Morgunblaðið - 16.11.1995, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 16. NÓVEMBER 1995 13
LANDIÐ
Morgunblaðið/Jón H. Sigurmundsson
ÁHUGASAMIR grunnskólanemar í Þorlákshöfn selja kökur
til að sýna samhug í verki.
Grunnskólanemar
sýna samhug í verki
Þorlákshöfn - Nemendur ur
þremur elstu bekkjum Grunn-
skóla Þorlákshafnar stóðu fyrir
kökubasar til styrktar Flateyr-
ingum sem eiga um sárt að
binda eftir snjóflóðið sem gekk
yfir byggðarlagið. Alls söfnuð-
ust um 37.000 kr.
Margt smátt gerir eitt stórt,
varð einum drengnum að orði
að lokinni sölu og hann sagði
einnig: „Þetta er ekki bara gert
til að hjálpa Flateyringum held-
ur líka til að okkur sjálfum líði
betur því það er svo gott að
finnast maður geta gert eitt-
hvert gagn.“
Hann sagði að margir brott-
fluttir Flateyringar ættu heima
í Þorlákshöfn og hefðu verið og
væru með sér í skólanum.
Bókasafn Suður-Þingeyinga varð níutíu ára 1. nóv.
35 þúsund
bækur í
safninu
Morgunblaðið/Silli
FRÁ Bókasafni S-Þingeyinga.
Húsavík - 90 ár eru liðin frá því
að Bókasafn S-Þingeyinga var
opnað almenningi, hinn 1. nóv-
ember 1905 og hefur það starfað
óslitið síðan. Safnið telur nú um
35 þúsund bindi bóka auk tímarita.
Aðdragandi að stofnun safnsins
var alllangur en hugmynd að því
varð að veruleika með fundi sem
hinir þjóðþekktu menn Benedikt
Jónsson á Auðnum, Pétur Jónsson
á Gautlöndum og Jón Jónsson frá
Múla boðuðu til að Einarsstöðum
hinn 14. desember 1888 og mættu
til þess fundar 14 menn úr hérað-
inu.
„Eyða hleypidórnum"
í fundargerð þess fundar er
þannig bókað um tilgang fundar-
boðenda, „að efla samtök og sam-
vinnu þeirra yngri manna í hér-
aðinu, sem fylgja vilja frjálslegri
framsóknar stefnu í félagsmálum
og menntamálum; eyða hleypi-
dómum, vanafestu og sérgæðings-
hætti, en efla sanna menntun og
menningu, mannúð, samhjálp og
samviskufrelsi." Síðar eða 10.
apríl 1889 samþykktu þeir félag-
ar, sem Iesið gátu sér til gagns
bækur á Norðurlandatungum, að
stofna með sér lestrarfélag, sem
telja má að sé upphaf bókasafns-
ins og 1896 átti lestrarfélagið um
300 bækur, allar á erlendum mál-
um.
Á Alþingi 1903 er svo að tillögu
Péturs Jónssonar á Gautlöndum
samþykkt að veita styrk til sýslu-
bókasafna. Á sýslufundi S-Þingey-
inga 1905 báru þeir Pétur á Gaut-
löndum og Benedikt frá Auðnum
fram tillögu um stofnun sýslu-
bókasafns og náði hún fram að
ganga fyrir atfylgi oddvita sýslu-
nefndar, Steingríms Jónssonar, og
er safnið þá formlega stofnað með
rúmlega 500 bindum, eingöngu á
Norðurlandamálunum og þá sam-
einaðist það bókasafni Lestrarfé-
lags Húsavíkur, sem var stofninn
að hinum íslenska hluta Bókasafns
Þingeyinga.
Húsnæði fékk safnið í hinum
elsta barnaskóla Húsavíkur sem
síðar var kallað Blöndalshús, en
nú Garðarsbraut 7.
Kaupfélag Þingeyinga studdi
rnjög að húsakosti safnsins um
árabil og 1926 byggði það yfir
safnið með styrk úr rikissjóði. Sú
bygging reyndist ekki sem skyldi
og 1952 var safnið flutt úr þeirri
byggingu og í nýreist verslunar-
hús Kaupfélags Þingeyinga og var
þar til 1974 að það fluttist Safna-
húsið, þar sem það býr nú við
góðan húsakost en frekar þröng-
an, því safnið er ávallt í vexti.
Merkar gjafir
Bókasafninu hafa borist markar
merkar og góðar gjafir, en
stærsta gjöfin var frá hjónunum
Guðrúnu Karlsdóttur og Sigurði
Gunnarssyni, fyrrverandi skóla-
stjóra, sem 1992 afhentu safninu
bókasafn sitt, um 5.000 bindi bóka
og tímarita.
Fyrstu áratugina gegndu aðeins
þrír bókavarðarstöðu við safnið,
Benedikt Jónsson frá Auðnum í
34 ára, síðan dóttursonur hans
Benedikt Jónsson í 13 ár og Þórir
Friðgeirsson um 30 ár. Núverandi
bókavörður er Jón Sævar Bald-
vinsson.
Safnsljórnin bauð til fagnaðar
á afmælisdeginum 1. nóvember
og við það tækifæri færði Héraðs-
nefnd Suður-Þingeyinga safninu
að gjöf tölvubúnað, sem er safninu
mikils virði.