Morgunblaðið - 21.12.1995, Blaðsíða 64

AT&T
SYSTEMAX
Kapalkerfi
fyrir öll kerfi
hússins.
<X5>
NÝHERJI
SKIPHOLTI 37 - SIMI 580 8070
Alllaf skrefi á undan

IJrafbakhjarl
OPIN KERFI HF
Sírai: 567 1000
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLAN I, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SlMBRÉF 569 1181,
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG MBL(SlCENTRUM.lS / AKUREYRI: HAFNARSTRÆTI 85
FIMMTUDAGUR 21. DESEMBER 1995
VERÐ I LAUSASOLU 125 KR. MEÐ VSK
Morgunblaðið/Halldór
Umferð hleypt
um Vest-
fjarðagöng
VESTFJARÐAGÖNG voru opnuð
fyrir umferð í gær en áætlað er
að þau verði fullbúin næsta haust.
Halldór Blöndal ræsti búnaðinn,
sem opnar dyrnar í Breiðadal,
með aðstoð Sveinbjamar Veturl-
iðasonar, elsta starfsmanns Vega-
gerðarinnar á Isafirði. Ibúar ísa-
fjarðar, Suðureyrar og Flateyrar
voru fjölmennir meðal þeirra sem
viðstaddir voru athöfnina en
göngin tryggja þessum byggðum
stórbætt vegasamband og leysa
fjallvegina um Botnsdal og
Breiðadalsheiði af hólmi.
■ Mesta samgöngumannvirki/13
Samkomulag náðist um afgreiðslu fjárlaga í g’ærkvöldi
Gert ráð fyrir þinglok-
um í kvöld eða nótt
SAMNINGAR náðust milli stjórnar
og stjórnarandstöðu í gærkvöldi um
málalok á Alþingi fyrir jól. Gert var
ráð fyrir að annarri umræðu um
frumvarp um ráðstafanir í ríkisfjár-
málum, bandorminn svonefnda, og
lánsfjárlög myndi ljúka sl. nótt.
Þriðju umræðu yrði síðan lokið fyrri
hluta dagsins í dag. Reiknað var
með að þriðja umræða um ijárlög
færi fram í kjölfarið og að þinglok
gætu orðið í kvöld eða nótt.
Stjórnarflokkarnir féllust á að
breyta nokkrum atriðum í frumvarpi
um ráðstafanir í ríkisfjármálum,
bandorminum svonefnda. Annars
vegar verða bætur ríkissjóðs til þol-
enda afbrota ekki skertar í þeim
mæli sem gert var ráð fyrir.
Ekki var horfíð frá áformum um
að afnema tengingu atvinnuleysis-
bóta og bóta almannatrygginga við
launaþróun en stjórnarandstæðingar
hafa sagt að þau áform fælu í sér
grundvallarbreytingu á velferðar-
kerfinu. Hins vegar náðist sam-
komulag um að við ákvörðun at-
vinnuleysisbóta við fjárlagagerð
hvetju sinni skuli tekið mið af þróun
launa, verðlags og efnahagsmála.
Svipað fyrirkomulag verður haft
við ákvörðun bóta almannatrygg-
inga en að auki mun afnám tenging-
ar bótanna við launaþróun einungis
gilda til tveggja ára.
Steingrímur J. Sigfússon, þing-
maður Alþýðubandalags, sagði að
Formlegar viðræður við Schengen ákveðnar
Stefnt að áheyrnar-
aðild Norðurland-
anna frá 1. maí?
RÁÐHERRAFUNDUR aðildarríkja
Schengen-samkomulagsins, sem
haldinn var í Oostende í Belgíu í
gær, samþykkti að hefja á næstunni
formlegar viðræður við norrænu rík-
in fimm. Markmið viðræðnanna er
að Evrópusambandsríkin Danmörk,
Svíþjóð og Finnland fái sem slík
fulla aðild að samkomulaginu og að
„samstarfssamningar" verði gerðir
við ísland og Noreg.
í fréttaskeyti Reutere-fréttastof-
unnar' kemur fram að í yfirlýsingu
ráðherrafundarins segi að markmið-
ið sé að norrænu ríkin hafí öll feng-
ið áheyrnaraðild að samkomulaginu
1. maí næstkomandi.
Aðildarríki Schengen-samkomu-
lagsins hafa afnumið eftirlit á landa-
mærum sín á milli, þó með þeirri
undantekningu að Frakkar hafa nýtt
sér öryggisákvæði í samkomulaginu
Til að halda áfram að athuga vega-
bréf á landamærum. Frakkar lýstu
því yfir á fundinum í Oostende að
þeir myndu halda öryggisaðgerðun-
um áfram, en vonuðust til að geta
hætt þeim í marz á næsta ári.
ísland og Noregur geta ekki öðl-
azt fulla aðild að Schengen, vegna
þess að slíkt stendur einungis aðild-
arríkjum Evrópusambandsins til
boða. í samstarfssamningum ríkj-
anna kann þó að felast því sem
næst full aðild. í óformlegum við-
ræðum Norðurlandanna og Belgíu,
sem fer með formennsku í Scheng-
en-ráðinu, hefur verið rætt um að
Noregur og ísland takist á hendur
sömu skyldur og Schengen-ríkin
varðandi eftirlit á ytri landamærum
Schengen-svæðisins en fái á móti
aðild að ákvarðanatöku á öllum stig-
um. Nánari útfærsla þessara hug-
mynda bíður hinna formlegu við-
ræðna.
