Morgunblaðið - 29.11.1995, Qupperneq 1

SÉRBLAÐ UM SJÁVARÚTVEG
1
í
PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS MIÐVIKUDAGUR 29. NÓVEMBER 1995
BLAD
i
-I-

Aflabrögð
3 Aflayfirlit og
staðsetning fiski-
skipanna
Markaðsmál
Viðtal
Greinar
7 Valdimar
Samúelsson
Morgunblðið/HG
150 fiskvinnsluhús enn
Á SALTFISKMARKAÐNUM
6 Hvalveiðibannið
minnkar afrakst-
ur þorskstofnsins
5 Alda Möller
ritstjóri Ground-
fish forum
á undanþágu tíl áramóta
AF UM það bil 400 fiskvinnsluhúsum,.
sem starfandi eru á landinu, eru um
150 þeirra enn á undanþágu. Um 250
hús hafa fengið endanlegt vinnsluleyfi
á síðustu þremur árum eða frá því að
lög um meðferð sjávarafurða og eftir-
lit með framleiðslu þeirra tóku gildi
um áramótin 1992-1993. Þau 150 fiskvinnsluhús, sem enn eru á bráðabirgða-
leyfi, hafa frest til áramóta til þess að koma málum í lag.
Líklegt að 20 til
25 fyrirtæki hætti
um komandi áramót
Að sögn Þórðar Friðgeirssonar, for-
stöðumanns gæðastjórnunarsviðs Fiski-
stofu, er það aðallega tvennt sem sker
sig úr og bæta þarf. í fyrsta lagi er það
innra eftirlit og skráningar og í öðru
lagi er algengt að gerðar séu athuga-
semdir varðandi búnað og byggingar.
Staðan könnuð
Þórður segir að Fiskistofa sé nú að
kanna stöðuna hjá þeim húsum, sem
enn eru á undanþágu og telur hann að
mörg þeirra hafi gert nauðsyn legar
úrbætur þó enn hafi ekki verið sótt um
fullnaðarvinnsluleyfi.
„Menn hafa tíma fram til áramóta
til þess að uppfylla þær kröfur, sem
settar eru fram í íslensku lögunum,
áður en heimild er gefin fyrir fram-
leiðslu matvæla til lengri tíma. Fljótt á
litið sýnist mér að um 20 til 25 fyrir-
tæki muni hætta um áramót. Við mun-
um því í sjálfu sér ekki loka neinum
fyrirtækjum um áramót, en þau fá ekki
endurnýjuð vinnsluleyfin nema húsin
séu komin í það horf, sem ásættanlegt
er. Er þá starfseminni sjálfhætt. Endan-
leg staða verður því ekki ljós fyrr en þá.“
Gæðastjórnun og hrelnlætl
Svo dæmi séu tekin um kröfur Fiski-
stofu, er gert ráð fyrir að menn noti
ákveðna aðferð við gæðastjórnun, svo-
kallaða HACCP-aðferð, sem Þórður seg-
ir að sé að ryðja sér til rúms hvarvetna
í heiminum. Öll hreinlætisaðstaða þurfi
jafnframt að vera til fyrirmyndar til að
forða matvælunum, sem verið er að
vinna með, frá mengun. Hvorki megi
gólf vera sprungin né málning á veggj-
um flögnuð auk þess sem salernisað-
staða kvenna og karla þarf að vera
aðskilin, svo dæmi séu tekin.
Þórður segir að í mörgum tilfellum
hafi fyrirtæki þurft að leggja í geysilega
mikla fjárfestingu til þess að uppfylla
þær kröfur, sem gerðar eru í lögunum
skv. ESB stöðlum og dæmi eru um að
fyrirtæki hafi byggt ný hús yfir starf-
semina.
Eitt gangi yfir alla
„Þess vegna verðum við að gæta
þess að skerða ekki samkeppnisaðstöðu
þessara fyrirtækja með því að leyfa
þeim fyrirtækjum, sem ekkert hafa gert
til þess að laga aðstöðuna og ekkert
hafa fjárfest, að halda áfram starf-
semi. Það kemur auðvitað fram í verði
afurðanna á einn eða annan hátt ef
menn hafa kostnað miklu til. Skylda
okkar er að sjá til þess að eitt gangi
