Morgunblaðið - 13.12.1995, Blaðsíða 20

20 MIÐVIKUDAGUR 13. DESEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Mannfjöldinn var víg-
reifur en friðsamur
IÐANDI hávær mergð fyllti
breiðgötur í miðri París í gær
og andrúmsloftið var þrungið
gleði og vígamóð. Burt, burt, burt
með áætlun Juppé, drundi aftur
og aftur í skaranum og oft heyrð-
ist líka: „Chirac, Juppé, við segjum
ykkur upp.“ Tveir rauðklæddir
jólasveinar með andlitsgrímur for-
setans og forsætisráðherrans veif-
uðu tignarlega til mannfjöldans
af einum vörubílanna sem siluðust
með hátalara í þvögunni. Slagorð
höfðu verið fest á háreist minnis-
merki og menn klifruðu upp þau
eins og komist varð til að sjá yfir
mannhafið. Lögreglan sagði í gær
að í París hefðu 60.000 manns
tekið þátt í aðgerðunum gegn
stjórnvöldum, en tala verkalýðs-
forystunnar var 200.000.
Risablöðrur með slagorðunum
og nöfnum verkalýðshreyfinga
svifu yfir ótal skiltum og löngum
hvítum borðum sem fólk strengdi
milli sín á göngu og í mótmæla-
stöðu frá morgni fram undir kvöld.
Liði var safnað á Republique eða
Lýðveldistorgi yfír hádegið, stans-
laus straumur lá þangað og fólk
fann sitt félag eða hóp eða samein-
aðist eitt og sér brosleitum fjölda
á torginu og næstu götum.
Slagorð voru hrópuð taktfast
og úr takti, sígildir byltingar-
söngvar kyijaðir eða dansað við
hávært rokk. Þrátt fyrir þetta gat
fólk talað saman og gerði mikið
af því og meira að segja tefldu
einstaka rólegheitamenn skák
meðan beðið var eftir að gangan
hæfíst að Bastillunni. Flugritum
var dreift, flautur þeyttar, hvell-
hettur sprengdar og einn og einn
flugeldur sendur á loft. Eldar
brunnu víða með brauði og pylsum
Hundruð þúsunda tóku þátt í mótmæla-
göngum víðs vegar um Frakkland í gær.
Þórunn Þórsdóttir brá sér í gönguna í París
Reuter
MÓTMÆLENDUR í Nice með spjöld þar sem segir:
Juppe, við höfum auga með þér.
og kaffihús í grennd voru full svo
móða sat á gluggunum. Undir
klukkan tvö biðu menntaskóla-
nemar í broddi fylkingar ekki leng-
ur, nemendur eru margir meðal
verkafólks, þeir kveiktu á blysum,
hoppuðu og bauluðu og héldu af
stað.
Sigið var austur' að Nation,
sumir leiddu hjól, sem þeir höfðu
kannski komið á úr úthverfi, fleiri
leiddu næsta mann, áfram var
hrópað og sungið. Þótt einn og
einn hópur hafi öðru hvoru sleppt
sér og tekið á sprett með hrópum
og köllum tekur tíma fyrir tugþús-
unda manna breiðfylkingu að
safnast saman á áfangastað.
Margir gengu auðvitað aðeins
hluta úr leiðinni en mikill fjöldi
var þó við Nation þegar síðustu
hóparnir náðu þangað um fjögur-
leytið.
Á leiðinni hafði verið veifað úr
opnum gluggum húsa og einn
framtakssamur náungi festi spjöld
út í gluggann sinn með fréttum
af fjölda göngumanna í helstu
borgum landsins. Met í Marseille,
100.000 manns mótmæltu. í To-
ulouse 80.000 og jafnmargir í
Rouen, 50.000 í Nice og sami fjöldi
í Bordeaux. Nýjar tölur frá lög-
reglunni, hafði þessi ágæti maður
skrifað á sérstakt blað.
Það minnti á að hvergi sáust
lögreglumenn þótt hér og hvar
væru stæðilegir kumpánar að
bauka við talstöðvar. Málið skýrð-
ist á heimleið frá Nation, í nær-
liggjandi götum voru langar raðir
af brynvörðum vögnum og bak við
gluggana glitti í vopnaða menn.
