Morgunblaðið - 02.12.1995, Blaðsíða 32

32 LAUGARDAGUR 2. DESEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
SAMKEPPNII FJARSKIPTUM
AÐSENDAR GREINAR
Ekkí íslenskur mark
aðnr heldur al-
þjóðlegt umhverfi
KEPPINA UTAR Pósts og síma
segja að sú mismunun sem felist í
yfirburðastöðu Pósts og síma um-
fram einkafyrirtækin á markaðin-
um standi eftir óleyst þótt Pósti
og síma verði breytt í hlutafélag.
Hvað segir þú um það?
„Póstur og sími hefur um árabil
haft hér einkarétt á fjarskiptum.
Það hlýtur að liggja í hlutarins
eðli að þegar einkarétturinn er af-
numinn erum við langstærstir á
markaðnum. Ég tel að það taki
ákveðinn tíma að byggja upp sam-
keppni við okkur.
Við höfum hins vegar verið að
hraða formbreytingu á Póst- og
símamálastofnun í hlutafélag til að
jafna samkeppnisstöðu. Ég tel mik-
ilvægast fyrir þá sem keppa við
okkur að þeir geti keppt við okkur
sem hlutafélag sem hefur ekki
ríkissjóð heldur aðeins hlutaféð á
bak við sig.“
Þið hafið verið gagnrýndir fyrir
að halda ykkur ekki við þau svið
þar sem þið voruð fyrir afnám
einkaréttar heldur hasla ykkur völl
af fullu afli á nýjum sviðum og
taka svigrúm af einkaaðilum, t.d.
varðandi GSM-þjónustu og nú er
Internet-þjónusta Pósts
og síma sögð á döfmni.
„Ég get ekki svarað
því öðru en svo að við
lítum á Internetið sem
óaðskiljanlegan hluta
af þeirri þróun sem nú
á sér stað í fjarskiptum.
Ef þetta sjónarmið
hefði komið upp 1932
þegar fyrstu símnot-
endumir urðu sjálfvirk-
ir hefðu menn getað
sagt: Af hveiju eruð þið
ekki bara í handvirkri
þjónustu og látið aðra
um sjálfvirknina? Þá
væri einfaldlega enginn
Póstur og sími til í dag.
Internetið er okkar leið
til að fylgja þeirri þróun
sem á sér stað almennt
í fjarskiptum."
Er fyrirsjáanlegt að
innlendir aðilar geti
keppt í alvöru við Póst og síma
meðan fyrirtækið beitir öllu sínu
afli á öllum sviðum fjarskipta?
„Ef menn kynna sér skýrslur frá
Evrópusambandinu um þróun þess-
ara mála kemur í Ijós að þar líta
menn svo á að þau fyrirtæki sem
í dag hafa einkarétt muni um all-
langan tíma fyrst og fremst fá
samkeppni frá starfandi símafyrir-
tækjum í öðrum löndum. Sem sagt,
samkeppnin verður ekki strax til
innanlands heldur frá erlendum
stórfyrirtækjum.
Ég hef ekkert á móti því að hér
innanlands verði til öflug sam-
keppni við Póst og síma og mundi
í sjálfu sér fagna því en vil þá að
við fáum að njóta jafnréttis til að
keppa við þessa erlendu aðila og
séum ekki stöðvaðir á einhverjum
ákveðnum. sviðum.
Við verðum að hafa í huga að
til loka ársins 1997 er millibils-
ástand í þessum málum. Fram að
þeim tíma hefur samgönguráðu-
neytið tekið þá ákvörðun að skipta
fjarskiptasviði Pósts og síma í
tvennt þannig að sú vara og þjón-
usta sem er í samkeppni verður
eins og mögulegt er aðskilin fjár-
hagslega frá öðrum rekstri fjar-
skipta. Hins vegar hafa samkeppn-
isyfirvöld engar kröfur gert um
,,lögskilnað“ þannig að til yrðu tvö
algjörlega sjálfstæð fyrirtæki. Það
mundi veikja stöðu okkar gagn-
Fj arskiptamarkaðurínn
er fyrst og fremst al-
þjóðlegur samkeppnis-
markaður, segir Guð-
mundur Bjömsson að-
stoðarpóst- og síma-
málastjóri í samtali við
Pétur Gunnarsson.
Guðmundur vitnar til
ESB-skýrslu um að evr-
ópsk símafyrirtæki sem
haft hafa einkarétt
muni almennt ekki búa
við innlenda samkeppni
í bráð heldur fyrst og
fremst keppa við erlend
stórfyrirtæki.
Morgunblaðið/Þorkell
Guðmundur Björnsson, aðstoðarpóst-
og simamálasljóri.
vart samkeppni.
