Morgunblaðið - 29.11.1995, Blaðsíða 32
32 MIÐVIKUDAGUR 29. NÓVEMBER 1995
AÐSENDAR GREINAR
MORGUNBLAÐIÐ
4
Straumur og
staðreyndirnar
PÓLITÍKIN um
menningarmál í Hafn-
arfirði er sígildur reyf-
ari. Nýjasta útgáfa
hans birtist sem
„fréttatilkynning" í
Morgunblaðinu þann
23. nóv. sl., þar sem
Sverrir Ólafsson var
sagður ráðinn „for-
stöðumaður" Straums
og Höggmyndagarðs,
skv. meðmælum menn-
ingarmálanefndar
Hafnarfjarðar. Enn-
fremur var fréttin sögð
send frá menningar-
málanefndinni.
Þar sem ég starfa í
menningarmálanefnd Hafnarfjarð-
ar og var því að ósekju borinn fyr-
ir fréttinni þykir mér full ástæða
til að Ieiðrétta það sem hefur verið
ranghermt - okkar Sverris vegna.
I fyrsta lagi sendi menningarmála-
nefnd þessa „frétt“ aldrei til Morg-
unblaðsins. Leiðréttingu þessa efnis
gátu glöggir lesendur lesið undir
pennavinadálki Morgunblaðsins
daginn eftir. Þar kom fram að
fréttatilkynningin væri „frá Hafn-
arfjarðarbæ, enda rituð á bréfsefni
Hafnarfjarðarbæjar", en ekki var
getið um sendanda að öðru leyti
og því verða lesendur að telja hús-
ráðendur á þeim bæ ábyrga fyrir
spauginu.
í öðru Iagi hefur menningarmála-
nefnd aldrei mælt með ráðningu
Sverris til að veita Straumi, Högg-
myndagarði eða öðrum eignum
bæjarins forstöðu. Þvert á móti, þá
var ákvörðun nefndarinnar að taka
sjálf yfir stjórn þessara staða af
Sverri, meðan starfsemi þeirra yrði
mótuð til frambúðar, og voru allir
nefndarmenn ásáttir um þetta.
Sverrir yrði hins vegar ráðinn til
bráðabirgða í eitt ár til þess að
hafa umsjón og eftirlit með mann-
virkjum, tilkynna nefndinni um at-
riði sem þörfnuðust lagfæringar og
sinna öðrum húsverkum sem nefnd-
in setti honum.
Sverrir hefur um árabil fengið
inni fyrir liststarfsemi sína í
Straumi. Þar hefur hann notið góðs
af aðstöðu Hafnarfjarðarbæjar og
veitt öðrum með sér á prívatvísu.
Þegar fyrrverandi meirihluti
bæjarstjómar í Hafnarfirði tók við
völdum, fyrir einu og hálfu ári, var
það að frumkvæði sjálfstæðis-
manna að sérstök menningarmála-
nefnd var sett á laggirnar, hlið-
stætt því sem tíðkast í Reykjavík
og stærri sveitarfélög-
um.
Eitt verkefna nefnd-
arinnar var að koma
starfsemi Straums í
það horf sem væri
bænum til sóma. Að-
staða til liststarfsemi í
Straumi skyldi opnuð
stærri hópi en þar hef-
ur átt inni til þessa,
starfsaðstaðan kynnt
listamönnum og reglu
komið á úthlutun henn-
ar þannig að umsækj-
endur gætu gengið að
öllum skilmálum vís-
um. Ennfremur var
hafizt handa við úttekt
á nauðsynlegum endurbótum hús-
næðis fyrir listamenn og gesti, en
þær voru löngu orðnar tímabærar.
Annað markmið sjálfstæðismanna
með stofnun menningarmálanefnd-
ar var að gera stuðning bæjarfé-
lagsins til liststarfsemi markvissari
en verið hafði undanfarin ár og
Menningarmálanefnd
veitir Listamiðstöðinni
Straumi forstöðu, segir
Krístinn Andersen,
ekki Sverrir Ólafsson.
breikka hóp þeirra sem njóta hans,
fremur en að stunda óformlegar
sporzlur til tiltölulega fárra ein-
staklinga. Menningarmálanefnd
hefur því tekið upp þá vinnureglu
að auglýsa reglulega eftir umsókn-
um um styrki til liststarfsemi, þar
sem umsækjendur sitja allir við
sama borð, og hafa þessi umskipti
mælzt vel fyrir.