GLUGGAGÆGIR
3
Ö3
DAGAR TIL JÓLA
stjórnarandstaðan gæti sætt sig við
þetta fyrirkomulag. „Eg tel að meiri-
hlutinn hafí með þessu teygt sig
talsvert í átt til okkar sjónarmiða.
Hins vegar stendur auðvitað eftir
djúpstæður pólitiskur ágreiningur
um ýmsa þætti og ekki má skilja
þetta þannig að við séum með þessu
búin að skrifa upp á pakkann."
Geir H. Haarde, þingmaður Sjálf-
stæðisflokks, sagðist telja þetta
samkomulag ásættanlegt.
Bandormurinn kom til annarrar
umræðu á Alþingi í gær. Stjórnar-
andstaðan hefur gagnrýnt bandorm-
inn harðlega og í áliti minnihluta
efnahags- og viðskiptanefndar um
frumvarpið segir að það innihaldi
mörg stórpólitísk átakamál. Til við-
bótar áðurnefndum atriðum er í álit-
inu nefnd skerðing í ýmsum málefn-
um fatlaðra og aldraðra og sagt að
margþættar atlögur ríkisstjórnar-
innar að öldruðum keyri um þverbak
við afgreiðslu fjárlaga og efnahags-
frumvarpa ríkisstjórnarinnar.
Þá gagnrýndi stjórnarandstaðan
að meirihluti efnahags- og viðskipta-
nefndar hafi fyrir 2. umræðu lagt
til breytingar á bandorminum sem
lítill tími hafi gefíst til að skoða.
Einnig hafi verið lagður fram nýr
bandormur, sem fengið hafi vinnu-
heitið skröltormurinn, þar sem lagð-
ar eru til nokkrar breytingar.
í því frumvarpi, sem kom fram á
þriðjudagskVöld, eru iagðar til breyt-
ingar á umferðarlögum, lögum um
mál, vog og faggildingu og búvöru-
lögunum. Samkvæmt því verður
bráðabirgðaákvæði um hagræðingu
í mjólkuriðnaði framlengt um tvö
ár, til 1997. Þá verði sett sérstök
stjórn yfír Löggildingarstofuna.
Loks verði sérstakt umferðarörygg-
isgjald hækkað úr 100 krónum í 200
krónur. Tengist sú hækkun tillögun-
um um að draga úr fyrirhugaðri
skerðingu bóta afbrotaþola.
Jólasnjórinn kominn
JÓLASNJÓRINN féll á íbúa
höfuðborgarinnar í gær og
veðurfræðingar spá nú hvítum
jólum, mörgum til mikillar
gleði. Umferðin í borginni er
í hámarki þessa dagana enda
jólaundirbúningur fólks í al-
gleymingi. í dag er stystur
sólargangur og þá fer daginn
að lengja á ný.
Tillaga um ríkisábyrgð vegna Hvalfjarðarganga
Milljarður vegna
vegagerðar og áhættu
ÞINGFLOKKAR Sjálfstæðisflokks
og Framsóknarflokks hafa sam-
þykkt að fyrirtækinu Speli hf. verði
veitt allt að milljarði króna í ríkis-
ábyrgð vegna gerðar Hvalfjarðar-
ganga og tengingar þeirra við vega-
kerfið. Hluti efnahags- og við-
skiptanefndar lagði fram tillögu þar
að lútandi fyrir Alþingi í gær-
kvöldi. Er gert ráð fyrir að hún
komi til atkvæðagreiðslu í.dag.
Gert er ráð fyrir að heimildin
verði veitt með því skilyrði að ríkis-
sjóði standi til boða að kaupa hluta-
bréf Spalar hf. eigi síðar en árið
2018 og að staðfest kostnaðar- og
tekjuáætlun sé við það miðuð að
öllum greiðslum af lánum og inn-
heimtu vegagjalds, verði lokið innan
30 ára eftir vígslu ganganna.
Halldór Blöndal samgönguráð-
herra segir að samkvæmt þeim
samningum sem gerðir voru við
Spöl hf. á sínum tíma, hafi verið
gert ráð fyrir að inn í heildarfjár-
mögnun kæmi ekki vegagerð að
göngunum, hvorki að sunnan- né
norðanverðu. Talið er að þessi vega-
gerð kosti 800 milljónir króna.
Allt að 12% líkur á greiðslu
„í samningum stóð að ríkið
myndi standa straum af kostnaði
vegna þessara vega, því að fram-
kvæmdir við göngin eru svo dýrar
að hefðu vegirnir bæst við, myndu
göngin ekki standa undir þeim sök-
um þess hversu lán myndu verða
óhagstæð fyrir vikið. Við tókum
ákvörðun um að umferð um göngin
stæði undir 400 milljónum króna
af þessum 800, þannig að við berum
ábyrgð á 400 milljónum sem síðan
innheimtast af inngjaldi. Þetta er
ekki nýtt.“
300 milljónir af ábyrgðinni eru
tilkomnar þar sem verið getur að
styrkja þurfi bergið sem göngin
eiga að liggja í gegnum. Halldór
segir 1-12% líkur á að til greiðslu
á þessari ábyrgð komi.
í þriðja lagi er um að ræða
ábyrgð upp á 300 milljónir, þar sem
lánardrottnar Spalar hf. krefjast
ákveðinna trygginga fyrir þáttum
sem ekki er hægt að tryggja sig
fyrir hjá vátryggingafélagi. „Þar
að auki hefur verkið dregist sem
þýðir nokkurn kostnað,“ segir ráð-
herra. „Þetta fé kemur ekki til
greiðslu og ábyrgðin tekur ekki
gildi, nema göngin verði afhent
fullbúin á tilskildum tíma.“