Við teljum heppilegra að hafa
Póst og síma áfram eitt fyrirtæki
til að standa í samkeppninni við
fyrirtæki sem bjóða alhliða þjón-
ustu. Erlendis er að að verða til
víðtækt samstarf erlendra símfyrir-
tækja til að geta boðið sem besta
heildarþjónustu. T.d. hafa þýski og
franski síminn tekið upp slíkt sam-
starf við bandaríska fyrirtækið
Sprint; MCI hefur myndað við-
skiptablokk með BT og norska og
danska símanum. Þriðja dæmið er
Uniworld, samstarfsverkefni
sænska, hollenska, spænska sím-
ans og AT&T í Bandaríkjunum.
Þetta eru sjónarmiðin sem við
höfum á lofti til að halda fyrirtæk-
inu saman sem einni einingu og
mér finnst það skrítið á sama tíma
og verið er að byggja upp stórfyrir-
tæki á íslandi sem geta tryggt at-
vinnu og skapað atvinnutækifæri
skuli menn vera að höggva í Póst
og símamálastofnun."
Er eðlilegt að hagsmunir Pósts
og síma gagnvart hugsanlegri er-
lendri samkeppni hafi úrslitaáhrif
á innlenda viðskiptaumhverfíð?
„Ég lít svo á að með því fijáls-
ræði sem komið er í fjarskipti og
mun stóraukast í ársbyijun 1998
séum við fyrst og fremst orðnir
hluti af alþjóðlegum markaði. Ég
tel að það sé ekki hægt að skipta
markaðnum upp í innlenda og er-
lenda aðila. Fjarskipti eru alþjóð-
leg. Ég tel að þetta sé alþjóðlegur
fjarskiptamarkaður þar sem það
er mjög þýðingarmikið að Póstur
og sími fái að keppa á jafnréttis-
grundvelli. íslenski fjarskiptamark-
aðurinn er ekki þannig upp byggð-
ur að það sé hægt að vernda litla
íslenska aðila sem vilja keppa við
Póst og síma eða aðra á markaðin-
um.
Þó íslenski markaðurinn sé ekki
stór er hann nógu stór til að erlend
fyrirtæki selja hingað ýmsa vöru
og á sama hátt verða erlend síma-
fyrirtæki að mínu mati reiðubúin
að leita inn á þennan litla íjar-
skiptamarkað.
Þeir innlendu aðilar sem keppa
við Póst og síma verða þess vegna
ekki bara í samkeppni við Póst og
síma heldur í alþjóðlegu umhverfi.
Eins og er bjóðum við ekki upp á
Internet-þjónustu, hvað sem verð-
ur, en ekkert bannar erlendum sím-
fyrirtækjum sem hér heija starf-
semi að bjóða upp á Internet-þjón-
ustu á íslandi. Ég reikna með þeirri
samkeppni fyrr en seinna. Hví
skyldum við ekki hella okkur út í
þann slag?
Sem víðtækust sam-
keppni á sviði fjarskipta
er auðvitað af hinu
góða. Það sem ég er
fyrst og fremst með í
huga er að Póstur og
sími fái þá að taka þátt
í þeirri auknu sam-
keppni án þess að fyrir-
tækið sé skemmt. Með
því á ég við að Pósti
og síma sé ekki meinuð
einhver sú starfsemi.
sem stofnunin býður
upp á í dag, t.d. sala á
notendabúnaði eins og
kröfur hafa verið gerð-
ar _um.
Ég þekki ekkert land
þar sem símafyrirtæki
á fjarskiptamarkaði
fær ekki að selja not-
endabúnað. Þegar við
fáum samkeppni er-
lendis frá - ég segi
ekki ef, heldur þegar - og erlend
fyrirtæki fara að opna útibú hér
þá hygg ég að þeim verði ekki
bannað að selja fjarskiptabúnað
enda getur enginn bannað þeim
það. Hvers vegna á þá að banna
Pósti og síma að keppa við þessa
aðila á jafnréttisgrundvelli?"
Er Póstur og sími að leita er-
lendra samstarfsaðila?
„Ekki eins og er en við gerum
okkur grein fyrir að á ákveðnum
sviðum getum við orðið að leita
eftir samstarfi, t.d. hvað varðar
þjónustu við alþjóðleg stórfyrir-
tæki. Alþjóðlegt samstarf snýr ekki
nema að litlu leyti að hinum al-
menna notanda en gengur að miklu
leyti út á lausnir fyrir alþjóðleg
fyrirtæki. En jafnframt hyggja fýr-
irtæki á landvinninga í samkeppni
við innlenda aðila.“
Getur Póstur og sími búið sig
undir erlenda samkeppni með því
að leita samstarfs við innlenda
einkaaðila í stað þess að færa út
kvíarnar?
„Slíkt samstarf er ekki fráleitt
en þyrfti að byggjast á einhverju
sem er beggja hagur, t.d. að við
getum lagt til fjarskiptaþekkingu
og aðrir hugbúnaðar- og tölvuþekk-
ingu. Við höfum mikla ijarskipta-
þekkingu, aðrir hafa hugbúnaðar-
og tölvuþekkinguna. í sameiningu
tel ég að við getum gert góða hluti
erlendis."
Morgunblaðið/Þorkell
TVÍBURARNIR Guðmundur Karl og Pétur komnir á Landspítala
eftir flug frá Grænlandi. Þeir eru í hópi þeirra fjölmörgu er
notið hafa þjónustu á Barnaspítala Hringsins.
