Morgunblaðið - 29.11.1995, Blaðsíða 8
t
í
SÉRBLAÐ UM SJÁVARÚTVEG
MIÐVIKUDAGUR 29. NÓVEMBER 1995
Morgunblaðið/Frfmann Ólafsson
BALDUR Hjaltason, forstjóri Lýsis hf., tekur á móti mynd, sem sýnir unga knattspymumenn í Grindavík
ásamt Pele og Ásgeiri Sigurvinssyni, úr höndum Svavars Sigurðssonar, formanns knattspyrnudeildar UMFG.
Vínna saman að söfnun
fískilifrar til lýsisvinnslu
Grindavík, Morgunblaðið
ÖLLUM ætti að vera
Lýsi hf og knattspymumenn SJMKX'fií:
í Grindavik í góðri samvinnu * •«
hafi verið lífgjafi þjóðarinnar. íþróttamönnum ætti einnig að vera ljóst hollustu-
gildi lýsis fyrir íþróttaiðkun sína. Lýsið fæst úr lifur og er þorskalifur talin
eitt besta hráefnið. Fyrirtækið Lýsi hf. í Reykjavík hefur um árabil haft náið
samstarf við knattspyrnudeild UMFG í Grindavík og hefur hvor um sig mikinn
ávinning af.
Samstarfið hófst á árinu 1986 og hef-
ur því staðið í tæp 10 ár. Af þessu
tilefni kynntu Lýsi hf. og knattspymu-
deild UMFG framleiðslu fyrirtækisins
og annað sem lýtur að markaðs- og
þróunarmálum. Einnig voru veittar við-
urkenningar fyrir samstarf milli út-
gerðarmanna og knattspyrnudeildar-
innar.
15 krónur fyrir lifrarkílóið
Samstarfið um lifraröflun gengur
út á það að sjómenn safna þeirri lifur
sem til fellur og selja síðan Lýsi hf.
Sjómennirnir fá greiddar 15 kr. fyrir
hvert kíló og þegar ákveðnu lágmarki
er náð greiðir Lýsi hf. bónus sem renn-
ur til knattspyrnudeildarinnar. Þannig
hefur deildin fengið tæpar 800 þúsund
krónur á þessu ári. Þessi lifraröflun
hefur að mestu leyti miðast við troll-
og línubáta en nánast ekkert af togur-
um og veldur það áhyggjum forráða-
manna Lýsis því nú er svo komið að
fyrirtækið fær aðeins um þriðjung
þeirrar lifrar sem það fékk fyrir fimm
árum. Það hefur aftur leitt til þess að
framboð lýsis frá Noregi hefur aukist
og Island hefur misst það forystuhlut-
verk sem það hefur haft í framleiðslu
þorskalýsis í heiminum.
100 þúsund upp í sólarlandaferð
Skipverjar á Oddgeiri, sem er gerður
út frá Grindavík, hafa haft gott af
þessu samstarfi milli deildarinnar og
Lýsis. Þeir hafa komið með rúmlega
70 tonn að landi á þessu ári. Þannig
hefur áhöfnin, 9 manns, fengið 100
þúsund krónur í sinn hlut hver sem
voru notaðar í sólarlandaferð sem hún
fór í síðastliðið haust.
Hjálmar Haraldsson, skipstjóri á
Oddgeiri, sagði í samtali við Morgun-
blaðið að þetta hefði gengið svona vel
því útgerðin hefði gefið eftir sinn hluta
af verðinu auk þess sem upphæðinni
hefði verið skipt jafnt milli manna. Þar
með hefði þetta fengist. Þetta væri
misjöfn vinna, stundum ekkert fyrir
þessu haft en puð á móti. Besta lifrin
kæmi úr þorskinum og þegar áhöfnin
væri í aulaþorski næði lifrin oft einu
kílói að þyngd niður í það að það tæki
sig varla að hirða hana eins og úr ýs-
unni. Ávinningurinn væri tvíþættur.
Annarsvegar að drýgja tekjurnar og
hinsvegar að vinna að framgangi fót-
boltans i Grindavík. Ef hinsvegar ætti
að fara að klípa af þessari upphæð
væri þetta varla gerandi.
