Morgunblaðið - 22.12.1995, Blaðsíða 34

34 FÖSTUDAGUR 22. DESEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
JONEGGERT
SIG URGEIRSSON
+ Jón Eggert Sig-
urgeirsson
skipstjóri fæddist í
Bolungarvík 17.
október 1937. Hann
lést á Sjúkrahúsi
ísafjarðar 15. des-
ember síðastliðinn
og fór útför hans
fram frá Hólskirkju
21. desember.
MIG LANGAR hér að
minnast Jóns Eggerts
Sigurgeirssonar, skip-
stjóra frá Bolungarvík.
Lífsstarf Jóns Egg-
erts er samofið útgerðarsögu Bol-
ungarvíkur frá því að ég man eftir
mér, því ég man ekki eftir honum
öðruvísi en sem starfandi skip-
stjóra. Sem slíkur kynntist hann
raunum, sem mörgum hefðu reynst
ofraun, en hann hélt áfram, knúinn
af vilja og áhuga, enda var sjó-
mennska hans lífsstíll.
Hans starfsferill sem skipstjóra
og aflamanns spannaði þær miklu
breytingar, að í frjálsri sókn voru
þeir mest metnir sem fiskuðu mest-
an þorsk, til þess tíma í kvóta-
kerfi, að þeir eru mest metnir sem
minnstan þorsk fiska.
Sem samstarfsmenn gengum við
í gegnum súrt og sætt saman,
stundum voru skiptar skoðanir, því
Jón hafði ákveðnar skoðanir og
hélt þeim óhikað fram.
Að leiðarlokum vil ég þakka gott
og ógleymanlegt samstarf og vin-
áttu.
Farðu í friði vinur sæll, ég veit
að þú siglir nú frjáls um himinhöfin.
Eg og fjölskylda mín sendum
Jónu, börnum og öðrum aðstand-
endum innilegar samúðarkveðjur.
Krislján Jón Guðmundsson.
Þegar skammdegið grúfði hvað
mest yfir lauk vegferð frænda míns
og vinar Jóns Eggerts Sigurgeirs-
sonar, skipstjóra í Bolungarvík.
Hetjuleg barátta var á enda. Góður
drengur er genginn langt um aldur
fram, en eftir lifir góð minning og
orðstír sem aldrei deyr.
Börn og unglingar leita sér ein-
att fyrirmynda; stundum í samtím-
anum en stundum í fortíðinni.
Strákar sem ólust upp í Bolungar-
vík á sjötta og sjöunda áratugnum
þurftu ekki að leita langt eftir sín-
um fyrirmyndum. Skipstjórarnir á
skipunum sem drógu
björg í bú hvers einasta
manns í plássinu voru
hetjurnar okkar. Við
fylgdumst með afla-
brögðunum, lærðum
sögurnar sem af þeim
fóru, kynntumst tökt-
um þeirra og tilsvörum
og litum upp til þeirra.
Hluti af daglegu lífi
stráklinga í Víkinni var
að vita hvað bátarnir
fiskuðu og þekkja þá
miklu garpa sem þeim
stýrðu. Hálfdán og
Jakob, Hávarður, Jón
Eggert og Einar voru okkar menn
og við ólum í brjósti okkar þá von
að mega einn daginn líkjast þeim.
Jón Eggert varð ungur skip-
stjóri, eða einungis 22 ára. Mér er
vel kunnugt um að mörgum þótti
það nokkuð djarft, þegar faðir minn
réð hann til þess ábyrgðarstarfs.
En hinn ungi skipstjóri sýndi það
fljótt með verkum sínum að hann
stóð vel undir þeim væntingum.
Áræðið, kappið og áhuginn ein-
kenndu hann frá upphafi og skilaði
sér í góðum árangri hans sem skip-
stjórnarmanns. Þar líktist hann sem
í mörgu öðru föður sínum, hinum
þekkta formanni í Bolungarvík, Sig-
urgeir Sigurðssyni. Hæfileikar
þeirra feðga á þessu sviði voru óum-
deildir og hafa komið fram í sonum
Jóns, Víði og Guðmundi, sem báðir
eru þekktir skipstjórnarmenn á full-
komnum frystitogurum. Reynsla
þessara þriggja kynslóða skipstjóra
spannar þannig allt frá árabátaöld
og til okkar tíma.