Jólakaffi
Hringsins
KVENFÉLAGIÐ
Hringurinn sem
stofnað var árið 1904
hefur frá upphafi
starfað ötullega _að
líknarmálum á ís-
landi. í upphafi
starfs síns studdu
þær snauða og færðu
til að mynda fátæk-
um sængurkonum
fatnað og mjólk.
Seinna réðist Kven-
félagið Hringurinn í
það þrekvirki að reisa
og reka Kópavogs-
hælið, sem á þeim
tíma var notað til
endurhæfingar ber-
klasjúkra. Reksturinn fjármögn-
uðu Hringskonur með rekstri kúa-
bús. Kópavogshælið gaf Kvenfé-
lagið Hringurinn seinna ríkinu.
Undanfarna áratugi hefur
Kvenfélagið Hringurinn af óbi-
landi eldmóði og bjartsýni stutt
Jólakaffi kvenfélagsins
Hringsins verður á
morgun, sunnudag, á
Hótel íslandi. Asgeir
Haraldsson rekur hér
nokkur atriði úr sögu
Barnaspítala Hringsins.
Barnaspítala Hringsins. Sá bak-
hjarl er veikum börnum á íslandi
ómétanlegur.
Söguleg atriði
Ingibjörg H. Bjarnason, fyrsta
íslenska konan á Alþingi, gerði
byggingu Landspítalans að einu
aðalbaráttumáli sínu. Landspítal-
inn tók síðan til starfa árið Í930.
Árið 1957 var fyrst opnuð
barnadeild innan veggja spítal-
ans. Við það tækifæri sagði Krist-
björn Tryggvason, fyrsti íslenski
prófessorinn í barnalækningum,
eftirfarandi: „Með þessu hefur
þriðjungur þjóðarinnar eignast
sína fyrstu spítaladeild, 100 árum
eftir að fullorðna fólkið fékk
sína.“ Var hér ljóslega langþráðu
markmiði náð.
Það var einkum fyrir óbilandi
kjark og þrautseigju Kvenfélags-
ins Hringsins sem þessi áfangi
náðist. Soffía Haraldsdóttir, þá-
verandi formaður Hringsins,
sagði af þessu tilefni: „Við fögn-
um innilega en munum ótrauðar
halda áfram söfnun fyrir full-
komnum barnaspítala. Áhuginn
mun ekki minnka við
að sjá þennan árang-
ur.“
Orð Soffíu voru
vissulega sönn. Kven-
félagið Hringurinn
hélt áfram fórnfúsu
starfi sínu og 26.
nóvember 1965 flutt-
ist barnadeild Land-
spítalans í það hús-
næði sem hún hefur
verið í æ síðan. Frá
þeim tíma kallast
deildin Barnaspítali
Hringsins í viður-
kenningarskyni við
Kvenfélagið Ilring-
inn.
Á öllum starfstíma Barnaspít-
ala Hringsins og barnadeildar
Landspítalans hefur hann átt
Kvenfélagið Hringinn að öflugum
bakhjarli. Fjölmörg tæki til lækn-
inga, umönnunar og eftirlits erú
gjafir Hringsins. Meira að segja
rúm og innanstokksmunir hafa
þær gefið spítalanum. Hér er um
ómetanlegan stuðning að ræða.
Fyrir skömmu sótti starfsfólk
Barnaspítala Hringsins íslenska
tvíbura til Grænlands eins og
fram hefur komið í fréttum. Allur
búnaður í ferðinni voru gjafir frá
Kvenfélaginu Hringnum.
Saga Kvenfélagsins Hringsins
og' saga Barnaspítala Hringsins
eru samofnar. Mikill stuðningur
Hringskvenna er spítalanum
ómetanlegur og starfsfólkinu
stöðug hvatning.
„Hringskaffi“
Á morgun, fyrsta sunnudag í
desember, verður haldið svokall-
að Hringskaffi á Hótel íslandi
og hefst það klukkan 14. Við
þetta tækifæri selja Hringskonur
mikið af lostæti og ágætu kaffi
ásamt með jólakortum. Jafn-
framt er happdrætti með mörg-
um veglegum vinningum. Allur
ágóði Hringskaffisins rennur til
styrktar nýjum Barnaspítala
Hringsins.
Hringskonur eiga heiður skilinn
fyrir allt það fórnfúsa sjálfboða-
starf sem þær vinna að líknarmál-
um á íslandi, einkum í þágu veikra
barna. Það er von mín að sem
flestir sjái sér fært að sýna Kven-
félaginu Hringnum stuðning í
verki á morgun í Hringskaffinu
og njóta um leið frábærra veit-
inga. Sameiginlegt markmið er að
hér rísi sérhannaður barnaspítali,
veikum börnum til gagns og þjóð-
inni til sóma.
Höfundur er prófcssor og for-
stöðulæknir Barnaspítala Hrings-
ins, Landspítalanum.
Ásgeir
Haraldsson