yfir alla. Þetta fer mikið til eftir því í
hversu slöku ásigkomulagi húsin voru
fyrir og hvaða kröfur menn setja sér.
Oft þarf ekki nema breyttan hugsana-
hátt til.“
Fréttir
Vilja auka
loðnukvótann
• HAFRANNSÓKNA-
STOFNUNIN hefur lagt það
til við sjávarútvegsráðu-
neytið að heildarloðnukvóti
verði hækkaður upp í 1150
þúsund tonn, en áður hafði
verið gefinn út bráðabirgð-
akvóti upp á 800 þúsund
tonn. „Við höfum lagt þær
tillögur fyrir okkar viðsemj-
endur, þ.e. Norðmenn og
Grænlendinga, því þeir
þurfa að samþykkja hækk-
unina. Við væntum svars í
vikunni," segir Jón B. Jónas-
son, skrifstofusijóri í sjávar-
útvegsráðuneytinu./2
Óvirkt eftirlit
• HVORKI tollayfirvöld né
Fiskistofa eru með virkt eft-
irlit með fiskútflutningi.
Heilbrigðisvottorð eru gefin
út af Fiskistofu án þess að
hún skoði fiskinn. Tollayfir-
völd kanna ekki hvort inni-
hald sendinga og fylgiskjöl
stemmi saman, enda beinist
eftirlit tollsins fyrst og
fremst að innflutningi. Fisk-
framleiðendur geta því, selt
verðmiklar fiskafurðir úr
landi sem verðminni afurðir,
til dæmis þorsk sem ufsa,
án þess að eiga það á hættu
að verða gripnir fyrir kvóta-
og sölusvik./2
Vekur athygli
í Noregi
• NORSKU sjávarútvegs-
blöðin Fiskeríbladet og
Fiskarenslá. upp fréttum af
kaupum Samherja á 50%
hlut í þýska útgerðarfyrir-
tækinu Deutsche Fischfang
Union. Kemur þar fram, að
ekki hilli enn undir samn-
inga um Smuguna en íslend-
ingar séu hins vegar farnir
að kaupa sér kvóta í Bar-
entshafi í stórum stíl./3
Vinna saman að
lifrarsöfnun
• FYRIRTÆKIÐ Lýsi hf. í
Reykjavík hefur um árabil
haft náið samstarf við knatt-
spyrnudeild UMFG í Grinda-
vík og hefur hvor um sig
mikinn ávinning af. Sam-
starfið hófst á árinu 1986
og hefur því staðið í tæp 10
ár. Af þessu tilefni kynntu
Lýsi hf. og knattspyrnudeUd
UMFG framleiðslu fyrirtæk-
isins og annað sem lýtur að
markaðs- og þróunarmál-
um. Einnig voru veittar við-
urkenningar fyrir samstarf
milli útgerðarmanna og
knattspyrnudeildarinnar./8
Markaðir
Frystingin
dregst saman
• EF skoðuð er ráðstöfun
heildaraflans það sem af er
þessu almanaksári í saman-
burði við sama tíma á síð-
asta ári, kemur í ljós að
frystingin hefur dregist
saman, söltunin stendur í
stað, bræðslan eykst og
einnig eykst útflutningur á
ferskum fiski, það er á fiski
í í flugi eða beinar sölur
skipa. Hinsvegar dregst
gámasalan saman og einnig
sjófrystingin og er ástæðan
fyrir því fyrst og fremst
samdráttur í veiðum á út-
hafskarfa.
Sjófrysting
og söltun eykst
• í ÞORSKI dregst frysting
saman, en söltun vex ásamt
sjófrystingu og flugi. í karfa
eykst frystingin og útflutn-
ingurinn, en sjófrystingin
dregst saman ásamt gámun-
um. Frysting í landi á rækju,
veiddri í okkar lögsögu,
dregst hinsvegar saman, en
sjófrystingin eykst. Bjarni
Kr. Grímsson, fiskimála-
stjóri, segir að á þessum
tölum sé ekki að sjá neina
stöðnun í íslenskum sjávar-
útvegi og stöðugt sé unnið
að nýjum verkefnum og far-
ið milli verkunaraðferða eft-
ir því sem hagkvæmast er
hveiju sinni.
Verkun heildarafla
jan.-sept. 1994-95

CD
I
Söltun -25
1 í
i 1994
i 1995