Eftir að hafa starfað lengi sem
farsæll og þekktur skipstjóri á línu-
bátum, var Jón ráðinn skipstjóri
ásamt Einari Hálfdánssyni á skut-
togarann Heiðrúnu ÍS 4 þegar hún
kom ný til Bolungarvíkur árið 1978.
Þar með hófst hið 'einstæða sam-
starf þeirra tveggja sem aldrei bar
skugga á. Fram að því höfðu þeir
starfað sem skipstjórar sinn á hvor-
um línubátnum, Jón á Guðmundi
Péturs og Einar á Sólrúnu, og get-
ið sér orð fyrir aflasæld. Á Heið-
rúnu skiptu þeir með sér skipstjóra-
plássinu og unnu saman sem einn
maður. Vinátta þeirra tveggja var
algjörlega fölskvalaus, þeir virtu
hvor annan og unnu saman sem
einn maður.
Það var einmitt á þessum árum
sem ég kynntist Jóni Eggert best.
í mínum huga var það aldrei nein
spurning að þar var ég þiggjand-
inn, en hann veitandinn. Af nægta-
brunni reynslunnar miðlaði hann
mér þekkingu og veitti mér ráð sem
vel dugðu. Þar kynntist ég líka af
eigin raun kappi hans og áhuga og
naut þess að eiga hann að góðum
vini og velgjörðamanni. Fyrir þau
kynni er ég afar þakklátur. Jón var
á margan hátt litríkur maður og
því er ekki að neita að hann gat
verið skapríkur. Hikaði hann þá
ekki við að segja við hvern sem var
það sem honum bjó í bijósti. Við
vorum ekki alltaf sammála og
fannst báðum stundum að skoðanir
okkar og hugmyndir nytu ekki
nægilegs skilnings hins. Samt slett-
ist aldrei upp á vinskap okkar, sem
var hinn sami til æviloka hans.
Það varð hlutskipti Jóns að axla
mikla ábyrgð sem skipstjóri, strax
á unga aldri. Sú reynsla sem menn
fá eftir áratuga störf á sjónum sem
yfirmenn á fiskiskipi við íslands-
strendur er örugglega einstæð í ver-
öldinni. Hún mótar manninn, herðir
hann og stælir. Þessi reynsla setti
á Jón Eggert mark. Sjómannsferill
hans var ekki áfallalaus en mótaðist
af hæfni hans og því trúnaðar-
trausti sem samferðarmenn hans
báru til hans. Að honum sópaði hvar
sem var og eftir honum var vissu-
lega hvarvetna tekið, enda maðurinn
eftirminnilegur öllum sem honum
kynntust. Orðum hans fýlgdi mikill
myndugleiki og festa. Því fór aldrei
á milli mála að þar talaði maður sem
vissi hvað hann var að segja og
hvað hann vildi. Fyrir vikið var hann
afar vel til forystu fallinn og honum
var því ákaflega eðlilegt að hafa
mannaforráð. Þó hann virtist stund-
um hijúfur á yfirborðinu, kynntist
ég því vel hversu blíður og jafnvel
viðkvæmur hann gat verið. Þar
kippti honum rækilega í kyn móður
sinnar Margrétar Guðfinnsdóttur
afasystur minnar. í honum samein-
uðust með öðrum orðum einkenni
þeirra heiðurshjónanna foreldra
sinna sem nú eru bæði nýlega látin.
í senn var því Jón harðsnúinn
skipstjórnarmaður, sem sótti sjóinn
fast og um leið ofur tilfinningá-
næmur. Samviskusamur var hann
með afbrigðum og linnti helst ekki
látum nema að þau mál sem hann
hafði tekið að sér að leysa voru í
höfn. Maður kynntist því fljótt að
hefði hann tekið að sér eitthvert
viðfangsefni, vildi hann ekki skilja
við það nema það væri unnið. Áð
því leyti gat hann tekið undir með
sögupersónu Halldórs Laxness,
Guðrúnu Jónsdóttur, að því sem
manni er trúað fyrir því sé manni
trúað fyrir. Þá gilti einu hvort um
var að ræða skipstjórnarstörfin,
málefni sjómannadagsins í Bolung-
arvík, þar sem hann var lengi gjald-
keri, eða erindi sem hann hefði tek-
ið að sér fyrir ættingja sína.
