Morgunblaðið - 29.11.1995, Blaðsíða 45

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 29. NÓVEMBER 1995 45
BRÉF TIL BLAÐSINS
Að tryggja líf og heilsu
Fróðlegir þættir Braga
Þórðarsonar á Akra-
nesi í Ríkisútvarpinu
Frá Guðrúnu Maríu Óskarsdóttur:
HVER er munurinn á slysum og
mistökum, mætti spyija, þegar
heilsufarslegt tjón er annars veg-
ar? Þegar til kastanna kemur virð-
ist því miður vera
nokkur munur
þar á. En árið
1995 er ekki að
finna hér á íslandi
samræmi í trygg-
ingamálum til
handa þegnum
samfélagsins.
Hver einasti
maður er ekur bíl í þessu landi er
tryggður í bak og fyrir, svo kveða
lög á um, enda tekst hann á við
þá miklu ábyrgð er því fylgir að
aka vélknúnu ökutæki.
Á honum hvílir einnig sú skylda
Frá Sigurði Magnússyni:
RÍKISREKIN kerfi sem hafa verið
notuð við skoðun og eftirlit eru
ódýr í rekstri. Starfsmenn þeirra
eru hlutlausir hvað varðar gjald-
töku og þeir forðast óþarfa vinnu.
Þessu er öfugt farið hjá einka-
reknum fyrirtækum þar sem hagn-
aður skiptir mestu máli, þeirra
starfsmenn leita að arðsömum
verkefnum samkvæmt eðli einka-
rekstursins og verða þau þeirra
gullmolar.
Nú er fákeppnin í eftirliti alls
ráðandi í okkar litla þjóðfélagi.
Er þá réttlátt að unnið sé að því
með öllum ráðum að þvinga á
að aka allsgáður, þ.e. hvorki í
áfengis- né lyfjavímu. Skyldi slíkt
hið sama gilda um lækna og aðra
starfsmenn heilbrigðisþjónustu, er
sinna flóknum störfum á hátækni-
sjúkrahúsum nútímans? Er virkt
eftirlit með því að þeir hinir sömu
séu vel vakandi í sínum störfum,
og ef þeir sofna á vaktinni, hvað
þá?
Það er spurning, kannski eru
þeir einir til frásagnar, ásamt
sjúklingnum, sem hefur ekkert um
málið að segja, fyrr en eftirköstin
koma í ljós.
Ef sjúklingur fer síðan og kvart-
ar yfír meðferð, þá er tekin saman
skýrsla um málið og send yfirvöld-
um. Yfirvöld heilbrigðismála vega
síðan og meta viðbrögð sín, í ljósi
gefinna upplýsinga. Hvort það
okkur einkavæddan skoðunar-
stofuiðnað, sem verður margfalt
dýrari en þau kerfi sem við höfum
búið við undanfarna áratugi?
Með þessu ráðslagi munu
mjaltamenn skoðunarstofanna fá
tækifæri til að starfa sem einræð-
isherrar og sjúga buddur heimila
og fyrirtækja í skjóli laga.
Það ræður enginn við einka-
væðingarskrímslið, verði því gef-
inn laus taumurinn í innheimtu
gjalda í skjóli laga og reglugerða
EES, ESB eða samkvæmt lögum
samþykktum á Alþingi, sem „ef
til vill“ eru samin af forstjórum
og starfsmönnum hagsmunaaðila.
skal vera áminning eða ábending,
alvarleg eða ekki alvarleg, allt
þarf að vega og meta, á læknis-
fræðilegum, siðferðilegum, og
„hagsmunalegum“ forsendum.
Þetta síðastnefnda er stórt at-
riði því það getur kostað mikið að
gera mistök, á þessum vettvangi,
fyrir þjóðfélagið í heild. Er því til
of mikils ætlast að til séu trygg-
ingar til handa þeim er verða fyr-
ir mistökum sem slíkum? Ef trygg-
ingafélögin tækju til dæmis allt í
einu upp þá viðskiptahætti að
bæta eingöngu tjón í dagsbirtu,
en ekki í myrkri, kæmi til álíka
ástand og nú er í tryggingamálum
sjúklinga er verða fyrir mistökum
í heilbrigðiskerfinu íslenska.
GUÐRÚN MARÍA ÓSKARSDÓTTIR,
formaður Samtakanna Lífsvogar.
Þegar einkavæðingarskrímslið
hefur fitnað af ofáti, og því vaxið
fiskur um hrygg, gín það yfir
stjórn ríkisins og selur auðlindir
okkar og land.
Spurningar.
Hvað verður frelsi okkar ís-
lendinga mikið þegar einræðið
hefur haslað sér völl í nafni einka-
væðingarinnar? Hveijir eru verðir
velferðar okkar? Fáum við að hafa
alþingi þegar einkavæðingaraflið
tekur völdin? Hvers er að vænta
af Hæstarétti íslands?
SIGURÐUR MAGNÚSSON,
Skólavörðustíg 18A,
Reykjavík.
Frá Sveini Ólafssyni:
UNDANFARIÐ hafa verið frá-