Lýsi til 100 landa
Á samkomunni sagði Svavar Sig-
urðsson, formaður knattspyrnudeildar
UMFG, að frá því samstarfið hófst á
árinu 1986 hefði knattspyrna í Grinda-
vík verið á uppleið. Á því ári var haf-
ist handa um uppbyggingu grasvallar,
liðið hefði verið í 2. deild þá en hægt
og bítandi unnið sig upp á við. Liðið
vann sér sæti í 1. deild fyrir ári, það
lék einnig til úrslita um bikarinn og
eignaðist loks íslandsmeistara í 4.
flokki kvenna á nýliðnu sumri. Ekki
væri hægt að segja annað en samstarf-
ið gæfi vel af sér. Allir flokkar félags-
ins leika í búningum sem merktir eru
Lýsi og vonandi væri félagið góð aug-
lýsing fyrir fyrirtækið.
Baldur Hjaltason, forstjóri Lýsis,
sagði að fyrirtækið hefði frá stofnun
þess árið 1938 selt vörur sínar til um
100 landa en seldi nú afurðir sínar til
um 40 landa og kvað lýsi líklega þá
vöru sem færi víðast af íslenskum út-
flutningsvörum. Fyrirtækið hefði í rík-
ara mæli farið að flytja út vörur í eig-
in neytendapakkningum á erlenda
markaði. Þróunar- og rannsóknarstarf
væri unnið innan fyrirtækisins í sam-
vinnu við Háskólann og margt nýtt
væri í deiglunni.
Fullvinna lýsi í matvæli
„Það helsta sem við erum að vinna
að núna er í fyrsta lajgi að vinna vörur
fyrir snyrtiiðnaðinn. I ljós hefur komið
að í lýsi eru ýmis efni sem hafa góð
áhrif á húðina og áhugi er að aukast
á sjávardýraolíum. Þá höfum við í sam-
vinnu við fiskeldi Eyjafjarðar um lúðu-
eldi verið að finna fæðublöndu fyrir
lúðulirfur á því stigi þegar lirfan mynd-
hverfist í lúðuseiði. Það er erfiðasta
stig lúðueldis og mikil afföll á þeim
tíma. Síðan erum við að fullvinna lýsi
í matvæli s.s. mæjones, sósur og barna-
mat. Til þess þarf hátækni og við erum
þar í samvinnu við erlenda aðila. Allt
er þetta gert í þeim tilgangi að við
fullvinnum hráefnið sem við erum
með,“ sagði Baldur í samtali við Morg-
unblaðið.
„Við teljum okkur hafa ávinning af
því að vera í samstarfi við fótboltann
í Grindavík. Við fáum aukið lifrarmagn
af svæðinu og erum um leið í nánari
tengslum við bæjarlífið. Þá er ekki síðra
að fylgjast með þeirri miklu uppbygg-
ingu sem á sér stað í íþróttalífinu í
Grindavík," sagði Baldur.
FOLK
Ölafur kýs
íslenskt
• ÓLAFUR Arnbjörnsson,
skipstjóri á togaranum Boul-
onnais frá Walvis Bay í
Namibíu hef-
ur notað 240
metra Pelík-
an-troll frá
Hampiðjunni
um nokkurt
skeið með
ágætum ár-
angri. Það er
einkum talið
Benedikt
Valsson
Ólafur
Arnbjörnsson
henta vel við veiðar að nætur-
lagi þegar lýsingurinn lyftir sér
frá botni. Hann segist vera að
fá allt að þrefalt meira en aðrir
togarar á næturna, en sama
magn og aðrir á daginn þegar
fískurinn liggur á botninum.
Þetta kemur fram í Pokahorn-
inu, tækniriti Hampiðjunnar
um veiðar og veiðarfæri. Þá
notar Ólafur Poly-Ice toghlera
frá J. Hinrikssyni sem eru
1.500 kg að þyngd.
Hann segir Pelíkaninn léttann
í drætti, en stærstu möskvarnir
eru 1.000 mm að lengd oger
Ólafur aðhuga að stækkun á
trollinu. Útgerð Boulonnais,
Northern Fishing, á fjóra aðra
togara af svipaðri stærð og
keypti þijú Pelíkan troll til við-
bótar. Þau voru send utan í
sept. sl. og þegar eru farnar
að berast fyrirspurnir frá öðrum
útgerðum í Namibíu og Suður-
Afríku.