Við Jón Eggert vorum auk þess
að vera samverkamenn, frændur
og vinir, nágrannar um árabil. Oft
áttum við langar samræður um alla
heima og geima við girðinguna
hvor hjá öðrum. Okkur þótt það
báðum gott tilefni til þess að víkja
frá garðstússi á sumarkvöldum að
geta ræðst saman í rólegheitum um
það sem okkur lá á hjarta. Jóna
kona hans var þá alla jafna skammt
frá. Stundum minntumst við
skemmtilegra stunda sem við höfð-
um átt haustið 1988 þegar Heiðrún-
in var í mikilli klössun í Bretlandi.
Þegar ég kom þangað út í lok verks-
ins höfðu þau Jón og Jóna verið
þar allnokkra hríð og notið þess
vel. Þeim fannst þetta góð tilbreyt-
ing og nutu þess að ganga um göt-
ur litlu hafnarborgarinnar nyrst í
Englandi og hyggja að ýmsu smá-
legu fyrir vini og ættingja heima á
íslandi. Þar sem fyrr birtist sam-
heldni þeirra og gagnkvæm virðing
og ást sem margra ára hjónaband
hafði þroskað og eflt. Oft kom fram
hjá Jóni hversu mjög hann unni fjöl-
skyldu sinni sem hann naut sam-
vistanna við og hafði yndi af að
geta rétt hjálparhönd.
Síðasta árið hefur reynt á. For-
eldrar Jóns féllu frá með skömmu
millibili þá orðin öldruð. Og þegar
hann sjálfur greindist með krabba-
mein varð okkur öllum sem hann
þekktum hverft við. Auðvitað vænt-
um við þess að svo harðsnúinn sem
hann var, ætti eftir að sigra þennan
óvin. I hönd fóru erfiðar stundir á
sjúkrahúsum syðra og fyrir vestan.
Hann var staðráðinn í að beijast,
studdur af sinni góðu eiginkonu og
ijölskyldu. Með manni vöknuðu
vonir, en allt kom fyrir ekki. Þegar
við pabbi og Guðfinnur sonur minn
heimsóttum hann fyrir hálfum mán-
uði var af honum dregið þó að hann
liti ótrúlega frísklega út. Hann var
þó sjálfum sér líkur, sagði skoðun
sína umbúðalaust, og hressti mann
einhvern veginn við þrátt fyrir veik-
indin. Hann var sjálfum sér líkur
alla tíð; sannur, heill og blátt áfram.
Slíkum manni var hollt að kynnast.
Minningin um góðan mann, hetju
og vin mun lifa áfram. Við Sigrún,
foreldrar mínir, Guðrún Kristín,
Haraldur og Anna Rós, sendum
Jónu, börnum þeirra, tengdabörn-
um, barnabörnum og öðrum ætt-
ingjum, okkar innilegustu samúðar-
kveðjur. Blessuð sé minning Jóns
Eggerts Sigurgeirssonar.
Einar K. Guðfinnsson.
+ Málfríður Ein-
arsdóttir fædd-
ist 1. október 1901.
Hún lést 17. desem-
ber siðastliðinn á
Droplaugarstöðum
í Reykjavík. Hún
var dóttir Einars
Ásmundssonar, f.
18. júlí 1876 á
Höfða í Þverárhlíð,
d. 28. jan. 1972, og
Guðrúnar Davíðs-
dóttur, f. 12. feb.
1877 í Örnólfsdal,
d. 27. júní 1967. Þau
bjuggu á Hömrum
í Þverárhlíð. Málfríður var
næstelst af 8 systkinum. Þau
voru Jómundur, f. 1898 d. 1992,
maki Guðrún Magnúsdóttir, f.
1904, d. 1981, þau bjuggu í
Örnólfsdal. Guðrún Ingibjörg,
f. 1904, d. 1977. Eyrún, f. 1906,
d. 1948, maki Jónmundur Ólafs-
I DAG er til hinstu hvflu borin
elskuleg amma okkar, Málfríður
Einarsdóttir, sem lést á Drop:
laugarstöðum 17. desember sl. í
fáeinum orðum langar okkur að
son, yfirkjötmats-
maður í Reykjavík,
f. 1906, d. 1989. Ág-
úst, f. 1910, trésmið-
ur í Reykjavík. Ragn-
hildur, f. 1913, d.
1994, verkakona í
Reykjavík. Sigur-
steinn, f. 1914, verka-
maður í Borgarfirði.
Hinrik Kristinn, f.
1917, maki Ingibjörg
Gísladóttir, f. 1907 í
Papey, þau búa á
Hömrufn. Málfríður
giftist Sigurði Jóns-
syni, f. 3. ágúst 1900
í Norðurárdal, Mýr., d. 27. nóv.