sagnarþættir í Ríkisútvarpinu á rás
1 á miðvikudögum kl. 15.03 og
staðið í um 50 mínútur, sem Bragi
Þórðarson, bókaútgefandi á Akra-
nesi, hefur samið og flutt. - Þetta
munu nú vera orðnir alls um átta
þættir og var sá síðasti í gær, 22.
nóvember, en mér skilst að þeir
muni alls verða um tíu, svo a.m.k.
tveir eru eftir. Sem dæmi um efn-
ið má nefna, að nafn þessa síðasta
þáttar var: „Blandað geði við Borg-
firðinga: Fyrstu vélbátarnir og síð-
asta sjóferð Bjarna Ólafssonar."
Því er þetta ritað, að ég hef
aðeins náð að hlusta á fáa af þess-
um þáttum, þar sem ég vissi ekki
af þeim. En þeir eru þess eðlis að
ég hef- hrifist af. - Bæði er frá-
sögnin af samfélagsháttum og að-
stæðum íslenzks fólks á fyrri tíma
þarna tekin til meðferðar á einkar
skilmerkilegan og lifandi hátt, og
flutningur afbragðs góður og
skemmtilegur. Er þetta einkar
fróðlegt fyrir fólk í samfélagi nú-
tímaþæginda og bættra samfélags-
hátta og lærdómsríkt að sjá, að
þótt ýmislegt megi finna að hlutun-
um nú til dags, þá hafa hlutimir
samt batnað svo fyrir einstakling-
ana, að vart er hægt að trúa mið-
að við hlutina í dag, að þessir þjófé-
lagshættir hafi verið tii hér á þessu
landi sem þarna er lýst, svo margt
frumstætt og oft ömurlegt hefur
verið að beijast við það sem nú
er næsta óþekkt með öllu.
Þessir þættir eru lítið auglýstir
í útvarpinu sjálfu, svo eflaust hafa
þeir farið framhjá mörgum, og ég
sakna þess að hafa misst af flest-
um þeirra. Er verulegur missir að
þessu í mínum augum. - Að vísu
frétti ég nú, að þættirnir væru
endurteknir á föstudagskvöldum
kl. 20.45, en ég sakna þess sannar-
lega, að hafa ekki getað náð að
heyra fleiri af þessum fróðlegu og
skemmtilegu frásögnum af þjóðfé-
lagsháttum og félagslegum að-
stæðum á tíma sem er ekki langt
á undan okkar stórkostlega breyttu
tímum nýrrar tækni og þeirra
margvíslegu umbóta til almennrar
samhjálpar, sem samtíminn á að
fagna, - þrátt fyrir allt. Mig lang-
ar til að vekja sérstaklega athygli
fólks á þessum þáttum, um leið
og mig langar einnig til að mælast
til þess við Ríkisútvarpið, að þessir
þættir verði fluttir aftur strax og
hentugleikar leyfa, því þótt margir
hafi hlustað á þá, þá eru líka án
efa fjölmargir sem misst hafa af
þeim og vildu gjarnan geta fengið
tækifæri til að heyra þá, þegar
þeir vita deili á um hvaða efni
þeir fjalla.
Vil ég hér með mega flytja
Braga Þórðarsyni þakkir fyrir mik-
ið framtak við að rita og koma
þessum merkilega og sérstæða
fróðleik á framfæri og einnig þakk-
ir til Ríkisútvarpsins fyrir að taka
þetta efni til flutnings, - og í von
um góðar undirtektir þar við þess-
ari málaleitan.
SVEINN ÓLAFSSON,
Furugrund 70, 200 Kópavogur.
Guðrún María
Óskarsdóttir
Heimila lög ríkisins rán?
—
B ó k m c n n t a k v c > 1 d
I ÞJ OÐLEIKHU SKJ ALLARANUM
í kvöld kl. 20:30
Höfundar lesa úr nýjum íslenskum skáldverkum sem eru að koma út hjá
Máli og menningu og Forlaginu um þessar mundir.
Björn Th. Björnsson - Hraunfólkið
Didda - Lastafans og lausar skrúfur
Finnur Torfi Hjörleifsson — I meðallandinu
Gyrðir Elíasson - Kvöld í Ijósturninum
Ingibjörg Haraldsdóttir - Höfuð konunnar
Isak Harðarson - hvítur ísbjöm
Kristín Marja Baldursdóttir — Mdvahlátur
s
Kristín Omarsdóttir - Dyrnar þröngu
Olga Guðrún Arnadóttir - Peð á plánetunni jörð
Sigurður Pálsson — Ljóðlínuskip
Stefán Sigurkarlsson - Hólmanespistlar
Steinunn Sigurðardóttir - Hjartastaður
Súsanna Svavarsdóttir - Skuggar vögguvísunnar
Thor Vilhjálmsson — Snöggfærðar sýnir

Málogmenning
FORLAGIÐ

^ Bókmenntakvöldið stendur í u.þ.b. tvo tíma með hléi. Aðgangur er ókeypis
Aliir bókmenntaunnendur hjartanlega velkomnir — allir leystir út með lítilli bókagjöf 'Sd