Morgunblaðið - 18.11.1995, Side 8

8 C LAUGARDAGUR 18. NÓVEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGSKVÖLD
halda útgáfusamtök
ungra tónlistarmanna,
SkrEf, útgáfutónleika í
Borgarleikhúsinu, en þann dag
koma út fimm diskar með leik þeirra
og söng félaga í samtökunum. Út
koma diskar með Þórunni Guð-
mundsdóttur söngkonu, undirleikari
er Kristinn Örn Kristinsson, Ólafi
Elíassyni píanóléikara, Svövu Bem-
harðsdóttur lágfiðluleikara, sem
leikur einnig með Kristni Erni Krist-
inssyni, Sigmari Bernharðssyni
fiðluleikara, en undirleikari hjá hon-
um er James Howsmon, og Sigurði
Halldórssyni hnéfiðluleikara og
Daníel Þorsteinssyni píanóleikara.
Væntanlegri eru svo diskar með
Hallfríði Olafsdóttur flautuleikara,
Ármanni Helgasyni klarinettleikara
sem leikur með David Knowles
píanóleikara, og Cameractica kam-
merhópnum. Ekki eiga allir heiman-
gengt, meðal annars vegna náms
og starfa erlendis, en átónleikunum
koma fram Ólafur Elíasson, Hall-
fríður Ólafsdóttir, Þórunn Guð-
mundsdóttir, Camerarctica, Sigurð-
ur Halldórsson og Daníel Þorsteins-
son og Sigurbjörn Bemharðsson.
Pyrsta flokks útgáfa
Ólafur Elíasson er einskonar
verkefnisstjóri útgáfunnar, hrinti
henni af stað og hefur miðað henni
áfram. Hann segir að diskarnir séu
seldir á mun lægra verði en al-
mennt er með nýja diska, en leggur
þunga áhérslu á að þetta sé engin
annars flokks útgáfa. Ólafur býr í
Lundúnum og segist hafa fengið
fagmenn þar ytra til að meta hljóm-
inn „og þeirra mat hefur verið á
einn veg, að þetta sé fyrsta flokks".
Ólafur segir að mikil áhersla hafi
verið lögð á að allur búnaður væri
sem bestur og aðstæður til að taka
upp..„Eg hrinti þessu af stað vegna
þess að ég hafði áhuga á að senda
frá mér disk á sínum tíma. Allir
útgefendur sem ég leitaði til töldu
á því annmarka vegna mikils kostn-
aðar svo ég ákvað að gera það sjálf-
ur, kaupa upptökutæki og það sem
þurfti fyrir eftirvinnsluna. Ég fór
því í helstu hljóðver hér úti og spurði
upptökumennina einfaldlega hvaða
tæki væru best fyrir það sem ég
hugðist gera, að taka upp klassíska
tónlist með fjórum til sex hljóðfær-
um hið mesta. Ég fór svo að þeirra
ráðum og þannig er ég með Neu-
mann hljóðnema, sem eru þeir bestu
sem fáanlegir eru og kosta skilding-
inn, stafrænt segulband, fullkomin
klippi- og eftirvinnslutæki og ekki
síst er mér til aðstoðar Halldór Vík-
ingsson sem sér um upptökustjóm,
einn fremsti hljóðmaður landsins.
Skýringin á því hvað okkur tekst
að halda útgáfukostnaði og þar með
verðinu lágu er að við vinnum þetta
af skynsemi og sleppum alveg milli-
liðum. Það hafa líka margir lagt
okkur lið, ekki síst 'Sóknarnefnd
Fella- og Hólakirkju, þar sem plöt-
urnar eru flestar teknar upp, og
einnig má nefna Digraneskirkju,"
segir Ólafur.
„Okkur hefur tekist að halda
upptöku- og útgáfukostnaði innan
við helming, og jafnvel niður í þriðj-
ung, af því sem almennt kostar að
gefa út plötu. Ég sé um allt sem
ég get, kunningjar hanna umslögin
og ýmsir rétta okkur hjálparhönd
til að halda kostnaðinum niðri.