Benedikt í
stjómina ytra
• NORRÆNA flutninga-
sambandið, sem eru samtök
44 aðildarsambanda á Norð-
urlöndum
með um 335
þúsund fé-
lagsmenn,
hélt tíunda
þing sitt í
Lilleham-
mer í Noregi
dagana 21.
og 22. nóvem-
ber. Á þinginu var gerð laga-
breyting varðandi stjómarþátt-
töku og gekk það sæti til Is-
lands. Þar af leiðandi var ís-
lendingur kjörinn í fyrsta
skipti í stjórn sambandsins, en
það var Benedikt Valsson,
framkvæmdastjóri Far-
manna- og fiskimannasam-
bands Islands. Hann verður
þá fulltrúi íslensku aðildar-
sambandanna í stjórninni, en.
það eru Sjómannafélag
Reykjavíkur, Verkamanna-
samband íslands, Félag ís-
lenskra atvinnuflugmanna,
Farmanna- og fiskimanna-
samband íslands og Flug-
freyjufélag íslands. Hans
Wahlström, formaður Sænska
flutningamannasambands-
ins, var kjörinn nýr forseti
samtakanna og Per-Erik Nel-
in, formaður Finnska far-
mannasambandsins, nýr
varaforseti. Framkvæmdastjóri
sambandsins er Borgþór S.
Kjæmested og er skrifstofa
sambandsins staðsett í Stokk-
hólmi.
Friðrik Pálsson áfram í
stjórn Groundfish Forum
• GROUNDFISH Foram fór
fram 4. til 6. október síðastlið-
inn. í framkvæmdanefnd ráð-
stefnunnar
var kjörinn
Friðrik Páls-
son, forstjóri
Sölumið-
stöðvar hrað-
frystihús-
anna, og er
hann sá eini
sem hefur verið frá upphafi í
nefndinni eða í fjögur ár. Auk
hans voru kjömir í fram-
Friðrik Pálsson
kvæmdanefnd ráðstefnunnar:
Jurgen Kleinebenne, frá
Frozen Fish International í
Þýskalandi, Svein G. Nybo frá
Frionor A/S í Noregi og Vict-
or L. Young frá Fishery
Products Intemational Ltd. í
Kanada. Starf framkvæmda-
stjómarinnar felst meðal annars
í því að undirbúa næstu Gro-
undfish Fomm ráðstefnu, en
þær em haldnar árlega, fá menn
til að halda erindi og skipu-
leggja söfnun upplýsinga á ráð-
stefnunni.
rosapipar
og madeirasósu
SUMARLIÐI Rúnarsson, sem er matreiðslunemi hjá
föður sínum Rúnari Marvinssyni á veitingastaðnum
PfyWfTTM Við 'fíörnina lét Verinu I té uppskrift
r* * að blálöngu að þessu sinni, en Sumar-
liði mun útskrifast í vor frá Hótel- og veitingaskóla
íslands. Blálanga er frekar óalgeng fisktegund, en hún
kemur einna helst á línu og í troll. Blálöngu má gjam-
an finna á matseðlum fiskveitingahúsa og hafi menn
áhuga á að prófa blálöngu heima í eldhúsi, þá má fá
hana I sumum fískbúðum. I Fiskbúðinni okkar í Kópa-
vogi er kg af blálöngu á um 450 kr. Uppskriftin er
fyrir fjóra.
800 g blálanga
hveiti
heilhveiti
fiskikrydd
smjör
Sósa
rósapipar
10 sveppir
madeiravín
4 hvítlauksgeirar
picanta grænmetissalt
20 rækjur
Blálangan er flökuð, roðflett, beinhreinsuð og skorin
niður í hæfilega bita. Hveiti og heilhveiti blandað til
helminga og fiskikryddi bætt út í. Fiskstykkjunum
velt upp úr mjölblöndunni og léttsteikt í smjöri.
Sósan er búin til þannig að mulin rósapipar og svepp-
ir er brúnað á pönnu. Fisksoði síðan bætt út á pönn-
una og smáskvettu af madeiravíni og hvitlauksolíu.
Þetta er síðan látíð sjóða niður og svo er kryddað
eftir smekk með picanta grænmetissalti. Að því búnu
er rækjunum bætt út í og þær hitaðar í gegn.
Rétturinn er borinn fram með soðnum kartöflum
og gufusoðnu grænmeti.