Varðandi Listamiðstöðina í
Straumi hefur menningarmála-
nefnd Hafnarfjarðar verið sammála
um að starfsemin þar verði í mótun
á komandi mánuðum og að hún
verði undir stjóm nefndarinnar, en
ekki Sverris Ólafssonar. „Fréttatil-
kynning" sú sem greint var frá að
ofan er því annaðhvort marklaus
brandari á bréfsefni Hafnarfjarðar-
bæjar eða teikn um afturhvarf til
fyrri stjórnarhátta Alþýðuflokksins
í menningarmálum bæjarins. Ef svo
er, bíða lesendur framhaldsins.
Höfundur er fulltrúi Sjálfstæðis-
flokks í menningarmálanefnd
Hafnarfjarðar.
Kristinn
Andersen
Helgi Hálfdanarson
Blindi farþeginn
UM LEIÐ og ég flyt Erni Ól-
afssyni beztu þakkir fyrir lofsam-
leg ummæli um ljóðþýðingar min-
ar, þau sem birtust í DV 22. þ.m.,
langar mig til að minnast á smá-
atriði sem þar kemur fram.
Örn undrast, sem vonlegt er,
að ég skuli þýða „Der blinde
Passagier" í Ijóði Heines með
„blindi farþeginn" en ekki
„laumufarþeginn".
Sá sem hér um ræðir er ástar-
guðinn Amor. En hann hefur
verið sagður „blindur" vegna þess
að svo virðist sem örvum hans
sé skotið blindandi. Eða eins og
Shakespeare segir á einum stað
um Amor, sem á ensku er einnig
nefndur Cupid:
Love looks not with the eyes, but with the
mind,
and therefore is wing’d Cupid painted
blind.
Mér þótti rétt að gera ráð fyrir
að Heine hefði í huga þýzkan
orðaleik, þar sem „der blinde
Passagier" þýddi í senn „blindi
farþeginn" og „laumufarþeginn".
Þeim orðaleik yrði vart við komið
á íslenzku. Ef sagt væri „laumu-
farþeginn" þótti mér þetta ein-
kenni Amors, blindnin, tapast illu
heilli; þama kviknaði sem sé ást
fyrir tilviljun. En með því að segja
„blindi farþeginn" taldi ég því
bjargað sem bjargað yrði, því
„laumufarþegi" segði sig nokkum
veginn sjálft, eins og orðum og
atvikum er hagað á þessum stað.
Einhver kann að segja, að ég
hafi, a.m.k. jafnframt, látið
stjórnast af „stuðlanauð", því að
línan á undan er í þýðingunni:
„að baki’ okkur blundaði Amor,“
og má vera að nokkuð sé til í því.
Ég bið Örn Ólafsson afsökunar
að ég hef orð á þessu lítilræði,
því að sjálfsögðu er athugasemd
hans fullkomlega réttmæt.
Oldrunarþj ónusta
Borgarspítala-
Landakots sameinuð
Pálmi V. Anna Birna
Jónsson Jensdóttir
VIÐ sameiningu Borgar-
spítala og Landakots rennur
öldrunarþjónusta beggja
stofnana saman í eina heild
og myndar öldrunarlækninga-
deild Sjúkrahúss Reykjavíkur.
Hinn 11. september síðastlið-
inn var öldrunarlækningadeild
frá B-álmu Borgarspítala flutt
á 3-B á Landakotsspítala og
hinn 19. nóvember síðastliðinn
var sjúkradeild fyrir aldraða í
Hafnarbúðum flutt á 2-A á
Landakotsspítala. Báðar deild-
imar voru endurnýjaðar með
tilliti til þarfa aldraðra með
fjármögnun úr Framkvæmda-
sjóði aldraðra. Hátíðlegur opn-
unardagur á Landakoti verður
29. nóvember, en þá munu
heilbrigðis- og tryggingamálaráð-
herra og borgarstjórinn í Reykjavík
heiðra starfsemina með komu sinni.
Öldrunarlækningadeildin tekur lif-
andi þátt í stuðningi við hina öldruðu
í samfélaginu.