1930 í Reykjavík, albróðir Stef-
áns Jónssonar kennara. Börn
þeirra voru Valgeir, kennari á
Seyðisfirði, f. 7. feb. 1924 á Stein-
um, Stafholtstung., d. 7. mars
1995 á Landspítalanum, Sigur-
laug, f. 28. maí 1925 í Borgar-
kveðja hana í hinsta sinn. Elsku
amma, það er sárt til þess að hugsa
að við munum aldrei hittast aftur
en þú varst orðin gömul kona og
þínu verki lokið í þessu lífi sem þú
nesi, d. 7. apríl 1927, Lúðvík,
f. 25. ágúst 1926 í Borgarnesi,
d. 25. mars 1927, Lúðvik, f. 28.
júlí 1928 í Reykjavík, d. 8. mars
1929, Sigurlaug Hulda, f. 5.maí
1930 i Reykjavík, d. 11. ágúst
sama ár. Maki 2 Gunnlaugur
Ágúst Jónsson, f. 3. ágúst 1901
á Skógi, Rauðasandshr., d. 24.
ágúst 1982, bifreiðabólstrari í
Reykjavík, þau skildu. Börn
þeirra eru Jóna, f. 9. jan. 1935,
gift Reyni Haraldssyni múrara
og leigubílstjóra í Reykjavík,
Gyða, f. 4. okt. 1936, gift Herði
Gísla Péturssyni múrara og
leigubílstjóra í Reykjavík. Maki
3 Guðmundur Jónsson, f. 14.
okt. 1893 á Kirkjubóli, Hvítárs-
íðu, d. 1. jan. 1947 í Reykjavík,
skrifstofu- og verslunarmaður
í Völundi, hálfbróðir Sigurðar.
Börn þeirra eru Ólína, f. 21.
maí 1938, gift Einari Sigur-
bergssyni málarameistara, Sig-
urður, f. 7. feb. 1940, d. 13.
ágúst 1971, sjómaður. Málfríð-
ur á 12 barnabörn og 21 barna-
barnabarn.
Útför Málfríðar fer fram frá
Áskirkju í dag og hefst athöfn-
in klukkan 15.
leystir af hendi betur en hægt er
að krefjast af einni manneskju á
einni ævi, þótt löng sé. Ævi þín var
löng, allt frá því að menn bjuggu
í torfkofum á Islandi til háþróaðrar
tölvualdar sem við unga fólkið öl-
umst upp við og þeir hversdagslegu
hlutir og veraldlegu gæði sem okk-
ur þykir svo sjálfsagt að búa við í
dag, hafa verið gjörsamlega óhugs-
andi á þeim árum er þú varst ung
kona. Það var okkur mikil gæfa að
hafa átt þig sem okkar ömmu og
að koma til þín var yndislegt í einu
og öllu. Þú vildir allt fyrir alla gera,
elda mat, gefa gjafir, segja okkur
sögur endalaust enda komum við
alltaf glöð í hjarta eftir að hafa
verið með þér því þú hafðir þá töfra
að láta öllum líða vel í návist þinni.
Innan við þrítugt varst þú búin
að missa fjögur lítil börn og eigin-
mann, sem er meira áfall en ein
manneskja á að þola oft á tíðum,
en þú varst sterk og þú varst þeim
kröftum búin að geta tekist á við
lífið að nýju, eins og þú sagðir einu
sinni að það var svo skrítið að þeg-
ar þessi áföll dundu yfir að þá kom
friður yfir þig og þú gast haldið
þínu lífi áfram ótrauð sem þú gerð-
ir með glæsibrag. Þótt þú hafir
ekki verið að veraldlegum auði talin
rík, bjóst þú samt yfir meiri ríki-
dæmi en margur getur óskað sér
og það vitum við öll sem þekktum
þig. Fimm börn uxu úr grasi, Val-
geir, Jóna, Gyða, Ólina og Sigurð-
ur, barnabörnin eru 12 og barna-
barnabörnin 21 og fram að þeim
tíma er veikindin dundu yfir fyrir
u.þ.b. hálfu öðru ári virtist þú hafa
algjöra yfirsýn yfir allan hópinn og
MÁLFRÍÐUR
EINARSDÓTTIR
Frændi minn og samstarfsmaður
til margra ára, Jón Eggert Sigur-
geirsson skipstjóri, er látinn eftir
harðvítuga baráttu við illvígan sjúk-
dóm.