Þeir gátu sem betur fer setið róleg-
ir þennan mikla mótmæladag í
Frakklandi.
Leeson til-
kynnir
áfrýjun
BRESKI bankamaðurinn Nick
Leeson, sem hlaut nýverið 6V2
árs dóm fýrir skjalafals í Singap-
ore, tilkynnti í gær að hann
hygðist
áfrýja dóm-
inum. Sam-
kvæmt þar-
lendum lög-
um getur
dómurinn
þyngst við
áfrýjun en
áður en til
hennar kemur verður dómari í
málinu að færa rök fyrir dómin-
um sem hann felldi yfir Leeson.
Afleiðuviðskipti Leesons gerðu
Barings-banka gjaldþrota fyrr á
árinu.
Bréfsprengja
ætluð Kohl
BRÉFSPRENGJA ætluð Helmut
Kohl, kanslara Þýskalands,
sprakk á pósthúsi í austurhluta
Þýskalands í gær. Bréfið sprakk
þegar sprengjusérfræðingar áttu
við það. Enginn slasaðist enda
var ekki um hættuleg sprengi-
efni að ræða, heldur nokkurs
konar flugeid. Engar vísbend-
ingar eru um hver sendi bréfið.
Hætt við lok-
unárið 2010
SÆNSKA orkumálanefndin,
sem skila á tillögum sínum um
stefnu stjómarinnar í orkumál-
um, telur að ríkisstjómin eigi að
hætta við fyrirhugaða áætlun
um að loka sænskum kjamorku-
verum árið 2010. Telur nefndin
slíkar fyrirætlanir óraunhæfar.
Svíar samþykktu í þjóðarat-
kvæði árið 1980 að stefna að
lokun kjamorkuvera og þingið |
ákvað síðar að miða við árið
2010.
Nablus
í hend-
urPLO
Damaskus, Washington, Nablus. Reuter.
ÍSRAELSKAR hersveitir voru í
gær fluttar á brott frá Nablus,
einni af stærstu borgum Palest-
ínumanna á Vesturbakkanum,
eftir 28 ára hersetu og var það
degi fyrr en gert var ráð fyrir í
friðarsamningum deiluaðila. Ör-
yggissveitir Frelsissamtaka Pal:
estínu, PLO, tóku við stjórn í
borginni við mikinn fögnuð íbú-
anna en þeir eru um 130.000,
langflestir Palestínumenn.
Nablus hefur öldum saman
verið þekkt fyrir andstöðu við
erlend yfirráð og þar var miðstöð
uppreisnarinnar gegn hernámi
ísraela, intifada, á níunda ára-
tugnum.
Viðræður um Gólan
Stjórnvöld í Sýrlandi svöruðu
í gær af varfærni en þó fremur
vinsamlega þeim ummælum
Shimon Peres, forsætisráðherra
ísraels, í Washington á mánudag
að hann myndi nú einbeita sér
að því að ryðja úr vegi hindrun-
um á vegi friðarsamninga við
Sýrlendinga. Háttsettur embætt-
ismaður i Damaskus sagði að
ummæli Peres hefðu verið mjög
almenns eðlis. Ekki kæmi annað
til greina en að ísraelar drægju
Reuter
Ungir Palestínumenn í Nablus
dansa af fögnuði í fyrrverandi
bækistöðvum ísraelska her-
námsliðsins og veifa fánum
og myndum af Yasser Arafat,
leiðtoga PLO, í gær.
allt herlið sitt á brott frá Gólan-
hæðum sem ísraelar tóku af Sýr-
lendingum í sex daga stríðinu
1967.
í júní lauk viðræðum fulltrúa
heija landanna tveggja án þess
að samkomulag næðist um að-
gerðir og viðbúnað á hæðunum
er tryggja myndi öryggi ísraels.
A morgun, fimmtudag er ætl-
unin að Warren Christopher, ut-
anríkisráðherra Bandaríkjanna,
hitti Hafez al-Assad Sýrlandsfor-
seta að máli í Damaskus og kynni
honum nýjar hugmyndir Peres
að lausn á deilunum um Gólan.
Zjúganov segir rússneska kommúnista í mikilli sókn
Telur hug'sanlegt að
Skokov myndi sljórn ■
Moskvu. Reuter.