Starfsemi öldrunar-
lækningadeildar
Innan öldrunarlækningadeildar
eru 6 deildir, ein í B-álmu Borgarspít-
ala, þijár á Landakoti, ein á Hvíta-
bandi og ein dagspítaladeild. Öldrun-
arlækningadeild B-4 hefur 25 rúm
og er rekin á Borgarspítalanum í
Fossvogi. Deildinni nýtist vel ná-
lægðin við bráðadeildir sjúkrahússins
hvað tækni og sérfræðiráðgjöf varð-
ar. Þaðan er einnig veitt öldrunar-
læknis- og hjúkrunarfræðileg ráðgjöf
við aðrar deildir sjúkrahússins.
Margir sjúklingar koma á deildina
til mats og endurhæfingar eftir að
bráðaveikindum hefur verið bægt frá
á öðrum deildum sjúkrahússins, en
aðrir koma úr heimahúsi til rann-
sókna. Loks koma sjúklingar brátt á
deildina þegar um fjölþættan heilsuf-
arsvanda er að ræða ásamt með
fæmitapi og félagslegum vanda og
þeir eiga ekki beint erindi á aðra
Sj úkrahúsatengd
heimahlynning er góður
—
kostur, að mati Onnu
Birnu Jensdóttur og
Pálma V. Jónssonar,
og spornar gegn
stofnanavistun.
deild. Þennan þátt starfseminnar
vildum við sjá vaxa, en viss tregða
og bið eftir hjúkrunarrýmum fyrir
þá sem ekki geta verið heima hefur
háð starfseminni nokkuð.
Öldrunarlækningadeild 3-B með 20
rúm er nú rekin á Landakotsspítala
í stað deildar B-5 á Borgarspítala,
sem tekið hefur við barnadeild Landa-
kots. Helstu verkefni deildarinnar eru
greining, mat, meðferð og endurhæf-
ing aldraðra sem leggjast inn brátt,
eru innkallaðir úr heimahúsi eða frá
öðrum deildum spítalanna.
Deild 1-A á Landakoti er hjúkr-
unardeild með 22 rúm. Reynt verður
að halda fjórum til sex plássum opn-
um fyrir skammtímadvöl
hjúkrunarsjúklinga sem búa
heima, en þurfa á viðhaldsend-
urhæfingu að halda eða að
stuðningsaðilar þurfa tíma-
bundna hvíld. Miðað verður við
að velja þá einstaklinga á
deildina, sem þurfa sérstak-
lega á langtímahjúkrun að
halda á sjúkrahúsi. Deild 2-A
á Landakoti hefur 22 rúm þar
sem fram fer langtímahjúkrun
aldraðra, skammtímadvöl í sex
rúmum og þar bíða einstakl-
ingar sem best verður hjálpað
á hjúkrunarheimilum borgar-
innar, en eru ófærir að bíða
vistunar heima. Stefnt er að
því að deildin breytist smám
saman. í öldrunarlækninga- -
deild eftir því sem úrræðum á hjúkr-
unarheimilum fjölgar.
Nítján rúma sjúkradeild fyrir aldr-
aða er rekin á Hvítabandinu við
Skólavörðustíg. Þar fer fram grein-
ing, mat og meðferð aldraðra með
heilabilun ásamt langtímahjúkrun
heilabilaðra og bið eftir vistun á
hjúkrunarheimili. Ennfremur sinnir
deildin stuðningi við aldraða með
heilabilun sem búa heima og fjöl-
skyldur þeirra með því að bjóða upp
á skammtímadvöl. Dagspítaladeild
fyrir aldraða með 12 rými er rekin
í Hafnarbúðum. Deildin sinnir viku-
lega allt að 24 einstaklingum sem
búa heima og þarfnast verulegs
stuðnings og endurhæfingar við.
Þannig býr deildin nú yfir 108
rúmum sérstaklega ætluð öldruðum
og 12 dagspítalarýmum. Deildin er
fullopin, en annar hvergi nærri eft-
irspurn. Hin margbreytilegu úrræði
sem deildin býr nú yfir og samteng-
ing allra eininganna ætti að auka
verulega skilvirkni og sveigjanleika
Sjúkrahúss Reykjavíkur og gera það
betur í stakk búið til að mæta þörfum
þeirra sjúku og öldruðu sem leita til
sjúkrahússins.