Jón Eggert var fæddur í Bolung-
arvík og ól þar allan sinn aldur.
Svo sem títt var um þá sem ólust
upp í litlu sjávarþorpi á þessum
árum, var skólagangan stutt, en
vinnan þeim mun meiri. Nóg var
að iðja og fjölskyldan var stór. For-
eldrar hans, Margrét Guðfinnsdóttir
og Sigurgeir Sigurðsson, stunduðu
búskap meðfram útgerð Sigurgeirs.
Jón byijaði því ungur að vinna hin
ýmsu störf sem til féllu. Strax á
unga aldri átti sjórinn þó hug hans
allan. Um fermingaraldurinn hóf
hann sjóróðra með föður sínum,
reri þá upp á lóð, sem algengt var
á árum áður, þegar ungir menn
hófu sjómannsferil sinn, en hafði
þó að mestu verið aflagt á þessum
tíma. Jón hefur fengið góða skólun
í sjómennskunni, en Sigurgeir var
um áratuga skeið aflasæll sjálfs-
eignarformaður í Bolungarvík og
harðsækinn.
Jón var um nokkurt skeið með
Jakobi heitnum Þorlákssyni á Flosa
og hluta úr vertíð með Hálfdáni
Einarssyni á Einari Hálfdáns. Þá
var hann um tíma í flutningum á
milli Bolungarvíkur og Reykjavíkur
með Leifi Jónssyni á Hugrúnu.
Hann náði sér síðan í 120 tonna
skipstjórnarréttindi á Akureyri árið
1958. Að því loknu varð hann stýri-
maður hjá Hávarði Olgeirssyni á
Hugrúnu. Af öllum þessum afla-
mönnum hefur hann lært sitt. En
það átti ekki eftir að vera hlut-
skipti Jóns Eggerts að vera lengi í
skipsrúmi hjá öðrum. Þegar Hálf-
dán Einarsson fór að sækja nýjan
Einar Hálfdáns til Austur-Þýska-
lands haustið 1960, var sá gamli
nefndur Kristján Hálfdáns. Þetta
var 51 tonna eikarbátur sem smíð-
aður var í Danmörku árið 1953. Á
þennan bát var Jón Eggert ráðinn
skipstjóri, aðeins 23 ára gamall.
Þar með hóf hann sitt ævistarf, sem
skipstjóri hjá útgerð Einars Guð-
finnssonar og sona hans. Skip-
stjórnarferill Jóns var nánast óslit-
inn allt til dauðadags. Hann starf-
aði því sem skipstjóri í 35 ár, nán-
ast allan tímann hjá sömu útgerð,
sem segir meira en mörg orð um
hið góða samstarf og gagnkvæma
traust sem þar ríkti á milli manna.
Strax á sínu fyrsta skipstjórnar-
ári, 9. febrúar 1961, fékk hinn
ungi skipstjóri að kynnast því, að
sjórinn gefur ekki aðeins, heldur
tekur líka. Hann varð fyrir mikilli
lífsreynslu, reynslu sem flestir vilja
vera án. Jón mátti sjá á eftir bróð-
vildir alltaf vita hvað hver og einn
var að bardúsa því fjölskyldan var
þitt hjartans mál. Elsku amma, þú
varst okkur ómetanleg í gegnum
árin og í fáum setningum verður
aldrei nema brotabrot talið upp,
annars þyrftum við að skrifa bók
eða bækur til að tæma hug okkar.
Litlu börnin sem ekki náðu að kynn-
ast þér fá að heyra okkur segja frá
ömmu okkar sem við erum stolt af
að hafa átt. Við vitum, elsku amma,
að þú ert á góðum stað og þú
munt fá þá hvíld sem þú átt skilið.
Megi vegir þínir í nýjum heimkynn-
um verða bjartir og blómum prýdd-
ir. Guð blessi minningu þína.
Ég vil leika í fallegum lögum,
og ljóðlínur líka skrifa.
Ég vil segja í mínum sögum,
hve sælt er að mega lifa.
Við bálið sem eilíft brennur
og berast með örlagastraumum
meðan ævin áfram rennur,
í óteljandi draumum.
A akrinum grónum og grænum,
er gröf sem ég aldrei gleymi.
Ég mun biðja í mínutn bænum,
fyrir bestu ömmu í heimi.
(Haraldur Reynisson.)
Haraldur, Hjördís, Gunn-
laugur, Linda Björk.
Nú er hún yndislega langamma
mín farin að hitta Valla og Rönku.