Það hefur staðið íslenskum hljóð-
færaleikurum og söngvurum fyrir
þrifum hvað það hefur verið dýrt
að gefa út. Það er íjöldi framúrskar-
' andi listamanna á Islandi og ef þeir
fá ekkert gefið út eftir sig ná þeir
ekki alvöru árangri. Þess vegna
finnst okkur sem gefa eigi út eins
mikið af diskum og við komumst
Enga minni-
máttarkennd
Útgáfa á plötum íslenskra listamanna er blómleg um þessar mundir
o g í dag koma út fímm diskar með ungum íslenskum einleikurum
og íslenskri söngkonu. Ólafur Elíasson, verkefnisstjóri útgáfunnar,
_
sagði Ama Matthíassyni að hann stefni að því gefa út tíu til
fímmtán slíka diska á ári.
Svava Bernharðsdóttir
JAMES Howsmon og Sigurbjörn Bemharðsson
Ólafur Elíasson
yfir; ég vonast til þess að geta gef-
ið út tíu til fimmtán geisladiska með
okkar hæfustu listamönnum á
hveiju ári. íslendingar eiga ekki að
hafa einhverja minnimáttarkennd,
þeir eiga frábæra listamenn og allir
þeir diskar sem ég hef unnið að í
sumar eru diskar sem ég hefði keypt
mér úti í búð,“ segir Olafur.
Sigurður Halldórsson og
Daníel Þorsteinsson
Sigurður Halldórsson segist hafa
lært í Guildhall School of Music í
Bretlandi, en Daníel lærði eftir nám
hér heima í Scweeling-skólanum í
Amsterdam. Sigurður segir að þeir
hafi spilað saman í tólf ár og þá
leikið obbann af verkum fyrir selló
og píanó. Á plötunni leiki þeir lög
sem þeir hafi verið að leika á tónleik-
um undanfarin ár.
„Við höldum okkur við 20. öldina
og dreifum henni á diskinn. Við
byijum í Frakklandi á sónötu eftir
Debussy. Síðan kemur stutt verk
eftir Sjostakovitsj, Moderato, sem
fannst eftir dauða hans og var gef-
ið út löngu síðar. Þá má nefna tvö
verk eftir Hindemith, annað frá
upphafi ferils hans, 1917, eitt af
fyrstu verkum hans sem gefin voru
út. Hitt er frá 1951, tilbrigði við
enska barnagælu. Við leikum einnig
verk eftir rússneska tónskáldið Alf-
red Schnittke, sem er eitt vinsæl-
asta tónskáld heims í dag, verk frá
1978. Á diskum er líka eitt verk
eftir góðkunningja okkar, Svein
Lúðvík Björnsson, sem hefur samið
verk fyrir ýmsa íslenska tónlistar-
menn.“
Þórunn Guðmundsdóttir
Sagt er frá geisladisk Þórunnar
Guðmundsdóttur á öðrum stað í
blaðinu.
Svava Bernharðsdóttir
Svava Bernharðsdóttir lærði fyrst
hjá Sigurði Sigurðarsyni, sem nú
er vígslubiskup í Skálholti, þá hjá
Didda fiðlu og Gígju Jóhannsdóttur
í Barnamúsíkskólanum og síðan hjá
Rut Ingólfsdóttur. Þetta var allt
nám á fiðlu, en 1980 skipti þún yfir
í lágfiðlu og lauk burtfararprófi frá
tónlistarskólanum 1982. Síðan fór
hún til Holland og' lærði þar hjá
japanskri konu sem heitir Nobuko
Imai, eftir það fór hún til náms við
Juillard skólann í New York hjá
Linter Williams og Karen Tuttle og
lauk þaðan DMA prófi. Næstu ár
lærði hún á miðaldahljóðfæri,
gambafiðlu meðal annars. Hún réðst
til starfa við leikhúshljómsveitina í
Aachen og starfaði við ýmislegt
samtímis. Síðan 1993 hefur hún
dvalist í Ljubjana og leikið með Slóv-
önsku fíharmóníunni, kennt lág-
fiðluleik við tónlistarháskólann og
leikið með slóvakísku kammersveit-
inni,_ svo eitthvað sé talið.
„Ég leik einleikssvítu fyrir lág-
fiðlu í g moll eftir Max Reger, Arp-
eggione eftir Schubert, Elegiu eftir
Stravinskíj, Sonata d’ella grand vi-
ola eftir Paganini og Capriccio eftir
Vieuxtemps. Schubert-verkið er
eina verkið með píanóundirleik.
