að unnið verði ötullega
að því í samvinnu við Norðmenn,
Rússa og Færeyinga að koma á fót
sameiginiegri fiskveiðistjómunar-
nefnd sem hafí með höndum stjóm
á nýtingu norsk-íslenska síldar-
stofnsins.
Fundurinn leggur á það áherslu
að við skiptingu veiðiréttar milli
þjóða verði miðað við göngumynstur
stofnsins þegar hann var af eðlilegri
stærð. Önnur viðmiðun leiðir til þess
að þeir sem héldu stofninum niðri
með veiðum á smásíld hagnast á
ósanngjaman máta.
Rannsóknir á djúpmiðum
Aðalfundur LÍÚ beinir því til
stjórnvalda og stjórnar LÍÚ að könn-
un hafsvæðisins suður af Islandi
verði hafm með tilliti til veiðimögu-
leika á tegundum sem Jítt eða ekki
eru nýttar í dag af íslendingum.
Telja verður líklegt að á þessu haf-
svæði megi finna tegundir sem gætu
skapað íslensku þjóðinni verulegar
tekjur og skapað veiðiflota íslend-
inga verkefni á næstu árum. Einnig
er nauðsynlegt að efla rannsóknir á
úthafskarfastofninum á Reykjanes-
brygg.
Veiðar I Barentshafi
Aðalfundur LÍÚ beinir þeim til-
mælum til stjórnvalda að eftirfarandi
atriði verði höfð að leiðarijósi þegar
samningaviðræðum við Norðmenn
og Rússa um Barentshaf verður
framhaldið.
Ekki verði samið um þorskkvóta
miðað við þær tölur sem nefndar
hafa verið í samningaviðræðum. Slík-
ur kvóti er engan veginn nægilegur
til að réttlæta samninga og því þjón-
ar það ekki hagsmunum íslenskra
útgerðarmanna að semja nú nema
stærri kvóti náist fram. Fundurinn
telur ekki koma til greina að samið
verði um skipti á veiðiheimildum.
Ekki má falla frá þjóðréttarlegri
stöðu íslendinga varðandi Svalbarða-
svæðið og viðurkenna þar með full-
veldisrétt Norðmanna til að færa
flskveiðilögsöguna við Svalbarða ein-
hliða út í 200 sjómílur. Afsal okkar
íslendinga á réttindum á þessu svæði
getur aldrei verið söluvara í samning-
um við Norðmenn og Rússá. Fundur-
inn skorar á stjórnvöld að láta nú
þegar reyna á rétt íslendinga á Sval-
barðasvæðinu með því að leita úr-
lausnar alþjóðadómstólsins í Haag.
Semja þarf um veiðirétt á þorski
á öllu Svalbarðasvæðinu og eða Bar-
entshafi. Er það ófrávíkjanleg krafa
ef samið verður um bann við veiðum
með flotvörpu.
Jafnframt samningi um veiðar á
þorski á þessu svæði þarf að gæta
hagsmuna okkar íslendinga til veiða
á öðrum tegundum á Svalbarðasvæð-
inu.
t bátar-skip !
KVIjlTABANKINN
Þorskurtil leigu Vantar þorsk varanlega Sími 565 6412, fax565 6372, Jón Karlsson.
Báturinn er sérstaklega hannaður með það fyrir augum að hann
standist vel erfiðar aðstæður og er smíði hans öll mjög vönduð
(miðað er við að hann þoli allt að 6-7 vindstig). Hann inniheldur öll
nýjustu siglinga- og fjarskiptatæki á markaðinum. Báturinn er árg-
erð 1987, en var allur endurnýjaður árið 1993.
Verðtilboð til 10. desember nk. aðeins kr. 10 milljónir.
Upplýsingar í síma 568 2466 nk. fimmtudag eftir kl. 14.00.