GENNADÍJ Zjúganov, leiðtogi
rússneska kommúnistaflokksins,
sagði í gær að Borís Jeltsín, forseti
Rússlands, kynni að fórna Viktor
Tsjernomyrdín forsætisráðherra og
fela Júrí Skokov, leiðtoga Rúss-
neska héraðaflokksins, að mynda
nýja stjóm eftir kosningarnar á
sunnudag. Zjúganov vildi ekki svara
því hvort kommúnistar léðu máls á
aðild að stjóm undir forystu
Skokovs en hann útilokaði hins veg-
ar þann möguleika að hann yrði
ráðherra í stjóm Tsjemomyrdíns.
Búist er við að kommúnistaflokk-
urinn verði stærstur á næsta þingi
og Zjúganov sagði að fylgi flokksins
færi vaxandi út um allt Rússland.
Hann kvaðst vona að kosningamar
leiddu til samsteypustjómar, sem
nyti víðtæks stuðnings. „Enginn
mun vinna yfirburðasigur," sagði
hann við blaðamenn. „Þið hafíð
kannski veitt því athygli að við höf-
um ekki verið dónalegir við nokkurn
flokk í kosningabaráttunni."
Skokov í stað Tsjernomyrdíns?
Zjúganov spáði því að auk komm-
únistaflokksins myndu fímm eða
sex flokkar ná 5% markinu og fá
fulitrúa kjörna á þingið.„JeItsín
fylgist grannt með því hvort Skokov
eða Tsjemomyrdín fái fleiri at-
Vill ekki ráð-
herraembætti
undir forystu
Tsjernomyrdíns
kvæði,“ sagði Zjúganov. „Ég spái
því að þeim, sem fær fleiri at-
kvæði, verði boðið embætti forsæt-
isráðherra."
Talið er að kommúnistaflokkur-
inn hafi þreifað fyrir sér um
stjórnarsamstarf við Rússneska
héraðaflokkinn, en Zjúganov vildi
ekki tjá sig um hvort hann léði
máls á stuðningi við stjórn undir
forystu Skokovs. „Við viljum skýr
svör frá honum um stefnu flokks-
ins. Hann hefur ekki hafnað stefnu
Jeltsíns." Skokov er fyrrverandi
ráðgjafí forsetans.
Samið við Jabloko?
Zjúganov gaf ennfremur í skyn
að til greina kæmi að ná samkomu-
lagi við Jabloko, flokk umbóta-
sinnans Grígoríjs Javlínskíjs, sem
hann sagði „skynsamari“ en aðra
leiðtoga umbótasinna. Hann sagði
þó að ekki kæmi til greina að hann
yrði ráðherra í stjórn undir forystu
Tsjernomyrdíns.
Tsjernomyrdín kvaðst í fyrra-
kvöld búast við því að halda emb-
ætti sínu hvernig sem kosningarnar
færu. Samkvæmt stjórnarskránni
frá 1993, sem tryggir forsetanum
mikil völd, þarf Jeltsín ekki að leita j
eftir stuðningi þingsins við nýja
stjórn. Kjörtímabili forsetans lýkur ’
í júní. )
Stefnir ekki að ríkiseinokun
Zjúganov áréttaði að rússneskir
kommúnistar vildu endurreisa Sov-
étríkin ef meirihluti þjóðarinnar
væri samþykkur því. Hann gerði
lítið úr tilraunum fýrrverandi sovét-
lýðvelda eins og Georgíu og Úkra-
ínu til að halda sjálfstæði sínu. |
„Úkraína naut hundraðfalt meira j
sjálfstæðis innan Sovétríkjanna en
núna.“ I
Kommúnistalejðtoginn sagði hins
vegar að flokkur hans vildi ekki
koma á ríkiseinokun í efnahagnum
eða pólitísku alræði og bætti við
að Rússar ættu að fara að dæmi
Kínveija við að laða til sín erlendar
fjárfestingar. Þá neitaði hann því
að einkavædd fyrirtæki yrðu þjóð-
nýtt. I
Zjúganov sagði að kommúnistar j
myndu virða samninga Rússlands
við önnur ríki og erlenda lánar-
drottna.