Ólafur, sem er potturinn og pannan
í þessu öllu, lagði til að ég veldi
aðgengileg verk og því valdi ég
svona á diskinn, en ég hefði gjarnan
viljað taka einhver Islensk verk líka;
ég hef reyndar tekið upp heilan disk
af íslenskum verkum sem ég fæ
ekki útgefanda að. Öll þessi verk
eru mér kær að einhveiju leyti,
kannski Stravinskíj-verkið einna
kærast, en þau eru svo ólík.“
Ólafur Elíasson
Óiafur Elíasson segist hafa lært
hér heima hjá Rögnvaldi Siguijóns-
syni og í París lærði hann hjá Vlado
Perlmutter. Þar var hann í tæp þijú
ár og fór síðan í Royal Academy
of Music fyrir atbeina Bemards
Roberts, þar sem hann nam í tvö
ár og lauk einleikaraprófi þaðan
fyrir rúmu ári. Hann er enn að læra,
segist vilja læra I tvö til þijú ár til,
en hann lærir hjá ýmsum kennurum
eftir því sem hann telur sig þurfa.
„Ég spila Handel tilbrigði Brahms.
Ég valdi þau á sínum tíma vegna
þess að mér fannst þau svo flott, en
einn kennara minn sagði við mig að
þetta væri eitthvað það erfiðasta sem
Brahms hefði skrifað af einleiksverk-
um. Það er reyndar ekki alveg rétt
hjá honum, en mér fannst það fyrir
vikið gríðarlega mikil áskorun og hef
unnið í því með hléum í fjögur ár.
Það finnst eflaust einhveijum það
glannalegt af svona ungum manni
eins og mér að taka upp svona risa-
vaxið verk strax, en ég legg það í
dóm almennings.
Síðan tek ég tvær Mozartsónöt-
ur, báðar í D dúr. Önnur er síðasta
sónatan sem Mozart skrifaði, form-
föst og mikilfengleg sónata, og af
mörgum talin fullkomnasta sónatan
sem Mozart skrifaði. Ég tók síðan
aðra sónötu í D dúr og þar er slegið
á aðra strengi og fínlegri. Ég er að
hella mér út í Mozart um þessar
mundir, er að lesa sónöturnar og
ætla að sérhæfa mig svolítið í því
á næstu árum. Ég er ákaflega heill-
aður af Mozart og sónötur hans eru
mikil og spennandi áskorun fyrir
mig sem stendur."
Sigurbjörn Bernharðsson
Sigurbjörn Bernharðsson byijaði
fiðlunám sex ára gamall, lærði hjá
Gígju Jónsdóttur í tónmenntaskóla
Reykjavíkur. Fjórtán ára fór hann
í tónlistarskóla Reykjavíkur og lærði
hjá Guðnýju Guðmundsdóttur og
lauk einleikaraprófi þaðan 1991.
Hann lauk BM prófi frá tónlistarhá-
skólanum í Oberlin og stuijdar nám
þar sem stendur, en hann fékk til
þess styrk frá skólanum. Hann fékk
Lindarstyrkinn 1995.
„Ég spila sónötu fyrir fiðlu og
píanó eftir Bach, en undirleikari er
James Howsmon, sem er prófessor
í meðleik við tónlistarháskólann. Ég
heyrði þetta verk fyrir slysni, var
að leita að upptöku á Beethoven-
sónötu og var að hlusta á gamla
plötu með Adolf Busch. Ég setti
vitlausa hlið á og þá byijaði þetta
himneska verk og heillaði mig ger-
samlega. Svo leik ég sónötu fyrir
einleiksfiðlu eftir Ysayé, sem tileink-
uð er rúmenska fiðluleikaranum G.
Enescu og lýsir honum mjög vel
eftir myndum af dæma. Síðan spila
ég verk eftir Mist Þorkelsdóttur,
Ceciliana, sem samið var fyrir
sænska fiðluleikarann Ceciliu Gell-
and, en ég spilaði reyndar þetta
verk á útskriftartónleikum Mistar í
Boston fyrir nokkrum árum og er
afskaplega ánægður með það. Síð-
asta verkið er sónata í f moll eftir
Prókofíef sem samið er á stríðsárun-
um og hefur verið kallað styijaldar-
sónata, eins og fleiri sónötur sem
Prókofíef samdi á þeim tíma. Sónat-
an er tileinkuð David Oistrakh, sem
varð svo gagntekinn af henni að
hann gat ekki æft eða leikið neitt
annað verk í heilan mánuð.“