Kristilegt umburðarlyndi
á sér skjól í Þjóðkirkjunni
ÓSKARI Guðmunds-
syni tekst sl. þriðjudag
að skrifa hálfsíðu í
Morgunblaðið um borg-
aralega fermingu án
þess að koma að kjama
málsins sem er þessi:
Kirkjan sættir sig ekki
við það að aðilar utan
hennar taki upp og geri
að sínum guðfræðileg
og kirkjuleg hugtök
eins og fermingu.
Fermingin (confirmati-
on) er staðfesting skím-
arinnar og á ekki rétt
á sér í neins konar öðm
samhengi. Þeir sem
vilja láta bömin sín
gangast undir einhvers
konar utan kirkjulega manndóms-
vígslu ættu því að sjá sóma sinn í
því að nota eitthvert annað heiti.
Hefðir og hugtök
Ég get upplýst Óskar um það að
umburðarlyndið sem hann auglýsir
svo rækilega eftir á sér skjól í Þjóð-
kirkju íslands. Þjóðkirkjan er opin og
rúmar margvíslegar kristnar áhersl-
ur. Kirkjan boðar kenningu sína en
ástundar hvorki nöldur eða nagg í
garð annarra trúarbragða né í garð
þeirra sem telja sig heiðna. En um-
burðarlyndi er ekki það sama og að
láta sér á sama standa um hefðir sín-
ar og hugtök. Þess vegna mótmælir
kirkjan því að aðrir en hún noti hug-
takið fermingu. í fermingunni er stað-
fest að undangenginni
kristinni uppfræðslu að
skírður einstaklingur sé
tekinn í guðs ríki. í öðm
samhengi er einfaldlega
ekki um neina fermingu
eða staðfestingu að
ræða.
Ræða menntamála-
ráðherra
Bjöm Bjamason
menntamálaráðherra
flutti góða ræðu við upp-
haf kirkjuþings þar sem
fram kom góð tilfinning
_ ,, fyrir starfi kirkjunnar
__ . f/,ur og markmiðum. Þar
Kristjansson gagnrýndi hann ráða-
menn Reykjavíkurborgar fyrir það að
standa ekki með kirkjunni en opna
ráðhús borgarinnar fyrir svokallaðri
borgaralegri fermingu. Ástæðan fyrir
því að þessum orðum var ekki mót-
mælt á kirkjuþingi var ekki sú að
Bjöm er sjálfstæðismaður, eins og
Óskar gefur í skyn, heldur einfaldlega
sú að kirkjuþingsmenn voru sammála
ráðherranum í þessari gagnrýni. Á
kirkjuþingi kemur þó fólk saman sem
hneigist að margvíslegum stjómmála-
flokkum eins og gengur. Þessi stað-
reynd mætti verða Óskari Guðmunds-
syni umhugsunarefni.
Kirkjuþingsmenn era og verða
ósáttir við það að utankirkjulegir
aðilar trimmi burt með hugtakið
fermingu og þeir ætlast til þess að
opinberir aðilar á hveijum tíma styðji
Þjóðkirkjan er kirkja
fólks úr öllum stjórn-
málaflokkum. Baldur
Kristjánsson
fjallar hér um kirkjuna
o g ferminguna.
Þjóðkirkjuna þegar hún reynir að
vemda sérstöðu sína.
Vantar nýtt stríð?
Á tímum marxisma spyrtu vinstri-
sinnaðir menntamenn Þjóðkirkjuna
gjarnan saman við hægrisinnuð borg-
araleg öfl. Á þeirri tíð vora mikil
hugmyndafræðileg átök í veröldinni,
Þessi svart hvíti tími er Iiðinn eins
og Óskar Guðmundsson bendir rétti-
lega á sjálfur, heimurinn er ekki leng-
ur svart hvítur. En þeim líður illa í
lygnum sjó sem ólust upp við ölduna.
Þá kann að vera ráð að hefja stríð
við kirkjuna. Þá er nærtækt að grípa
til gamalla vopna, reyna að spyrða
kirkjuna saman við Sjálfstæðisflokk-
inn. Óskar Guðmundsson gerir engum
greiða með slíkri háttsemi. Kirkjan
er og verður vonandi kirkja allra hvar
í flokki sem þeir standa. Hún er
umburðarlynd en henni stendur ekki
á sama um hefðir sínar og hugtök.
Höfundur er biskupsritari.